Een integraal Europees migratiebeleid
De Commissie stelt een reeks maatregelen voor die ten doel hebben een integraal Europees migratiebeleid tot stand te brengen, dat op een grotere solidariteit tussen de lidstaten berust en de Europese Unie (EU) in staat stelt migratieproblemen beter aan te pakken.
BESLUIT
Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s van 4 mei 2011 – Mededeling inzake migratie [COM(2011) 248 – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].
SAMENVATTING
De Arabische revoluties in de lente van 2011 hebben geleid tot een aanzienlijke toestroom van immigranten uit het zuidelijke Middellandse Zeegebied, die de Europese Unie (EU) illegaal zijn binnengekomen via Italië en Malta. De EU heeft spoedmaatregelen genomen om dit probleem aan te pakken. Deze gebeurtenissen hebben evenwel duidelijk gemaakt dat de middelen van de EU op het vlak van migratie beperkt zijn en dat ter zake een grotere solidariteit tussen de lidstaten nodig is.
Daarom stelt de Commissie maatregelen voor met het oog op de totstandbrenging van een integraal Europees migratiebeleid, dat beter berekend is op de migratieproblematiek. Dit beleid dient in overeenstemming te zijn met de Europese asiel- en beschermingstraditie en moet tegelijkertijd voorkomen dat het Europese grondgebied illegaal wordt betreden.
De voorgestelde maatregelen hebben betrekking op de onderstaande aspecten van migratie.
De controles aan de buitengrenzen van de EU moeten efficiënt zijn en een hoog niveau van veiligheid garanderen, terwijl de toegang van personen die toelating hebben om de EU binnen te komen moet worden vergemakkelijkt. De Commissie is voornemens de bestaande gemeenschappelijke regels aan te scherpen. Zij wil met name een Europees stelsel voor grenswachters instellen. Zij dringt ook aan op een intensievere samenwerking tussen de nationale autoriteiten en een betere uitwisseling van operationele informatie over incidenten aan de buitengrenzen, met name via het EUROSUR-systeem. Voorts moet ook de operationele capaciteit van het agentschap FRONTEX worden vergroot.
De toepassing van de Schengenregels in de lidstaten moet onder leiding van de Commissie op EU-niveau worden geëvalueerd, in samenwerking met deskundigen van de lidstaten en van Frontex. De Commissie overweegt ook een mechanisme in te stellen dat het mogelijk maakt op Europees niveau een besluit te nemen waarin wordt bepaald dat uitzonderlijk opnieuw controles aan de interne grenzen kunnen worden uitgevoerd.
De Commissie acht een evenwichtig en efficiënt Europees terugkeerbeleid (terugzending van illegale migranten die geen internationale bescherming behoeven naar hun land) noodzakelijk om illegale immigratie te voorkomen. Zij vraagt de lidstaten met aandrang om de terugkeerrichtlijn over de normen en procedures voor de terugkeer van illegale migranten en de richtlijn betreffende sancties voor de tewerkstelling van illegaal verblijvende personen in nationaal recht om te zetten. Ten slotte erkent zij weliswaar het nut van overnameovereenkomsten met derde landen, maar is zij van mening dat deze overeenkomsten moeten worden bekeken vanuit het bredere perspectief van de algehele betrekkingen van de EU met de betrokken partnerlanden en dat deze stimulansen moeten bieden die de partnerlanden aanzetten om de overeenkomsten uit te voeren.
De Commissie pleit voor een beter georganiseerde mobiliteit die stoelt op samenwerking (tussen de Europese agentschappen Frontex et Europol en tussen de nationale douane- en politiediensten) en op nieuwe technologieën. Een Europees inreis-/uitreissysteem zou ervoor zorgen dat gegevens over grensoverschrijdingen door onderdanen van derde landen beschikbaar zijn voor de autoriteiten. Voorts zou de grenscontrole voor frequente reizigers kunnen worden geautomatiseerd door een programma voor geregistreerde reizigers.
Het visumbeleid is eveneens een belangrijk instrument op het gebied van mobiliteit. Om te voorkomen dat vrijstellingen van de visumplicht worden misbruikt, stelt de Commissie een vrijwaringsclausule voor die het onder bepaalde voorwaarden mogelijk maakt de visumplicht tijdelijk opnieuw in te stellen voor onderdanen van een derde land waarvoor een vrijstelling geldt.
Tegelijkertijd erkent de Unie dat migranten voor de EU onmisbare arbeidskrachten zijn. Zo kunnen zij tekorten aan werknemers in bepaalde sectoren helpen opvangen en vormen zij een bron van hooggekwalificeerde werknemers. Het is dan ook van belang dat hun kwalificaties worden erkend en de administratieve procedures worden vergemakkelijkt. De Commissie hoopt vorderingen te maken met het voorstel voor één gecombineerde vergunning die buitenlanders toelaat in een lidstaat te verblijven en te werken en roept de landen van de EU op om de richtlijn inzake de Europese blauwe kaart, die het gemakkelijker maakt om hooggekwalificeerde migranten in dienst te nemen, in nationaal recht om te zetten. Zij heeft tevens voorstellen ingediend over seizoensarbeiders en werknemers die tijdelijk binnen een bedrijf worden overgeplaatst. Teneinde migranten duidelijke en praktische informatie te verstrekken, lanceert de Commissie dit jaar een Europese portaalsite over immigratie.
Ten slotte moet de integratie van migranten in de Europese samenleving berusten op een evenwicht tussen de rechten van de migranten enerzijds en de wetten en de cultuur van het gastland anderzijds. Integratie vereist inspanningen van zowel de migrant als het gastland. Een geslaagde integratie is essentieel om de economische, sociale en culturele voordelen van immigratie zowel voor de individuele persoon als voor de samenleving maximaal te kunnen benutten. De Commissie heeft in juli 2011 een Europese agenda voor de integratie van onderdanen van derde landen voorgesteld.
Het gemeenschappelijk Europees asielstelsel moet tegen 2012 voltooid zijn. Dat stelsel heeft ten doel de verschillen inzake de uitkomst van asielaanvragen in de EU-landen te verkleinen, een gemeenschappelijke set rechten en procedures tot stand te brengen en de naleving van het Verdrag van Genève betreffende de status van vluchtelingen te garanderen. Het Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken zal de samenwerking op dat gebied verbeteren.
De Commissie benadrukt dat hervestiging van vluchtelingen (permanente hervestiging van vluchtelingen in een lidstaat nadat deze in een derde land bescherming hebben gekregen) een integraal onderdeel van het Europees asielbeleid moet worden.
Migratieproblemen moeten in aanmerking worden genomen in het overkoepelende buitenlandbeleid van de EU. Er moet een beter evenwicht komen tussen de organisatie van de legale migratie, de bestrijding van illegale migratie en de maximale benutting van de wederzijdse ontwikkelingsvoordelen van migratie. De menselijke dimensie moet worden versterkt door migranten in de benadering van het migratiethema centraal te plaatsen.
Wat de landen van het zuidelijke Middellandse Zeegebied betreft, heeft de Unie hen voorgesteld een gestructureerde dialoog over migratie te openen met het oog op mobiliteitspartnerschappen, waarbij de toegang tot het Europese grondgebied voor hun onderdanen gemakkelijker wordt gemaakt in ruil voor hulp bij het beheer van de migratiestromen. De Commissie zal ook haar nabuurschapsbeleid met deze landen herzien.
Laatste wijziging: 09.10.2011