Voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen

Voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen (voor zuigelingen, personen met een spijsverterings- of stofwisselingsstoornis of personen in bijzondere fysiologische omstandigheden) gelden geharmoniseerde presentatievoorschriften. De etikettering van deze producten moet aan bepaalde eisen voldoen. Zo moeten de energiewaarde en het gehalte aan koolhydraten, eiwitten en vetstoffen op het etiket worden vermeld.

BESLUIT

Richtlijn 89/398/EEG van de Raad van 3 mei 1989 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten inzake voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen [Zie wijzigingsbesluiten].

SAMENVATTING

Richtlijn 89/398/EEG

De richtlijn is van toepassing op levensmiddelen die voor bijzondere voeding zijn bestemd. Deze moeten geschikt zijn voor de aangegeven voedingsdoeleinden en in de handel worden gebracht op een manier die deze geschiktheid aantoont. Bijzondere voeding is bedoeld om te voorzien in de specifieke voedingsbehoeften van de volgende categorieën consumenten:

• personen met een spijsverterings- of stofwisselingsstoornis;
• personen die zich in bijzondere fysiologische omstandigheden bevinden;
• zuigelingen, peuters of kleuters met een goede gezondheid.

Bij de etikettering en presentatie van gewone levensmiddelen en in de reclame voor deze producten mogen de termen "dieet" of "regime" niet worden gebruikt.

De specifieke bepalingen voor levensmiddelen die voor bijzondere voeding zijn bestemd, worden vastgelegd in bijzondere richtlijnen. Deze kunnen met name eisen betreffende de samenstelling van de producten, hygiënische eisen, een lijst van additieven en zuiverheidscriteria bevatten. Ze stellen ook specifieke voorschriften voor de etikettering vast ter aanvulling van de algemene voorschriften die op dit gebied voor levensmiddelen gelden. Zo moeten met name de energiewaarde en het gehalte aan koolhydraten, eiwitten en vetstoffen worden vermeld.

De richtlijn stelt de procedure vast die moet worden gevolgd wanneer wordt vermoed dat een voor bijzondere voeding bestemd levensmiddel gevaar oplevert voor de menselijke gezondheid hoewel aan de eisen van de overeenkomstige bijzondere richtlijn is voldaan.

Voorts zijn in de richtlijn bepalingen over de vaststelling van verdere bijzondere richtlijnen opgenomen. Bijlage I bevat de lijst met voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen waarvoor bij bijzondere richtlijn bepalingen worden vastgesteld:

• Voeding op basis van granen en babyvoeding, voor zuigelingen (es de en fr) en peuters;
• Voeding gebruikt in energiebeperkte diëten (es de en fr) voor gewichtsvermindering;
• Volledige zuigelingenvoeding en opvolgzuigelingenvoeding;
• Dieetvoeding voor bijzondere medische doeleinden;
• Voeding die is afgestemd op grote spierinspanning, vooral voor sportbeoefenaars. De Commissie heeft in dit verband nog geen bijzondere richtlijn voorgesteld.Meer informatie over voeding voor sportbeoefenaars vindt u op de website van het directoraat-generaal Gezondheid en consumentenbescherming (EN).

Richtlijn 96/84/EG

Op grond van deze richtlijn kan na een evaluatie door de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid voor twee jaar een vergunning worden verleend voor het in de handel brengen van levensmiddelen die niet aan de samenstellingsvoorschriften van de hierboven bedoelde bijzondere richtlijnen voldoen. Doel van deze maatregel is ervoor te zorgen dat nieuwe levensmiddelen voor bijzondere voeding snel op de markt kunnen worden gebracht.

Richtlijn 1999/41/EG

Deze richtlijn schrapt drie categorieën levensmiddelen uit de lijst in bijlage I van Richtlijn 89/398/EEG: voeding voor diabetici, natriumarme levensmiddelen, met inbegrip van natriumarm of natriumvrij dieetzout, en de groep glutenvrije levensmiddelen. Voor deze categorieën voedingsmiddelen gelden dus de algemene bepalingen van Richtlijn 89/398/EEG en hoeven geen bijzondere bepalingen te worden vastgesteld.

GERELATEERDE BESLUITEN

Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen [COM(2004) 290 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]. Dit voorstel beoogt de wetgeving op dit gebied te vereenvoudigen tot één tekst waarin alle wijzigingen van de richtlijn zijn samengebracht.

SAMENSTELLING VAN VOOR BIJZONDER VOEDING BESTEMDE LEVENSMIDDELEN

Richtlijn 2001/15/EG van de Commissie van 15 februari 2001 inzake stoffen die voor specifieke voedingsdoeleinden aan voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen mogen worden toegevoegd [Publicatieblad L 52 van 22.2.2001]. Deze richtlijn legt vast welke voedingsstoffen aan voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen mogen worden toegevoegd. Dat zijn de volgende stoffen:

• de in de bijlage bij de richtlijn genoemde chemische stoffen behorend tot de categorieën vitamines, mineralen, aminozuren, carnitine en taurine, nucleotiden, choline en inositol. Deze stoffen zijn geselecteerd op grond van criteria in verband met veiligheid, biodisponibiliteit en organoleptische en technologische eigenschappen. Voor deze stoffen gelden de algemene zuiverheidscriteria die in de EU-wetgeving voor de vervaardiging van levensmiddelen zijn vastgesteld of, wanneer dergelijke criteria niet bestaan, de algemeen erkende zuiverheidscriteria die door internationale instanties worden aanbevolen;
• chemische stoffen die tot andere categorieën dan vitamines, mineralen, aminozuren, carnitine en taurine, nucleotiden, choline en inositol behoren.

De levensmiddelen waaraan deze voedingsstoffen worden toegevoegd moeten veilig zijn en voldoen aan de bijzondere voedingsbehoeften van de personen waarvoor zij zijn bestemd.

De handel in producten die aan deze richtlijn voldoen, is sinds 1 april 2002 toegestaan en die in producten die niet aan de richtlijn voldoen, is sinds1 april 2004 verboden.

Gewijzigd door:

Richtlijn 2004/5/EG van de Commissie [Publicatieblad L 14 van 21.1.2004]. Deze richtlijn voegt de volgende chemische stoffen aan de bijlage van Richtlijn 2001/15/EG toe: sulfaat, L-serine, L-arginine-L-aspartaat, L-lysine-L-glutamaat, N-acetyl-L-cysteïne, N-acetyl-L-methionine en L-carnitine-L-tartraat.

Deze stoffen, die voor specifieke voedingsdoeleinden aan levensmiddelen mogen worden toegevoegd, zijn geëvalueerd door het Wetenschappelijk Comité voor de menselijke voeding of de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA). (Vanaf 2003 zijn de bevoegdheden van de vijf wetenschappelijke comités voor de voedselveiligheid overgedragen aan één agentschap, de EFSA).

Richtlijn 2006/34/EG van de Commissie [Publicatieblad L 83 van 22.3.2006]. In de categorie vitaminen wordt "foliumzuur" vervangen door "folaat".

See also

Meer informatie over voor bijzondere voeding bestemde levensmiddelen vindt u op de website van het directoraat-generaal Gezondheid en consumentenbescherming (EN).

Laatste wijziging: 09.08.2007