Wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling

Deze mededeling geeft de elementen aan waarmee de Europese Unie bijdraagt tot duurzame ontwikkeling, alsmede de acties die worden ontwikkeld met het oog op de totstandbrenging van een wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 21 fenruari 2002: "Naar een wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling" [COM(2002) 82 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

In mei 2001 heeft de Europese Unie eenstrategie uitgewerkt voor duurzame ontwikkeling. Door deze strategie goed te keuren heeft de Europese Raad van Göteborg erkend dat het nodig is om in dat verband een buitenlandse dimensie te ontwikkelen. Bovendien heeft de Europese Raad van Göteborg de Commissie verzocht na te denken over de vraag hoe de Unie wereldwijd kan bijdragen tot duurzame ontwikkeling. Deze mededeling is een reactie op dit verzoek en vormt een bijdrage tot de uitwerking van het standpunt dat de Unie zal innemen op de Wereldtop over duurzame ontwikkeling in Johannesburg in 2002.

De mededeling gaat uit van het idee dat de mondialisering een krachtige motor is voor het aanzwengelen van de wereldwijde groei en middelen vrijmaakt om mondiale problemen op het gebied van de gezondheidszorg, het onderwijs en het milieu op te lossen. Maar als de marktkrachten aan hun eigen lot worden overgelaten, veroorzaken en versterken zij de ongelijkheid, de uitsluiting van bevolkingsgroepen en mogelijk onherstelbare schade aan het milieu. De mondialisering moet dus vergezeld gaan van maatregelen om die effecten te verzachten. Op cruciale gebieden, zoals de handel, de financiering van de ontwikkeling, de bescherming van het milieu en de strijd tegen armoede en criminaliteit, moeten er gemeenschappelijke regels worden uitgewerkt, toegepast en gecontroleerd. Ook moet er meer werk worden gemaakt van een wereldwijd deugdelijk bestuur ("global governance") waardoor de onderlinge afhankelijkheid van de landen op wereldniveau beter wordt gestuurd.

In de mededeling worden een reeks acties voorgesteld die kunnen bijdragen tot duurzame ontwikkeling op wereldniveau. Zij vormen een aanvulling op de strategie voor duurzame ontwikkeling van mei 2001 en hebben betrekking op de economische, sociale, ecologische, financiële en coherentieaspecten van het beleid op alle niveaus.

Beheersing van de mondialisering: handel in dienst van duurzame ontwikkeling

Om de mondialisering te doen bijdragen tot duurzame ontwikkeling, stelt de Commissie de volgende concrete economische maatregelen voor:

in het kader van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) de ontwikkelingslanden beter integreren in de wereldeconomie;
de ontwikkelingslanden helpen om het wereldhandelssysteem beter te benutten;
het stelsel van algemene preferenties (SAP) wijzigen om het meer in overeenstemming te brengen met de doelstelling van duurzame ontwikkeling;
het beginsel van duurzame ontwikkeling integreren in de bilaterale en regionale overeenkomsten;
de transparantie van het internationale financiële systeem vergroten en dit systeem beter reguleren;
de Europese ondernemingen ertoe aanmoedigen hun sociale verantwoordelijkheid te nemen;
de samenwerking tussen de WTO en de internationale milieuorganisaties bevorderen.

Armoedebestrijding en de bevordering van duurzame ontwikkeling

De doelstelling is om de extreme armoede in de wereld (mensen die leven met maximaal 1 $ per dag) vóór 2015 te halveren. Daartoe moeten kwaliteit, kwantiteit, impact en duurzaamheid van de ontwikkelingssamenwerking worden verbeterd. In dat verband moet ervoor worden gezorgd dat:

de ontwikkelingssamenwerking van de Europese Unie wordt toegespitst op het terugdringen van de armoede;
het beleid van de Unie bijdraagt tot de strijd tegen de honger;
de aspecten van waterdistributie en -zuivering worden geïntegreerd in het gezondheids- en onderwijsbeleid;
het genderperspectief wordt geïntegreerd in het beleid van de Unie;
er meer wordt geïnvesteerd in de sectoren volksgezondheid, onderwijs, opleiding en strijd tegen besmettelijke ziekten;
het onderzoek naar duurzame ontwikkeling wordt bevorderd.

Duurzaam beheer van natuurlijke en milieurijkdommen

De doelstelling is om de huidige teruggang van de milieurijkdommen vóór 2015 om te buigen en in een aantal sleutelsectoren (water, land en bodem, energie en biodiversiteit) sectorale en tussentijdse doelstellingen te ontwikkelen. De betreffende acties zijn:

op de wereldtop van Johannesburg een initiatief lanceren met het oog op een duurzaam waterbeheer;
een initiatief lanceren met het oog op samenwerking voor energie en ontwikkeling (EN)(FR);
de daadwerkelijke uitvoering van multilaterale milieuverdragen bevorderen;
het Wereldmilieufonds vóór april 2002 aanvullen;
een actieplan tegen illegale houtkap ontwikkelen;
investeringen in duurzame vervoersmodaliteiten aanzwengelen;
een duurzame visserij bevorderen;
rampenpreventie in het beleid integreren;
het GMES-systeem (Global Monitoring for Environment and Security) (EN) voor wereldwijd toezicht ten behoeve van milieu en veiligheid tot de ontwikkelingslanden verruimen.

Verbetering van de samenhang van het beleid van de Europese Unie

Het doel is duurzame ontwikkeling te integreren in alle beleidsdomeinen van de Unie. In dat verband moeten de volgende maatregelen ten uitvoer worden gelegd:

een systeem opzetten voor de analyse van de economische, sociale en milieueffecten van alle grote beleidsvoorstellen van de Unie;
het proces van aanpassing van het beleid aan de doelstellingen van duurzame ontwikkeling voortzetten;
het protocol van de Verenigde Naties over de illegale productie van en handel in vuurwapens ondertekenen;
de negatieve gevolgen van emigratie tot een minimum beperken.

Een beter bestuur ('good governance') op alle niveaus

Het komt erop aan om de actieve participatie van het maatschappelijk middenveld en de legitimiteit, samenhang en efficiëntie van het 'global governance' op economisch, sociaal en milieuvlak te versterken. In de mededeling worden de volgende acties voorgesteld:

de openbare instellingen en het maatschappelijk middenveld in de ontwikkelingslanden versterken;
de strijd tegen de corruptie intensifiëren;
erover waken dat de fundamentele arbeidsnormen worden nageleefd;
ervoor zorgen dat op de top van Johannesburg concrete maatregelen worden genomen met het oog op een deugdelijk bestuur ten behoeve van duurzame ontwikkeling;
de strijd tegen vrouwendiscriminatie versterken.

Financiering van duurzame ontwikkeling

De doelstellingen zijn de "Millennium Development Goals" (verklaring van de Verenigde Naties in het jaar 2000), meer bepaald uitroeiing van armoede en honger, zorgen voor lager onderwijs voor iedereen, bevordering van de gendergelijkheid, vermindering van de kindersterfte, verbetering van de gezondheid van vrouwen, bestrijding van besmettelijke ziekten, bevordering van duurzame ontwikkeling en totstandbrenging van een mondiaal partnerschap. De voorgestelde acties zijn:

vooruitgang boeken om het streefcijfer van de VN (0,7 % van het bruto nationaal product voor ontwikkelingshulp) te halen en in alle landen van de Unie de tussentijdse doelstelling te bereiken van 0,33 % van het BNP vanaf 2006;
de schuldenlast van arme, met schulden overladen landen verlichten;
deelnemen aan het debat over de mogelijkheid voor de staten om te zorgen voor mondiale collectieve voorzieningen.

GERELATEERDE BESLUITEN

Gemeenschappelijke verklaring van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten, in het kader van de Raad, het Europees Parlement en de Commissie betreffende het ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie: de Europese consensus [Publicatieblad C 46/01 van 24.2.2006]. In deze verklaring bevestigt de Europese Unie dat het doel van haar ontwikkelingsbeleid het terugdringen van de armoede in de wereld is in de context van duurzame ontwikkeling.

Laatste wijziging: 14.01.2008