52013DC0111

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

z postępów we wdrażaniu rozporządzenia (WE) nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (europejskiego PRTR)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

SPIS TREŚCI

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z postępów we wdrażaniu rozporządzenia (WE) nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (europejskiego PRTR).....................

1........... Kontekst i wprowadzenie............................................................................................... 3

2........... O ocenie........................................................................................................................ 3

3........... Stan wdrożenia rozporządzenia na poziomie UE.............................................................. 4

3.1........ Strona internetowa europejskiego PRTR......................................................................... 4

3.2........ Przepływ danych i zapewnianie jakości na poziomie UE................................................... 5

3.3........ Wskazówki Komisji....................................................................................................... 6

4........... Stan wdrażania europejskiego PRTR na poziomie państw członkowskich........................ 6

4.1........ Kwestie ogólne............................................................................................................... 6

4.2........ Uwolnienia do powietrza................................................................................................. 7

4.3........ Uwolnienia i transfery do wody....................................................................................... 7

4.4........ Uwolnienia do gleby....................................................................................................... 7

4.5........ Transfer odpadów.......................................................................................................... 8

5........... Możliwości dalszej poprawy wdrażania europejskiego PRTR.......................................... 8

5.1........ Podniesienie jakości danych i zaufania użytkownika......................................................... 8

5.2........ Lepsze wykorzystanie danych i ich wymiana.................................................................... 9

5.3........ Dalsze badanie podstawy prawnej europejskiego PRTR i jego związków z innymi przepisami  10

6........... Podsumowanie............................................................................................................. 10

1.           Kontekst i wprowadzenie

Rejestry uwalniania i transferu zanieczyszczeń zapewniają publiczny dostęp do danych o emisjach dotyczących uwolnień[1] i transferów poza miejsca powstania[2] zanieczyszczeń i odpadów oraz tendencji w tym zakresie w gałęziach przemysłu powodujących największe zanieczyszczenie. W związku z tym publiczni i prywatni decydenci mogą z nich korzystać, ustalając priorytety w zakresie strategii opłacalnej redukcji emisji, a także wykazując postępy w zwalczaniu zanieczyszczenia. Rejestry takie są również pomocne w monitorowaniu postępów i przestrzegania niektórych krajowych, unijnych lub międzynarodowych zobowiązań lub porozumień.

W rozporządzeniu (WE) 166/2006 ustanowiono Europejski Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (europejski PRTR), który stanowi realizację w UE protokołu EKG ONZ do konwencji z Aarhus[3], dotyczącego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń. Opiera się on na utworzonym w 2000 r. europejskim rejestrze emisji zanieczyszczeń (EPER) i jest jego rozwinięciem.

Głównym celem europejskiego PRTR jest zapewnienie dostępu do informacji o środowisku, dotyczących największych zakładów przemysłowych. Obowiązki sprawozdawcze w zakresie emisji są powiązane z poszczególnymi rodzajami działalności przemysłowej i progami zanieczyszczeń ustanowionymi w rozporządzeniu w celu podjęcia problemu największych źródeł zanieczyszczeń przemysłowych, a w szczególności działalności objętej dyrektywą 2008/1/WE dotyczącą zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli. Sprawozdawczość obejmuje dane dotyczące uwolnień wszelkich umieszczonych w wykazie zanieczyszczeń do środowiska w wyniku dowolnej działalności ludzkiej, zamierzonej lub przypadkowej, rutynowej lub nierutynowej na terenie zakładu i powyżej ustalonych progów. Zgłaszane wartości muszą być oparte na najlepszych dostępnych informacjach pochodzących z pomiarów, obliczeń lub oszacowań.

W artykule 17 rozporządzenia w sprawie europejskiego PRTR wzywa się Komisję do dokonania przeglądu sprawozdań na temat wielkości emisji składanych w ramach europejskiego PRTR i, bardziej ogólnie, do przedstawienia oceny doświadczeń zgromadzonych w czasie pierwszych trzech lat działania rejestru. Niniejsze sprawozdanie dotyczy pierwszych trzy lat stosowania europejskiego PRTR.

2.           O ocenie

Pierwsze dane dotyczące europejskiego PRTR za 2009 r. udostępniono na specjalnej stronie internetowej[4] w maju 2011 r., kiedy to dostępne były już dane obejmujące okres trzech lat i ocena mogła się rozpocząć. Zbiory danych i narzędzia zapewniające jakość danych zostały opracowane przy pomocy Europejskiej Agencji Środowiska (EEA). Informacje o stosowaniu europejskiego PRTR na poziomie krajowym i o przekazywaniu danych zebrano od państw członkowskich przy pomocy doradcy. Dodatkowe informacje zebrano, aby ocenić działanie strony internetowej europejskiego PRTR[5]. W działanie to włączona została EEA, a eksperci z państw członkowskich i zainteresowane podmioty przedstawiły swoje opinie na temat wyników oraz zalecenia wynikające z przeprowadzonej analizy. Ponadto, aby ocenić komplementarność i ewentualne rozbieżności między europejskim PRTR a innymi bazami danych, Komisja zbadała również odpowiednie przepisy i inicjatywy europejskie.

Należy zwrócić uwagę, że opis doświadczeń w zakresie przekazywania danych za 2010 r., opublikowany w internecie w kwietniu 2012 r., potwierdza ocenę i wnioski przedstawione w niniejszym sprawozdaniu.

3.           Stan wdrożenia rozporządzenia na poziomie UE

3.1.        Strona internetowa europejskiego PRTR

Zgodnie z art. 10 ust. 1 rozporządzenia Komisja udostępnia rejestr publicznie i bezpłatnie za pośrednictwem Internetu. Strona internetowa europejskiego PRTR jest prowadzona i utrzymywana przez EEA, co umożliwia większą integrację danych z rejestru z danymi z innych baz. Jest ona zaprojektowana w taki sposób, aby maksymalnie ułatwić dostęp do niej i aby informacje można było znaleźć szybko i w każdej chwili.

Obecnie strona europejskiego PRTR umożliwia dostęp online do danych przekazywanych przez około 29 000 dużych zakładów przemysłowych prowadzących 65 rodzajów działalności gospodarczej w głównych sektorach przemysłu[6] oraz zawiera informacje o ilościach zanieczyszczeń uwalnianych do powietrza, wody i gleby, a także o transferach poza miejsca powstania odpadów i zanieczyszczeń w ściekach w odniesieniu do 91 najważniejszych czynników zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich, pestycydów, gazów cieplarnianych i dioksyn. Oprócz tych podstawowych zbiorów danych, które obejmują główne punktowe źródła zanieczyszczenia, europejski PRTR zawiera także dane zdezagregowane o uwolnieniach ze źródeł rozproszonych do powietrza, a dane o rozproszonych emisjach do wody zostaną wkrótce wprowadzone.

Analiza odwiedzin strony internetowej europejskiego PRTR i badanie ad hoc wykazały, że ze strony tej korzystają różni użytkownicy, w tym organy publiczne, przedsiębiorstwa prywatne i obywatele. Użytkownicy uważają na ogół, że strona jest odpowiednio zaprojektowana i wygodna w użytkowaniu. Ich zdaniem dane, w formie zagregowanej i zdezagregowanej, są przedstawione w sposób kompleksowy i w łatwo dostępnej formie. Te pozytywne opinie potwierdzają użytkownicy spoza UE, a kilka krajów nienależących do Unii wyraziło zainteresowanie wykorzystaniem europejskiego systemu jako podstawy do opracowania własnych rejestrów krajowych. Kilku użytkowników stwierdziło jednak, że potrzebne są dalsze ulepszenia, jeśli chodzi o łatwość korzystania ze stron (np. udoskonalenie nawigacji i funkcji wyszukiwania), a także bardziej regularna obsługa (np. naprawianie niedziałających hiperłączy). Inni proponowali ujednolicenie stosowanej terminologii. Użytkownicy i państwa członkowskie byli zgodni co do tego, że przydatne byłoby dodanie informacji kontekstowych w celu objaśnienia danych i zapewnienia ich porównywalności (np. informacji o metodach pomiarów).

Chociaż strona internetowa europejskiego PRTR jest często odwiedzana jako wiarygodne źródło informacji o emisjach i wchodzą na nią różni użytkownicy – średnio 590 razy dziennie – bez wątpienia można bardziej rozpowszechnić wiedzę o jej istnieniu i podnieść liczbę użytkowników.

3.2.        Przepływ danych i zapewnianie jakości na poziomie UE

Zgodnie z art. 5 rozporządzenia operatorzy zakładów objęci zakresem rozporządzenia muszą co roku zgłaszać określone dane właściwemu organowi w państwie członkowskim, w którym mają siedzibę. Państwa członkowskie muszą kompilować zgłaszane dane, kontrolować ich jakość i przekazywać je Komisji i EEA, które rozpowszechniają je za pośrednictwem strony internetowej europejskiego PRTR. Istnieje możliwość modyfikowania danych.

Opracowano narzędzie automatycznej walidacji, które pomaga państwom członkowskim w zatwierdzaniu danych europejskiego PRTR przed ich wprowadzeniem i w zapewnianiu ich zgodności z ustalonym wzorem sprawozdawczym. Walidacja obejmuje takie informacje, jak: rodzaj zanieczyszczeń, kody rodzajów działalności, współrzędne geograficzne, obowiązkowe kontrole stosowanych wzorów, ilościowe kontrole wartości uwolnień lub odpadów, w tym wartości odstających, kontrole przestrzegania zasad poufności.

W pierwszych latach wykonywania rozporządzenia jakość danych umieszczanych w europejskim PRTR była kontrolowana przez EEA w procedurze określanej zazwyczaj jako „nieformalny przegląd”:

· Państwom członkowskim przekazywano szczegółowe informacje zwrotne dotyczące jakości i kompletności dostarczonych danych. Kontrole EEA obejmowały ocenę liczby zakładów i sprawozdań dotyczących uwolnień, ilości zgłaszanych uwolnień i transferów, żądań poufności i przypadkowych uwolnień.

· Dane z europejskiego PRTR były następnie porównywane z danymi zgłaszanymi w ramach innych obowiązków sprawozdawczych (np. na podstawie dyrektywy w sprawie krajowych poziomów emisji[7], systemu handlu uprawnieniami do emisji[8], dyrektywy dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych[9] i rozporządzenia w sprawie statystyk odpadów[10]) w celu wykrycia i skorygowania różnic oraz ewentualnych niespójności.

Narzędzie automatycznej walidacji oraz możliwość modyfikowania przekazywanych danych okazały się bardzo przydatne dla państw członkowskich. Nieformalny przegląd uznano za równie użyteczny w propagowaniu dobrych praktyk w pierwszych latach prowadzenia europejskiego PRTR. Okazał się on także pomocny w wykrywaniu niespójności i ewentualnych błędów w zgłaszanych danych, jak również w kształtowaniu dobrych praktyk państw członkowskich w zakresie zapewniania jakości. Nadal istnieje wyraźna potrzeba, aby państwa członkowskie doskonaliły system oddolnego zapewniania jakości zgłaszanych danych.

3.3.        Wskazówki Komisji

W 2006 r. Komisja, zgodnie z wymogiem art. 14 rozporządzenia, opublikowała wytyczne dotyczące wdrożenia europejskiego PRTR[11] i obejmujące np. kwestie tego, kto, co i w jaki sposób powinien zgłaszać, a także orientacyjny wykaz sektorów i zanieczyszczeń, których powinny dotyczyć zgłaszane dane. Wytyczne te zawierają również przydatne dla obywateli informacje na temat samego europejskiego PRTR. Wszystkie zainteresowane podmioty, które zapytano o opinię, uznały wytyczne za niezwykle użyteczne w procesie zgłaszania danych. W wyjaśnieniu nadal otwartych kwestii, takich jak wątpliwości związane z opisami rodzajów działalności oraz w dalszym doskonaleniu wdrażania rozporządzenia może pomóc przegląd wytycznych.

4.           Stan wdrażania europejskiego PRTR na poziomie państw członkowskich

4.1.        Kwestie ogólne

Wszystkie państwa członkowskie UE, Norwegia, Islandia, Liechtenstein, Szwajcaria i Serbia wdrożyły rozporządzenie w sprawie europejskiego PRTR.

W latach 2007–2009 państwa członkowskie w sposób zadowalający zgłaszały wymagane dane. Sytuację te potwierdzają szczegółowe informacje dostępne w rejestrze. Jest to obiecujący wynik, również z uwagi na to, że tworzenie nowych systemów zazwyczaj wymaga od wszystkich zaangażowanych stron gotowości do nauki. Wydaje się, że problemy związane z brakiem informacji wynikają z określonych kwestii interpretacyjnych. Takie trudności dotyczą głównie uwolnień do gleby, w tym zgłaszania odcieków ze składowisk odpadów. Niektóre zgłoszone problemy z wdrażaniem przypisywano niedostatecznym zasobom właściwych organów, utrudniającym właściwą kontrolę jakości danych przed przekazaniem ich do Komisji. Wreszcie istnieje nierozwiązany wciąż problem jednego z państw członkowskich, dotyczący poufności danych na podstawie rozporządzenia.

Zgodnie z art. 5 ust 4 operatorzy podlegający rozporządzeniu w sprawie europejskiego PRTR muszą dostarczać właściwym organom najlepsze dostępne informacje na temat swoich uwolnień i transferów zanieczyszczeń. Ponadto zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia do kompetencji właściwych organów krajowych należy ocena jakości danych i tego, czy informacje przekazane przez poszczególne zakłady są zadowalające pod względem kompletności, spójności i wiarygodności.

Z przeprowadzonej oceny wynika, że zgłoszone dane europejskiego PRTR charakteryzowały się różnym stopniem kompletności – od spójnych informacji na temat uwolnień głównych zanieczyszczeń do powietrza, poprzez mniej kompletne dane na temat uwolnień do wody i transferu odpadów aż po dość niskiej jakości dane o uwolnieniach do gleby.

Takie problemy mogą utrudniać ewentualne korzystanie z danych europejskiego PRTR zarówno przez obywateli, jak i przez organy krajowe i unijne, a także ograniczać możliwość spełniania innych unijnych lub międzynarodowych obowiązków sprawozdawczych[12].

4.2.        Uwolnienia do powietrza

Z uwagi na rosnącą potrzebę bardziej precyzyjnego zarządzania jakością powietrza także na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym, skalowanie danych dotyczących emisji krajowych stanowi jedną z największych wartości dodanych europejskiego PRTR. Zgłaszane dane o uwolnieniach tlenków azotu, dwutlenku siarki i dwutlenku węgla na poziomie krajowym są w większości kompletne i okazują się spójne po porównaniu z informacjami zgłaszanymi w ramach innych międzynarodowych obowiązków sprawozdawczych i inwentaryzacji.

Zgłaszane dane dotyczące innych zanieczyszczeń wykazują w różnym stopniu pewne niespójności z innymi wykazami krajowymi. W niektórych przypadkach sprawozdania krajowe nie zawierają danych, których oczekuje się zgodnie z orientacyjnym wykazem sektorów i zanieczyszczeń określonym w wytycznych. Może to świadczyć o brakach w sprawozdawczości, niedokładności wytycznych albo o specyficznym charakterze poszczególnych instalacji.

4.3.        Uwolnienia i transfery do wody

Zgłaszane dane o emisjach do wody są odpowiedniej jakości, chociaż są mniej kompletne niż dane o emisjach do powietrza.

Wykryte problemy związane ze zgłaszaniem emisji do wody dotyczą kilku zanieczyszczeń, w szczególności z miejskich oczyszczalni ścieków, które w różnym stopniu różnią się od uwolnień, których oczekuje się zgodnie z orientacyjnym wykazem sektorów i od oczekiwanych zanieczyszczeń określonych w wytycznych. Brak sprawozdań dotyczących uwolnień może wynikać z braku odpowiednich wskaźników emisji lub metod analizy rutynowych pomiarów niektórych substancji priorytetowych określonych w ramowej dyrektywie wodnej. Należy również wyjaśnić kwestię zgłaszania odcieków ze składowisk. Wreszcie szczególny powód do obaw stanowi niewielka ilość zgłoszeń chlorpyrifosu, heksachlorobutadienu, izoproturonu, tlenku etylenu, tetrachloroetylenu, tetrachlorometanu i trichloroetylenu.

4.4.        Uwolnienia do gleby

W porównaniu z emisjami do powietrza i wody liczba sprawozdań o uwolnieniach do gleby jest niewielka i składają je nieliczne państwa członkowskie. Ze względu na fakt, że inne źródła danych, które można by wykorzystywać do weryfikacji nie są publicznie dostępne, nie można na razie wyciągać jednoznacznych wniosków na temat uwolnień. Jak odnotowano już w komunikacie dotyczącym realizacji strategii tematycznej w dziedzinie ochrony gleby[13], europejski PRTR jest potencjalnie ważnym narzędziem wykrywania obiektów będących źródłem zanieczyszczeń przemysłowych i zachęca się do poprawy sposobu wdrażania tego rejestru. Nie ulega wątpliwości, że istnieją różnice w interpretowaniu przez państwa członkowskie uwolnień do gleby i należy ten problem rozwiązać.

4.5.        Transfer odpadów

Zgłoszenia transferu odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne przez zakłady w ramach europejskiego PRTR porównano do danych za 2008 r. zgłoszonych przez państwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 2150/2002 w sprawie statystyk odpadów. Zgłoszenia w europejskim PRTR obejmują tylko transfery odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne z dużych pojedynczych zakładów, natomiast rozporządzenie w sprawie statystyk obejmuje całe sektory i dotyczy generowania wybranych kategorii odpadów, w przypadku których dane są gromadzone z wykorzystaniem źródeł administracyjnych, ankiet, procedur szacowania statystycznego lub kombinacji tych metod. W konsekwencji metodyka zgłaszania na postawie tych dwóch instrumentów jest różna. Z analizy jasno wynika jednak, że progi ustalone w rozporządzeniu w sprawie europejskiego PRTR umożliwiają zgłaszanie tylko 39 % odpadów niebezpiecznych i 17 % odpadów innych niż niebezpieczne, a między poszczególnymi sektorami gospodarki występują w tym zakresie znaczne różnice.

Chociaż oczywiste jest, że obniżenie minimalnych progów danych zgłaszanych w europejskim PRTR mogłoby umożliwić lepsze uwzględnienie transferów odpadów, to te dwa instrumenty uzupełniają się wzajemnie i, rozpatrywane razem, stanowią obecnie wystarczającą bazę użytecznej wiedzy.

5.           Możliwości dalszej poprawy wdrażania europejskiego PRTR

Stworzenie operacyjnego europejskiego PRTR jest trudnym przedsięwzięciem, wymagającym udziału wielu zainteresowanych podmiotów publicznych i prywatnych. Na podstawie niniejszej oceny pierwszego okresu wdrażania Komisja uznaje, że rozporządzenie zostało wykonane stosunkowo dobrze. Można obserwować jak rok po roku wprowadzano kolejne ulepszenia, w miarę jak państwa członkowskie i inne zainteresowane strony zdobywały doświadczenie w obsłudze rejestru. W porównaniu do sytuacji sprzed przyjęcia rozporządzenia w sprawie europejskiego PRTR obywatele UE, analitycy, twórcy polityki i decydenci mają obecnie łatwiejszy dostęp do kompleksowych informacji o rodzajach i ilościach emisji z największych gałęzi przemysłu, a także z rozproszonych źródeł emisji do powietrza.

Chociaż wyniki oceny świadczą o tym, że przegląd samego rozporządzenia byłby przedwczesny, możliwe jest wprowadzenie szeregu ulepszeń m.in. za pomocą udoskonalonych wytycznych Komisji.

Należy poświęcić szczególną uwagę podniesieniu jakości i zwiększeniu kompletności zgłaszanych danych, a także doskonaleniu sposobu korzystania z danych. W razie potrzeby podjęte zostaną działania w zakresie egzekwowania prawa.

5.1.        Podniesienie jakości danych i zaufania użytkownika

Dalsze podnoszenie wiarygodności i jakości rejestru pozwoli zwiększyć zaufanie jego użytkowników i podnieść ich liczbę.

Komisja przeprowadzi przegląd wytycznych, w szczególności jeśli chodzi o zakres rozporządzenia i jego wykładnię. Podane zostaną bardziej szczegółowe definicje (np. uwolnień do gruntu i odcieków) oraz dodane zostanie wyjaśnienie kwestii tego, które elementy zgłaszanych informacji mogą być uznane za poufne. Poruszone zostaną też inne szczegółowe kwestie, np. dotyczące elementów działalności, które powinny podlegać zgłaszaniu, a także zrewidowany zostanie wykaz oczekiwanych zanieczyszczeń z różnych obszarów działalności przemysłowej.

Oczekuje się, że państwa członkowskie zwiększą starania na rzecz zapewnienia jakości dostarczanych danych. Rozporządzenie w sprawie europejskiego PRTR nakłada na operatorów obowiązek zapewniania jakości danych, a na właściwe organy – obowiązek oceny tej jakości. Kontrole kompletności, spójności i wiarygodności zgłaszanych danych muszą być przeprowadzane w bardziej kompleksowy sposób przed przekazaniem danych do Komisji. W celu skorygowania zgłoszonych danych państwa członkowskie nie powinny opierać się na nieformalnym przeglądzie przeprowadzonym przez EEA i traktować go jako substytut własnych kontroli jakości. W trwającym obecnie drugim etapie wdrażania rozporządzenia Komisja będzie sprzyjać temu, aby operatorzy i państwa członkowskie przyjmowali odpowiedzialność za jakość danych. W stosownych przypadkach odpowiedzialność ta będzie egzekwowana za pomocą postępowań w sprawie uchybienia obowiązkom państwa członkowskiego.

W miarę jak postępować będzie przenoszenie odpowiedzialności za zapewnienie jakości danych na państwa członkowskie, odpowiednio ograniczane będą systematyczne przeglądy danych krajowych na poziomie UE. Państwa członkowskie zachęca się do korzystania z dobrych praktyk krajowych, które określono w wyniku nieformalnego przeglądu podjętego przez EEA w pierwszych latach wdrażania rozporządzenia. Możliwość modyfikacji danych zostanie utrzymana w celu zapewnienia wysokiej jakości danych krajowych.

Komisja będzie nadal sprzyjała zaangażowaniu odpowiednich grup ekspertów. Grupa robocza ds. aspektów chemicznych związanych z wdrażaniem ramowej dyrektywy wodnej będzie zachęcana do wymiany doświadczeń z grupą ekspertów europejskiego PRTR w zakresie opracowania wskaźników emisji dla związków chemicznych uwalnianych do wody. Wspierana będzie też współpraca między grupą ekspertów europejskiego PRTR i innymi grupami ekspertów, takimi jak grupy zajmujące się wdrażaniem dyrektywy w sprawie jakości otaczającego powietrza i dyrektywy w sprawie krajowych poziomów emisji.

5.2.        Lepsze wykorzystanie danych i ich wymiana

Strona internetowa europejskiego PRTR zostanie ulepszona w celu ułatwienia jej użytkowania zgodnie z następującymi zidentyfikowanymi priorytetami: poprawa funkcjonalności, nawigacji i funkcji wyszukiwania, dodanie informacji technicznych do przedstawianych danych, ujednolicenie terminologii i łączy do zbiorów danych wynikających z innych obowiązków sprawozdawczych.

Komisja zbada możliwości propagowania wykorzystania europejskiego PRTR do celów analiz naukowych, technicznych i strategicznych, a także do podnoszenia świadomości publicznej. W związku z obecnymi wnioskami o przegląd niektórych systemów sprawozdawczości do celów monitoringu środowiska, wykorzystanie i wpływ europejskiego PRTR prawdopodobnie się zwiększą. W tym kontekście dalsze wdrażanie dyrektywy 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, dyrektywy 2004/101/WE (ETS) i trwający przegląd strategii tematycznej dotyczącej zanieczyszczenia powietrza dają okazję do rozwoju kolejnych synergii w zakresie przepływów danych. Synergie będą w szczególności potrzebne w celu ułatwienia opracowania i przeglądu dokumentów referencyjnych najlepszej dostępnej techniki zgodnie z decyzją wykonawczą Komisji 2012/119/UE.

5.3.        Dalsze badanie podstawy prawnej europejskiego PRTR i jego związków z innymi przepisami

Komisja ponownie sprawdzi, czy istnieje potrzeba zmiany rozporządzenia tak, aby lepiej służyło ono swoim celom i interesom zainteresowanych podmiotów UE, a ustalenia swoje przedstawi w drugim trzyletnim sprawozdaniu z wdrażania europejskiego PRTR, które obejmie okres 2013–2015. W tym celu Komisja m.in. oceni różnice pod względem zakresu między europejskim PRTR, dyrektywą w sprawie emisji przemysłowych i innymi przepisami UE.

6.           Podsumowanie

Zintegrowany i spójny europejski PRTR jest ważnym narzędziem poszerzania wiedzy potrzebnej do opłacalnego i przejrzystego zarządzania zasobami powietrza, wody i gleby.

Utworzenie europejskiego PRTR było ważnym krokiem naprzód pod względem zapewnienia większej przejrzystości w zakresie rodzajów i ilości emisji przemysłowych oraz monitoringu środowiska. Europejski PRTR zawiera unikalny zbiór danych obejmujących szeroki zakres zanieczyszczeń, dotyczący uwolnień i transferów do wszystkich ośrodków oraz oparty na podejściu oddolnym.

Według oceny Komisji wdrażanie rozporządzenia okazało się bardzo udanym przedsięwzięciem. Państwa członkowskie podjęły realizację nowych obowiązków w sprawny sposób, dzięki czemu gromadzenie, ocena i przekazywanie danych Komisji są już w przypadku większości uwolnień zakończone i odbyły się w rzetelny sposób.

Istnieje jednak możliwość wprowadzenia dalszych ulepszeń. Działania określone w niniejszym sprawozdaniu pomogą rozwiązać najważniejsze problemy zidentyfikowane podczas przeglądu i ulepszyć europejski PRTR tak, aby stał się bardziej przyjazny dla użytkownika, a także propagować szersze wykorzystanie zawartych w nim informacji o środowisku. Działania te będą realizowane zgodnie z odpowiednio wyznaczonymi priorytetami, co pozwoli skutecznie zidentyfikować te działania, które mogą przynieść najwięcej korzyści.

[1]               „Uwolnienie” oznacza każde wprowadzenie zanieczyszczeń do środowiska w wyniku dowolnej działalności ludzkiej, zamierzonej lub przypadkowej, rutynowej lub nierutynowej, w tym wycieki, emisje, odprowadzenia, wprowadzenia, unieszkodliwianie lub składowanie, lub odprowadzenia poprzez układy kanalizacyjne bez końcowego oczyszczania ścieków.

[2]               „Transfer poza miejsce powstania” oznacza przemieszczenie poza granice zakładu odpadów przeznaczonych do odzysku lub unieszkodliwienia oraz zanieczyszczeń w ściekach przeznaczonych do oczyszczenia.

[3]               Konwencja z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.

[4]               http://prtr.ec.europa.eu/

[5]               Final report, Three years of implementation of the E-PRTR, Supporting study for the European Commission, Umweltbundesamt GmbH Austria, na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska (DG ENV).

[6]               Dziewięć głównych sektorów to: energetyka; produkcja i obróbka metali; przemysł mineralny; przemysł chemiczny; gospodarowanie odpadami i ściekami; produkcja i przetwórstwo papieru oraz drewna; intensywna produkcja zwierzęca i akwakultura; produkty zwierzęce i roślinne pochodzące z sektora produkcji żywności i napojów; inne.

[7]               Dyrektywa 2001/81/WE.

[8]               Dyrektywa 2003/87/WE.

[9]               Dyrektywa 91/271/EWG.

[10]             Rozporządzenie (WE) nr 2150/2002.

[11]             http://prtr.ec.europa.eu/docs/PL_E-PRTR_fin.pdf

[12]             Na przykład związanych z danymi do inwentaryzacji emisji na podstawie dyrektywy w sprawie krajowych poziomów emisji, z konwencją w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości i z unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji.

[13]             COM (2012) 46.