Intermodaal vervoer - Het MARCO POLO-programma

Het goederenvervoer over de weg berust helemaal op het gebruik van fossiele brandstoffen en draagt op die manier aanzienlijk bij tot de uitstoot van CO2. In die context is het belangrijk om het intermodaal vervoer te bevorderen teneinde bij te dragen tot een beter gebruik van de bestaande infrastructuur en de beschikbare diensten, meer bepaald door de integratie in de logistieke keten van het maritiem vervoer over korte afstand, het railvervoer en het vervoer over de binnenwateren. Het Marco Polo-programma (2003-2006) heeft dan ook tot doel het vervoer van goederen over de weg te vervangen door andere meer milieuvriendelijke vervoerswijzen.

BESLUIT

Verordening (EG) nr. 1382/2003 van het Europees Parlement en de Raad van 22 juli 2003 betreffende de toekenning van communautaire financiële bijstand om de milieuprestaties van het vrachtvervoersysteem te verbeteren ("Marco Polo-programma").

SAMENVATTING

Context

1. Sinds 1975 is het beleid voor het gecombineerd vervoer (vervoer dat voor het grootste deel van het traject per spoor, over de binnenwateren of over zee plaatsvindt) gericht geweest op bevordering van de 'modal shift' van vrachtvervoer over de weg naar spoorvervoer, binnenvaart en, meer recentelijk, de korte vaart.

2. In het Witboek over het vervoerbeleid wordt aangestipt dat, als er geen ingrijpende maatregelen worden genomen, het vervoer van goederen over de weg in de Europese Unie (EU) tegen 2010 nog met ongeveer 50% zal toenemen, terwijl het grensoverschrijdende vervoer van nu tot 2020 zal verdubbelen.

3. Het nu afgelopen PACT (es de en fr)-programma (1997-2001) had tot doel het gebruik van gecombineerd vervoer te doen toenemen door ondersteuning van marktgestuurde vernieuwende initiatieven (pilot-acties) in de sector van het gecombineerd vervoer. Het Marco Polo-programma is meer dan een gewone voortzetting van het PACT-programma en is een instrument dat kan worden ingezet in de strijd tegen de congestie in het vrachtvervoer over de weg.

4. Er zijn echter vele commerciële en operationele belemmeringen in alle sectoren buiten het wegvervoer, en die zullen moeten worden opgelost om de mogelijkheden van die vervoersmarkten volledig te kunnen benutten. Bovendien kunnen de lidstaten op zichzelf onmogelijk de optimale oplossing voor de problemen ten gevolge van de toename van het internationale verachtvervoer aandragen.

Het MARCO POLO-programma

5. Het financieel kader voor de tenuitvoerlegging van het Marco Polo-programma voor de periode 1 januari 2003 tot en met 31 december 2006 bedraagt 75 miljoen euro.

6. Het Marco Polo-programma (EN) is erop gericht de congestie van de wegeninfrastructuur te verminderen en de milieuprestaties van het geheel van de transportsector te verbeteren door een gedeelte van het vrachtvervoer over de weg voortaan te geleiden naar het spoorvervoer, de binnenvaart en de korte vaart.

7. Net zoals het PACT-programma is het de bedoeling om in het kader van het Marco Polo-programma commerciële acties op de markt van de vrachtdiensten te subsidiëren, alsook acties te financieren waarbij kandidaat-lidstaten van de EU zijn betrokken.

8. In tegenstelling tot het PACT-programma zijn in het kader van Marco Polo gekwantificeerde en verifieerbare doelstellingen voor de modal shift vastgesteld. Het komt er meer bepaald op aan om te bereiken dat in 2010 dezelfde verdeling van het vrachtvervoer over de verschillende transportmodi geldt als in 1998.

9. Het programma wordt toegespitst op de bevordering van diensten van commerciële aard op de vrachtmarkt. Het ondersteunt noch activiteiten voor onderzoek en ontwikkeling, noch maatregelen ter verbetering van de infrastructuur.

10. De uiteindelijke doelstelling is bij te dragen tot de verschuiving van het internationale vrachtvervoer naar het vervoer per spoor, over de binnenwateren en via de korte vaart. Het gaat hierbij om 12 miljard ton-kilometer per jaar.

11. Het Marco Polo-programma draagt bij tot de financiering van drie types projecten:

• 'modal shift'-acties die tot doel hebben een deel van het wegvervoer over te brengen naar andere transportmodi, meer bepaald door hulp bij het opzetten van nieuwe vrachtvervoersdiensten die niet over de weg lopen.Het opzetten van nieuwe 'niet-weg'-vrachttransportdiensten is altijd riskant. Geregelde zeetransport-, spoorvervoer- en binnenvaartdiensten zijn bijvoorbeeld pas levensvatbaar bij een beladingsfactor van ongeveer 70 tot 90%.De kosten voor het starten van nieuwe diensten kunnen tot 30% worden gesubsidieerd;
• acties die een katalyserend effect hebben ten voordele van vernieuwende projecten die structurele marktbeperkingen opheffen.Hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan de oprichting van snelwegen op zee of van hoge snelheids-goederentreinen op internationale routes met gebruikmaking van het één-lokketsysteem. Dergelijke acties moeten verandering brengen in de wijze waarop het niet over de weg verlopende vrachtvervoer wordt georganiseerd en de trans-Europese netwerken en pan-Europese corridors worden benut.De maximale steunintensiteit hiervoor is 35%;
• acties voor gemeenschappelijke opleidingen.Het doel is de samenwerking van en de uitwisseling van kennis tussen de leveranciers van vrachtlogistiekdiensten te versterken teneinde de milieuprestaties van de sector te verbeteren.De communautaire financiële steun is beperkt tot 50%.

12. Het Marco Polo-programma geldt voor acties die worden uitgevoerd op het grondgebied van ten minste twee lidstaten of op het grondgebied van ten minste één lidstaat en dat van een derde land.

GERELATEERDE BESLUITEN

Richtlijn 92/106/EEG van de Raad van 7 december 1992 ter vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor bepaalde vormen van gecombineerd vervoer (es de en fr) van goederen tussen lidstaten [Publicatieblad L 368 van 17.12.1992].

Mededeling van de Commissie van 29 mei 1997 inzake intermodaliteit en intermodaal vrachtvervoer (es de en fr) in de Europese Unie: een systeembenadering van het vrachtvervoer; strategieën en acties voor het verhogen van efficiëntie, dienstverlening en duurzaamheid [COM(97) 243 def.- Niet verschenen in het Publicatieblad].

Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende intermodale laadeenheden (es de en fr) [COM(2004) 361 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van het tweede Marco Polo-programma voor de toekenning van communautaire financiële bijstand om de milieuprestaties van het vrachtvervoersysteem te verbeteren (Marco Polo II) [COM(2004) 478 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].

Het voorstel voor een vernieuwd Marco Polo-programma houdt geen fundamentele wijziging van de aard en de procedures van het programma in. De drie huidige actietypes ("modal shift"-acties, acties met een katalyserend effect en acties voor gemeenschappelijke opleidingen) blijven bestaan en de huidige basisvoorwaarden qua financiering en vereisten blijven gelden. Er zijn echter twee nieuwe kenmerken:

• een grotere geografische dekking: teneinde betere prestaties te leveren op het gebied van het milieu van de vervoersketen binnen de EU, moeten de opties van intermodaliteit en alternatieven voor het wegvervoer ook buiten de EU worden bevorderd;
• nieuwe actietypes: het volgende Marco Polo-programma moet resulteren in een algemene vermindering van het internationale vrachtvervoer over de weg door een ontwikkeling van de snelwegen op zee en acties die het vrachtvervoer ontmoedigen.

Laatste wijziging: 23.01.2007