Intensivering van de strijd tegen het terrorisme

In de mededeling worden meerdere maatregelen gepresenteerd om de strijd tegen het terrorisme te intensiveren. De voorstellen, die met eenparigheid van stemmen moeten worden aangenomen, hebben met name ten doel terrorisme strafrechtelijk aan te pakken en de samenwerking tussen de lidstaten te bevorderen.

MAATREGEL

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad van 6 november 2007 - "Intensivering van de strijd tegen terrorisme" [COM(2007) 649 definitief - Niet in het Publicatieblad verschenen]

SAMENVATTING

Ondanks het feit dat er in de strijd tegen het terrorisme vooruitgang is geboekt, passen terroristen zich aan aan antiterrorismemaatregelen en gebruiken zij moderne technologieën (mobiele telefonie en internet) voor de verspreiding van propaganda, opleiding, rekrutering, fondsenwerving, en het plannen van aanslagen.

Europol (FR) en Eurojust spelen een sleutelrol bij terrorismebestrijding. De samenwerking tussen de Europese Unie (EU), de lidstaten, partnerlanden en internationale organisaties blijft evenwel van essentieel belang.

In deze mededeling worden maatregelen gepresenteerd die uitvoering moeten geven aan de EU-terrorismebestrijdingsstrategie en aan de mondiale strategie van de Verenigde Naties ter bestrijding van terrorisme. Meer bepaald worden de volgende maatregelen opgesomd:

gewelddadige radicalisering stoppen en de financiering van terrorisme bestrijden;
de kritieke infrastructuur beschermen en het stedelijk vervoer beveiligen;
betere informatie-uitwisseling en betere detectie van dreigingen;
reactie op nucleaire, radiologische, biologische en chemische dreigingen;
slachtoffers steunen;
onderzoek en technologische ontwikkeling bevorderen.

Gewelddadige radicalisering stoppen en de financiering van terrorisme bestrijden

Om gewelddadige radicalisering te stoppen, moet worden begrepen wat de motieven ervoor zijn. De Commissie:

ontwikkelt een beleid om de factoren die bijdragen tot gewelddadige radicalisering in kaart te brengen en aan te pakken;

financiert studies, conferenties en projecten om ervaringen uit te wisselen;
heeft in het kader van de strategie ter bestrijding van radicalisering (es de en fr) de opdracht gegeven voor studies over factoren die leiden tot radicalisering, over extremistische ideologieën en over de voor rekrutering gebruikte methoden.

De Commissie wenst de inspanningen ter bestrijding van de financiering van terrorisme te intensiveren en bevordert voorts de samenwerking tussen financiële inlichtingeneenheden op EU-niveau. De samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten maakt het mogelijk financiële onderzoekers beter op te leiden, en de bevriezing en inbeslagneming van activa van terroristen te vergemakkelijken.

De kritieke infrastructuur beschermen en het vervoer beveiligen

De bescherming van de infrastructuur (wegen, spoorwegen, bruggen, elektriciteitscentrales, enz.) is van essentieel belang, omdat het veiligheidsniveau in elke staat afhangt van de mate waarin buurstaten voor veiligheid kunnen zorgen. Ofschoon de EU minimumbeveiligingsnormen vaststelt en kwetsbare punten verwijdert, blijven de lidstaten verantwoordelijk voor de bescherming van hun infrastructuur.

De Commissie heeft onderzocht hoe het stedelijk vervoer beter kan worden beveiligd zonder te raken aan de volledige dienstverlening. Zij heeft ook een werkgroep van deskundigen inzake beveiliging opgericht om de samenwerking tussen de lidstaten en de betrokken nationale autoriteiten en exploitanten te bevorderen.

Betere informatie-uitwisseling en betere detectie van dreigingen

Ook zijn er - met inachtneming van de regels inzake gegevensbescherming - meerdere initiatieven genomen inzake informatie-uitwisseling, zoals:

een richtlijn die telecombedrijven en aanbieders van internetdiensten verplicht hun gegevens te bewaren;
de ontwikkeling van het beschikbaarheidsbeginsel, op basis waarvan de autoriteiten van lidstaten toegang hebben tot nationale gegevensbanken betreffende voertuigenregistratie, vingerafdrukken en DNA;
het visuminformatiesysteem (VIS (es de en fr)), waardoor alle gegevens door politie- en door andere rechtshandhavingsinstanties, alsook door Europol, zullen kunnen worden geraadpleegd.

In haar groenboek (es de fr) over opsporingstechnologieën pleit de Commissie ook voor het gebruik van betrouwbare, toegankelijke, betaalbare en wederzijds erkende opsporingstechnologieën zodat veiligheidsinstanties doeltreffend kunnen werken.

Chemische, biologische, radiologische en nucleaire wapens ("CBRN")

Om ervoor te zorgen dat terroristen geen CBRN-wapens in handen krijgen:

heeft de Commissie een groenboek over bioparaatheid aangenomen (PDF);
stellen rechtshandhavingsfunctionarissen, wetenschappers en gezondheidswerkers momenteel een leidraad op met beproefde methoden inzake paraatheid en reactie;
zal de Commissie in 2009 een pakket beleidsvoorstellen indienen.

Steun aan slachtoffers van terrorisme

De Commissie bevordert de solidariteit met en de bijstand aan slachtoffers van terrorisme door organisaties voor slachtofferhulp financiële steun te verlenen. Zij financiert ook projecten om slachtoffers te helpen hun leven van vóór een terroristische aanslag zoveel mogelijk weer op te pakken.

Onderzoek en technologische ontwikkeling

De EU heeft meerdere initiatieven genomen inzake onderzoek en technologische ontwikkeling:

de voorbereidende actie op het gebied van veiligheidsonderzoek (PASR (es de en fr)), in het kader waarvan er reeds 39 projecten zijn gefinancierd;
het zevende kaderprogramma voor onderzoek (KP7), dat betrekking heeft op onderwerpen zoals de opsporing van explosieven, de bescherming tegen CBRN-terrorisme, crisisbeheersing en de bescherming van kritieke infrastructuur;
het Europees forum voor onderzoek en innovatie op het gebied van veiligheid (ESRIF) (PDF), dat de betrokken beleidsmakers een goede technologie- en kennisbasis verstrekt en een gemeenschappelijke agenda voor veiligheidsonderzoek opstelt.

Een nieuw pakket voorstellen ter intensivering van de strijd tegen terrorisme

Om de strijd tegen het terrorisme op te voeren, stelt de Commissie de verspreiding van terroristische propaganda, de financiering van terroristische aanslagen en de verspreiding van informatie over het vervaardigen van explosieven strafbaar. Zij stelt voor het kaderbesluit te wijzigen zodat alle lidstaten deze activiteiten strafbaar stellen en daarop strafrechtelijke sancties stellen.

Om de toegang tot explosieven en het gebruik ervan te bemoeilijken, stelt de Commissie voor om waarschuwingssystemen voor gestolen en verdwenen explosieven in te stellen, om een netwerk van deskundigen op het gebied van het demonteren en desactiveren van bommen op te richten en om personen die in de explosievenindustrie werken te screenen.

Met het oog op een doeltreffende samenwerking heeft de EU een systeem voor de uitwisseling van persoonsgegevens van passagiers ("PNR") vastgesteld. Voortaan moeten de lidstaten hun PNR-gegevens verzamelen, verwerken en zo nodig uitwisselen.

De Commissie staat op het punt haar verslag over de uitvoering van het kaderbesluit inzake terrorismebestrijding aan te nemen, waarin zij de lidstaten vraagt het in 2002 aangenomen kaderbesluit krachtdadiger om te zetten in nationaal recht teneinde het werk van politiefunctionarissen, officieren van justitie en rechters te ondersteunen.

Laatste wijziging: 17.04.2008