Openbare aanbestedingen op defensie- en veiligheidsgebied

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2009/81/EG betreffende de coördinatie van procedures voor het plaatsen door aanbestedende diensten van opdrachten voor werken, leveringen en diensten op defensie- en veiligheidsgebied

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

Beroepsprocedures

De richtlijn voorziet in beroepsprocedures (d.w.z. de mogelijkheid voor een inschrijver* om de gunning van een opdracht aan een andere inschrijver aan te vechten), gericht op het bieden van rechtsbescherming aan betrokken inschrijvers. De procedures bevorderen tevens transparantie en non-discriminatie bij de gunning van opdrachten zonder dat de noodzakelijke vertrouwelijkheid van EU-lidstaten uit het oog wordt verloren.

Defensiegerelateerde producten

Richtlijn 2009/81/EG is aangenomen als onderdeel van een pakket dat ook Richtlijn 2009/43/EG betreffende de overdracht van defensiegerelateerde producten binnen de EU omvat (zie samenvatting). De vereenvoudigde overdracht van defensiegerelateerde producten tussen lidstaten zoals uiteengezet in Richtlijn 2009/43/EG, is nodig voor goed functionerende grensoverschrijdende inschrijvingsprocedures.

Evaluatieverslag

In een in 2016 gepubliceerd Commissieverslag waarin de uitvoering van Richtlijn 2009/81/EG werd geëvalueerd, werd geconcludeerd dat de richtlijn had bijgedragen tot de openstelling van de interne markt voor defensie, maar dat er nog ruimte was voor verdere vooruitgang.

Europees defensieactieplan, Europees Defensiefonds en gezamenlijke aanbestedingen

Om efficiëntere uitgaven van de lidstaten aan gezamenlijke defensiecapaciteiten te ondersteunen en de concurrerende en innovatieve industriële basis van de EU-defensiesector te stimuleren, lanceerde de Commissie eind 2016 het Europees defensieactieplan. Een belangrijk onderdeel van het plan was de oprichting van het Europees Defensiefonds (EDF) ter ondersteuning van investeringen in gezamenlijk onderzoek en de gezamenlijke ontwikkeling van defensiematerieel en -technologieën (zie samenvatting).

In 2019 heeft de Commissie een mededeling gepubliceerd met richtsnoeren over verschillende mogelijkheden voor aanbestedingen in samenwerkingsverband op het gebied van defensie en veiligheid. De mededeling bevat ook nuttige informatie over aspecten die van belang zijn voor de uitvoering van projecten die in het kader van het EDF worden gefinancierd.

In februari 2022 heeft de Commissie ook een mededeling gepubliceerd over de bijdrage van de Commissie aan de Europese defensie, die een aantal voorstellen bevat om de gezamenlijke aanschaf van defensiecapaciteiten die in samenwerking binnen de EU zijn ontwikkeld, aan te moedigen.

Versterking van de rol van kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s)

In een aanbeveling van de Commissie van 2018 over grensoverschrijdende markttoegang voor onderleveranciers en kmo’s worden maatregelen voorgesteld om de positie van kmo’s in de toeleveringsketens van defensie te verbeteren.

Wijzigingen van Richtlijn 2009/81/EG

De richtlijn is herhaaldelijk gewijzigd met betrekking tot de toepassingsdrempels (waarden waaronder zij niet van toepassing is) voor gunningsprocedures. De meest recente wijziging was Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/1950 van de Commissie, die op 1 december 2021 in werking is getreden.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is sinds 21 augustus 2009 van toepassing en moest uiterlijk 21 augustus 2011 in de lidstaten in nationale wetgeving worden omgezet.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

KERNBEGRIPPEN

Inschrijver. Een organisatie of combinatie van ondernemers die naar aanleiding van een uitnodiging tot inschrijving een offerte uitbrengt.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2009/81/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 betreffende de coördinatie van de procedures voor het plaatsen door aanbestedende diensten van bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten op defensie- en veiligheidsgebied, en tot wijziging van Richtlijnen 2004/17/EG en 2004/18/EG (PB L 216 van 20.8.2009, blz. 76–136).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2009/81/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Bijdrage van de Commissie aan de Europese defensie (COM(2022) 60 final van 15.2.2022).

Verordening (EU) nr. 2021/697 van het Europees Parlement en van de Raad van 29 april 2021 tot oprichting van het Europees Defensiefonds en tot intrekking van Verordening (EU) 2018/1092 (PB L 170 van 12.5.2021, blz. 149–177).

Aanbeveling (EU) 2018/624 van de Commissie van 20 april 2018 over grensoverschrijdende markttoegang voor onderaannemers en kleine en middelgrote ondernemingen in de defensiesector (PB L 102 van 23.4.2018, blz. 87–94).

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Europees defensieactieplan (COM(2016) 950 final van 30.11.2016).

Werkdocument van de diensten van de Commissie — Evaluatie van Richtlijn 2009/81/EG betreffende overheidsopdrachten op defensie- en veiligheidsgebied — Begeleidend document bij het verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de implementatie van Richtlijn 2009/81/EG betreffende overheidsopdrachten op defensie- en veiligheidsgebied, ter uitvoering van artikel 73, lid 2, van die richtlijn (SWD(2016) 407 final van 30.11.2016).

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s — Naar een meer competitieve en efficiënte defensie- en veiligheidssector (COM(2013) 542 final van 24.7.2013).

Richtlijn 2009/43/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 mei 2009 betreffende de vereenvoudiging van de voorwaarden voor de overdracht van defensiegerelateerde producten binnen de Gemeenschap (PB L 146 van 10.6.2009, blz. 1–36).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 03.03.2022