Op weg naar een strategisch partnerschap EU - Brazilië

De Europese Commissie stelt een strategisch partnerschap met Brazilië voor om de samenwerking tussen de beide partners te intensiveren en te verbreden. Met een nauwe samenwerking kunnen de bilaterale betrekkingen worden versterkt en de gemeenschappelijke uitdagingen worden opgenomen, zowel op regionaal niveau (stabiliteit en welvaart in Latijns-Amerika, betrekkingen met de Mercosur) als op mondiaal niveau (onder meer armoedebestrijding, milieu en energie).

MAATREGEL

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2007: “Naar een strategisch partnerschap tussen de EU en Brazilië” [COM(2007) 281 definitief - Niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

De Europese Unie (EU) stelt als raamwerk voor het versterken van de betrekkingen met Brazilië een strategisch partnerschap voor (gelanceerd tijdens de topconferentie van Lissabon van 4 juli 2007). De bedoeling van het strategisch partnerschap is de samenwerking op de gebieden van gemeenschappelijk belang te verdiepen. Door zijn regionale en internationale rol is Brazilië voor de EU immers een bevoorrecht gesprekspartner.

Het gemeenschappelijk programma

Een versterking van het multilateralisme vormt voor de EU en Brazilië een gemeenschappelijk belang omdat het land bijzonder goed geplaatst is om op de uitdagingen op wereldniveau in te gaan. Met gemeenschappelijke standpunten en initiatieven zou ook een versterkte samenwerking in de internationale fora (Verenigde Naties (EN) (ES) (FR), Wereldhandelsorganisatie (EN) (ES) (FR)) moeten worden nagestreefd. Evenzo zou hun optreden meer gecoördineerd moeten worden, naar het voorbeeld van de vredeshandhavingsoperaties, steun aan een mondiale non-proliferatieregeling of onderhandelingen ter afronding van de Doha-cyclus.

Mensenrechten, democratie en goed bestuur zijn gemeenschappelijke waarden waarvan de naleving met behulp van de internationale normen en instrumenten door de twee partners wordt gestimuleerd, met name in het bestek van de Verenigde Naties. Voor naleving van deze waarden dient de medewerking evenwel nog beter te worden.

Verwezenlijking van de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling (MDO) (EN) (ES) (FR) en de regionale en sociale ontwikkeling vormen een andere sector van gemeenschappelijk belang. Vanwege de verbintenissen van Brazilië in de strijd tegen armoede en ongelijkheid, zouden de twee partners hun samenwerking kunnen bundelen. Hun gezamenlijke thematische programma’s voor de hervormingen of de sociale ontwikkeling zouden geschikte instrumenten kunnen zijn en met name tot het Gemenebest van de landen met de Portugese taal kunnen worden uitgebreid (driehoekssamenwerking). Ook heeft Brazilië een doeltreffend beleid van sociale en regionale ontwikkeling opgezet waardoor het minder van hulp afhankelijk is geworden. Het blijven voortbestaan van sociale en regionale ongelijkheden kan evenwel onderwerp blijven van een versterkte dialoog met het uitwisselen van ervaringen.

Aangezien het land over het grootste tropisch regenwoud ter wereld beschikt, is Brazilië cruciaal als aanspreekpunt voor de bescherming van het milieu, met name in de bestrijding van de klimaatverandering en de bescherming van de biodiversiteit. De partners zouden hun inspanningen in het kader van het Verdrag inzake biologische diversiteit, van doelstelling 2010 inzake biodiversiteit, en van de onderhandelingen ten behoeve van een algemeen akkoord voor na 2012, moeten samenbrengen. Waterbeheer, bescherming van het zeemilieu, het bestrijden van kwikvervuiling of ook de consumptiepatronen en duurzame productiewijzen zijn nog andere gemeenschappelijke uitdagingen.

Door voortzetting van de in 2007 begonnen energiedialoog kan de samenwerking op het gebied van regelgeving en technische samenwerking worden versterkt en kunnen er nieuwe vooruitzichten op energieveiligheid, -duurzaamheid en -rendement alsmede duurzame ontwikkeling worden geboden. Brazilië vervult een voortrekkersrol bij hernieuwbare energiebronnen en biobrandstoffen. Dit stemt overeen met de energiemix van de EU gericht op 2020. Daarom vormen zij ook gemeenschappelijke uitdagingen.

Ook voor de stabiliteit en de welvaart van Latijns-Amerika werken de twee partners samen. Brazilië vervult op dit gebied op bilateraal en regionaal vlak reeds een centrale rol. De sociale cohesie geldt hier als een gemeenschappelijk actiekader, zowel in bijvoorbeeld de conferenties EU-LAC (Latijns-Amerika - Caraïben) als in het raam van internationale organisaties en het maatschappelijk middenveld.

Vanwege zijn gewicht en zijn invloed valt Brazilië een voortrekkersrol toe voor de regionale integratie binnen de Mercosur, welk verband in het kader van het strategisch partnerschap zou kunnen profiteren van de ervaring van de EU. Ook de integratie binnen de Mercosur (EN) (ES) (FR) is voor de EU van belang. Door middel van een complete en evenwichtige overeenkomst zou de EU graag de onderlinge betrekkingen versterken.

Ook zouden de bilaterale handels- en economische betrekkingen moeten worden versterkt. Met het strategisch partnerschap kunnen de samenwerking en de dialogen op de gebieden van gemeenschappelijke belang en die van invloed zijn op de werkgelegenheid en de cohesie worden geïntensiveerd. Duidelijk omschreven en stabiele omkaderingen, bilaterale overeenkomsten en de deelneming van Brazilië aan bepaalde communautaire programma’s kunnen de betrekkingen helpen aanhalen. De nadruk zal liggen op de handel en investeringen met verbeterde toegang tot de markten, op economische en financiële vraagstukken, op de informatiemaatschappij en de mogelijkheden van de informatie- en communicatietechnologieën (ICT), op lucht- en zeevervoer, op prioritaire wetenschap, technologie en innovaties, alsmede op satellietnavigatie (Galileo).

Inzake justitie, vrijheid en veiligheid zouden de EU en Brazilië zowel bi- als multilateraal moeten samenwerken tegen georganiseerde criminaliteit, corruptie, illegale immigratie en illegale drugshandel. Er moet een overeenkomst inzake visumvrijstelling voor kortdurend verblijf komen zodat Braziliaanse en Europese onderdanen een gelijke behandeling krijgen.

Ten slotte is onderlinge toenadering van de inwoners een ander aspect van het strategisch partnerschap. Uitwisselingen op het gebied van het hoger onderwijs, ondersteund door communautaire programma’s (ALßAN (EN) (ES) (FR), Erasmus Mundus en ALFA (EN) (ES) (FR)), verdienen intensivering. Culturele en taalkundige diversiteit kunnen in internationale fora zoals Unesco nog verder worden uitgedragen. Ook dienen contacten tussen het maatschappelijk middenveld en ondernemingen aan beide zijden, in het kader van het programma "Jeugd in actie" of in de marge van topconferenties, te worden aangemoedigd.

Context

Het strategisch partnerschap kan een verdieping bewerkstelligen van de betrekkingen tussen de EU en Brazilië die momenteel berusten op de kaderovereenkomst voor samenwerking van 1992 en de kaderovereenkomst voor samenwerking EU - Mercosur van 1995.

GERELATEERDE MAATREGELEN

Gemeenschappelijke verklaring, aangenomen tijdens de topconferentie EU – Brazilië van 4 juli 2007 te Lissabon (EN)

De EU en Brazilië hebben met hun eerste topconferentie op 4 juli 2007 te Lissabon hun strategisch partnerschap laten beginnen. Tenuitvoerlegging ervan moet via een actieplan geschieden. De twee partners hebben zich er aldus toe verbonden gezamenlijk de mondiale uitdagingen aan te gaan (vrede en veiligheid, hervorming van de Verenigde Naties, armoedebestrijding, milieu, energie, klimaatveranderingen, enz.) door hun politieke dialoog te versterken, maar ook door het multilateralisme te steunen. Hiernaast zijn zij overeengekomen hun sectoriële politieke dialogen te versterken (zoals voor zeevervoer, de informatiemaatschappij, het milieu, of duurzame ontwikkeling), nieuwe dialogen te entameren (voor energie, werkgelegenheid en sociale aangelegenheden, regionale ontwikkeling, of cultuur en onderwijs) en een overlegmechanisme op te zetten voor sanitaire en fytosanitaire kwesties. Tevens hebben zij zich ertoe verbonden hun economische en handelsbetrekkingen uit te breiden en te verdiepen (liberalisatie van de handel, facilitering van investeringen, sluiting van de associatieovereenkomst EU – Mercosur, lancering van een dialoog over macro-economische en financiële aangelegenheden, enz.).

See also