werkgelegenheid voor jongeren: vooruitzichten

Momenteel zijn meer dan vijf miljoen jongeren in de Europese Unie (EU) werkloos, wat betekent dat één op vijf jongeren die beschikbaar is voor de arbeidsmarkt geen werk kan vinden. In deze mededeling stelt de Commissie verschillende oplossingen voor om jongeren passende opleidingen aan te bieden die hun arbeidsperspectieven verbeteren.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 20 december 2011 — Initiatief: kansen voor jongeren [COM(2011) 933 definitief — niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

In deze mededeling geeft de Commissie een stand van zaken van de werkgelegenheid voor jongeren in de Europese Unie (EU) en reikt zij oplossingen aan om de hoge werkloosheid in deze leeftijdscategorie te bestrijden.

Huidige werkgelegenheidssituatie voor jongeren

Jongeren vinden alsmaar moeilijker werk in een context van toenemende werkloosheid. In bepaalde EU-landen bedraagt de jeugdwerkloosheid wel 40 %. De Unie telt in totaal 7,5 miljoen jongeren in de leeftijdscategorie van 15 tot 24 jaar die geen werk hebben en ook niet studeren dan wel een opleiding volgen.

Ondanks de hoge werkloosheid blijft een groot aantal betrekkingen vacant, wat aantoont dat er een en ander mank loopt op de Europese arbeidsmarkt. Tussen nu en 2020 zullen door de pensionering van een groot aantal werknemers 73 miljoen banen vrijkomen, die zullen moeten worden ingenomen door jongeren die over de nodige vaardigheden beschikken.

De Europese Commissie heeft verschillende factoren vastgesteld die de jeugdwerkloosheid in de hand werken:

• voortijdig verlaten van het onderwijsstelsel zonder enige kwalificatie;
• gebrek aan relevante competenties en beroepservaring;
• onzekere arbeid, gevolgd door perioden van werkloosheid;
• beperkte opleidingsmogelijkheden;
• ontoereikende/onaangepaste actieve arbeidsmarktprogramma's.

Teneinde deze problematiek aan te pakken, stelt de Commissie voor het nationale beleid en de resultaten daarvan te onderzoeken. Voorts wil zij nationale en grensoverschrijdende initiatieven financieel ondersteunen.

Doelstellingen ter bevordering van de werkgelegenheid voor jongeren

Voor 2012 moedigt de Commissie de lidstaten aan zich op de volgende doelstellingen te concentreren:

• preventie van voortijdig schoolverlaten: de 2020-strategie heeft ten doel de voortijdige schoolverlating terug te brengen van 14 % naar 10 %. Een van de instrumenten om deze doelstelling te bereiken is de aanbeveling van de Raad van 28 juni 2011 inzake beleid ter bestrijding van voortijdig schoolverlaten. In deze aanbeveling pleit de Raad voor een combinatie van preventie-, interventie- en compensatiemaatregelen;

• ontwikkeling van vaardigheden die relevant zijn voor de arbeidsmarkt: jongeren moeten in het kader van hun studie competenties verwerven waaraan de arbeidsmarkt behoefte heeft. De lidstaten wordt gevraagd in hun begroting ruimte te maken voor efficiënte uitgaven op het gebied van onderwijs en beroepsopleiding. In de Agenda voor nieuwe vaardigheden en banen wordt met name een classificatie van competenties en beroepen voorgesteld om de wereld van onderwijs en opleiding dichter bij de arbeidswereld te brengen. Voorts moet de digitale strategie bijdragen aan een verbetering van de vaardigheden van jongeren op het gebied van informatietechnologie (ICT);

• ondersteuning van een eerste werkervaring en opleiding op de arbeidsplaats: de Commissie acht de verdere ontwikkeling van leercontracten en stages van goede kwaliteit in bedrijven noodzakelijk om jongeren in staat te stellen vaardigheden aan te leren en ervaring op te doen. De sociale partners moeten jongeren helpen hun vaardigheden beter te richten in het kader van hun zoektocht naar werk;

• het vinden van een eerste baan: de Commissie wil jongeren vlotter toegang geven tot de arbeidsmarkt. Daarom wordt aan de lidstaten gevraagd de arbeidsbeschermingswetgeving in overleg met de sociale partners te hervormen. Bovendien wil de Commissie jongeren aanmoedigen om voor zelfstandige arbeid en de oprichting van een eigen bedrijf te kiezen.

Te nemen maatregelen voor een actieve jeugd

De Commissie noemt verschillende mogelijkheden om de toegang van jongeren tot de arbeidsmarkt te verbeteren.

• Gebruik van het Europees Sociaal Fonds: er dient 79 miljard EUR van de structuurfondsen (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en Europees Sociaal Fonds (FSE)) te worden uitgetrokken voor onderwijs- en werkgelegenheidsmaatregelen. Daarbij is er evenwel behoefte aan nieuwe benaderingen om de deelname van jongeren aan stage- en bijscholingsprogramma's te bevorderen.

• Verbetering van de overgang van school naar werk: het is essentieel dat de band tussen onderwijs en beroepsopleiding wordt versterkt, met name middels alternerende beroepsopleidingen en het leerlingwezen. Er bestaan reeds projecten op het gebied, met name in het kader van het Leonardo da Vinci-programma (DE) (EN) (FR), maar in deze mededeling geeft de Commissie aan dat bedrijven zich beter moeten inzetten. De Commissie zal in 2012 een kader voorstellen ter bevordering van het aanbod en het gebruik van kwaliteitsstages, alsook een voorbereidende actie voor de „activeringsmaatregelen voor jongeren”.

• Ondersteuning van de mobiliteit van jongeren op arbeidsmarkt: de Commissie wil, gezien het succes van het Erasmus-programma, de mobiliteit van werknemers en de efficiëntie van de arbeidsmarkt bevorderen. Er is in die zin al een voorbereidende actie ondernomen, namelijk „Uw eerste EURES-baan”, die ten doel heeft jongeren en werkgevers te helpen met het zoeken naar respectievelijk werk en werknemers in het buitenland. De Commissie wil ook het Europees vrijwilligerswerk uitbreiden in de laatste twee jaren van het programma Jeugd in actie en een nieuw Europees vrijwilligerskorps voor humanitaire hulpverlening opzetten.

Laatste wijziging: 22.02.2012