Rozwój społeczny w kontekście globalizacji

Unia Europejska stara się wspierać rozwój społeczny w ramach globalizacji. Komisja Europejska zachęca do promowania podstawowych norm pracy uznanych na całym świecie oraz do rozwoju równowagi między ładem rynkowym a ładem społecznym.

AKT

Communication from the Commission to the Council, the European Parliament and the Economic and Social Committee - Promoting core Labour Standards and Improving Social governance in the context of globalisation [COM(2001) 416 final – Not published in the Official Journal] (Komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 czerwca 2001 r. - Propagowanie podstawowych standardów pracy oraz poprawa ładu społecznego w kontekście globalizacji [COM(2001) 416 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym]).

STRESZCZENIE

Społeczeństwo jest coraz bardziej świadome, że ład rynkowy rozwinął się szybciej w skali światowej niż ład społeczny, powodując zachwianie równowagi zasad i struktur gospodarczych i społecznych.

Mając na względzie uczestnictwo w realizacji sprawiedliwego systemu gospodarczego na świecie, Unia Europejska przedstawia strategię promowania rozwoju społecznego i podstawowych norm pracy na skalę światową.

Współdziałanie globalizacji i promowania międzynarodowych norm pracy jest zjawiskiem bardzo złożonym. Handel i inwestycje wywierają wpływ na rozwój społeczny a ogólniej mówiąc na zrównoważony rozwój. Aby zapewnić skuteczność takiej strategii, konieczne jest globalne podejście.

Wpisując się w podejście Rady do handlu i pracy z października 1999 r., Komisja Europejska proponuje ponowne potwierdzenie uniwersalności podstawowych norm pracy uznanych na świecie (wolność stowarzyszeń i rzeczywiste uznanie prawa do negocjacji zbiorowych, eliminacja wszelkich form pracy przymusowej lub obowiązkowej, rzeczywiste zniesienie pracy dzieci, zlikwidowanie dyskryminacji w odniesieniu do zatrudnienia i zawodu). Komisja przypomina także o swym wsparciu dla prac Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) oraz jej współpracy z innymi organizacjami międzynarodowymi, w szczególności Światową Organizacją Handlu (WTO). Ponownie odrzucono wykorzystywanie działań opierających się na podstawowych normach pracy w celach protekcjonistycznych lub sankcji.

Z jednej strony komunikat zachęca do wykorzystywania i wzmocnienia istniejących narzędzi, a z drugiej do przyjęcia instrumentów i środków zachęcających do stosowania uniwersalnych norm podstawowych pracy w różnych zakresach działań zarówno na poziomie europejskim, jak i międzynarodowym.

Strategia na szczeblu międzynarodowym

Unia potwierdza główną rolę MOP w promowaniu poszanowania podstawowych norm pracy i ogłasza potrzebę zwiększenia skuteczności instrumentów MOP. Także Unia zachęca do lepszego informowania o mechanizmie kontroli, wydajniejszym nadzorze i większym wsparciu technicznym. Okazuje się także, że konieczne jest podjęcie dyskusji na temat nowych mechanizmów zachęty do promowania przestrzegania podstawowych norm pracy i nowych mechanizmów okresowej oceny krajowych polityk społecznych.

Unia proponuje również podjęcie debaty i refleksji na poziomie międzynarodowym w organizacjach międzynarodowych zajmujących się rozwojem (MOP, WTO itp.). Taki dialog umożliwi określenie działań zwiększających skutecznie udział handlu w rozwoju społecznym oraz zapewnienie pewnej spójności polityk.

Strategia na poziomie europejskim

Unia proponuje propagowanie podstawowych norm pracy poprzez ogólny system preferencji (GSP). GSP organizuje ułatwienia dostępu do rynków wspólnotowych dla krajów rozwijających się, które stosują w praktyce podstawowe normy pracy i przyznaje im dodatkowe preferencje handlowe. Unia pragnie uczynić system GSP bardziej atrakcyjnym i przejrzystym. Jego podstawa powinna być rozciągnięta na cztery podstawowe normy pracy określone w deklaracji MOP z 1998 r., wprowadzając czasowe wycofanie w sytuacji, gdy jedna z norm jest systematycznie i poważnie naruszana. Unia pragnie zachęcić inne państwa do przyjmowania podobnych systemów zachęt socjalnych.

Unia zwróci baczniejszą uwagę na promowanie podstawowych norm pracy w swej ogólnej polityce rozwoju. Wzorując się na podejściu stosowanym w ramach porozumienia z Cotonou, przepisy poświęcone rozwojowi społecznemu i promowaniu podstawowych norm pracy będą włączone do przyszłych porozumień handlowych i umów współpracy.

Ocena wpływu na zrównoważony rozwój będzie wykorzystywana w przyszłości do negocjacji i umów handlowych.

Dobrowolne inicjatywy sektora prywatnego

Komisja po raz kolejny podkreśla wagę odpowiedzialnej społecznie postawy przedsiębiorstw na światowym rynku pracy. Jak podkreśliła to już Unia w zielonej księdze poświęconej społecznej odpowiedzialności biznesu, dla zachowania przejrzystości i skuteczności konieczne jest zapewnienie spójności treści kodeksów postępowania oraz oznakowań dla produktów przedsiębiorstw społecznie odpowiedzialnych i oparcie ich na wspólnych normach podstawowych, nazywanych normami MOP. Także Organizacja Narodów Zjednoczonych podjęła w 2000 r. inicjatywę „Global compact” zachęcającą prywatne przedsiębiorstwa do przystępowania i włączania do swoich praktyk podstawowych zasad godnej pracy.

Kontekst

Światowy szczyt zrównoważonego rozwoju w Kopenhadze w 1995 r. oraz deklaracja MOP w sprawie podstawowych zasad i praw pracy z 1998 r. spowodowały powszechne przystąpienie do podstawowych norm pracy. Także Światowa Organizacja Handlu uczestniczyła w promocji tych norm poprzez analizę współoddziaływania między globalizacją, handlem i rozwojem społecznym. Jednak jasno stwierdzono, że przestrzeganie tych norm nie może usprawiedliwiać nadużyć polegających na stosowaniu podejścia protekcjonistycznego lub opartego na sankcjach. Wysiłki wspólnoty międzynarodowej muszą być kontynuowane.

AKTY POWIĄZANE

Sprawozdanie Komisji światowej WTO na temat wymiaru społecznego globalizacji „Sprawiedliwa globalizacja: tworzenie możliwości dla wszystkich” z dnia 24 lutego 2004 r.

Światowa Komisja ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji pokazuje, że globalizacja może i musi się zmienić. Uznaje konieczność stworzenia globalizacji sprawiedliwej bez wykluczonych. Spójne podejście w trzech zakresach: ekonomicznym, społecznym i środowiskowym oraz wprowadzenie skuteczniejszego zarządzania, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, mogą przyczynić się do lepszego opanowania procesu globalizacji.

Komisja Europejska aktywnie uczestnicząca w pracach Światowej Komisji, włącza te refleksje do polityk zewnętrznych i wewnętrznych Unii Europejskiej.

Konkluzje Rady w sprawie komunikatu Komisji: „Propagowanie podstawowych standardów pracy”. Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych z dnia 21 lipca 2003 r. [niepublikowane w Dzienniku Urzędowym].

Rada wspiera działania Komisji na rzecz propagowania rozwoju społecznego na poziomie międzynarodowym. Wymienia pewne priorytety, na których powinny się skoncentrować działania:

• promowanie skutecznego dialogu między WTO i MOP w celu zapewnienia spójności w tej kwestii w zainteresowanych organizacjach międzynarodowych,
• stosowanie GSP do propagowania podstawowych norm pracy,
• włączanie podstawowych norm pracy i ładu społecznego do polityki rozwoju Unii Europejskiej,
• promowanie skutecznych programów ujętych w ścisłe terminy, w celu zlikwidowania najbardziej uciążliwych form pracy dzieci.

See also

• Więcej informacji można uzyskać na stronie internetowej Światowej Komisji MOP ds. Społecznego Wymiaru Globalizacji (EN) (ES) (FR)

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2007