Polityka sąsiedztwa: uczestnictwo w agencjach i programach Unii Europejskiej

Udział państw partnerskich, w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa, w agencjach i programach Unii Europejskiej (UE) pozwala wzmocnić współpracę między UE i jej partnerami. Udział ten pomaga również we wzmacnianiu ich własnych instytucji, procesów reformacyjnych, a także w zbliżeniu ustawodawstwa, norm i standardów z ustawodawstwem i praktyką europejską.

AKT

Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczący ogólnej koncepcji umożliwienia krajom partnerskim objętym europejską polityką sąsiedztwa uczestnictwa w agencjach i programach Wspólnoty [KOM(2006) 724 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym].

STRESZCZENIE

Kraje partnerskie europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS) (EN) (FR), które podpisały układy o stowarzyszeniu lub umowy o partnerstwie i współpracy z Unią Europejską (UE), mogą uczestniczyć w agencjach, a także w programach UE, które wspierają wdrażanie polityk europejskich.

Uczestnictwo, przewidziane w planach działania EPS, odbywa się na zasadzie dobrowolności. Powinno leżeć w interesie zarówno partnerów EPS, jak i UE. Głównym celem jest wnoszenie wkładu w reformy krajowe, wzmacnianie zdolności administracyjnych i zbliżenia norm czy też przepisów z normami i przepisami UE.

W marcu 2007 r. Rada UE postanowiła o stopniowym włączaniu 13 partnerów EPS w agencje i programy UE (są to: Algieria, Armenia, Autonomia Palestyńska, Azerbejdżan, Egipt, Gruzja, Liban, Izrael, Jordania, Mołdawia, Maroko, Tunezja i Ukraina). Ma to na celu zachęcenie do reformowania prawa i administracji, promowania konwergencji z państwami partnerskimi przy zastosowaniu norm, standardów i najlepszych praktyk UE.

Udział w pracach agencji UE

Włączenie krajów EPS do prac agencji następuje w sposób stopniowy i selektywny. Komisja określa ich zdolność do uczestnictwa na podstawie priorytetów krajów, stanu rozpoczętych reform sektorowych i ich zaangażowania długoterminowego. Komisja bierze także pod uwagę możliwe korzyści dla UE, a także zdolność agencji do włączania krajów EPS.

Uczestnictwo krajów EPS w agencjach regulują umowy techniczne. Niemniej jednak przed ich podpisaniem możliwe jest przeprowadzenie fazy zapoznawania się partnerów EPS z danymi agencjami. Faza przygotowawcza umożliwia między innymi dostosowanie ich instytucji, norm, standardów i podejścia do najlepszych praktyk europejskich. W niektórych przypadkach konieczne może okazać się dostosowanie przepisów prawnych.

Kraje EPS mogą uczestniczyć w pracach agencji lub prowadzić współpracę we właściwych dziedzinach działalności (EN).

Udział w programach UE

Partnerzy EPS mogą uczestniczyć wyłącznie w programach UE, które są dostępne dla państw niebędących członkami UE. Ogólnym celem programów jest wsparcie realizacji polityki UE poprzez współpracę między krajami UE.

Ogólne warunki uczestnictwa krajów EPS w programach są określane umowami ramowymi. Następnie protokoły porozumienia dotyczące każdego programu ustalają zasady uczestnictwa danego kraju.

Główne programy to:

• program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP),
• Customs 2013,
• SESAR,
• ochrona zdrowia (2008–2013),
• polityka ochrony konsumentów (2007–13).

Specjalne warunki współpracy (EN) dotyczące niektórych rodzajów działalności przewidziano także w ramach następujących programów:

• Herkules II,
• Pawa podstawowe i sprawiedliwość,
• zapobieganie, przygotowanie i zarządzanie konsekwencjami w dziedzinie terroryzmu,
• Zpobieganie i zwalczanie przestępczości,
• Marco Polo,
• IDABC,
• Ochrona cywilna,
• Edukacja i uczenie się przez całe życie,
• Kultura,
• Media 2007,
• Młodzież w Działaniu,
• 7. program ramowy w dziedzinie badań naukowych,
• Statystyka 2008,
• Działania w ramach współpracy transgranicznej, ponadnarodowej i międzyregionalnej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).

Warunki

Każdy kraj EPS wnosi wkład finansowy w wysokości zależnej od agencji lub od programu, obliczany na podstawie różnych czynników. Wkład finansowy ma postać wpłaty do budżetu ogólnego UE.

Komisja przedstawia regularne sprawozdania z postępu we wdrażaniu EPS i ze stanu wdrożenia indywidualnych planów działania EPS, zawierające także informacje na temat uczestnictwa krajów partnerskich w pracach agencji i w programach UE.

AKTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie przygotowania udziału krajów zachodnich Bałkanów w programach i agencjach wspólnotowych [COM(2003) 748 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]

Umowy ramowe

Wniosek decyzja Rady dotycząca zawarcia protokołu do Umowy o partnerstwie i współpracy ustanawiającej partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony, w sprawie ramowej umowy między Unią Europejską a Ukrainą dotyczącej zasad udziału Ukrainy w programach unijnych [COM(2010) 407 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]

Wniosek decyzja Rady dotycząca podpisania protokołu do układu euro-śródziemnomorskiego między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Królestwem Maroka, z drugiej strony, w sprawie umowy ramowej między Unią Europejską a Królestwem Maroka dotyczącej ogólnych zasad udziału Królestwa Maroka w programach unijnych [COM(2010) 232 – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]

Wniosek decyzja Rady dotycząca zawarcia protokołu do Umowy o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdowy, z drugiej strony, w sprawie umowy ramowej między Unią Europejską a Republiką Mołdowy dotyczącej zasad udziału Republiki Mołdowy w programach unijnych [COM(2010) 194 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]

Protokół do Układu eurośródziemnomorskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a państwem Izrael, z drugiej strony, w sprawie umowy ramowej między Wspólnotą Europejską a państwem Izrael, dotyczącej zasad udziału państwa Izrael w programach wspólnotowych [Dz.U. L 129 z 17.5.2008]

Protokół do Umowy o Stabilizacji i Stowarzyszeniu pomiędzy Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii, z drugiej strony, w sprawie Umowy Ramowej Zawartej pomiędzy Wspólnotą Europejską a Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii w sprawie ogólnych zasad udziału Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii w programach wspólnotowych [Dz.U. L 192 z 22.7.2005].

Umowa ramowa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Serbią i Czarnogórą w Sprawie ogólnych zasad uczestnictwa Serbii i Czarnogóry w programach wspólnotowych [Dz.U. L 192 z 22.7.2005]

Umowa ramowa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Chorwacji w sprawie ogólnych zasad uczestnictwa Republiki Chorwacji w programach wspólnotowych [Dz.U. L 192 z 22.7.2005]

Umowa ramowa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Bośnią i Hercegowiną w sprawie ogólnych zasad uczestnictwa Bośni i Hercegowiny w programach wspólnotowych [Dz.U. L 192 z 22.7.2005]

Umowa ramowa pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Albanii w sprawie ogólnych zasad uczestnictwa Republiki Albanii w programach wspólnotowych [Dz.U. L 192 z 22.7.2005].

Umowa ramowa pomiędzy między Wspólnotą Europejską a Republiką Turcji w sprawie ogólnych zasad udziału Republiki Turcji w programach wspólnotowych [Dz.U. L 192 z 22.7.2005]

Ostatnia aktualizacja: 28.10.2010