Preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden in de EU

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 1174/2011 betreffende handhavingsmaatregelen voor de correctie van buitensporige macro-economische onevenwichtigheden in het eurogebied

Verordening (EU) nr. 1176/2011 betreffende de preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden

WAT IS HET DOEL VAN DEZE VERORDENINGEN?

In Verordening (EU) nr. 1176/2011 staat een nauwkeurige omschrijving van de procedure om macro-economische onevenwichtigheden te detecteren en te corrigeren. Deze verordening is van toepassing op alle landen van de Europese Unie (EU).
In Verordening (EU) nr. 1174/2011 staat een handhavingsmechanisme. Dit mechanisme kan uitlopen op financiële sancties voor landen van de eurozone die de aanbevelingen voor de procedure voor macro-economische onevenwichtigheden (PMO) die op EU-niveau gemaakt zijn, niet naleven om hun buitensporige onevenwichtigheden te herstellen.

KERNPUNTEN

De EU volgt niet alleen nauwlettend het begrotingsbeleid van de EU-landen, maar controleert ook de macrofinanciële ontwikkelingen* om mogelijk schadelijke macro-economische onevenwichtigheden* en risico’s die de goede werking van de Economische en Monetaire Unie (EMU) zouden kunnen belemmeren, te detecteren, voorkomen en corrigeren.

Waarschuwingsmechanismeverslag

Ieder jaar stelt de Europese Commissie een Waarschuwingsmechanismeverslag (WMV) op dat het beginpunt van de jaarlijkse cyclus van de PMO markeert. Het WMV is gebaseerd op de economische interpretatie van een scorebord met indicatoren, maar komt ook voort uit andere relevante economische en financiële analyses. In dit verslag wordt de situatie van EU-landen beoordeeld, zodat ontwikkelingen die op eventuele onevenwichtigheden wijzen, kunnen worden opgespoord.
Op basis van dit verslag identificeert de Commissie welke EU-landen mogelijk te kampen hebben met een onevenwichtigheid en voor welke landen nadere analyse nodig is. De Raad bespreekt het verslag en neemt conclusies aan.

Diepgaande evaluaties

Voor ieder in het WMV geïdentificeerd land voert de Commissie een diepgaande evaluatie (in-depth review — IDR) uit. Hierin wordt bepaald of er onevenwichtigheden zijn, wat de aard en ernst ervan is en worden aanpassingskwesties en beleidsveranderingen benadrukt. In het kader van deze verordening kan een IDR tot drie mogelijke resultaten leiden:

Het betrokken land heeft niet te kampen met een onevenwichtigheid. Een land in deze situatie wordt elke volgende PMO-ronde opnieuw gescreend op macro-economische onevenwichtigheden en blijft in het kader van het Europees semester tegelijkertijd onder multilateraal toezicht staan.
Het betrokken land heeft te kampen met een onevenwichtigheid. Als dit het geval is kan de Raad op basis van een aanbeveling van de Commissie een reeks landenspecifieke aanbevelingen (LSA’s) met preventieve maatregelen voor het betrokken land opstellen.
Het betrokken land heeft te kampen met een buitensporige onevenwichtigheid. De Raad kan op basis van een aanbeveling van de Commissie ook een reeks LSA’s voor het betrokken land opstellen. In geval van buitensporige onevenwichtigheden kan de Raad op basis van de aanbeveling van de Commissie corrigerende maatregelen treffen. Corrigerende maatregelen worden omgezet in een afzonderlijke procedure, namelijk de procedure bij buitensporige onevenwichtigheden (PBO).

Bij diepgaande evaluaties worden verschillende trends in de economieën van EU-landen onderzocht, met name de ontwikkelingen op het gebied van externe onevenwichtigheden (zoals de externe rekening, verandering in het exportaandeel en netto investeringsbalansen) en interne onevenwichtigheden (zoals particuliere en overheidsschulden, huizenprijzen, kredietstromen en werkloosheidspercentage).

De resultaten van de IDR’s worden iedere lente van het Europees semester door de Commissie en de Raad bij het opstellen van de LSA’s in overweging genomen.

Procedure bij buitensporige onevenwichtigheden

De Raad kan op aanbeveling van de Commissie een PBO voor een EU-land met buitensporige onevenwichtigheden opstarten. De Raad neemt een aantal te volgen beleidsaanbevelingen aan en bepaalt de termijn waarin het betrokken EU-land een correctief actieplan moet indienen.
Als de maatregelen en het tijdschema van het EU-land voldoende worden geacht, worden ze goedgekeurd in een aanbeveling van de Raad waarin een monitoringschema wordt opgesteld.
Als het ingediende plan onvoldoende wordt geacht, neemt de Raad een aanbeveling aan waarin het land opgeroepen wordt binnen twee maanden een nieuw correctief actieplan te presenten.
De Commissie volgt de aanbeveling op. Deze opvolging is zowel gebaseerd op regelmatige rapportering van het land zelf als op de resultaten van controlebezoeken. Op basis van een verslag van de Commissie worden de toepassingsmaatregelen door de Raad beoordeeld.
Het corrigerende deel kan op elk gewenst moment worden geactiveerd voor het EU-land waar de buitensporige onevenwichtigheden zijn vastgesteld.

Sancties en boetes in het kader van de procedure bij buitensporige tekorten

Landen in de eurozone kunnen, als ze herhaaldelijk ontoereikende actieplannen indienen of bij gebrek aan corrigerende maatregelen, aan financiële sancties worden onderworpen. Als er ontoereikende corrigerende maatregelen worden genomen, kan de Raad een rentedragend deposito aan het land opleggen. Als het land dan nog steeds geen corrigerende maatregelen uitvoert, kan dit deposito worden omgezet in een boete. Het rentedragende deposito of de boete bedraagt 0,1 % van het bbp van het voorafgaande jaar van het land in kwestie.
Deze sancties zijn een bestraffing voor herhaalde nalatigheid, niet voor de onevenwichtigheden zelf. Sancties worden als goedgekeurd beschouwd tenzij een gekwalificeerde meerderheid van de landen van de eurozone bezwaar maakt.
Gebrek aan naleving van de PBO kan leiden tot opschorting van de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI), ongeacht lidmaatschap van de eurozone.

Europees semester 2016

De diepgaande evaluaties zijn op 26 februari 2016 gepubliceerd en geïntegreerd in de landenverslagen van de Commissie. De resultaten van de diepgaande evaluaties zijn samengevat in een mededeling van de Commissie.

VANAF WANNEER ZIJN DEZE VERORDENINGEN VAN TOEPASSING?

Beide verordeningen zijn sinds 13 december 2011 van toepassing.

ACHTERGROND

Met het economische-governancepakket (sixpack) dat in december 2011 van kracht is gegaan, werd er een surveillancesysteem voor economisch beleid geïntroduceerd om macro-economische onevenwichtigheden binnen de EU te voorkomen en te corrigeren. Surveillance vormt een onderdeel van het Europees semester voor coördinatie van het economisch beleid.

Voor meer informatie, kijk op:

Website van de Europese Commissie over de procedure voor macro-economische onevenwichtigheden;
Persbericht van de Europese Commissie: uitleg over economische governance van de EU;
Persbericht van de Europese Commissie: Europees semester 2016: Commissie publiceert landverslagen.

* KERNBEGRIPPEN

Macrofinanciële ontwikkelingen: monetaire, fiscale en financiële ontwikkelingen op macro-economisch niveau (d.w.z. in de economie van een land).

Macro-economische onevenwichtigheden: waar een bepaald aspect van de economie van een land uit balans is, bijvoorbeeld hoge mate van particuliere of overheidsschulden, hoge werkloosheid, slechte exportprestaties, enz.

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Verordening (EU) nr. 1174/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 november 2011 betreffende handhavingsmaatregelen voor de correctie van buitensporige macro-economische onevenwichtigheden in het eurogebied (PB L 306, 23.11.2011, blz. 8–11)

Verordening (EU) nr. 1176/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 november 2011 betreffende de preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden (PB L 306, 23.11.2011, blz. 25–32)

AANVERWANTE DOCUMENTEN

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, de Europese Centrale Bank en de Eurogroep — Europees semester 2016: beoordeling van structurele hervormingen, preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden, en resultaten van diepgaande evaluaties ingevolge Verordening (EU) nr. 1176/2011 (COM(2016) 095 final/2, 7.4.2016)

Laatste bijwerking 30.08.2016