Voorwaarden voor toegang tot de aardgastransmissienetten

Deze bepalingen betreffende de voorwaarden voor toegang tot de aardgastransmissienetten vullen het bepaalde in Richtlijn 2003/55/EG aan en dragen bij tot de voltooiing van de interne markt voor aardgas. Een effectieve en niet-discriminerende toegang van derden tot de aardgastransmissienetten is een cruciale voorwaarde om te komen tot een daadwerkelijk concurrerende interne markt voor aardgas binnen de Europese Unie (EU).

BESLUIT

Verordening (EG) nr. 1775/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 28 september 2005 betreffende de voorwaarden voor de toegang tot aardgastransmissienetten.

SAMENVATTING

Deze bepalingen betreffende de voorwaarden voor toegang tot de aardgastransmissienetten vullen het bepaalde in Richtlijn 2003/55/EG aan en dragen bij tot de voltooiing van de interne markt voor aardgas.

De totale opening van de nationale aardgasmarkten, georganiseerd bij Richtlijn 2003/55/EG, heeft de verwezenlijking van een interne aardgasmarkt waarop daadwerkelijk concurrentie heerst binnen de Europese (EU) geconcretiseerd. Meer bepaald kunnen industriële klanten vanaf 1 juli 2004 en huishoudens vanaf 1 juli 2007 vrij hun aardgasleverancier kiezen.

De effectieve en niet-discriminerende toegang van derden tot de aardgastransmissienetten is een cruciale voorwaarde om tot een effectieve interne markt voor aardgas te komen. Met het doel een minimale harmonisatie tot stand te brengen worden daartoe in Verordening (EG) nr. 1775/2005 de elementaire beginselen geformuleerd.

• Voorwaarden voor toegang van derden tot het netwerk

De transmissiesysteembeheerders moeten hun diensten op niet-discriminerende basis aanbieden aan het geheel van de gebruikers. Zij moeten dus aan de gebruikers dezelfde diensten onder gelijkwaardige contractuele voorwaarden (aard, looptijd, enz.) aanbieden. De beheerder kan kiezen om gebruik te maken van geharmoniseerde transportcontracten, dan wel van een gemeenschappelijke netcode.

Dit houdt echter niet in dat de andere transmissiesysteembeheerders identieke contractuele voorwaarden moeten aanbieden, met uitzondering van de contractuele minimumeisen.

• Mechanismen voor capaciteitstoewijzing en balanceringsregels

De beheerder van het netwerk stelt de technische capaciteit van het netwerk in zijn geheel ter beschikking van de gebruikers, rekening houdend met de noodzaak van systeemintegriteit en de doeltreffende exploitatie van het netwerk. De toewijzing van capaciteit gebeurt via niet-discriminerende en transparante mechanismen.

Verschillende technische en commerciële regels maken het mogelijk het netwerk te balanceren en de goede functionering ervan te waarborgen.

In het geval van contractuele congestie, dat wil zeggen wanneer het niveau van de vraag naar vaste capaciteit (door de transmissiesysteembeheerder contractueel als niet-afschakelbaar gegarandeerde gastransmissiecapaciteit) groter is dan de technische capaciteit van het netwerk, kan de beheerder bijvoorbeeld op korte termijn de door bepaalde gebruikers niet-gebruikte capaciteit aanbieden aan andere gebruikers.

De gebruikers van hun kant hebben de vrijheid om hun capaciteitsrechten vrij te verhandelen door hun ongebruikte capaciteit door te verkopen of door te verhuren. Deze uitwisselingen vormen een essentieel element voor de ontwikkeling van een daadwerkelijk concurrerende en liquide interne markt.

De transmissiesysteembeheerders werken voorts eerlijke en transparante technische balanceringsregels uit. Om de continuïteit van de gasvoorziening te waarborgen moeten zij er immers op toezien dat de druk van het netwerk constant op een bepaald niveau blijft, wat afhangt van het evenwicht tussen de input en output van het gas in/uit het netwerk. De beheerder verstrekt de gebruiker nuttige informatie over de balanceringsstatus van de netgebruikers, zodat die laatsten tijdig corrigerende maatregelen kunnen nemen.

• Criteria en methodologieën voor de bepaling van de tarieven voor toegang tot het netwerk

De door de transmissiesysteembeheerders gehanteerde tarieven zijn transparant en niet-discriminerend. Zij zijn gerelateerd aan de reële kosten van de beheerders.

Bij de tariefstelling wordt niet alleen rekening gehouden met het behoud van de systeemintegriteit (garantie van de transmissie van capaciteit uit technisch oogpunt, met name op het gebied van druk en kwaliteit van het aardgas) maar ook met de verbetering ervan (stimulansen om te investeren en nieuwe infrastructuur aan te leggen).

• Omschrijving van de technische informatie die de gebruikers nodig hebben en transparantie-eisen

Om daadwerkelijk toegang te kunnen krijgen tot het netwerk moeten de gebruikers over alle nuttige informatie beschikken, met name over de door de beheerder aangeboden diensten, meer in het bijzonder over de tariefmethodologie, de technische capaciteit en de beschikbare capaciteit. De gebruikers kunnen dan de diverse commerciële mogelijkheden, aangeboden op de interne markt, benutten. De netwerkbeheerders publiceren bedoelde informatie met inachtneming van de vertrouwelijkheid van commerciële informatie.

Context

Het reguleringsforum voor gas, het zogenaamde "Forum van Madrid" (EN), een discussieplatform voor de concrete toepassing van de Europese wetgeving op de aardgasmarkt, heeft richtsnoeren uitgewerkt inzake de voorwaarden voor toegang tot de gasmarkt. Uit de bij de tenuitvoerlegging opgedane ervaring bleek dat het nuttig is die richtsnoeren om te vormen tot wettelijk afdwingbare regels.

GERELATEERDE BESLUITEN

Voorstel voor een Verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1775/2005 betreffende de voorwaarden voor de toegang tot aardgastransmissienetten [COM(2007) 532 definitief - Niet gepubliceerd in het publicatieblad].

Hierbij wordt een derde en laatste wetgevingspakket voorgesteld om de openstelling van de Europese energiemarkten voor de concurrentie af te ronden en de interne markt voor energie te verwezenlijken.

De interne markt voor energie functioneert momenteel immers niet naar behoren en de huidige regels maken het niet mogelijk aan die gebreken te verhelpen, zo heeft de Commissie geconstateerd in haar sectorale enquête. De voorstellen voor het derde wetgevingspakket sporen met de mededeling betreffende de vooruitzichten voor de interne gas- en elektriciteitsmarkt. De voornaamste voorstellen voor wijziging van Verordening (EG) nr. 1775/2005 behelzen:

• een formalisering van de Europese netwerken van transmissiesysteembeheerders met het oog op een betere coördinatie en, met name, de uitwerking van gemeenschappelijke technische en marktcodes;
• een verbetering van de functionering van de markt, meer bepaald door een grotere transparantie en een effectieve toegang tot opslaginstallaties en terminals voor vloeibaar aardgas (LNG).

De Commissie stelt vijf projecten voor met het oog op de wijziging van Richtlijn 2003/54/EG en Richtlijn 2003/55/EG betreffende respectievelijk de elektriciteitsmarkt en de gasmarkt, alsook van de Verordeningen (EG) nr. 1228/2003 en 1775/2005 inzake respectievelijk de toegang tot de elektriciteitsnetwerken (es de en fr) en de toegang tot de gasnetwerken, en met het oog op de oprichting van een Agentschap voor de samenwerking van de energieregelgevers.

Medebeslissingsprocedure (COD/2007/0196)

Besluit 2003/796/EG van de Commissie van 11 november 2003 tot oprichting van de Europese groep van regelgevende instanties voor elektriciteit en gas [Publicatieblad L 296 van 14.11.2003].

Richtlijn 2003/55/EG van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2003 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor aardgas en houdende intrekking van Richtlijn 98/30/EG [Publicatieblad L 176 van 15.7.2003].

Laatste wijziging: 19.02.2008