Maatregelen ter bestrijding van klassieke varkenspest

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2001/89/EG — maatregelen ter bestrijding en uitroeiing van klassieke varkenspest

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

Met deze richtlijn worden maatregelen ingevoerd voor de bestrijding en het uitroeien van klassieke varkenspest, een uiterst besmettelijke en dodelijke ziekte bij varkens, gebaseerd op snelle detectie, isolatie en slacht.

KERNPUNTEN

EU-landen moeten ervoor zorgen dat vermoedelijke en bevestigde uitbraken van klassieke varkenspest worden gemeld bij de relevante nationale autoriteit en dat er onderzoek wordt ingesteld.

Vermoedelijke uitbraken

Bij een vermoedelijke uitbraak moet er onmiddellijk onderzoek worden gedaan. Als een uitbraak niet wordt uitgesloten, moet het bedrijf onder officieel toezicht worden geplaatst, en:

• alle varkens moeten worden geïsoleerd, als ziek, dood of waarschijnlijk besmet worden gemeld, en geen enkel varken mag in of uit het bedrijf worden gebracht;
• karkassen, varkensproducten of andere materialen, zoals instrumenten waarmee klassieke varkenspest kan worden overgebracht, mogen niet zonder officiële toestemming in of uit het bedrijf worden gebracht;
• verkeer van personen of voertuigen van en naar het bedrijf zonder toestemming is niet toegestaan;
• in- en uitgangen moeten worden ontsmet, net als voertuigen voordat ze het bedrijf verlaten.

Bevestigde uitbraken

Als varkenspest op een bedrijf officieel wordt bevestigd, gelden de volgende aanvullende maatregelen:

• alle varkens moeten onverwijld worden gedood;
• er moeten monsters worden genomen om inzicht te krijgen in het verloop van de ziekte;
• karkassen moeten onder officieel toezicht worden verwerkt;
• vlees van mogelijk besmette varkens die voor deze maatregelen zijn geslacht, en alle sperma, eicellen en embryo’s moeten indien mogelijk worden getraceerd en vernietigd;
• alle besmette stoffen en het materiaal moeten worden gereinigd of vernietigd;
• getroffen gebouwen moeten worden ontsmet of gereinigd.

Beschermingsgebieden en toezichtsgebieden

• Zodra een uitbraak is bevestigd, moet de bevoegde autoriteit een beschermingsgebied met een straal van ten minste 3 km en een toezichtsgebied met een straal van ten minste 10 km rond het betrokken bedrijf instellen. Bovendien zijn de volgende maatregelen van toepassing:
  • verplaatsing van varkens is op enkele uitzonderingen na verboden;
  • voertuigen en uitrusting moeten worden schoongemaakt, ontsmet en gereinigd;
  • andere huisdieren mogen de zone niet zonder toestemming in- of uitgaan (in het toezichtsgebied geldt dit tijdens de eerste zeven dagen);
  • elk geval van sterfte of ziekte onder varkens moet onmiddellijk worden gemeld;
  • na schoonmaken en ontsmetten mogen varkens gedurende ten minste 30 dagen niet in of uit de zone worden gebracht (in het toezichtsgebied is dit 21 dagen); daarna mogen ze worden afgevoerd voor de slacht of verwerking;
  • sperma, eicellen en embryo’s moeten worden geïsoleerd;
  • iedereen die het bedrijf binnenkomt of verlaat, dient adequate hygiënemaatregelen in acht te nemen.
• Bij een uitbraak in een slachthuis of vervoermiddel moeten mogelijk besmette dieren worden gedood. Tot 24 uur na ontsmetting mogen er geen nieuwe dieren worden toegelaten en mogelijk besmette karkassen, slachtafval en dierlijke afvallen moeten onder officieel toezicht worden verwerkt.

Wilde varkens*

• Bij een bevestigde uitbraak onder wilde varkens moeten nationale deskundigengroepen bepalen welk gebied is besmet en welke actie er moet worden ondernomen. Varkensbedrijven in het gebied moeten onder toezicht worden geplaatst en varkens moeten worden geïsoleerd van wilde varkens.
• EU-landen moeten binnen 90 dagen uitroeiingsprogramma’s indienen bij de Europese Commissie, inclusief begeleiding voor jagers en methoden om karkassen te verwijderen. Er gaat een zesmaandelijks voortgangsverslag naar de Commissie en de andere EU-landen.

Vaccinatie

Vaccinatie is normaal gesproken verboden, maar landen kunnen een noodplan indienen bij de Commissie.

Rampenplannen

Ieder EU-land moet een rampenplan opstellen in het geval van een uitbraak van klassieke varkenspest en moet in staat zijn een nationaal ziektebestrijdingscentrum op te richten zodra er zich een uitbraak voordoet.

Keukenafval

EU-landen moeten ervoor zorgen dat er geen keukenafval meer aan varkens wordt gevoerd.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

• De richtlijn is van toepassing sinds 1 december 2001. EU-landen moesten de richtlijn vóór 31 oktober 2002 omzetten naar nationaal recht.
• Deze Richtlijn werd ingetrokken door Verordening (EU) 2016/429 die van toepassing is vanaf 21 april 2021.

ACHTERGROND

Voor meer informatie, zie:

• Controlemaatregelen (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2001/89/EG van de Raad van 23 oktober 2001 betreffende maatregelen van de Gemeenschap ter bestrijding van klassieke varkenspest (PB L 316 van 1.12.2001, blz. 5-35)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2001/89/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Beschikking 2007/19/EG van de Commissie van 22 december 2006 tot goedkeuring van de rampenplannen voor de bestrijding van klassieke varkenspest overeenkomstig Richtlijn 2001/89/EG van de Raad (PB L 7 van 12.1.2007, blz. 38-40)

Beschikking 2002/106/EG van de Commissie van 1 februari 2002 houdende goedkeuring van een diagnosehandboek tot vaststelling van diagnostische procedures, bemonsteringsprocedures en criteria voor de evaluatie van de resultaten van laboratoriumtests voor de bevestiging van klassieke varkenspest (PB L 39, 9.2.2002, blz. 71-88)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 06.11.2017