Zwalczanie seksualnego wykorzystywania dzieci i pornografii dziecięcej

Celem niniejszej decyzji ramowej jest zbliżenie przepisów ustawowych i wykonawczych państw członkowskich w zakresie współpracy policyjnej i sądowej na płaszczyźnie karnej, mające umożliwić zwalczanie seksualnego wykorzystywania dzieci i pornografii dziecięcej. Wprowadza ona ramy wspólnych postanowień w zakresie odpowiedzialności karnej, sankcji, okoliczności obciążających oraz wsparcia dla ofiar i kompetencji.

AKT

Decyzja ramowa 2004/68/WSiSW Rady z 22 grudnia 2003 r. dotycząca zwalczania seksualnego wykorzystywania dzieci i pornografii dziecięcej.

STRESZCZENIE

Niniejsza decyzja ramowa wymienia serię zachowań, które są uznawane za niezgodne z prawem jako wykroczenia związane z seksualnym wykorzystywaniem dzieci, tzn.:

• zmuszanie dziecka * do prostytucji, wykorzystywanie dziecka w inny sposób do takich celów, lub czerpanie z tego zysku,
• uczestnictwo w czynnościach o charakterze seksualnym z udziałem dziecka z użyciem przymusu, siły lub groźby bądź w zamian za pieniądze lub inne wynagrodzenie jako opłatę za usługi o charakterze seksualnym, poprzez wykorzystanie stosunku zaufania, władzy lub wpływu na dziecko.

Karalne zachowania, które stanowią wykroczenie związane z pornografią dziecięcą *, bez względu na to, czy zostały popełnione z wykorzystaniem systemu komputerowego *, to:

• produkcja pornografii dziecięcej,
• dystrybucja, rozpowszechnianie lub przesyłanie materiałów z pornografią dziecięcą,
• dostarczanie lub udostępnianie materiałów z pornografią dziecięcą,
• nabywanie lub posiadanie materiałów z pornografią dziecięcą.

Państwa członkowskie są zobowiązane do przyjęcia koniecznych środków umożliwiających karanie zachęcania do popełnienia wymienionych wykroczeń oraz podejmowania któregokolwiek z zabronionych zachowań.

Konsekwencje karne przewidziane przez każde z państw członkowskich muszą dopuszczać karę pozbawienia wolności, która mieści się w przedziale od co najmniej roku do trzech lat. W przypadku niektórych przestępstw, gdzie zaistniały okoliczności obciążające, kara musi mieścić się w przedziale od pięciu do dziesięciu lat. Decyzja ramowa tworzy listę okoliczności obciążających, bez szkody dla innych okoliczności wprowadzonych przez prawodawstwo krajowe:

• fakt popełnienia przestępstwa na dziecku, które nie osiągnęło wieku wystarczającego, według prawa krajowego, do wyrażenia zgody na swój udział w czynnościach o charakterze seksualnym,
• sprawca celowo lub lekkomyślnie naraża życie dziecka,
• przestępstwa popełniono z użyciem przemocy lub wyrządzono dziecku poważną szkodę,
• przestępstwa zostały popełnione w ramach organizacji przestępczej w rozumieniu wspólnego działania 98/733/WSiSW.

Każde państwo członkowskie może wprowadzić przepisy pozbawiające osobę fizyczną skazaną za jedno z wymienionych przestępstw prawa do prowadzenia działalności zawodowej związanej z nadzorem nad dziećmi.

Dodatkowo decyzja ramowa wprowadza odpowiedzialność cywilną i karną osób prawnych *. Odpowiedzialność ta jest uzupełnieniem odpowiedzialności osoby fizycznej. Osoba prawna może zostać uznana za odpowiedzialną, jeśli przestępstwo zostanie popełnione na jej korzyść przez każdą osobę działającą indywidualnie lub jako członek instytucji osoby prawnej, lub mającą uprawnienia decyzyjne.

Kary dla osób prawnych muszą obejmować grzywny mające charakter krany lub niemające takiego charakteru oraz szczegółowe sankcje, takie jak czasowe lub stałe pozbawienie prawa do prowadzenia działalności gospodarczej, sądowy nakaz rozwiązania lub pozbawienie prawa do korzystania z pomocy i świadczeń publicznych.

Aby przestępstwo nie pozostało bez kary z powodu konfliktu kompetencji, na mocy decyzji wprowadzono kryteria podziału kompetencji. Państwo będzie miało władzę sądową, jeśli:

• przestępstwo zostało popełnione na jego terytorium (zasada terytorialności),
• osoba popełniająca przestępstwo pochodzi z tego państwa członkowskiego (zasada narodowości podmiotowej),
• przestępstwo zostało popełnione na rzecz osoby prawnej, która ma siedzibę na terenie tego państwa członkowskiego.

Państwa, które odmawiają ekstradycji swoich obywateli mają obowiązek stworzenia specjalnych rozwiązań, aby ich obywatele mogli być ścigani za przestępstwa popełnione poza ich terytorium.

Państwa członkowskie mają obowiązek wdrożyć programy wsparcia dla ofiar, ich rodzin, zgodnie z decyzją ramową 2001/220/WSiSW.

Kontekst

Od momentu przyjęcia przez Radę w 1997 r. wspólnego działania w zakresie przeciwdziałania handlowi ludźmi i seksualnemu wykorzystywaniu dzieci, powstały liczne inicjatywy zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Niniejsza decyzja ramowa stawia sobie za cel wprowadzenie lepszych rozwiązań w zakresie niektórych aspektów prawa karnego i procedury karnej, aby uzupełnić inne instrumenty w tym zakresie, jak te przewidziane przez wspólne działania 2008/976/WSiSW i 96/277/WSiSW, a także przez decyzję dotyczącą walki z pornografią dziecięcą w Internecie i programy bezpieczniejszy Internet i Daphne.

AKTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji opiera się na artykule 12 decyzji ramowej Rady 2004/68/WSiSW z dnia 22 grudnia 2003 r. dotyczącej zwalczania seksualnego wykorzystywania dzieci i pornografii dziecięcej [KOM(2007) 716 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym]. W niniejszym sprawozdaniu stwierdzono, że większość państw członkowskich przyjęła niezbędne środki w celu dostosowania się do dyrektywy ramowej dotyczącej zwalczania wykorzystywania seksualnego i pornografii dziecięcej. Komisja podkreśla także konieczność przejrzenia decyzji ramowej, m.in. w celu walki z przestępczością związaną z rozwojem w zakresie technologii komunikacji elektronicznej.

Ostatnia aktualizacja: 27.02.2008