Tenuitvoerlegging van het Europees nabuurschapsbeleid in 2007

Het Europees nabuurschapsbeleid (ENB) is een partnerschap dat wederzijdse voordelen oplevert en bijdraagt aan de modernisering van de buurlanden van de Europese Unie (EU). De balans van de strategie en de genomen maatregelen is bemoedigend voor de voortzetting van de hervormingen.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Parlement en de Raad van 3.4.2008 over de tenuitvoerlegging van het Europees nabuurschapsbeleid in 2007 [COM(2008) 0164 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

Deze mededeling maakt de strategische balans op van de tenuitvoerlegging van het Europees nabuurschapsbeleid (ENB) in 2007. Zij evalueert de betrekkingen van de EU met haar buurlanden die onder het ENB vallen alsook de politieke en economische hervormingen die deze landen hebben doorgevoerd.

Verdieping van de betrekkingen

Er werden partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomsten (PSO’s) (DE ES EN FR) gesloten met de landen ten oosten van de EU, met uitzondering van Wit-Rusland, dat in het kader van de PSO een actieve partner van de EU kan worden indien het vergaande democratische en economische hervormingen doorvoert om dichter bij de gemeenschappelijke Europese waarden aan te leunen.

De betrekkingen met Oekraïne zijn aangehaald en gaan verder dan de PSO van 1998 en het actieplan EU-Oekraïne. De onderhandelingen voor een nieuwe associatieovereenkomst zijn in 2007 van start gegaan. Deze overeenkomst dient een veel ambitieuzer kader te scheppen voor de verdere verdieping van de betrekkingen van de EU met Oekraïne op alle gebieden en moet de politieke samenwerking en economische integratie tussen Oekraïne en de Europese Unie versterken alsook een vergaande vrijhandelszone met de EU instellen.

Met de zuidelijke buurlanden werden associatieovereenkomsten gesloten in het kader van het proces van Barcelona. Uitzonderingen zijn Syrië, waarmee momenteel een samenwerkingsakkoord van kracht is, alsook Libië, waarvoor de Raad op voorstel van de Commissie onderhandelingsrichtsnoeren heeft goedgekeurd met het oog op de onderhandeling van een kaderovereenkomst.

Twaalf landen hebben ENB-actieplannen (EN) voorgelegd, waaronder in 2007 Libië en Egypte. Zij zorgen voor een gestructureerde tenuitvoerlegging van de nationale hervormingen en versterken de bilaterale samenwerking met de EU. De communautaire financiële steun is gebaseerd op hun prioriteiten. Deze doelgerichte en gedifferentieerde instrumenten worden aangepast aan de mogelijkheden en de behoeften van elk land. Zo werd de samenwerking met Israël, Marokko, Moldavië en Oekraïne in 2007 aanzienlijk opgedreven.

Vorderingen van de hervormingsprogramma's

De samenwerking op het gebied van dialoog en politieke hervorming heeft in de oostelijke buurlanden geleid tot een geleidelijke afstemming op de fundamentele communautaire normen en in de zuidelijke buurlanden tot de integratie van de waarden van het proces van Barcelona. De genomen maatregelen hadden met name betrekking op democratisch bestuur, de onafhankelijkheid van het gerechtelijk apparaat, de naleving van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden alsook het beheer van de migratiestromen.

Een open politieke dialoog tussen de EU en de partnerlanden moet ook bijdragen aan oplossingen voor regionale conflicten.

Op macro-economisch vlak hebben de meeste PSO-partnerlanden in 2007 een sterke economische groei gekend. Tegelijkertijd moesten zij het hoofd bieden aan een hoge werkloosheid, vooral dan onder jongeren in de betrokken mediterrane landen. De beperking van de inflatie en het handelstekort, de verbetering van het economisch bestuur, de terugdringing van de werkloosheid en de verbetering van de arbeidsvoorwaarden blijven belangrijke doelstellingen.

De Commissie heeft in augustus 2008 een economische analyse van de buurlanden van de EU in 2007 gepubliceerd (EN).

Dankzij sectorale hervormingen worden de maatschappijen van de partnerlanden gemoderniseerd en komen zij dichter bij hun integratie in de Europese markt. Het vermogen van de landen om hervormingen op de lange termijn door te voeren wordt jaarlijks geëvalueerd in sectorale voortgangsverslagen (EN). De dialoog met de EU op sectoraal niveau heeft tot doel de institutionele werking te verbeteren en een op de burger gerichte overheid uit te bouwen.

Ook de nationale voortgangsverslagen (EN) van de actieplannen worden jaarlijks voorgelegd. Op basis hiervan kan worden beoordeeld hoeveel vorderingen werden geboekt en kan worden bepaald op welke gebieden de samenwerking moet worden versterkt. Zo moeten de komende hervormingen de commerciële en economische integratie en de mobiliteit bevorderen alsook de aanpak van regionale conflicten verbeteren.

Regionale samenwerking

De regionale dimensie van de PSO wordt versterkt in het kader van bestaande samenwerkingsprocessen.

In het kader van het Euromediterrane partnerschap, het “proces van Barcelona: een unie voor het Middellandse Zeegebied” dat op 13 juli 2008 werd gelanceerd in Parijs, wordt een regionale dialoog gevoerd over:

samenwerking op het gebied politiek, veiligheid en defensie;
democratie en de rol van de burgermaatschappij;
economie en financiële samenwerking, met name met het oog op de oprichting van een vrijhandelszone;
milieu, energie, diensten en recht van vestiging;
culturele, sociale en burgersamenwerking, met name in het onderwijs en op het gebied van de informatiemaatschappij en gendervraagstukken.

Het strategisch partnerschap EU-Afrika en het eerste actieplan hiervan leveren een essentiële bijdrage aan de sectorale dialoog en de verdieping van de betrekkingen met de Afrikaanse partnerlanden.

De synergie voor het Zwarte Zeegebied vormt een aanvulling op de betrekkingen met de Russische Federatie, Turkije en de oostelijke ENB-partners (uitgezonderd Wit-Rusland) in het bestaande multilaterale kader. In juni 2008 werd een verslag goedgekeurd over het eerste jaar van de tenuitvoerlegging van de synergie voor het Zwarte Zeegebied.

Nieuwe stappen

ENB-actieplannen van de tweede generatie, die beter zijn aangepast aan de doelstellingen en mogelijkheden van elke partner, moeten ervoor zorgen dat hun regelgeving geleidelijk aan op de Europese normen wordt afgestemd.

Meer ruchtbaarheid geven aan de hervormingen en de burgers sensibiliseren voor de getroffen maatregelen, zijn acties die eveneens zullen bijdragen aan het welslagen van de samenwerking.

Context

Sinds het begin van de tenuitvoerlegging heeft het ENB bijgedragen aan de welvaart, de stabiliteit en de veiligheid rond de grenzen van de EU. Het succes van dit beleid illustreert het nut van samenwerkingsinitiatieven die zijn aangepast aan de uiteenlopende behoeften van de verschillende partnerlanden.

See also