Kontynuacja egzekwowania ustawodawstwa UE w zakresie delegowania pracowników

 

STRESZCZENIE DOKUMENTÓW:

Dyrektywa 96/71/WE dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług

Dyrektywa 2014/67/UE w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług

Dyrektywa (UE) 2020/1057 ustanawiająca przepisy szczególne w odniesieniu do dyrektywy 96/71/WE i dyrektywy 2014/67/UE dotyczące delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego oraz zmieniająca dyrektywę 2006/22/WE w odniesieniu do wymogów w zakresie egzekwowania przepisów oraz rozporządzenie (UE) nr 1024/2012

JAKIE SĄ CELE DYREKTYW?

• Dyrektywa 96/71/WE zawiera wykaz warunków pracy, które muszą zostać zapewnione pracownikom tymczasowo delegowanym za granicę przez pracodawcę w państwie, do którego zostali oddelegowani (państwo przyjmujące). Jej celem jest zagwarantowanie ochrony pracownikom, jak również zapewnienie usługodawcom równych warunków działania.
• Dyrektywa 2014/67/UE ma na celu usprawnienie wdrażania i egzekwowania dyrektywy 96/71/WE. W dyrektywie poruszono kwestie nadużywania i obchodzenia przepisów dotyczących delegowania, wspólnej odpowiedzialności w łańcuchu podwykonawców oraz wymiany informacji między państwami członkowskimi.
• Dyrektywą zmieniającą (UE) 2018/957 dokonano aktualizacji i zmiany dyrektywy 96/71/WE. Określono w niej zasady dotyczące warunków pracy i ochrony bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników delegowanych, a także służy ona zapewnieniu uczciwych wynagrodzeń i równych warunków działania przedsiębiorstwom delegującym pracowników i lokalnym przedsiębiorstwom działającym w państwie przyjmującym przy jednoczesnym zachowaniu zasady swobodnego przepływu usług.
• Dyrektywa (UE) 2020/1057 określa konkretne zasady delegowania kierowców zawodowych w sektorze komercyjnego transportu drogowego oraz skutecznego egzekwowania tych zasad. W dyrektywie przewidziano zasady lepiej dostosowane do wysoce mobilnego charakteru pracy w sektorze transportu drogowego. Służy ona również wyeliminowaniu rozbieżności w wykładni, stosowaniu i egzekwowaniu zasad dotyczących delegowania pracowników w sektorze transportu drogowego w poszczególnych państwach UE. Ma ona czynić sektor transportu drogowego uczciwszym, skuteczniejszym i bardziej odpowiedzialnym społecznie, a jednocześnie zapewnić większą pewność prawa, zmniejszyć obciążenie administracyjne operatorów transportu i zapobiegać zakłóceniom w konkurencji.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa 96/71/WE

• Dyrektywa 96/71/WE ma zastosowanie wówczas, gdy przedsiębiorstwa (w ramach transnarodowego świadczenia usług) delegują pracownika na terytorium państwa członkowskiego, o ile istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym a pracownikiem w ciągu okresu delegowania. „Pracownik delegowany” oznacza pracownika, który przez ograniczony okres wykonuje swoją pracę na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo, w którym pracuje na co dzień.
• Aby chronić prawa pracowników delegowanych, w przypadku gdy przedsiębiorstwa korzystają ze swobody świadczenia usług, oraz aby ułatwić korzystanie z tej swobody, w dyrektywie 96/71/WE zawarto podstawowe warunki zatrudnienia, które należy stosować w odniesieniu do pracowników delegowanych w państwie przyjmującym, takie jak:
  • maksymalne okresy pracy i minimalne okresy wypoczynku;
  • minimalny wymiar płatnych urlopów rocznych;
  • odpowiednie minimalne stawki płacy, wraz ze stawką za nadgodziny;
  • zdrowie, bezpieczeństwo i higiena w miejscu pracy.

Dyrektywa 2014/67/UE

Lepsza prewencja, monitorowanie i sankcjonowanie wszelkich form nadużyć odpowiednich przepisów

• Aby pomóc w zwalczaniu nadużyć i obchodzenia zasad (przykładowo przez przedsiębiorstwa „skrzynki pocztowe”*), w dyrektywie 2014/67/UE zawarto wykaz elementów faktycznych, które pomagają w ustaleniu, czy dana sytuacja spełnia kryteria rzeczywistego delegowania.
• Dla zapewnienia większej pewności prawna w dyrektywie 2014/67/UE określono wykaz krajowych środków kontroli uznawanych za uzasadnione i proporcjonalne oraz możliwe do stosowania w celu monitorowania zgodności z dyrektywą 96/71/WE oraz samą dyrektywą wykonawczą (dyrektywą 2014/67/UE).
• W celu zwiększenia ochrony praw pracowników w łańcuchach podwykonawstwa państwa UE muszą zapewnić, aby pracownicy delegowani w sektorze budowlanym mogli pociągnąć wykonawcę będącego z nimi w bezpośrednim stosunku podwykonawstwa do odpowiedzialności za zaległe wynagrodzenie netto odpowiadające minimalnym stawkom płacy – dodatkowo lub w miejsce odpowiedzialności pracodawcy. Na zasadzie odstępstwa od tych przepisów dotyczących odpowiedzialności państwa członkowskie mogą podjąć inne odpowiednie środki egzekwowania.

Usprawniony dostęp do informacji

• W celu zwiększenia świadomości i przejrzystości państwa UE są zobowiązane do udostępniania bezpłatnie wszelkich informacji o warunkach zatrudnienia oraz układach zbiorowych obowiązujących w odniesieniu do pracowników delegowanych na jednej oficjalnej krajowej stronie internetowej. Informacje muszą być podawane do wiadomości publicznej w języku urzędowym (językach urzędowych) państwa przyjmującego oraz w najbardziej odpowiednich językach z punktu widzenia popytu na rynku pracy.

Wzmocniona współpraca administracyjna

• Dyrektywa 2014/67/UE zawiera także bardziej przejrzyste przepisy w celu poprawy współpracy administracyjnej pomiędzy krajowymi organami odpowiedzialnymi za monitorowanie zgodności z przepisami, włącznie z określeniem terminów dostarczania informacji. Na tym etapie znaczenia nabiera rozporządzenie w sprawie wymiany informacji na rynku wewnętrznym (rozporządzenie w sprawie IMI). System wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI) to wielojęzyczne narzędzie elektroniczne umożliwiające władzom krajowym, regionalnym i lokalnym szybką i łatwą komunikację z ich odpowiednikami w UE, Islandii, Liechtensteinie i Norwegii dotyczącą prawa rynku wewnętrznego UE.
• Dyrektywa 2014/67/UE gwarantuje także, że administracyjne kary i grzywny nałożone na usługodawców za niezgodność z odpowiednimi przepisami w jednym państwie członkowskim mogą zostać wykonane i wyegzekwowane w innym.

Dyrektywa zmieniająca (UE) 2018/957

W dyrektywie zmieniającej (UE) 2018/957 wprowadzono szereg nowych przepisów:

• te same przepisy dotyczące wynagrodzenia mają zastosowanie zarówno do pracowników delegowanych, jak i pracowników lokalnych w państwie przyjmującym;
• pracownika uznaje się za delegowanego długoterminowo po 12 miesiącach (z możliwością 6-miesięcznego przedłużenia na podstawie uzasadnionego zawiadomienia dokonanego przez usługodawcę), po którym to okresie pracownik delegowany będzie podlegał niemal we wszystkich aspektach prawu pracy państwa przyjmującego;
• liczba potencjalnych układów zbiorowych, które mogą mieć zastosowanie w państwach członkowskich dysponujących systemem uznawania powszechnie stosowanych umów zbiorowych lub orzeczeń arbitrażowych, może wzrastać;
• agencje pracy tymczasowej muszą zagwarantować pracownikom takie same warunki, jak warunki obowiązujące pracowników tymczasowych zatrudnianych w państwie, w którym wykonywana jest praca;
• lepsza współpraca między organami państw członkowskich w zakresie nadużywania i obchodzenia przepisów w kontekście delegowania.

Dyrektywa (UE) 2020/1057

Do zmian wprowadzonych dyrektywą (UE) 2020/1057 należą następujące zmiany:

• wyjątek od ogólnych zasad delegowania w odniesieniu do kabotażu i międzynarodowych operacji transportu, z wyjątkiem tranzytu, „przewozu dwustronnego” (zarówno w transporcie towarów, jak i osób) oraz operacji dwustronnych z dwoma dodatkowymi postojami związanymi z ładunkiem — wyjątek ten ogranicza się do przypadków, w których między pracodawcą wysyłającym kierowcę a stroną działającą w państwie przyjmującym istnieje umowa o świadczenie usług;
• zasady administracyjne dotyczące delegowania kierowców, kontroli i egzekwowania – przewoźnicy muszą zastosować system IMI w celu wysłania zgłoszeń delegowania;
• kary w razie naruszeń;
• „inteligentne egzekwowanie przepisów”, które wymaga od państw UE włączenia kontroli zasad delegowania do ogólnej strategii kontroli;
• zasady zapewniające, aby wzmocnienie zasad delegowania kierowców UE nie skutkowało przewagą konkurencyjną operatorów spoza UE, którzy mają dostęp do unijnego rynku transportu drogowego.

OD KIEDY DYREKTYWY MAJĄ ZASTOSOWANIE?

• Dyrektywa 96/71/EW ma zastosowanie od dnia 10 lutego 1997 r., przy czym do porządku krajowego państw członkowskich miała zostać włączona do dnia 16 grudnia 1999 r.
• Dyrektywa 2014/67/UE ma zastosowanie od dnia 17 czerwca 2014 r., przy czym do porządku krajowego państw UE miała zostać włączona do dnia 18 czerwca 2016 r.
• Dyrektywa zmieniająca (UE) 2018/957 musi zostać wprowadzona do porządku prawnego Unii do dnia 30 lipca 2020 r. Będzie ona miała zastosowanie wyłącznie do sektora transportu drogowego od daty stosowania aktu prawodawczego, który został przyjęty w celu dokonania zmiany dyrektyw 2006/22/WE i 2014/67/UE dotyczących delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego. Jest to dyrektywa (UE) 2020/1057, która będzie obowiązywać od dnia 2 lutego 2022 r.
• Dyrektywa (UE) 2020/1057 musi zostać wprowadzona do porządku prawnego UE w dniu 2 lutego 2022 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Pracownicy delegowani (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNE DOKUMENTY

Dyrektywa 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (Dz.U. L 18 z 21.1.1997, s. 1–6)

Późniejsze zmiany dyrektywy 96/71/WE zostały uwzględnione w tekście pierwotnym. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/67/EU z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy 96/71/WE dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym („rozporządzenie w sprawie IMI”) (Dz.U. L 159 z 28.5.2014, s. 11–31)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1057 z dnia 15 lipca 2020 r. ustanawiająca przepisy szczególne w odniesieniu do dyrektywy 96/71/WE i dyrektywy 2014/67/UE dotyczące delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego oraz zmieniająca dyrektywę 2006/22/WE w odniesieniu do wymogów w zakresie egzekwowania przepisów oraz rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (Dz.U. L 249 z 31.7.2020, s. 49–65)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1055 z dnia 15 lipca 2020 r. zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, (WE) nr 1072/2009 i (UE) nr 1024/2012 w celu dostosowania ich do zmian w transporcie drogowym (Dz.U. L 249 z 31.7.2020, s. 17–32)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1024/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym i uchylające decyzję Komisji 2008/49/WE („rozporządzenie w sprawie IMI”) (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 1–11)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Dyrektywa 2006/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie minimalnych warunków wykonania rozporządzeń Rady (EWG) nr 3820/85 i (EWG) nr 3821/85 dotyczących przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym oraz uchylająca dyrektywę Rady 88/599/EWG (Dz.U. L 102 z 11.4.2006, s. 35–44)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 13.10.2020