Concurrerende Europese metaalindustrie

SAMENVATTING VAN:

Mededeling (COM(2008) 108 def.) over het concurrentievermogen van de metaalindustrie — Een bijdrage tot de EU-strategie voor groei en werkgelegenheid

WAT IS HET DOEL VAN DEZE MEDEDELING?

In deze mededeling staan richtsnoeren om de metaalindustrie en andere belanghebbenden van de Europese Unie (EU) aan te moedigen zich te richten op innovatie en energieaanvoer tegen concurrerende prijzen zonder de milieuaspecten uit het oog te verliezen.

KERNPUNTEN

Kenmerken

De metaalindustrie wordt door twee belangrijke elementen gekenmerkt:

• kapitaalintensiteit — de industrie heeft behoefte aan zeer grote investeringen in technologie en apparatuur met een zeer lange levensduur;
• hoge energie-intensiteit — het productieproces vergt zeer veel energie (tussen de 10 tot 37 % van de kosten).

Uitdagingen

In de mededeling staan een aantal uitdagingen waar de metaalindustrie mee te maken heeft, waaronder:

• Belang van grondstoffen — grote afhankelijkheid van metaalertsen en concentraten* uit niet-EU-landen.
• Positie binnen en belang voor de Europese economie — onderdeel van een netwerk van bedrijven met onder andere de verwerkende industrie (bijv. de automobielindustrie en de bouwsector). In 2005 bedroeg de omzet van deze industrie 5 % van de totale verwerkende industrie van de EU.
• Industriestructuur en middelgrote en kleine bedrijven (mkb-bedrijven) — omdat er veel kapitaal is vereist om deze industrie op te zetten en te exploiteren, worden mkb-bedrijven structureel belemmerd om toe te treden tot de industrie; grote ondernemingen werken vaak op internationaal niveau en domineren de markt.
• De gevolgen van globalisering en van de nieuwe ontwikkelingseconomieën — de meeste metalen en de grondstoffen worden op de wereldmarkt verhandeld. Door de groei van veel ontwikkelingseconomieën is de vraag gestegen en is de druk op de toevoer en de prijzen toegenomen.
• Concurrentievermogen — het aandeel van de EU-landen in de mondiale metaalproductie wordt kleiner en de EU-metaalindustrie is sterk afhankelijk van energieprijzen en ingevoerde grondstoffen.
• Sociale perspectieven — de staalsector heeft te kampen met vergrijzing van de werknemers en de bestaande opleidingsstructuren moeten beter worden gebruikt.
• Milieu — de productie van metaal is zeer energie-intensief en heeft gevolgen voor het milieu.

Geïntegreerde aanpak

De Europese Commissie heeft een geïntegreerde aanpak met een aantal elementen voorgesteld om het concurrentievermogen van de industrie te verbeteren:

• zorgen voor energieaanvoer tegen concurrerende prijzen door middel van goedwerkende energiemarkten;
• voorwaarden scheppen waardoor de sector kan voldoen aan de milieudoelstellingen van de EU en de doelstellingen op het gebied van klimaatverandering;
• bevorderen van onderzoek en ontwikkeling, en innovatievaardigheden;
• creëren van open en concurrerende wereldmarkten en het wegnemen van handelsbelemmeringen voor metalen en grondstoffen.

Deze algemene doelen moeten worden bereikt door EU-programma's en specifieke maatregelen op verschillende beleidsvlakken die worden uitgevoerd door nationale openbare instanties en de Commissie:

• Openbare instanties worden opgeroepen om zich te richten op initiatieven met betrekking tot de beschikbaarheid van energieleveringen tegen concurrerende prijzen, zoals benadrukt door de Energie 2020-strategie.
• Het Horizon 2020-kaderprogramma voor onderzoek en innovatie is erop gericht de duurzaamheid van grondstoffen te waarborgen.
• Deze uitdaging wordt aangepakt door het grondstoffeninitiatief van de EU. Via dit initiatief verenigt het Europese Innovatiepartnerschap inzake grondstoffen verschillende partijen waaronder nationale instanties, de industrie en ngo's voor de ontwikkeling van het strategisch uitvoeringsplan.
• In 2011 werd er een verslag van de Commissie over het concurrentievermogen van de non-ferrometaalindustrie (basismetalen, edele metalen en zeldzame metalen) gepubliceerd.
• „Een hulpbronnenefficiënt Europa” is een kerninitiatief van de Europa 2020-groeistrategie van de EU.
• De metaalindustrie krijgt koolstofemissierechten in het kader van het emissiehandelssysteem.

* KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over het concurrentievermogen van de metaalindustrie — Een bijdrage tot de EU-strategie voor groei en werkgelegenheid (COM(2008) 108 def., 22.2.2008)

Laatste bijwerking 17.01.2017