Verwijdering van afvalstoffen (tot eind 2010)

De Europese Unie beschikt over een kader voor gecoördineerd afvalbeheer in de Gemeenschap dat het ontstaan van afval moet beperken.

BESLUIT

Richtlijn 2006/12/EG van het Europees Parlement en de Raad van 5 april 2006 betreffende afvalstoffen.

SAMENVATTING

Deze maatregelen gelden voor alle stoffen of voorwerpen waarvan de houder zich ontdoet of waarvan hij zich moet ontdoen krachtens de nationale voorschriften van de lidstaten. Ze gelden niet voor gasvorminge effluenten en radioactief afval, afval uit mijn- en landbouw, kadavers, afvalwater en afgedankte explosieven indien deze soorten afval aan een specifieke communautaire regeling zijn onderworpen.

De Commissie heeft richtsnoeren gepubliceerd op basis met name van de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen (HvJ), om de bevoegde autoriteiten en de privésector te helpen om vast te stellen of een stof al dan niet als afval moet worden beschouwd (zie hierna de rubriek: Gerelateerde besluiten).

De lidstaten moeten het onbeheerd achterlaten en het ongecontroleerd lozen of verwijderen van afvalstoffen verbieden en de preventie, recycling en verwerking van afval bevorderen zodat afval opnieuw kan worden gebruikt. DDe lidstaten dienen de Commissie in kennis te stellen van alle ontwerp-regelgeving die betrekking heeft op producten die technische moeilijkheden en buitensporige verwijderingskosten kunnen veroorzaken, alsook van ontwerp-regelgeving die de productie van bepaalde afvalstoffen beperkt dan wel, de behandeling van afvalstoffen met het oog op hergebruik en recycling, de energiewinning uit afvalstoffen alsmede het gebruik van teruggewonnen materialen die natuurlijke hupbronnen kunnen vervangen, aanmoedigt.

De lidstaten moeten samenwerken om een geïntegreerd en toereikend net van verwijderingsinstallaties op te zetten (rekening houdend met de beste beschikbare technologieën) waardoor de Gemeenschap zelf haar afval kan verwijderen en de individuele lidstaten naar een soortgelijke autonomie kunnen streven. Dat net moet ervoor zorgen dat afval kan worden verwijderd in een van de meest nabijgelegen installaties, waarbij een hoog niveau van milieubescherming is gewaarborgd.

De lidstaten moeten ervoor zorgen dat iedereen zijn afvalstoffen aan een particuliere of openbare ophaaldienst of aan een afvalverwijderingsonderneming overdraagt, ofwel zelf zorgt voor de verwijdering, met inachtneming van de eisen van deze richtlijn.

De ondernemingen of inrichtingen die ten behoeve van derden afvalstoffen behandelen, opslaan of storten, moeten over een vergunning van de bevoegde instantie beschikken die met name betrekking heeft op de soort en hoeveelheid te behandelen afvalstoffen, de algemene technische eisen en de te nemen voorzorgsmaatregelen. De bevoegde instanties kunnen periodiek controleren of die vergunningsvoorwaarden in acht worden genomen. Ook ondernemingen die hun eigen afvalstoffen of afvalstoffen van derden vervoeren, ophalen, opslaan, storten of behandelen, staan onder toezicht van die bevoegde instantie.

De terugwinningscentra en de ondernemingen die zelf hun afval verwijderen, dienen eveneens over een vergunning te beschikken.

Overeenkomstig het beginsel dat de vervuiler betaalt, dienen de kosten van de verwijdering van de afvalstoffen te worden gedragen door de houder die afvalstoffen aan een ophaaldienst of onderneming afgeeft, en/of door de vroegere houders of door de producent van het afvalstoffen voortbrengende product.

De bevoegde instanties die door de lidstaten zijn aangewezen voor de tenuitvoerlegging van deze maatregelen, stellen één of meerdere plannen op voor het afvalstoffenbeheer. Die hebben met name betrekking op de soort en de hoeveelheid afvalstoffen die moeten worden verwijderd of teruggewonnen, de oorsprong ervan, de algemene technische eisen, alle bijzondere regelingen voor bijzondere afvalstoffen, en de plaatsen en installaties die geschikt zijn voor de verwijdering.

Context

Deze richtlijn codificeert en vervangt Richtlijn 75/442/EEG en de talrijke wijzigingen op deze richtlijn. Deze codificatie heeft ten doel de wetgeving op het gebied van afval te verduidelijken en te rationaliseren maar behelst geen inhoudelijke wijziging van de vigerende voorschriften.

Deze richtlijn wordt vanaf 12 december 2010 opgeheven door Richtlijn 2008/98/EG.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan de Raad van 21 februari 2007 betreffende de interpretatieve mededeling betreffende afvalstoffen en bijproducten [COM(2007) 59 def. – Niet in het Publicatieblad verschenen]. De Commissie verduidelijkt de begrippen product, productieresidu en bijproduct en baseert zich hierbij met name op de beschikkingen van het Hof van Justitie. Tevens verschaft zij richtsnoeren om de bevoegde autoriteiten te helpen bij de vaststelling of een materiaal al dan niet een afvalstof is. Zo is een productieresidu geen afvalstof "voor zover het verdere gebruik van het materiaal zonder voorafgaande bewerking en als voortzetting van het productieproces niet slechts mogelijk, maar zeker" is; het bijproduct mag bovendien niet iets zijn waarvan de producent zich dient te ontdoen of waarvan het beoogde gebruik verboden is. Voorts geven sommige elementen aan of een materiaal als afvalstof moet worden geïdentificeerd, met name: er is geen ander gebruik dan verwijdering van het materiaal denkbaar; het gebruik heeft een groot milieueffect of vereist speciale beschermingsmaatregelen; de behandelingsmethode voor het materiaal in kwestie is een standaardmethode voor de behandeling van afval; de onderneming ziet het materiaal als afvalstof of tracht de hoeveelheid geproduceerd materiaal te beperken. Tot slot verstrekt de Commissie een lijst met voorbeelden van materialen waarvan sommige wél en andere niet als afvalstoffen moeten worden beschouwd.

Mededeling van de Commissie van 21 december 2005: "Werk maken van duurzaam hulpbronnengebruik: een thematische strategie inzake afvalpreventie en afvalrecycling" [COM(2005) 666 – Niet in het Publicatieblad verschenen]. In het kader van deze strategie worden richtsnoeren vastgesteld en maatregelen beschreven ter vermindering van de milieubelasting die door de afvalproductie en het afvalbeheer wordt teweeggebracht. In hoofdzaak beoogt de strategie wetswijzigingen die de toepassing van de wetgeving moeten verbeteren, de preventie van afval en de stimulering van doeltreffende recycling.

Beschikking 2000/532/EG – [Publicatieblad L 226 van 6.9.2000]. Deze beschikking formuleert een lijst van afvalstoffen, inclusief de gevaarlijke afvalstoffen.

Zie de geconsolideerde versie (pdf).

Laatste wijziging: 04.03.2009