32003R2004

Rozporządzenie (WE) nr 2004/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady

z dnia 4 listopada 2003 r.

w sprawie przepisów regulujących partie polityczne na poziomie europejskim oraz zasad dotyczących ich finansowania

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 191,

uwzględniając wniosek Komisji,

stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu [1]

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) art. 191 Traktatu stanowi, że partie polityczne na poziomie europejskim są ważnym czynnikiem integracji w ramach Unii oraz że przyczyniają się do kształtowania świadomości europejskiej i do wyrażania woli politycznej obywateli Unii.

(2) Pewna liczba podstawowych zasad w formie przepisów powinna zostać ustanowiona dla partii politycznych na poziomie europejskim, w szczególności w odniesieniu do ich finansowania. Doświadczenia nabyte w stosowaniu niniejszego rozporządzenia powinny wskazać w jakim zakresie regulacje te powinny lub nie powinny być uzupełnione innymi zasadami.

(3) Doświadczenie pokazało, że członkami partii politycznej na poziomie europejskim będą bądź obywatele zrzeszeni w formie partii politycznej bądź partii politycznych, które tworzą rodzaj sojuszu. Termin "partia polityczna" i "sojusz partii politycznych" stosowany w niniejszym rozporządzeniu powinien być dlatego wyjaśniony.

(4) W celu umożliwienia określenia "partii politycznej na poziomie europejskim", ważne jest ustalenie pewnych warunków. W szczególności, niezbędne jest, aby partie polityczne na poziomie europejskim stosowały zasady, na których oparta jest Unia Europejska, które określone są w Traktatach i które zostały uznane w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej.

(5) Należy ustanowić procedurę stosowaną przez partie polityczne na poziomie europejskim, które zamierzają otrzymać finansowanie na mocy niniejszego rozporządzenia.

(6) Należy również ustanowić przepisy dotyczące regularnej kontroli warunków stosowanych do określenia partii politycznej na poziomie europejskim.

(7) Partie polityczne na poziomie europejskim, które otrzymały finansowanie na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny poddać się zobowiązaniom, które mają na celu zapewnienie przejrzystości źródeł finansowania.

(8) Zgodnie z deklaracją nr 11 dotyczącą art. 191 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, załączoną do Aktu Końcowego Traktatu z Nicei, finansowanie przyznane na mocy rozporządzenia nie powinno zostać wykorzystane do finansowania bezpośredniego lub pośredniego partii politycznych na poziomie krajowym. Zgodnie z tą sama deklaracją, postanowienia w sprawie finansowania partii politycznych na poziomie europejskim powinny stosować się na tej samej podstawie do wszystkich sił politycznych reprezentowanych w Parlamencie Europejskim.

(9) Należy określić rodzaj wydatków, do których może stosować się finansowanie na podstawie niniejszego rozporządzenia.

(10) Środki przeznaczone do finansowania przewidzianego na mocy niniejszego rozporządzenia powinny zostać określone w ramach rocznej procedury budżetowej.

(11) Należy zagwarantować maksymalną przejrzystość i kontrolę finansową partii politycznych na poziomie europejskim finansowanych z ogólnego budżetu Unii Europejskiej.

(12) Należy przewidzieć sposób podziału dostępnych corocznie środków, uwzględniając z jednej strony liczbę beneficjentów oraz liczbę członków wybranych do Parlamentu Europejskiego, z drugiej strony.

(13) Pomoc techniczna, którą Parlament Europejski musi zapewnić partiom politycznym na poziomie europejskim powinna być zgodna z zasadą równego traktowania.

(14) Stosowanie niniejszego rozporządzenie, jak również działań finansowanych powinno być badane w sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego, które powinno zostać opublikowane.

(15) Kontrola sądowa w ramach właściwości Trybunału Sprawiedliwości pomoże zapewnić odpowiednie stosowanie niniejszego rozporządzenia.

(16) Aby ułatwić przejście do nowych zasad należy odroczyć stosowanie niektórych przepisów niniejszego rozporządzenia do momentu powołania członków Parlamentu Europejskiego w wyborach przewidzianych na czerwiec 2004 r.,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres

Niniejsze rozporządzenie ustala zasady dotyczące przepisów regulujących partie polityczne na poziomie europejskim oraz zasady dotyczące ich finansowania.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

1. "partia polityczna" oznacza stowarzyszenie obywateli:

- które ma cele polityczne, i

- które jest uznane przez, lub ustalone zgodnie z porządkiem prawnym w przynajmniej jednym Państwie Członkowskim;

2. "sojusz partii politycznych" oznacza uporządkowaną współpracę między przynajmniej dwiema partiami politycznymi;

3. "partia polityczna na poziomie europejskim" oznacza partię polityczną lub sojusz partii politycznych, które spełniają warunki określone w art. 3.

Artykuł 3

Warunki

Partia polityczna na poziomie europejskim spełnia następujące warunki:

a) musi posiadać osobowość prawną w Państwie Członkowskim, w którym ma swoją siedzibę;

b) musi być reprezentowana w co najmniej jednej czwartej Państw Członkowskich, przez członków Parlamentu Europejskiego lub w parlamentach narodowych lub regionalnych lub zgromadzeniach regionalnych, lub

musi zebrać w co najmniej jednej czwartej Państw Członkowskich, co najmniej trzy procent oddanych głosów w każdym z tych Państw Członkowskich podczas ostatnich wyborów do Parlamentu Europejskiego;

c) musi przestrzegać, w szczególności w swoim programie i w swoich działaniach, zasady, na których opiera się Unia Europejska, mianowicie zasady wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego;

d) musi uczestniczyć w wyborach do Parlamentu Europejskiego, lub wyrazić taki zamiar.

Artykuł 4

Wniosek o finansowanie

1. W celu otrzymania finansowania z ogólnego budżetu Unii Europejskiej, partia polityczna na poziomie europejskim składa każdego roku wniosek do Parlamentu Europejskiego.

Parlament Europejski przyjmuje decyzję w ciągu trzech miesięcy, wydaje zgodę i zarządza odpowiednimi środkami.

2. Pierwszemu wnioskowi towarzyszą następujące dokumenty:

a) dokumenty zaświadczające, że wnioskodawca wypełnia warunki ustanowione w art. 3;

b) program polityczny określający cele partii politycznej na poziomie europejskim;

c) statut określający w szczególności organy odpowiedzialne za zarządzanie polityczne i finansowe, jak również organy lub osoby fizyczne posiadające w każdym z zainteresowanych Państw Członkowskich, zdolność do reprezentacji prawnej, w szczególności do celów nabywania lub zbywania nieruchomości i mienia ruchomego oraz stawania przed sądem.

3. Jakakolwiek zmiana dokumentów określonych w ust. 2, w szczególności programu politycznego lub statutu, które zostały wcześniej przedstawione, jest notyfikowana Parlamentowi Europejskiemu w terminie dwóch miesięcy. W przypadku braku takiej notyfikacji, finansowanie zostaje zawieszone.

Artykuł 5

Weryfikacja

1. Parlament Europejski regularnie weryfikuje czy warunki określone w art. 3 lit. a) i b) są nadal przestrzegane przez partie polityczne na poziomie europejskim.

2. W odniesieniu do warunku określonego w art. 3 lit c), na żądanie jednej czwartej swoich członków reprezentujących co najmniej trzy grupy polityczne w Parlamencie Europejskim, Parlament Europejski weryfikuje większością swoich członków czy niniejszy warunek jest spełniony przez partie polityczne na poziomie europejskim.

Przed przeprowadzeniem takiej weryfikacji Parlament Europejski wysłuchuje przedstawicieli danej partii politycznej na poziomie europejskim i wzywa komitet złożony z niezależnych osobistości do wydania opinii na dany temat w rozsądnym czasie.

Komitet składa się z trzech członków. Parlament Europejski, Rada i Komisja wyznaczają, po jednym członku. Sekretariat i finansowanie komitetu są zapewnione przez Parlament Europejski.

3. Jeżeli Parlament Europejski stwierdza, że jeden z warunków określonych w art. 3 lit a), b) i c) nie jest już spełniony, odpowiednia partia polityczna na poziomie europejskim, która z tej przyczyny straciła swój status, wyłączona jest z finansowania na podstawie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 6

Zobowiązania związane z finansowaniem

Partia polityczna na poziomie europejskim:

a) publikuje corocznie swoje dochody i wydatki oraz oświadczenie o swoich aktywach i pasywach;

b) deklaruje swoje źródła finansowania dostarczając listę określającą darczyńców i darowizny otrzymane od każdego z nich, z wyjątkiem darowizn nieprzekraczających 500 EUR;

c) nie przyjmuje:

- darowizn anonimowych,

- darowizn pochodzących z budżetów grup politycznych w Parlamencie Europejskim,

- darowizn od przedsiębiorstw, na które władze publiczne mogą wywierać bezpośrednio lub pośrednio dominujący wpływ na podstawie własności, udziału finansowego lub zasad, które nimi kierują,

- darowizn przekraczających 12000 EUR rocznie i na darczyńcę, od każdej osoby fizycznej lub prawnej innej niż przedsiębiorstwo określone w trzecim tiret i bez uszczerbku dla przepisów akapitu drugiego.

Składki pochodzące od partii politycznych, które są członkami partii politycznej na poziomie europejskim są dopuszczalne. Nie mogą one przekraczać 40 % budżetu rocznego partii.

Artykuł 7

Zakaz finansowania

Finansowanie partii politycznych na poziomie europejskim z ogólnego budżetu Unii Europejskiej lub z innego źródła nie może być wykorzystane do bezpośredniego lub pośredniego finansowania innych partii politycznych, w szczególności krajowych partii politycznych, które nadal podlegają przepisom krajowym.

Artykuł 8

Rodzaj wydatków

Środki pochodzące z ogólnego budżetu Unii Europejskiej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem mogą być wyłącznie wykorzystane do pokrycia wydatków bezpośrednio związanych z celami ustalonymi w programie politycznym określonym w art. 4 ust. 2 lit. b).

Takie wydatki obejmują wydatki administracyjne i wydatki związane z pomocą techniczną, zebraniami, nauką, manifestacjami transgranicznymi, badaniami, informacją i publikacjami.

Artykuł 9

Wykonanie i kontrola

1. Środki przeznaczone na finansowanie partii politycznych na poziomie europejskim są określane w ramach rocznej procedury budżetowej i są wykonywane zgodnie z rozporządzeniem finansowym mającym zastosowanie do ogólnego budżetu Wspólnot Europejskich [2].

2. Ocena wartości nieruchomości i mienia ruchomego oraz jego amortyzacja jest przeprowadzana zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2909/2000 z dnia 29 grudnia 2000 r. w sprawie zarządzania rachunkowością niefinansowych środków trwałych Wspólnot Europejskich [3].

3. Kontrola finansowania przyznana na podstawie niniejszego rozporządzenia jest przeprowadzana zgodnie z rozporządzeniem finansowym i jego przepisami wykonawczymi.

Kontrola jest również przeprowadzana na podstawie rocznego poświadczenia przez zewnętrzny i niezależny audyt. Takie poświadczenie przekazywane jest do Parlamentu Europejskiego w terminie sześciu miesięcy od końca danego roku budżetowego.

4. W następstwie stosowania niniejszego rozporządzenia, jakiekolwiek fundusze niewłaściwie otrzymane przez partie polityczne na poziomie europejskim z ogólnego budżetu Unii Europejskiej są zwracane do budżetu.

5. Każdy dokument lub informacja wymagana przez Trybunał Obrachunkowy w celu wykonywania swoich funkcjijest dostarczany na jego żądanie przez partie polityczne na poziomie europejskim otrzymujące finansowanie przyznane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

Jeżeli wydatki poniesione są przez partie polityczne na poziomie europejskim wspólnie z krajowymi partiami politycznymi i innymi organizacjami, dowody wydatków poniesionych przez partie polityczne na poziomie europejskim zostają udostępnione Trybunałowi Obrachunkowemu.

6. Finansowanie partii politycznych na poziomie europejskim jako organizmów mających na celu ogólny interes europejski, nie podlega przepisom art. 113 rozporządzenia finansowego dotyczącego zmniejszania finansowania.

Artykuł 10

Podział

1. Dostępne środki są corocznie dzielone między partie polityczne na poziomie europejskim, które otrzymały pozytywną decyzję w sprawie ich wniosku o finansowanie określonego w art. 4:

a) 15 % jest dzielone w równych częściach;

b) 85 % jest dzielone między te partie polityczne, które mają wybranych członków w Parlamencie Europejskim, proporcjonalnie do liczby wybranych.

W celu zastosowania tych przepisów, członek Parlamentu Europejskiego może być tylko członkiem jednej partii politycznej na poziomie europejskim.

2. Finansowanie z ogólnego budżetu Unii Europejskiej nie przekracza 75 % budżetu partii politycznej na poziomie europejskim. Ciężar dowodu spoczywa na zainteresowanej partii politycznej na poziomie europejskim.

Artykuł 11

Pomoc techniczna

Każda pomoc techniczna Parlamentu Europejskiego dla partii politycznych na poziomie europejskim opiera się na zasadzie równego traktowania. Jest ona przyznawana na warunkach, które są nie mniej korzystne niż te przyznane innym zewnętrznym organizacjom lub stowarzyszeniom, którym podobne udogodnienia mogą być przydzielone. Pomoc ta jest fakturowana i otrzymywana jest za nią zapłata.

Parlament Europejski publikuje w sprawozdaniu rocznym szczegóły pomocy technicznej udzielonej każdej partii politycznej na poziomie europejskim.

Artykuł 12

Sprawozdanie

Parlament Europejski opublikuje najpóźniej do dnia 15 lutego 2006 r. sprawozdanie na temat stosowania niniejszego rozporządzenia, jak również działań finansowych. Sprawozdanie wskazuje, gdzie stosowne, możliwe zmiany, które należy wprowadzić do systemu finansowania

Artykuł 13

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzy miesiące po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 4-10 stosuje się od daty otwarcia pierwszej sesji, zorganizowanej po wyborach do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2004 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 4 listopada 2003 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

P. Cox

Przewodniczący

W imieniu Rady

G. Tremonti

Przewodniczący

[1] Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 19 czerwca 2003 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 29 września 2003 r.

[2] Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 248 z 16.9.2002, str. 1).

[3] Dz.U. L 336 z 30.12.2000, str. 75.

--------------------------------------------------