Uitwisseling van informatie uit strafregisters tussen EU-lidstaten
SAMENVATTING VAN:
Kaderbesluit 2009/315/JBZ over de uitwisseling van gegevens uit het strafregister tussen de EU-lidstaten
WAT IS HET DOEL VAN HET KADERBESLUIT?
- Met dit kaderbesluit wordt een gedecentraliseerd informatietechnologiesysteem opgezet voor de uitwisseling van informatie over veroordelingen op basis van de strafregisterdatabanken in elke lidstaat van de Europese Unie (EU), het Europees Strafregisterinformatiesysteem (Ecris).
- Het kaderbesluit bevat de algemene beginselen voor de uitwisseling van informatie over veroordelingen* tussen de EU-lidstaten.
- Het kaderbesluit beschrijft de verplichtingen van de lidstaat van veroordeling en van de lidstaat waarvan de veroordeelde onderdaan is, en de procedures die moeten worden gevolgd bij het beantwoorden van een informatieverzoek over veroordelingen.
- Het kaderbesluit is in alle lidstaten van toepassing. Ierland en Denemarken zijn niet gebonden aan de wijzigingen die door Wijzigingsrichtlijn (EU) 2019/884 zijn aangebracht. Bovendien is Ecris-besluit 2009/316/JBZ in deze twee lidstaten nog steeds van toepassing (zie samenvatting).
- Wijzigingsrichtlijn (EU) 2019/884 moet zorgen voor een doeltreffende uitwisseling van informatie via Ecris over veroordelingen van niet-EU-onderdanen (met inbegrip van staatlozen en personen van wie de nationaliteit onbekend is) die in de lidstaten worden uitgesproken. Op grond van de richtlijn kan dus informatie over deze personen worden gevraagd van de lidstaten waar de veroordeling is uitgesproken, zoals vastgesteld door een treffer in Ecris-TCN (zie samenvatting).
- Het doel is te voorkomen dat criminelen hun verleden ontvluchten door te verhuizen naar een andere lidstaat dan de lidstaat waarin ze zijn veroordeeld. Dit wordt bewerkstelligd door ervoor te zorgen dat, wanneer nodig, informatie over al hun veroordelingen beschikbaar is, ongeacht de lidstaat waarin zij zijn veroordeeld.
KERNPUNTEN
Doelstellingen
De doelstellingen van het kaderbesluit zijn:
- het instellen van de verplichting voor een lidstaat die een onderdaan van een andere lidstaat veroordeelt, om informatie over de veroordeling door te geven aan de lidstaat waarvan de betrokkene onderdaan is;
- het vaststellen van de verplichtingen van de lidstaat waarvan betrokkene onderdaan is voor wat betreft het opslaan van de ontvangen informatie over veroordelingen en de procedures die die lidstaat moet volgen wanneer deze antwoordt op informatieverzoeken over zijn onderdanen;
- het vaststellen van een reeks voorschriften voor de ontwikkeling van een elektronisch systeem voor de uitwisseling van informatie over strafrechtelijke veroordelingen.
Aanwijzen van autoriteiten
Lidstaten moeten een centrale autoriteit aanstellen om de taken in verband met de uitwisseling van informatie uit te voeren.
Registratie van veroordelingen en het opslaan van informatie
Een lidstaat waar een veroordeling wordt uitgesproken, dient de nationaliteit of nationaliteiten van veroordeelden te registreren en — in het geval van EU-onderdanen — de lidstaat of lidstaten waarvan zij onderdaan zijn op de hoogte te brengen van de details van de veroordeling, met inbegrip van informatie over:
- de veroordeelde persoon,
- de aard en inhoud van de veroordeling, en
- het strafbare feit dat tot de veroordeling heeft geleid.
De lidstaat waarvan de veroordeelde persoon onderdaan is, moet de toegestuurde informatie opslaan om informatieverzoeken over veroordelingen van zijn onderdanen te kunnen beantwoorden. Het antwoord moet:
- informatie bevatten over veroordelingen op het eigen grondgebied en in eventuele andere landen; en
- worden verstrekt binnen tien werkdagen, of binnen twintig werkdagen als het verzoek wordt gedaan door een persoon met betrekking tot zijn of haar eigen strafblad.
Alle gegevens uit het strafregister mogen uitsluitend worden opgeslagen in databanken die door de lidstaten worden beheerd. De centrale autoriteit van een lidstaat heeft geen rechtstreekse toegang tot de strafregisterdatabanken van de andere lidstaten.
Het delen van informatie
- De informatie kan worden gedeeld met het oog op een strafrechtelijke procedure of voor een ander gerechtvaardigd doel, bijvoorbeeld voor screenings voorafgaand aan indiensttreding. Terwijl het antwoorden op verzoeken in het kader van een strafrechtelijke procedure verplicht is, moet het antwoorden op verzoeken voor andere doelen gebeuren in overeenstemming met het nationale recht.
- Lidstaten moeten ervoor zorgen dat veroordelingen vergezeld gaan van informatie over de nationaliteit(en) van de veroordeelde persoon, indien deze informatie beschikbaar is.
- Wanneer een centrale autoriteit van een lidstaat een informatieverzoek van een bevoegde nationale instantie ontvangt, kan zij op haar beurt informatie vragen van een andere lidstaat, in het bijzonder van de lidstaat waarvan de betrokken persoon onderdaan is.
- Wanneer een centrale autoriteit van een lidstaat een verzoek ontvangt van een onderdaan van een andere lidstaat met betrekking tot zijn of haar eigen strafblad, moet zij informatie vragen aan de lidstaat waarvan deze persoon onderdaan is en deze informatie opnemen in het afgegeven certificaat.
- Wanneer een niet-EU-onderdaan de centrale autoriteit van een lidstaat om informatie over zijn of haar eigen strafblad vraagt, moet deze centrale autoriteit een verzoek indienen bij de centrale autoriteiten van de lidstaten die informatie hebben over het strafblad van die persoon, waarin zij vraagt de informatie uit het strafregister te verstrekken; deze informatie moet in het aan de betrokkene te verstrekken uittreksel worden opgenomen.
- Ecris biedt de mogelijkheid om informatie uit strafregisters elektronisch te delen; elke lidstaat moet de technische aanpassingen uitvoeren die nodig zijn voor het gebruik van het gestandaardiseerde formaat om alle gevraagde informatie via Ecris langs elektronische weg aan andere lidstaten te verstrekken.
- Het Europees Agentschap voor het operationele beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (zie samenvatting) is verantwoordelijk voor het onderhoud en de verdere ontwikkeling van de Ecris-referentie-implementatiesoftware.
Uitvoering
In 2020 heeft de Europese Commissie een verslag gepubliceerd over het via Ecris uitwisselen van informatie uit het strafregister tussen de lidstaten.
VANAF WANNEER IS HET KADERBESLUIT VAN TOEPASSING?
- Het kaderbesluit is sinds 27 april 2009 van toepassing. Lidstaten moesten het kaderbesluit voor 27 april 2012 in nationale wetgeving omzetten.
- De bij Wijzigingsrichtlijn (EU) 2019/884 ingevoerde wijzigingen zijn sinds 28 juni 2022 in de lidstaten van toepassing (met uitzondering van Ierland en Denemarken).
ACHTERGROND
Zie voor meer informatie:
KERNBEGRIPPEN
Veroordeling. Elke onherroepelijke beslissing die door een strafrechter jegens een natuurlijk persoon met betrekking tot een strafbaar feit wordt uitgesproken en die in de lidstaat van veroordeling in het strafregister wordt vermeld.
BELANGRIJKSTE DOCUMENT
Kaderbesluit 2009/315/JBZ van de Raad van 26 februari 2009 betreffende de organisatie en de inhoud van uitwisseling van gegevens uit het strafregister tussen de lidstaten (PB L 93 van 7.4.2009, blz. 23-32).
De opeenvolgende wijzigingen van Kaderbesluit 2009/315/JBZ zijn opgenomen in de originele tekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.
GERELATEERDE DOCUMENTEN
Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad betreffende de uitwisseling van informatie uit de strafregisters tussen de lidstaten via het Europees Strafregister Informatiesysteem (Ecris) (COM(2020) 778 final, 21.12.2020).
Richtlijn (EU) 2019/884 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 tot wijziging van Kaderbesluit 2009/315/JBZ van de Raad, betreffende de uitwisseling van informatie over onderdanen van derde landen en betreffende het Europees Strafregisterinformatiesysteem (Ecris), en ter vervanging van Besluit 2009/316/JBZ van de Raad(PB L 151 van 7.6.2019, blz. 143-150).
Verordening (EU) 2019/816 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 tot invoering van een gecentraliseerd systeem voor de vaststelling welke lidstaten over informatie beschikken inzake veroordelingen van onderdanen van derde landen en staatlozen (Ecris-TCN) ter aanvulling van het Europees Strafregisterinformatiesysteem en tot wijziging van Verordening (EU) 2018/1726 (PB L 135 van 22.5.2019, blz. 1-26).
Zie de geconsolideerde versie.
Verordening (EU) 2018/1726 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA), tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1987/2006 en Besluit 2007/533/JBZ van de Raad en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1077/2011 (PB L 295 van 21.11.2018, blz. 99-137).
Zie de geconsolideerde versie.
Laatste bijwerking 20.10.2022