Toegang van het publiek tot milieu-informatie

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2003/4/EG inzake de toegang van het publiek tot milieu-informatie

WAT IS HET DOEL VAN DEZE RICHTLIJN?

• De richtlijn brengt nationale wetten van de EU-landen volledig in overeenstemming met het Verdrag van Aarhus uit 1998 inzake de toegang tot informatie, inspraak van de bevolking en toegang tot de rechter in milieuzaken.
• Ze garandeert het recht van toegang van het publiek tot milieu-informatie* waarover overheidsinstanties* beschikken of die voor hen wordt beheerd, zowel op verzoek als via actieve verspreiding.
• Ze bepaalt de voorwaarden, grondregels en praktische regelingen die gerespecteerd dienen te worden door een burger aan wie toegang is verleend tot de milieu-informatie waarom hij heeft verzocht.

KERNPUNTEN

Toegang op verzoek

• Overheidsinstanties moeten de milieu-informatie waarover ze beschikken aan elke aanvrager ter beschikking stellen, zonder dat die daarvoor een belang hoeft aan te voeren.
• De informatie moet ter beschikking worden gesteld uiterlijk binnen één maand nadat het verzoek van de aanvrager werd ontvangen. Die termijn kan worden verlengd tot twee maanden voor verzoeken om omvangrijke en gecompliceerde informatie.
• Overheidsinstanties moeten alle redelijke inspanningen leveren om ervoor te zorgen dat milieu-informatie waarover zij beschikken gemakkelijk reproduceerbaar is en toegankelijk is via elektronische middelen.
• De informatie moet beschikbaar worden gesteld in de vorm of format die door de aanvrager wordt gespecificeerd, tenzij de informatie al in een andere vorm voor het publiek beschikbaar is.
• De EU-landen moeten ervoor zorgen dat ambtenaren het publiek helpen dat toegang tot informatie zoekt en moeten openbaar toegankelijke lijsten van overheidsinstanties beschikbaar stellen.
• Praktische regelingen voor het omgaan met verzoeken houden het volgende in:
  • het benoemen van voorlichtingsambtenaren;
  • voorzieningen om de gevraagde informatie te onderzoeken; en
  • registers of lijsten van de bijgehouden milieu-informatie, en details van de informatiepunten.
• Een verzoek kan worden geweigerd indien het:
  • kennelijk onredelijk is;
  • te algemeen geformuleerd is;
  • onvoltooid materiaal betreft; of
  • interne mededelingen betreft.
• Een verzoek kan ook geheel of gedeeltelijk worden geweigerd indien openbaarmaking van de informatie afbreuk doet aan een van de opgesomde punten, waaronder:
  • internationale betrekkingen;
  • de rechtsgang;
  • intellectuele-eigendomsrechten; of
  • de vertrouwelijkheid van commerciële of industriële informatie.
• De toegang tot openbare registers of lijsten is gratis. Overheidsinstanties kunnen voor het op verzoek verstrekken van milieu-informatie een vergoeding vragen. Deze dient echter redelijk te zijn.
• Een aanvrager die meent dat zijn verzoek om informatie is veronachtzaamd of ten onrechte is geweigerd, heeft toegang tot een procedure voor een rechtbank of een andere onafhankelijke instelling.

Actieve verspreiding

• Ten minste de volgende milieu-informatie moet elektronisch toegankelijk zijn:
  • teksten van internationale verdragen, conventies of overeenkomsten, beleidsmaatregelen, plannen en programma's met betrekking tot het milieu;
  • voortgangsverslagen inzake de uitvoering van de hierboven genoemde onderwerpen;
  • verslagen over de toestand van het milieu;
  • gegevens afkomstig van het toezicht op activiteiten die gevolgen voor het milieu kunnen hebben;
  • vergunningen die belangrijke gevolgen hebben voor het milieu;
  • effectbeoordelingen en risicobeoordelingen.
• Andere informatie dan de hierboven vermelde kan progressief onder het publiek worden verspreid, rekening houdend met het benodigde personeel en de benodigde financiële en technische middelen.
• EU-landen zorgen ervoor dat door hen of op hun verzoek samengestelde informatie actueel, nauwkeurig en vergelijkbaar is.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn trad op 14 februari 2003 in werking. EU-landen moesten de richtlijn voor 14 februari 2005 omzetten in nationale wetgeving.

ACHTERGROND

• Het Verdrag van Aarhus is in 2001 van kracht geworden. Het gaat uit van het idee dat meer inspraak van het publiek bij de besluitvorming inzake milieuaangelegenheden en een betere voorlichting daarover zullen resulteren in een doeltreffender milieubescherming. Het doel van het verdrag is bij te dragen tot de bescherming van het recht van alle mensen van de huidige en toekomstige generaties om te leven in een milieu dat geschikt is voor zijn of haar gezondheid en welzijn. Om deze doelstelling te bereiken worden in het verdrag werkzaamheden op drie terreinen voorgesteld, namelijk:
  • een betere toegang waarborgen van het publiek tot de milieu-informatie van de overheidsdiensten;
  • de bevolking een grotere inspraak geven in de besluitvorming op milieugebied;
  • de mogelijkheden tot verhaal uitbreiden.
• Zie voor meer informatie:
  • Het Verdrag van Aarhus op de website van de Europese Commissie.

* KERNPUNTEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2003/4/EG van het Europees Parlement en de Raad van 28 januari 2003 inzake de toegang van het publiek tot milieu-informatie en tot intrekking van Richtlijn 90/313/EEG van de Raad (PB L 41 van 14.2.2003, blz. 26-32)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EG) nr. 1049/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie (PB L 145 van 31.5.2001, blz. 43-48)

Besluit 2005/370/EG van de Raad van 17 februari 2005 betreffende het sluiten, namens de Europese Gemeenschap, van het Verdrag betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden (PB L 124 van 17.5.2005, blz. 1-3)

Verordening (EG) nr. 1367/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 6 september 2006 betreffende de toepassing van de bepalingen van het Verdrag van Aarhus betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden op de communautaire instellingen en organen (PB L 264 van 25.9.2006, blz. 13-19)

Richtlijn 2007/2/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 maart 2007 tot oprichting van een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Gemeenschap (Inspire) (PB L 108 van 25.4.2007, blz. 1-14)

Laatste bijwerking 26.01.2017