Crisisbeheersing in de financiële sector

SAMENVATTING VAN:

Mededeling (COM(2010) 579 definitief) — Een EU-kader voor crisisbeheersing in de financiële sector

WAT IS HET DOEL VAN DEZE MEDEDELING?

In de mededeling worden de stappen beschreven die moeten worden ondernomen om de Europese Unie (EU) uit te rusten met regels voor crisisbeheersing in de financiële sector.

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

De regels voor crisisbeheersing in de financiële sector hebben betrekking op:

• alle kredietinstellingen;
• bepaalde beleggingsondernemingen, in het bijzonder de ondernemingen van wie het faillissement het financiële systeem in gevaar kan brengen.

Doelstellingen

Het doel van deze regels is ervoor te zorgen dat het financiële systeem stabiel is, ook in het geval van een bedrijfsfaillissement, en:

• het bevorderen van voorbereiding en preventie om de risico's in het financiële systeem te verminderen;
• het voorbereiden van geloofwaardige afwikkelingsinstrumenten;
• het invoeren van middelen waarmee snel en doeltreffend kan worden gehandeld;
• het beperken van moreel risico door ervoor te zorgen dat aandeelhouders bijdragen aan de kosten;
• het streven naar een vlotte afwikkeling van grensoverschrijdende groepen om de interne markt te beschermen;
• het zorgen voor rechtszekerheid;
• het beperken van concurrentieverstoringen.

Actieterreinen

De mededeling beschrijft de maatregelen die op de volgende terreinen moeten worden genomen:

• autoriteiten belast met crisisbeheersing: ieder EU-land moet een afwikkelingsautoriteit aanwijzen die onafhankelijk is van de toezichthouder;
• voorbereiding en preventie: zoals het invoeren van een toezichtprogramma voor iedere instelling onder toezicht en inspecties door toezichthouders ter plaatse;
• triggers: indien een bank of beleggingsonderneming niet kan voldoen aan de Richtlijn Kapitaalvereisten moet worden overgegaan tot vroegtijdige interventie;
• vroegtijdige interventie: voor uitbreiding en verduidelijking van de bevoegdheden van toezichthouders. Banken en bedrijven zouden een plan moeten voorleggen voor herstel bij financiële moeilijkheden;
• afschrijving van schulden: waardoor een instelling die in problemen verkeert haar activiteiten in stand kan houden of een aantal daarvan kan stopzetten, teneinde de risico's op „besmetting” van andere instellingen te beperken;
• afwikkeling: hervorming van insolventieregelingen voor banken zodat noodlijdende banken gebruik kunnen maken van liquidatieprocedures.

Genomen maatregelen

• 1.

  Toezichthouders

In 2011 zijn er drie Europese toezichthouders in het leven geroepen:

• de Europese Bankautoriteit (EBA), die zich bezighoudt met toezicht op banken, inclusief het toezicht op de herkapitalisatie van banken;
• de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA), die zich bezighoudt met het toezicht op kapitaalmarkten en rechtstreeks toezicht houdt op kredietbeoordelaars en transactieregisters, en
• de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA), die zich bezighoudt met het toezicht op verzekeringen.

De 28 nationale toezichthouders zijn vertegenwoordigd in alle drie de toezichthouders.

Er is een Europees Comité voor systeemrisico’s in het leven geroepen voor het bewaken en beoordelen van mogelijke bedreigingen voor de financiële stabiliteit die het gevolg zijn van macro-economische ontwikkelingen en van ontwikkelingen binnen het financieel systeem als geheel.

• 2.

  Richtlijn inzake het herstel en de afwikkeling van banken

Deze richtlijn (Richtlijn 2014/59/EU) is sinds juli 2014 in alle EU-landen van kracht. In de richtlijn zijn een aantal regels opgenomen voor het harmoniseren en verbeteren van de instrumenten waarmee bankcrises in de hele EU kunnen worden aangepakt, zoals:

• banken moeten een herstelplan opstellen om financiële problemen te overwinnen;
• autoriteiten krijgen bevoegdheden om in te grijpen in de bedrijfsvoering van banken teneinde te voorkomen dat ze falen;
• autoriteiten hebben ook de bevoegdheid om afwikkelingsplannen voor falende banken uit te voeren op een manier waarbij hun kritieke functies behouden blijven en wordt voorkomen dat de belastingbetaler voor de kosten opdraait;
• de oprichting in 2016 van een gemeenschappelijk afwikkelingsfonds voor landen in de eurozone; afzonderlijke nationale fondsen blijven bestaan voor de EU-landen buiten de zone;
• procedures om de samenwerking tussen nationale autoriteiten te verbeteren.

• 3.

  Richtlijn depositogarantiestelsels

Deze richtlijn (Richtlijn 2014/49/EU) is van kracht sinds 2014. De richtlijn betekent een versterking van het bestaande systeem van nationale depositogarantiestelsels, als reactie op de zwakke punten die door de financiële crisis aan het licht zijn gekomen. De belangrijkste elementen zijn:

• een algemene garantie voor deposito's tot 100 000 EUR;
• eenvoudigere en snellere terugbetaling — termijnen voor terugbetaling zullen geleidelijk worden teruggebracht van twintig werkdagen tot zeven werkdagen;
• een robuuster financieringsregime;
• betere informatie voor deposanten.

ACHTERGROND

• „Crisisbeheersing” op de website van de Europese Commissie.
• Persbericht van de Europese Commissie „Een breed antwoord van de EU op de financiële crisis: een aanmerkelijke vooruitgang richting een sterk financieel kader voor Europa en een bankenunie voor de eurozone”.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité, het Comité van de Regio's en de Europese Centrale Bank — Een EU-kader voor crisisbeheersing in de financiële sector (COM(2010) 579 definitief van 20.10.2010)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn 2014/49/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake de depositogarantiestelsels (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 149-178)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2014/49/EU zijn opgenomen in de originele tekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Richtlijn 2014/59/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het herstel en de afwikkeling van kredietinstellingen en beleggingsondernemingen en tot wijziging van Richtlijn 82/891/EEG van de Raad en de Richtlijnen 2001/24/EG, 2002/47/EG, 2004/25/EG, 2005/56/EG, 2007/36/EG, 2011/35/EU, 2012/30/EU en 2013/36/EU en de Verordeningen (EU) nr. 1093/2010 en (EU) nr. 648/2012, van het Europees Parlement en de Raad (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 190-348)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2014/59/EU zijn opgenomen in de originele tekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Laatste bijwerking 07.12.2016