13.2.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 54/1

—

uwzględniając dokumenty w ramach europejskiego semestru 2017, a mianowicie roczną analizę wzrostu gospodarczego, sprawozdania dotyczące poszczególnych krajów, krajowe programy reform oraz zalecenia dla poszczególnych krajów,

—

uwzględniając swą rezolucję w sprawie sporządzonej przez Komisję Europejską rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2017 r. (RESOL/VI/019) przyjętą w dniu 8 lutego 2017 r.,

—

uwzględniając sprawozdanie Parlamentu Europejskiego dotyczące rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2017 r. (2016/2306(INI)),

1.

Podkreśla, że 55 % wszystkich zaleceń dla poszczególnych krajów wydanych w 2017 r. dotyczy utrudnień dla inwestycji, które to utrudnienia władze lokalne i regionalne mogą pomóc wyeliminować (1). Przypomina potrzebę zajęcia się niedopasowaniem zasobów finansowych do zadań wypełnianych przez samorządy lokalne i regionalne.

2.

Podkreśla, że polityka spójności powinna pozostać głównym narzędziem inwestycyjnym UE. Uważa jednak, że konieczne jest udoskonalenie zarządzania nią i jej współdziałania z europejskim semestrem, by zwiększyć efekt mnożnikowy wydatkowania środków na spójność i wkładu w trwały wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu.

3.

Chociaż z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie w styczniu 2015 r. marginesów elastyczności w ramach paktu stabilności i wzrostu, KR wzywa do podjęcia dalszych kroków na rzecz zwiększenia inwestycji publicznych, zwłaszcza w infrastrukturę i włączenie społeczne poprzez wyłączenie współfinansowania krajowego, regionalnego i lokalnego w kontekście europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z mechanizmu rachunkowości paktu stabilności i wzrostu, podobnie jak współfinansowania z Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych i poprzez ustalenie na szczeblu UE typologii jakości inwestycji publicznych w systemie rachunkowości wydatków publicznych zgodnie z ich konsekwencjami długoterminowymi wraz z przeglądem metodologii obliczania „deficytu strukturalnego” w celu uwzględnienia cech szczególnych gospodarek krajowych oraz strukturalnych różnic w wydatkach publicznych, proponując, żeby wskaźnik odnoszący się do stopy inwestycji był włączony do tabeli wyników makroekonomicznych.

4.

Odnotowuje, że władze lokalne i regionalne uczestniczą w około 25 % projektów Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) finansowanych przez EBI, lecz – jak pokazuje niedawne zlecone przez KR badanie – muszą one w tym względzie sprostać dużym wyzwaniom związanym ze zdolnością administracyjną, wewnętrzną złożonością EFIS, a także z niewielką wiedzą miast i regionów na jego temat (2). Podkreśla, że dla zwiększenia udziału władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu EFIS i zapewnienia lepszej równowagi geograficznej projektów EFIS niezbędne są podniesienie świadomości, wsparcie techniczne, doradztwo i synergia z innymi źródłami finansowania UE.

5.

Zgadza się z oceną Komisji, że EFIS „daleko jednak jeszcze do wykorzystania pełnego potencjału (…) w dziedzinie rozwoju kapitału ludzkiego. Konieczne są dodatkowe działania zmierzające do opracowania instrumentów dostosowanych do tego sektora i zapewniające ściślejszą współpracę podmiotów społecznych i finansowych” (3).

6.

Podkreśla znaczenie kontynuowania reform strukturalnych na wszystkich poziomach sprawowania rządów oraz zniesienia biurokracji towarzyszącej trwającym inwestycjom, tak aby przyczynić się do poprawy otoczenia biznesowego i wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej naszych gospodarek.

7.

Zwraca uwagę, że dostęp do finansowania jest nadal poważnym wyzwaniem dla MŚP, przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up w Europie i przyjmuje z zadowoleniem takie środki jak paneuropejski fundusz funduszy. Apeluje do Komisji, by we współpracy z władzami lokalnymi, regionalnymi i krajowymi przedsięwzięła dalsze środki w celu przyciągnięcia inwestycji prywatnych i wsparcia zróżnicowania źródeł finansowania.

8.

Ponawia swój apel o ściślejszą koordynację wszystkich środków dotyczących budowania zdolności UE i o uproszczenie funduszy UE. Podkreśla, że 53 % zaleceń dla poszczególnych krajów z 2017 r. dotyczy kwestii zdolności administracyjnych, zwłaszcza na poziomie niższym niż krajowy.

9.

Uważa, że budżet UE powinien wspierać starania państw członkowskich na rzecz wdrożenia reform strukturalnych i wyeliminowania biurokracji towarzyszącej bieżącym inwestycjom, w związku z czym popiera podjętą w maju 2017 r. decyzję o ustanowieniu programu wspierania reform strukturalnych o budżecie wysokości 142,8 mln EUR (2017–2020), który przyczyni się do reform instytucjonalnych, administracyjnych i strukturalnych mających na celu finansowanie działań o europejskiej wartości dodanej w celu zwiększenia konkurencyjności, wydajności, wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, spójności i inwestycji.

10.

Ponawia swój apel do Komisji Europejskiej, by rozważyła zaproponowanie mechanizmu zdolności fiskalnej dla strefy euro, który mógłby w razie potrzeby pomóc w ustabilizowaniu strefy euro.

11.

Wzywa Komisję do oszacowania tych trudności władz lokalnych i regionalnych, które są związane z zastosowaniem dyrektyw dotyczących zamówień publicznych, i podkreśla, że na szczeblu lokalnym i regionalnym są potrzebne takie struktury jak ośrodki wiedzy, które pomagają zwiększyć zdolność administracyjną na wszystkich szczeblach sprawowania rządów w dziedzinie zamówień publicznych i pomocy państwa, zapewniając wsparcie i wskazówki techniczne.

12.

Podkreśla potrzebę wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i udoskonalenia wymiaru społecznego UE poprzez wdrażanie europejskiego filaru praw socjalnych (4) dzięki skutecznemu europejskiemu programowi społecznemu, w którym konkurencyjność i sprawiedliwość społeczna wzajemnie się uzupełniają i który m.in. przewidywałby większe znaczenie wskaźników społecznych w europejskim semestrze oraz faktyczną konwergencję płac stosownie do produktywności.

13.

W związku z dokumentem Komisji otwierającym debatę w sprawie wykorzystania możliwości płynących z globalizacji (5) podkreśla potrzebę poszerzenia grona beneficjentów globalizacji, dalszego rozwinięcia koncepcji odporności terytorialnej, zaprzestania promowania reform strukturalnych nieuwzględniających faktu, że ich oddziaływanie terytorialne jest nierównomierne z powodu dysproporcji regionalnych, oraz wzmożenia wysiłków UE na rzecz wykorzystania możliwości płynących z globalizacji w oparciu o trzy filary: proaktywną strategię na rzecz poprawy umiejętności, wiedzy i infrastruktury, strategię łagodzenia skutków obejmującą Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG) oraz inne instrumenty polityczne oraz strategię opartą na uczestnictwie w celu lepszego włączenia obywateli w proces kształtowania polityki UE. Wzywa także do ulepszenia EFG poprzez zwiększenie jego budżetu, włączenie go do WRF, znaczące obniżenie kryteriów uruchamiania EFG oraz zapewnienie synergii z europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi.

14.

Podkreśla, że obecne światowe napięcia wymagają kompleksowej strategii przemysłowej UE uwzględniającej perspektywę lokalną (6) i obejmującej koordynację strategiczną odpowiednich polityk i instrumentów UE.

15.

Podkreśla, że 76 % wszystkich zaleceń dla poszczególnych krajów jest związanych z wymiarem terytorialnym, gdyż dotyczą wyzwań, z którymi niektóre regiony i miasta borykają się bardziej od innych, a ich wdrażanie jest zależne od szczebli sprawowania rządów niższych niż krajowy. Odnotowuje, że 62 % takich zaleceń jest adresowanych bezpośrednio do władz lokalnych i regionalnych, co unaocznia rolę władz lokalnych i regionalnych w przeprowadzaniu reform strukturalnych.

16.

Akcentuje, że w dwóch trzecich krajowych programów reform na 2017 r. uznano istnienie dysproporcji regionalnych, we wszystkich z nich wspomniano udział władz lokalnych i regionalnych w ich wdrażaniu, a w 70 % z nich odniesiono się do udziału tychże władz w ich przygotowaniu, choć miał on nadal głównie charakter zwykłych konsultacji.

17.

Podkreśla, że udział władz lokalnych i regionalnych na wczesnym etapie jako partnerów we wspólnym opracowywaniu krajowych programów reform i systematyczne przyjmowanie wielopoziomowego podejścia do sprawowania rządów znacznie zwiększyłyby tempo wdrażania zaleceń, pomogłyby w zaradzeniu dysproporcjom regionalnym, sprzyjałyby większej odpowiedzialności w terenie, a także wzbudziłyby większe zaufanie w państwach członkowskich i między nimi.

18.

Zachęca instytucje UE do wdrożenia propozycji KR-u dotyczącej kodeksu postępowania w sprawie zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w europejski semestr (7) i przyjmuje z zadowoleniem jego zatwierdzenie przez Parlament Europejski (8).

19.

Zaleca, by w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2018 r. zawarto konkretny rozdział poświęcony stanowi regionów i poruszono rolę władz lokalnych i regionalnych. Wnosi, by państwa członkowskie uczyniły to samo w swych krajowych programach reform. Przyjmuje z zadowoleniem poparcie postulatu, aby w zaleceniach dla poszczególnych krajów zawrzeć aspekt terytorialny. Zachęca Komisję Europejską do spotkania się z przedstawicielami władz lokalnych i regionalnych podczas wizyt krajowych na początku semestru. W ramach wsparcia dla włączenia wymiaru terytorialnego do europejskiego semestru zaznacza, że zmiany demograficzne mogłyby być jednym z uwzględnionych elementów, co powiązałoby je z europejskim semestrem, czego domagano się w opinii KR-u „Reakcja UE na wyzwania demograficzne”.

20.

Wziąwszy pod uwagę obecne niedopasowanie rocznego procesu wydawania zaleceń dla poszczególnych krajów do średnio- i długoterminowego podejścia do programowania koniecznego z punktu widzenia europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, ponownie wyraża swoje przekonanie (9), że polityka spójności musi zostać włączona do krajowych programów reform w taki sposób, by utrzymano wymiar terytorialny oraz zdecentralizowane podejście oparte na partnerstwie.

21.

Odnotowuje, że wiele zaleceń dla poszczególnych krajów przywoływanych jest przez kilka lat, gdyż wdrażanie złożonych reform jest czasochłonne. Wyraża zadowolenie, że Komisja Europejska zgadza się z sugestią KR-u, iż postępy we wdrażaniu takich zaleceń należy mierzyć na przestrzeni wielu lat, a nie jednego roku. Odnotowuje ustalenia Komisji, zgodnie z którymi „W przypadku około dwóch trzecich zaleceń dla poszczególnych krajów wydanych do 2016 r. odnotowano co najmniej »pewien postęp« w ich realizacji” (10) (w porównaniu z 43 % wszystkich zaleceń dla poszczególnych krajów wydanych w 2016 r.). Wnosi, by Komisja opublikowała w przejrzysty sposób wszystkie elementy takiej oceny.

22.

Podkreśla, że europejski semestr wymaga długoterminowych ram politycznych. Uznaje w tym kontekście wysiłki Komisji zmierzające do powiązania agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i celów zrównoważonego rozwoju ze strategią „Europa 2020” i tym samym z europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi. Jednak, zważywszy na złożoność i mnogość różnych ram odniesienia, podkreśla konieczność zachowania spójności polityki, włączenia jej w główny nurt oraz zapewnienia spójnych ram sprawowania rządów i oczekuje, że Komisja przedstawi wkrótce odpowiednie propozycje w tym względzie.

23.

Zaznacza, że europejski kryzys uchodźczy i migracyjny, który rozpoczął się w 2015 r., wciąż stanowi bardzo poważny problem dla wielu regionów i władz lokalnych. Domaga się w związku z tym istotnej i konkretnej reakcji na poziomie europejskim, również w postaci nowych środków finansowych.

24.

Zwraca z zaniepokojeniem uwagę na wysokie i długotrwałe bezrobocie, zwłaszcza ludzi młodych, które dotyka gospodarki wielu państw członkowskich UE. Apeluje w związku z tym do Komisji i państw członkowskich o przyspieszenie wszelkich działań, które są niezbędne do wspierania rynku pracy.

25.

Zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie oraz przewodniczącemu Rady Europejskiej i prezydencji estońskiej w Radzie UE.