This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52011DC0424
COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS on External Dimension of the Common Fisheries Policy
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW w sprawie zewnętrznego wymiaru wspólnej polityki rybołówstwa
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW w sprawie zewnętrznego wymiaru wspólnej polityki rybołówstwa
/* KOM/2011/0424 wersja ostateczna */
KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW w sprawie zewnętrznego wymiaru wspólnej polityki rybołówstwa /* KOM/2011/0424 wersja ostateczna */
SPIS TREŚCI 1........... Wprowadzenie............................................................................................................... 6 2........... Wkład w długoterminowe
zrównoważenie rybołówstwa na świecie.................................. 6 2.1........ Przekształcanie dialogu w
robocze partnerstwa................................................................ 6 2.2........ Utrzymanie i wzmacnianie
ogólnoświatowej struktury zarządzania rybołówstwem............. 8 2.3........ Wkład w skuteczniejsze
funkcjonowanie regionalnych organizacji ds. rybołówstwa.......... 9 3........... Dążenie do zawierania
porozumień w sprawie zrównoważonego zarządzania
rybołówstwem 11 3.1........ Obecne umowy o partnerstwie w
sprawie połowów i ich wady...................................... 11 3.2........ Lepsze promowanie
długoterminowej ochrony i długoterminowego zrównoważenia zasobów 12 3.3........ Wzmocnienie zarządzania
dwustronnymi porozumieniami w sprawie połowów............... 13 3.4........ Skuteczniejsze wspieranie
zrównoważonego rybołówstwa w krajach partnerskich.......... 14 4........... Spójność z
pozostałymi obszarami polityki Unii............................................................. 15 ZAŁĄCZNIK I.......................................................................................................................... 17 ZAŁĄCZNIK II......................................................................................................................... 18 STRESZCZENIE Zgodnie z najnowszą oceną
przeprowadzoną przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds.
Wyżywienia i Rolnictwa prawie 85 % stad ryb na świecie, dla których
dostępne są informacje, określa się jako w pełni
wyeksploatowane lub nadmiernie eksploatowane[1].
UE musi dążyć do odwrócenia tej tendencji poprzez podjęcie
szybkich i śmiałych inicjatyw. UE jest jednym z bardzo niewielu głównych podmiotów
trwale obecnych na wszystkich oceanach świata za pośrednictwem swoich
flot i inwestycji, umów dwustronnych z państwami trzecimi i udziału w
najistotniejszych regionalnych organizacjach ds. rybołówstwa. Jest ona
także głównym rynkiem dla produktów rybołówstwa pod
względem konsumpcji i przywozu.
W UE konsumuje się 11 % światowych zasobów ryb
pod względem ilości, zaś przywóz do UE obejmuje 24 % produktów
rybołówstwa pod względem wartości. Nakłada to na UE
dużą odpowiedzialność w zakresie jej dalszego zaangażowania
w zadania dotyczące ochrony stad ryb i zrównoważonego
zarządzania nimi w skali międzynarodowej. Udział w długoterminowym
zrównoważeniu na świecie W celu zapewnienia zrównoważonego
zarządzania zasobami ryb i zrównoważonej ochrony tych zasobów oraz
poprawy wyników działalności regionalnych organizacji ds.
rybołówstwa UE powinna dążyć do: ·
propagowania światowego i wielostronnego
programu promującego zrównoważone zarządzanie rybołówstwem
na świecie przy jednoczesnym przekształcaniu istniejących przypadków
dialogu w partnerstwa robocze w celu rozwiązania zasadniczych kwestii,
takich jak zwalczanie nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych (NNN)
połowów lub zmniejszenie nadmiernej zdolności połowowej; ·
przewodzenia w procesie poprawy wyników działalności
regionalnych organizacji ds. rybołówstwa w celu ułatwienia im ochrony
żywych zasobów morza i zarządzania zasobami znajdującymi
się pod ich nadzorem przez: –
zapewnianie bardziej wiarygodnych danych i wiedzy
naukowej w celu wsparcia procesu podejmowania decyzji; –
zwiększenie przestrzegania zasad i kontroli; –
zmniejszenie zdolności połowowej do
poziomów współmiernych do zasobów; –
bardziej efektywne funkcjonowanie regionalnych
organizacji ds. rybołówstwa przez poprawienie procesu podejmowania
decyzji; –
wprowadzenie opłat za dostęp do morza
pełnego dla członków regionalnych organizacji ds. rybołówstwa; ·
lepszego łączenia rybołówstwa,
rozwoju, środowiska, handlu i innych obszarów polityki, aby skuteczniej
realizować cele w zakresie zrównoważonego i odpowiedzialnego
zarządzania. Dwustronne porozumienia w sprawie
połowów Porozumienia międzynarodowe pomiędzy UE
i poszczególnymi państwami trzecimi powinny nadal stanowić ramy
działalności połowowej floty UE na wodach państw trzecich.
W celu promowania długoterminowej ochrony zasobów, dobrego
zarządzania dwustronnymi stosunkami w dziedzinie rybołówstwa i
zrównoważonego rozwoju sektora gospodarki rybnej krajów partnerskich w
odniesieniu do przyszłych porozumień w sprawie połowów UE
powinna: ·
opierać te porozumienia na najlepszych
dostępnych opiniach i informacjach naukowych na temat łącznego
nakładu połowowego w danych wodach; ·
prowadzić audyty naukowe umów dotyczących
wielu gatunków („mieszanych”); ·
uczynić z poszanowania praw człowieka
zasadniczy warunek zawierania i utrzymywania porozumień w sprawie
połowów; ·
dążyć do większego wkładu
armatorów w koszt praw dostępu; ·
zapewnić wspieranie lepszego zarządzania
sektorem gospodarki rybnej w kraju partnerskim przez porozumienia w sprawie
połowów, w szczególności pod względem nadzoru, kontroli i
potencjału administracyjnego oraz naukowego; ·
zapewnić należyte i skuteczne
zarządzanie finansami w ramach funduszy na wsparcie sektora na podstawie
porozumień i przewidzieć zawieszenie płatności w przypadku
nieosiągnięcia wyników. Niektóre z wymienionych elementów należy
włączyć już do umów przejściowych negocjowanych przed
przyjęciem reformy WPRyb. Po wprowadzeniu reformy wszystkie negocjacje
będą odzwierciedlały nowe priorytety. Po zakończeniu
procesu będzie obowiązywała nowa generacja umów w sprawie
zrównoważonego zarządzania rybołówstwem.
1.
Wprowadzenie
W niniejszym komunikacie przedstawiono nowe
priorytety zewnętrznego wymiaru zreformowanej wspólnej polityki
rybołówstwa (WPRyb)[2].
Komunikat opiera się na wielu konsultacjach i ocenach przeprowadzonych
przez służby Komisji w kontekście reformy. Reforma WPRyb zmierza
do zapewnienia zrównoważonej eksploatacji żywych zasobów morza przy
jednoczesnym dążeniu do dobrych wyników gospodarczych, rozwoju sprzyjającego
włączeniu społecznemu i większej spójności w regionach
przybrzeżnych. Nowe priorytety zewnętrznego wymiaru zreformowanej
WPRyb polegają na propagowaniu powyższych zasad na poziomie
międzynarodowym i dążeniu do bardziej odpowiedzialnego międzynarodowego
zarządzania rybołówstwem, zapewniając zrównoważoną
eksploatację stad ryb na świecie poprzez osiągnięcie do 2015
r. poziomów śmiertelności zgodnych z maksymalnym podtrzymywanym
połowem (MSY)[3],
przy jednoczesnym łagodzeniu wpływu działalności
połowowej na ekosystem morski. Docelowo oznacza to stabilną
przyszłość zarówno dla rybaków europejskich, jak i rybaków
państw trzecich. Priorytety te będą charakteryzowały
się większą synergią ze zintegrowaną polityką
morską UE, która umożliwi UE zarządzanie rybołówstwem,
które będzie bardziej ukierunkowane na ekosystem, jak również
rozwiązanie nadrzędnych kwestii wpływających na
międzynarodowe stada ryb, takich jak zmiana klimatu i zanieczyszczenie.
2.
Wkład w długoterminowe zrównoważenie rybołówstwa
na świecie
2.1.
Przekształcanie dialogu w robocze
partnerstwa
UE jest zaangażowana w dialog dwustronny z
głównymi partnerami międzynarodowymi, takimi jak Stany Zjednoczone,
Kanada, Japonia, Australia, Nowa Zelandia, a także Rosja i Chiny. Celem
tych relacji opartych na dialogu jest zapewnienie zrównoważonego światowego
rybołówstwa, zawieranie sojuszy w kwestiach związanych z
zarządzaniem rybołówstwem i rozwiązywanie problemów na poziomie
dwustronnym. Tradycyjnie silne związki występują
z północnymi sąsiadami UE, w szczególności z Norwegią, w
ramach tak zwanych umów północnych. Wspomniane umowy zapewniają
wspólne zarządzanie zasobami w wodach północnoatlantyckich oraz w
Morzu Arktycznym, Morzu Bałtyckim i Morzu Północnym. Ostatnio, w 2009
r., weszło w życie porozumienie dwustronne UE-Rosja w sprawie
wspólnego zarządzania na Morzu Bałtyckim. Jeżeli chodzi o stada
daleko migrujące i międzystrefowe (w tym makrelę i
błękitka) w północno-wschodnim Atlantyku, UE współpracuje z
tymi samymi północnymi sąsiadami na forach państw
nadbrzeżnych. Komisja rozważy najlepsze strategie
służące wzmocnieniu tej współpracy, tak aby
uwzględnić zmiany w procesach regionalnych zmierzających do
zarządzania zasobami na poziomie basenów morskich. Jednocześnie stosunki UE z bliskim
sąsiedztwem nadal opierają się na zasadach europejskiej polityki
sąsiedztwa (EPS), zgodnie z którymi UE proponuje swoim sąsiadom
uprzywilejowane stosunki oparte na obopólnym zobowiązaniu do realizacji
wspólnych wartości (demokracja i prawa człowieka, rządy prawa,
dobre sprawowanie władzy, zasady gospodarki rynkowej oraz
zrównoważony rozwój). EPS jest także
dobrym nośnikiem zintegrowanej polityki morskiej UE w
sąsiadujących krajach partnerskich objętych EPS, ponieważ
zachęca podmioty z regionów Morza Bałtyckiego, Morza
Śródziemnego i Morza Czarnego do budowania i wzmacniania mechanizmów
wzajemnej wymiany, w przypadku których UE może zapewnić
inicjatywę oraz wsparcie. Eliminacja nielegalnych połowów Aby skutecznie rozwiązać główne
problemy dotyczące połowów, takie jak zwalczanie nielegalnych,
nieraportowanych i nieuregulowanych (NNN) połowów oraz zmniejszenie
nadmiernej zdolności połowowej, UE musi zapewnić sobie wsparcie
innych partnerów na arenie międzynarodowej. Komisja proponuje rozpoczęcie do końca 2013
r. rozmów z innymi ważnymi państwami importującymi produkty rybołówstwa,
w szczególności ze Stanami Zjednoczonymi i Japonią[4], w celu przyjęcia wspólnego
podejścia, które zapobiegałoby wprowadzaniu na te rynki produktów
pochodzących z połowów NNN. Taką inicjatywę można
wzorować na rozporządzeniu UE w sprawie połowów NNN[5]; otworzyłaby ona drogę do
eliminacji w ciągu następnego dziesięciolecia połowów NNN,
zwłaszcza jeżeli przyłączą się do niej inne
ważne podmioty. W niedalekiej przyszłości Komisja otworzy
się na wdrożenie wraz ze swoimi partnerami wspólnych mechanizmów
wymiany informacji i harmonizacji podejść w stosunku do podmiotów
prowadzących połowy NNN (państwa bandery lub floty). DZIAŁANIE · Partnerstwo robocze z najważniejszymi odpowiednikami w celu opracowania wspólnego podejścia do połowów NNN. Nadmierna zdolność połowowa –
problem ogólnoświatowy W ramach osiągnięcia najpóźniej do 2015
r. poziomów śmiertelności połowowej zgodnych z maksymalnym
podtrzymywanym połowem Komisja zamierza podjąć inicjatywę
polityczną wysokiego szczebla, aby omówić sposoby zmniejszenia
zdolności połowowej na poziomie światowym do roku 2013.
Wspomniana inicjatywa uwzględniałaby aspiracje państw
rozwijających się i byłaby spójna z reformą WPRyb, w ramach
której jako jeden z głównych mechanizmów zmniejszenia zdolności
połowowej zostanie zaproponowane zarządzanie oparte na prawach
połowowych. DZIAŁANIE · Zwołanie przez UE do 2013 r. konferencji wysokiego szczebla w celu omówienia sposobów zmniejszenia zdolności połowowej, aby zainicjować proces zmierzający do rozwiązania kwestii nadmiernej zdolności połowowej na poziomie światowym.
2.2.
Utrzymanie i wzmacnianie
ogólnoświatowej struktury zarządzania rybołówstwem
Na poziomie ogólnoświatowym UE uczestniczy w
pracach Organizacji Narodów Zjednoczonych jako strona Konwencji Narodów
Zjednoczonych o prawie morza[6]
oraz strona porozumienia w sprawie ochrony zasobów ryb[7]. UE jest także aktywnym członkiem
Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) i
uczestniczy w pracach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
(OECD). Są to najważniejsze organizacje, w
ramach których prowadzi się dyskusje na temat ochrony i zachowania
żywych zasobów morza. Po osiągnięciu porozumienia na
wspomnianych forach (np. w kwestii ochrony wrażliwych ekosystemów morskich
w ramach ONZ) instrumenty te wdrożono z powodzeniem na bardziej
operacyjnym poziomie dzięki przyjęciu konkretnych środków
ochronnych przez regionalne organizacje ds. rybołówstwa.
Zaangażowanie UE na tych arenach powinno zatem koncentrować się
i zwiększać zgodnie z następującymi wytycznymi: –
dalsze promowanie w ramach FAO inicjatyw
skupiających się na roli państw portu i państw bandery w
zwalczaniu połowów NNN, takich jak porozumienie z 2009 r. dotyczące
środków stosowanych przez państwo portu lub konsultacje techniczne
dotyczące wyników państwa bandery; –
dalsze popieranie podnoszenia na poziomie ONZ
ważnych, niepokojących kwestii, takich jak nadmierna
zdolność połowowa, odrzuty, przyłów lub wpływ
niektórych narzędzi połowowych na ekosystemy morskie; –
promowanie ustanowienia równych szans dla statków
prowadzących połowy w wodach regionalnych organizacji ds.
rybołówstwa i państw trzecich w celu uniknięcia „równania w
dół”, przy którym może dochodzić do nadużywania
łagodniejszych ram zarządzania ze szkodą dla zasobów. Takie
działanie zostałoby wdrożone bez uszczerbku dla głównego
obowiązku państw bandery, jakim jest odpowiedzialne zachowanie ich
statków. DZIAŁANIA Komisja zaproponuje Radzie, aby: · przedstawiła kolejne ambitne wnioski dotyczące corocznej rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie zrównoważonego rybołówstwa; · wzmocniła wsparcia dla opracowywania międzynarodowych instrumentów służących ochronie stad ryb i zarządzaniu nimi w kontekście FAO; · podjęła inicjatywę na poziomie ONZ zmierzającą do eliminacji połowów NNN za pomocą ogólnoświatowego systemu certyfikacji; · propagowała przestrzeganie wysokich norm zrównoważonego zarządzania przez strony trzecie na morzu pełnym i na wodach państw trzecich.
2.3.
Wkład w skuteczniejsze funkcjonowanie
regionalnych organizacji ds. rybołówstwa
Regionalne organizacje ds. rybołówstwa
są głównymi forami działającymi na rzecz ochrony wspólnych
i migrujących stad ryb i zarządzania nimi. Zgodnie z Konwencją
Narodów Zjednoczonych o prawie morza, jak również z porozumieniem w
sprawie ochrony zasobów ryb, UE zobowiązała się
uczestniczyć w pracach różnych regionalnych organizacji ds.
rybołówstwa, pod warunkiem że ma rzeczywisty interes[8] w połowach, którymi
zarządzają te organizacje, jako państwo zajmujące się
rybołówstwem lub państwo zbytu. Rola UE na wspomnianych forach
znacznie wzrosła od 1999 r., kiedy opublikowano ostatni „Komunikat w
sprawie udziału Wspólnoty w regionalnych organizacjach ds.
rybołówstwa”[9]. Jednak pomimo starań regionalnych organizacji
ds. rybołówstwa zmierzających do zrównoważonego zarządzania
zasobami w ramach ich kompetencji, stada ryb nadal maleją. Zgodnie z
najnowszą oceną przeprowadzoną przez FAO[10] prawie 85 % światowych stad ryb, dla
których dostępne są informacje, określa się jako w
pełni wyeksploatowane lub nadmiernie eksploatowane. Taka tendencja
występuje od kilku dziesięcioleci i odzwierciedla
zwiększoną eksploatację stad ryb, w szczególności w
związku z rosnącym popytem konsumpcyjnym na produkty
rybołówstwa. W perspektywie krótko- i średnioterminowej UE
powinna ukierunkować swoje działania na rozwiązywanie
głównych problemów uniemożliwiających regionalnym organizacjom
ds. rybołówstwa realizację ich mandatów poprzez ukierunkowywanie
swoich działań zgodnie z następującymi wytycznymi: ·
należy poprawić funkcjonowanie
regionalnych organizacji ds. rybołówstwa poprzez systematyczne
przeglądy wyników ich działalności zgodnie z odpowiednimi
rezolucjami ONZ; ·
regionalne organizacje ds. rybołówstwa powinny
mieć dostęp do bardziej wiarygodnych danych i opinii naukowych
dzięki zwiększeniu inwestycji UE w gromadzenie danych, nauki
stosowane, wiedzę naukową i działalność naukową
regionalnych organizacji ds. rybołówstwa; jednocześnie należy
zachęcać innych członków regionalnych organizacji ds. rybołówstwa
do analogicznych działań. UE powinna także propagować
szerszy zakres opinii naukowych, w szczególności poprzez wdrożenie
zasady ostrożnego zarządzania zasobami i podejścia
ekosystemowego oraz uzupełnienie ich narzędziami analizy
społeczno-ekonomicznej; ·
w celu naprawienia obecnej sytuacji, w której
niektórzy członkowie regionalnych organizacji ds. rybołówstwa
niedostatecznie przestrzegają środków ochrony i zarządzania, UE
powinna propagować, co następuje: –
okresowy przegląd przestrzegania przepisów
przez każdą stronę odpowiednich regionalnych organizacji ds. rybołówstwa; –
zidentyfikowanie przyczyn braku zgodności z
przepisami (np. brak możliwości w krajach rozwijających
się) i zajmowanie się nimi w odpowiedni, zogniskowany sposób; –
opracowanie i wdrażanie przejrzystych i
niedyskryminacyjnych sankcji w przypadkach oczywistego braku zgodności lub
zaangażowania politycznego stron. Procesowi temu mogą
towarzyszyć zachęty mające nagradzać podmioty
„przestrzegające przepisów” i „przejrzyste” (państwa bandery lub
floty); ·
nadmierna zdolność połowowa jest
kwestią, którą należy zająć się zarówno na
poziomie wielostronnym (podjęcie przez UE inicjatywy wraz z głównymi
partnerami), jak i na poziomie regionalnych organizacji ds. rybołówstwa.
UE powinna popierać rozwiązanie problemu nadmiernej zdolności
połowowej poprzez przegląd najlepszych dostępnych opinii
naukowych dotyczących zrównoważonych poziomów połowów i
rozważenie środków służących jego rozwiązaniu.
Omawiane środki mogłyby obejmować zamrożenie lub ograniczenie
zdolności połowowej przy jednoczesnym uwzględnieniu
dążeń państw rozwijających się do rozwoju
własnego sektora gospodarki rybnej; ·
przyjęcie decyzji dotyczących
środków zarządzania w drodze konsensusu jest najlepszą
gwarancją najwyższego poziomu zgodności z przepisami. UE powinna
jednak zabiegać o reformę systemów decyzyjnych w regionalnych
organizacjach ds. rybołówstwa, w szczególności aby w razie potrzeby
umożliwić głosowanie zgodnie z najbardziej postępową i
skuteczną procedurą przyjętą niedawno w ramach konwencji o
regionalnej organizacji ds. rybołówstwa na południowym Pacyfiku[11]; ·
w celu wzmocnienia podstawy finansowej regionalnych
organizacji ds. rybołówstwa i dalszego zachęcania do odpowiedzialnego
wykorzystywania zasobów przez floty UE powinna promować koncepcję,
zgodnie z którą operatorzy, których statki pływają pod
banderą członka regionalnej organizacji ds. rybołówstwa,
uiszczają na rzecz regionalnych organizacji ds. rybołówstwa
opłatę za dostęp do łowisk na pełnym morzu. Dobry
system opłat za dostęp opracowany zgodnie z Konwencją Narodów
Zjednoczonych o prawie morza stanowiłby dodatkowy czynnik
zapobiegający „tragedii wspólnego pastwiska”[12]. DZIAŁANIA Komisja zaproponuje Radzie, aby: · poparła przegląd wyników działalności regionalnych organizacji ds. rybołówstwa, tak aby wszystkie organizacje zakończyły pierwsze przeglądy do końca 2013 r., a następnie przeprowadzały je w regularnych odstępach (3-5 lat); · propagowała koncepcję systemu opłat za dostęp poprzez wprowadzenie w ograniczonej liczbie regionalnych organizacji ds. rybołówstwa opłat za umieszczenie statków w wykazie upoważnionych statków regionalnych organizacji ds. rybołówstwa; · promowała działania przedstawione w niniejszym rozdziale w spójny i uporządkowany sposób, aby umożliwić wspomnianym organizacjom skuteczną realizację ich mandatów. Zapewni to zrównoważony i uregulowany poziom działalności połowowej (opartej na maksymalnym podtrzymywanym połowie) w odniesieniu do zasobów znajdujących się pod nadzorem regionalnych organizacji ds. rybołówstwa i ochronę morskiej różnorodności biologicznej.
3.
Dążenie do zawierania porozumień w sprawie
zrównoważonego zarządzania rybołówstwem
3.1.
Obecne umowy o partnerstwie w sprawie
połowów i ich wady
Dwustronne umowy w sprawie połowów
pomiędzy UE i państwami trzecimi od dawna były jednym z
głównych elementów Wspólnej Polityki Rybołówstwa. Reforma WPRyb z 2002
r. wprowadziła znaczne zmiany do umów dwustronnych, kładąc nacisk
na podejście partnerskie i rozwój zrównoważonego zarządzania
rybołówstwem w krajach partnerskich. Obecne umowy o partnerstwie w sprawie
połowów mają na celu umożliwienie statkom UE poławiania, w
uregulowanym i bezpiecznym pod względem prawnym środowisku,
nadwyżki zasobów[13] w
wyłącznych strefach ekonomicznych (w.s.e.) kilku państw trzecich[14]. Umowy o partnerstwie w sprawie połowów
mają na celu wspieranie rozwoju rybołówstwa zgodnego z wymogami
zrównoważonego rozwoju w krajach partnerskich. W ten sposób wywierają
pozytywny wpływ gospodarczy i społeczny. W szczególności
wnoszą wkład w gospodarkę lokalną poprzez zatrudnianie
marynarzy, wyładunki, przemysł rybny, a także w zaopatrzenie w
żywność w krajach partnerskich. Pomimo wprowadzenia kilku udoskonaleń funkcjonowanie
umów o partnerstwie w sprawie połowów nadal charakteryzują
znaczące wady, które podkreślono ostatnio w ramach konsultacji w
sprawie zielonej księgi z roku 2009[15]: ·
wiedza naukowa na temat niektórych stad w obcych
wodach jest niewystarczająca, aby ustalić wielkość
nadwyżki; ·
UE nie zna zazwyczaj warunków umów w sprawie
połowów zawartych przez kraje partnerskie z innymi krajami
(nienależącymi do UE); ·
w związku z tym często nie można
ocenić całkowitego nakładu połowowego ukierunkowanego na
zasoby i określić wielkości nadwyżki, którą flota UE
może poławiać w sposób zrównoważony; ·
w wielu krajach partnerskich istnieją
ograniczenia zdolności absorpcyjnej w zakresie efektywnego wykorzystywania
funduszy z umów o partnerstwie w sprawie połowów przyznanych na wsparcie
sektora. Komisja uważa, że obecne umowy o
partnerstwie w sprawie połowów należy przekształcić w
porozumienia w sprawie zrównoważonego zarządzania rybołówstwem,
koncentrujące się na ochronie zasobów i zrównoważeniu
środowiskowym, poprawie zarządzania i skuteczności wsparcia
sektorowego.
3.2.
Lepsze promowanie długoterminowej
ochrony i długoterminowego zrównoważenia zasobów
Porozumienia w sprawie zrównoważonego
zarządzania rybołówstwem powinny się zawsze opierać na
najlepszych dostępnych opiniach naukowych, stosujących maksymalny
podtrzymywany połów jako punkt odniesienia. Komisja rozpocznie audyty naukowe mające na
celu ocenę istniejących umów dotyczących wielu gatunków i
polegające na niezależnych wzajemnych ocenach dostępnych danych
naukowych. Na tej podstawie i zgodnie z podejściem ekosystemowym Komisja
zdecyduje, czy ponowne skoncentrowanie tych umów na gatunkach jest konieczne, w
przypadku gdy poziom wiedzy naukowej jest wystarczający, a całkowity
nakład połowowy jest znany[16].
Jeżeli chodzi o umowy dotyczące połowów tuńczyka, dane
naukowe dostarczone przez odpowiednie regionalne organizacje ds.
rybołówstwa będą wykorzystywane w bardziej rygorystyczny sposób.
Państwa członkowskie powinny ściśle przestrzegać
przepisów dotyczących raportowania połowów. Komisja zajmie się
szybko i sprawnie wszelkimi zarzutami dotyczącymi braku zgodności z
przepisami. Komisja będzie także starała
się, aby porozumienia w sprawie zrównoważonego zarządzania
rybołówstwem zawierały klauzulę przejrzystości, a UE
była informowana o całkowitym nakładzie połowowym w danym
kraju partnerskim. DZIAŁANIA Komisja podejmie następujące działania: · będzie systematycznie realizować audyty naukowe w celu przeprowadzenia oceny stad przed negocjowaniem nowych protokołów do umów dotyczących wielu gatunków; · zapewni przestrzeganie przez państwa członkowskie przepisów dotyczących raportowania połowów mających zastosowanie do wód krajów partnerskich, między innymi poprzez pełne wykorzystanie istniejących instrumentów prawnych, takich jak rozporządzenie w sprawie połowów NNN; · zwiększy przejrzystość w zakresie globalnych nakładów połowowych na wodach państw trzecich dzięki szczegółowym klauzulom zawartym w w umowach dwustronnych oraz kontaktom z innymi stronami trzecimi.
3.3.
Wzmocnienie zarządzania dwustronnymi
porozumieniami w sprawie połowów
Obecne umowy o partnerstwie w sprawie połowów
wymagają reformy w celu zapewnienia pełnych ram zarządzania dla
działalności połowowej statków UE na wodach państw
trzecich. Należy uprościć wdrażanie umów, zapewnić
lepsze reagowanie na przypadki łamania praw człowieka i
zmniejszyć wkład publiczny w koszty dostępu. Należy ułatwić wdrażanie i
przestrzeganie porozumień w sprawie zrównoważonego zarządzania
rybołówstwem. W tym celu należy oprzeć je na „wzorach umów” i
wprowadzić do nich standardowe klauzule. Należy uprościć
proces administracyjny w odniesieniu do upoważnień do połowów
wydawanych i zarządzanych na mocy umów. W 2012 r. Komisja przedstawi
wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia w sprawie
upoważnień do połowów[17]. Do wszystkich przyszłych umów należy
włączać klauzulę dotyczącą praw człowieka,
co ma już miejsce w przypadku wprowadzonych niedawno protokołów, tak
aby łamanie zasadniczych i podstawowych praw człowieka i zasad
demokracji powodowało zawieszenie protokołu do umowy. Wspomnianą
klauzulę należy w stosownych przypadkach oprzeć na przepisach
zawartych w umowie z Kotonu[18]
lub na innych odpowiednich instrumentach i umowach międzynarodowych. Klauzula wyłączności w obecnych
umowach o partnerstwie w sprawie połowów uniemożliwia statkom UE
połowy wykraczające poza ramy prawne umowy, jeżeli taka
istnieje, i gwarantuje, że wszystkie statki UE podlegają takim samym
zasadom. W celu uniknięcia obchodzenia klauzuli wyłączności
poprzez zmianę bandery w przyszłych porozumieniach w sprawie
połowów należy wprowadzić zasadę, że statek UE, który
zmienia banderę w celu uniknięcia zobowiązań lub uzyskania
dodatkowych uprawnień do połowów, nie otrzyma już zezwolenia na
prowadzenie połowów w w.s.e. kraju partnerskiego. Przemysł rybny UE powinien odpowiadać za
należytą część kosztów dostępu do nadwyżki
zasobów państw trzecich. Należy odpowiednio zmniejszyć
wkład z budżetu UE. DZIAŁANIA Komisja podejmie następujące działania: · do 2012 r. przedstawi wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia w sprawie upoważnień do połowów w celu uproszczenia zarządzania upoważnieniami do połowów; · będzie dążyła do uczynienia z przestrzegania praw człowieka niezbędnego warunku zawierania porozumień w sprawie zrównoważonego zarządzania rybołówstwem i utrzymywania współpracy w zakresie połowów z państwami trzecimi; · będzie dążyła do wprowadzenia do porozumień dwustronnych przepisów zapobiegających nieuczciwej zmianie bandery; · będzie dążyła do podwyższenia wkładu właścicieli statków w koszty dostępu do wód państw trzecich.
3.4.
Skuteczniejsze wspieranie
zrównoważonego rybołówstwa w krajach partnerskich
Wsparcie finansowe UE dla polityki sektorowej
państw trzecich powinno przynosić krajom partnerskim konkretne i
wymierne korzyści, w tym w dziedzinie zrównoważonego zarządzania
połowami lokalnymi. Powinno zmierzać do wsparcia ich potencjału
administracyjnego i naukowego oraz być ukierunkowane w szczególności
na działania związane z monitorowaniem, kontrolą i nadzorem, w
tym zwalczanie połowów NNN. Priorytetem wsparcia UE dla krajów
partnerskich w ramach porozumień w sprawie zrównoważonego
zarządzania rybołówstwem powinna być także poprawa opinii
naukowych i budowanie potencjału. Jednocześnie należy zadbać o
większą skuteczność, lepsze ukierunkowanie i regularną
ocenę wsparcia sektorowego. Należy wystąpić do krajów
partnerskich o gwarancję rezultatu i zaostrzyć warunki, tak aby w
przypadku braku rezultatu nie dokonywano żadnych płatności. W
celu monitorowania funduszy przeznaczonych na wsparcie sektorowe zgodnie ze
wszystkimi porozumieniami w sprawie połowów Komisja opracuje ogólne
wytyczne, które można będzie następnie dostosować do
konkretnych porozumień. Komisja będzie również
dążyła do zwiększenia wartości dodanej wsparcia
sektorowego na zrównoważony rozwój sektora gospodarki rybnej krajów
partnerskich poprzez lepsze uwzględnianie ogólnych strategii i priorytetów
określonych w każdym z nich. DZIAŁANIA Komisja podejmie następujące działania: · zaproponuje oddzielenie we wszystkich przypadkach płatności z tytułu wsparcia sektorowego od płatności z tytułu praw dostępu do łowisk, a także określi wsparcie sektorowe w świetle potrzeb i zdolności absorpcyjnej krajów partnerskich; · będzie dążyła do wprowadzenia ostrzejszych warunków w części sektorowej, tak aby płatności wiązały się z postępem osiągniętym przy wdrażaniu wsparcia sektorowego; · wesprze starania krajów partnerskich zmierzające do poprawy gromadzenia danych i dostarczania dokładnych opinii naukowych.
4.
Spójność z pozostałymi obszarami polityki Unii
Aby zrealizować cele wymienione w niniejszym
komunikacie, głos UE na różnych forach światowych musi być
silniejszy dzięki zapewnieniu większych synergii między jej
działaniami w takich jak dziedzinach międzynarodowe zarządzanie rybołówstwem,
rozwój, handel, środowisko, badania i innowacje, polityka zagraniczna i
inne. Cel ten zostanie osiągnięty między innymi poprzez
następujące działania: –
koordynacja obszarów polityki związanych z
rybołówstwem i rozwojem powinna zapewnić związek między
uznaniem dążeń państw rozwijających się do budowania
własnego sektora gospodarki rybnej a podnoszeniem świadomości w
kwestii ich obowiązków związanych ze zrównoważonym
zarządzaniem rybołówstwem; –
zapewnienie synergii pomiędzy przyszłymi
porozumieniami w sprawie połowów oraz polityką i instrumentami w
zakresie rozwoju, w szczególności Europejskim Funduszem Rozwoju (EFR) i
innymi obszarami polityki, takimi jak polityka badań i innowacji; –
w kontekście swoich działań
zewnętrznych Unia Europejska będzie nadal wspierać strategie i
programy związane z rybołówstwem, np. ochronę na morzu oraz
walkę z piractwem, w ramach ogólnych strategii unijnych na rzecz
partnerstwa i współpracy; –
UE, jako ważny importer produktów
rybołówstwa, już teraz nie dopuszcza do wchodzenia na jej rynek
produktów pochodzących z połowów NNN. Polityka handlowa UE może
również przyczynić się do zapewnienia zrównoważonego zarządzania
rybołówstwem na świecie poprzez propagowanie przestrzegania
stosownych konwencji i umów międzynarodowych odnoszących się do
zarządzania rybołówstwem w ramach umów o handlu preferencyjnym; –
ciągłe włączanie
rozwiązań opracowanych przez międzynarodowe organy i konwencje
ds. środowiska do decyzji regionalnych organizacji ds. rybołówstwa w
sprawie ochrony i zarządzania zapewni spójność celów
środowiskowych z celami w zakresie rybołówstwa. DZIAŁANIA Komisja podejmie następujące działania: · opracuje i wdroży regionalne strategie w zakresie zrównoważonego rybołówstwa dla oceanów i mórz, np. na Oceanie Spokojnym i Indyjskim, a także w Morzu Śródziemnym; · do końca 2011 r. przyjmie wniosek w sprawie ram prawnych, w tym środki związane z handlem, mające zapewnić zrównoważenie zasobów ryb. ZAŁĄCZNIK
I Regionalne organizacje ds.
rybołówstwa ZAŁĄCZNIK
II Dwustronne porozumienia w sprawie
połowów Rodzaj porozumienia || kraj partnerski || zakończenie obowiązywania protokołu || roczny wkład finansowy UE Umowy dotyczące wielu gatunków („mieszane”) || Grenlandia || 31 grudnia 2012 r. || 14 307 244 EUR Gwinea Bissau || 15 czerwca 2011 r. || 7 500 000 EUR Mauretania || 31 lipca 2012 r. || Od 86 000 000 EUR (1. rok) do 70 000 000 EUR (4. rok) Maroko || 27 lutego 2012 r. || 36 100 000 EUR Umowy dotyczące połowów tuńczyka – Afryka Zachodnia || Republika Zielonego Przylądka || 31 sierpnia 2011 r. || 385 000 EUR Gabon || 2 grudnia 2011 r. || 860 000 EUR Wybrzeże Kości Słoniowej || 30 czerwca 2013 r. || 595 000 EUR Wyspy Świętego Tomasza i Książęca || koniec 2013 r. || 682 500 EUR Umowy dotyczące połowów tuńczyka – Ocean Indyjski || Komory || 31 grudnia 2013 r. || 615 250 EUR Madagaskar || 31 grudnia 2012 r. || 1 197 000 EUR Mozambik || 31 grudnia 2011 r. || 900 000 EUR Seszele || 17 stycznia 2014 r. || 5 600 000 EUR Umowy dotyczące połowów tuńczyka – Pacyfik || Kiribati || 15 września 2012 r. || 478 400 EUR Mikronezja || 25 lutego 2010 r. (trwa ratyfikacja nowego 5-letniego protokołu) || 559 000 EUR Wyspy Salomona || 8 października 2012 r. || 400 000 EUR Umowy nieaktywne || || || Gambia || Brak obowiązującego protokołu || Gwinea || Brak obowiązującego protokołu || Gwinea Równikowa || Brak obowiązującego protokołu || Mauritius || Brak obowiązującego protokołu || Senegal || Brak obowiązującego protokołu || [1] Stan
rybołówstwa i akwakultury na świecie w 2010 r., FAO, Rzym 2010 r., s.
35. Spośród monitorowanych
przez FAO stad morskich ponad połowę (53 %) oceniono jako
wyeksploatowane w pełni, 28 % jako nadmiernie eksploatowane, 3 % jako przełowione,
a 1 % jako wracające do normy po przełowieniu; 3 % zasobów oceniono
jako nie w pełni eksploatowane, a 12 % jako eksploatowane umiarkowanie. [2] Kierunki zewnętrznego wymiaru
zintegrowanej polityki morskiej przedstawiono w komunikacie Komisji do Parlamentu
Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i
Komitetu Regionów - Rozwój międzynarodowego wymiaru zintegrowanej polityki
morskiej Unii Europejskiej (COM(2009)0536 wersja ostateczna). [3] Maksymalny
podtrzymywalny połów jest największym połowem, jaki można
uzyskać ze stada danego gatunku w nieokreślonym przedziale czasowym. Zasadnicza dla pojęcia
zrównoważonego odłowu koncepcja maksymalnego podtrzymywalnego
połowu ma na celu utrzymanie wielkości populacji w punkcie
maksymalnego poziomu wzrostu poprzez odławianie pojedynczych osobników,
które normalnie zwiększyłyby populację, umożliwiając
populacji nieskończoną produktywność. [4] Wymienione kraje stanowią wraz z UE dwie
trzecie światowego rynku produktów rybołówstwa; zob. Stan rybołówstwa i akwakultury na
świecie w 2010 r., FAO, Rzym 2010 r. [5] Rozporządzenie Rady (WE) nr 1005/2008 z
dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system
zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz
ich powstrzymywania i eliminowania, zmieniające rozporządzenia (EWG)
nr 2847/93, (WE) nr 1936/2001 i (WE) nr 601/2004 oraz uchylające
rozporządzenia (WE) nr 1093/94 i (WE) nr 1447/1999. [6] Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza
(UNCLOS) z 1982 r. znana także jako konwencja z Montego Bay. [7] Porozumienie w sprawie wykonania
postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza,
odnoszących się do ochrony międzystrefowych zasobów rybnych i
zasobów rybnych masowo migrujących i zarządzania nimi, 1995 r., znane
także jako porozumienie nowojorskie. [8] „Rzeczywisty interes” może wynikać z
połowów na morzu pełnym, z bycia państwem nadbrzeżnym z
w.s.e. znajdującymi się na obszarze kompetencji regionalnej
organizacji ds. rybołówstwa lub z bycia znaczącym importerem
produktów rybołówstwa złowionych na obszarze zarządzanym przez
regionalną organizację ds. rybołówstwa. [9] COM(1999) 613 wersja ostateczna z 8.12.1999. [10] Stan
rybołówstwa i akwakultury na świecie w 2010 r., FAO, Rzym 2010 r., s.
35. Spośród monitorowanych
przez FAO stad morskich ponad połowę (53 %) oceniono jako
wyeksploatowane w pełni, 28 % jako nadmiernie eksploatowane, 3 % jako
przełowione, a 1 % jako wracające do normy po przełowieniu; 3 %
zasobów oceniono jako nie w pełni eksploatowane, a 12 % jako eksploatowane
umiarkowanie. Spośród stad tuńczyka i gatunków pokrewnych, w
przypadku których znany jest stan eksploatacji, prawdopodobnie aż do 60 %
stad jest wyeksploatowane w pełni, do 35 % stad zaklasyfikowano jako
nadmiernie eksploatowane lub przełowione, a tylko kilka wydaje się
nie w pełni eksploatowane (głównie bonito). [11] Konwencja w
sprawie ochrony pełnomorskich zasobów rybnych na południowym Oceanie
Spokojnym i zarządzania nimi, art. 16-17. [12] Tragedia
wspólnego pastwiska jest dylematem wynikającym z sytuacji, w której wiele
osób, działających niezależnie i rozważających w
sposób racjonalny swoje własne interesy, w końcu przełowi
wspólne ograniczone zasoby, nawet jeżeli taka sytuacja nie leży w
niczyim interesie. [13] Część
dopuszczalnego połowu, której państwo nadbrzeżne nie może
lub nie chce samo eksploatować;
zob. art. 62 ust. 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza. [14] Zob. załącznik II, w którym
zamieszczono przegląd obecnych dwustronnych porozumień UE w sprawie
połowów i ich głównych właściwości. W celu osiągnięcia pełnej
operacyjności dwustronnym porozumieniom w sprawie połowów musi
towarzyszyć protokół, który określa szczegółowo uprawnienia
do połowów i wkład finansowego. Porozumienia bez
obowiązującego protokołu lub z protokołem, którego
ratyfikacja trwa, określa się jako „nieaktywne”. [15] Podsumowanie
konsultacji w sprawie reformy wspólnej polityki rybołówstwa, SEC(2010)428
wersja ostateczna z 16.4.2010. [16] Obecne umowy
o partnerstwie w sprawie połowów można podzielić na (a) umowy
obejmujące wyłącznie tuńczyka i pokrewne gatunki daleko
migrujące (umowy dotyczące połowów tuńczyka) i (b) umowy,
które obejmują także inne gatunki (znane także jako umowy
mieszane). Z uwagi na fakt,
że stada tuńczyka wchodzą w zakres zadań regionalnych
organizacji ds. rybołówstwa, informacje naukowe dotyczące stad
tuńczyka są na ogół lepsze niż informacje dotyczące
innych gatunków. [17] Rozporządzenie
Rady (WE) nr 1006/2008 z dnia 29 września 2008 r. dotyczące
upoważnień do prowadzenia działalności połowowej przez
wspólnotowe statki rybackie poza wodami terytorialnymi Wspólnoty oraz
wstępu statków państw trzecich na wody terytorialne Wspólnoty,
zmieniające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93 i (WE) nr 1627/94 oraz
uchylające rozporządzenie (WE) nr 3317/94. [18] Umowa z
Kotonu jest najobszerniejszą umową o partnerstwie pomiędzy
krajami rozwijającymi się i UE. Od 2000 r. stanowi ramy stosunków UE z 79 krajami Afryki, Karaibów i
Pacyfiku (AKP).