Het Europees financieel stabilisatiemechanisme

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 407/2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

De verordening stelt de voorwaarden en procedures vast volgens welke financiële bijstand van de Europese Unie kan worden verleend aan een EU-lidstaat die zich voor een feitelijke of ernstig dreigende serieuze economische of financiële verstoring gesteld ziet die wordt veroorzaakt door buitengewone gebeurtenissen die deze lidstaat niet kan beheersen.

KERNPUNTEN

Financiële bijstand

De bijstand neemt de vorm aan van een lening of een kredietlijn* die aan de betrokken lidstaat word verleend. Daartoe is de Europese Commissie gemachtigd om, namens de EU, leningen op kapitaalmarkten of bij financiële instellingen aan te gaan, overeenkomstig het besluit dat handelend met gekwalificeerde meerderheid is aangenomen door de Raad van de Europese Unie.

Procedure

De lidstaat die om financiële bijstand verzoekt, bespreekt met de Commissie, en in overleg met de Europese Centrale Bank, een evaluatie van zijn financiële behoeften. Daarna legt de lidstaat een ontwerp van een economisch en financieel aanpassingsprogramma over aan de Commissie.

Het besluit tot toekenning van een kredietlijn bevat de volgende elementen:

De Commissie gaat op gezette tijden na of het economische beleid van de begunstigde lidstaat strookt met zijn aanpassingsprogramma en met de door de Raad gestelde voorwaarden om financiële hulp te blijven ontvangen die in tranches worden toegekend.

Verenigbaarheid met andere financiële steunmechanismen

Het Europees financieel stabilisatiemechanisme is verenigbaar met financiële ondersteuning van de betalingsbalans op middellange termijn. Bovendien sluit het gebruik van middelen van buiten de EU, zoals van het Internationaal Monetair Fonds, niet uit.

EFSM-begroting

Het EFSM wordt gefinancierd door de EU-begroting. De Commissie mag namens de EU tot maximaal 60 miljard EUR lenen op financiële markten. De leningen worden door de EU-begroting gegarandeerd.

Het EFSM werd voor Ierland en Portugal geactiveerd voor een totaal bedrag van 46,8 miljard EUR (22,5 miljard EUR voor Ierland en 24,3 miljard EUR voor Portugal), dat in drie jaar (2011-2014) werd uitbetaald.

In juli 2015 werd het EFSM gebruikt om ondersteuning op korte termijn (overbruggingslening) van 7,16 miljard EUR te bieden aan Griekenland.

Er gelden specifieke regelingen met betrekking tot blootstelling van landen buiten de eurozone.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 13 mei 2010 van toepassing.

ACHTERGROND

Het Europees stabilisatiemechanisme (ESM) bouwt voort op het werk verricht onder het EFSM en de Europese Faciliteit voor financiële stabiliteit, de twee instrumenten die in de nasleep van de schuldencrisis tijdelijk waren opgezet. Ze bestaan nu nog naast elkaar.

Het ESM is het belangrijkste ondersteuningsmechanisme voor de landen van de eurozone die vanwege hun schuldenlast tijdelijk moeite hebben om geld te lenen op de financiële markten. De oorspronkelijke leningscapaciteit bedroeg 500 miljard EUR op basis van een kapitaal van 704,8 miljard EUR. Het ESM wordt door de EU-lidstaten volgens de sleutel voor bijdragen van de Europese Centrale Bank* gefinancierd.

De leningen worden gefinancierd door het ESM dat op financiële markten leent en die door de aandeelhouders (landen van de eurozone) worden gegarandeerd. Leningen geschieden op basis van strikte voorwaarden, waaronder de overheidsfinanciën op een duurzaam niveau terug brengen.

Zie voor meer informatie:

KERNBEGRIPPEN

Kredietlijn. Een machtiging van de Raad, op voorstel van de Commissie, aan een lidstaat om tot een bepaald plafond voor een bepaalde periode middelen op te nemen uit het EFSM.
Sleutel voor bijdragen van de Europese Centrale Bank. Deze sleutel wordt berekend aan de hand van het respectieve aandeel van de totale bevolking van een lidstaat en het bruto binnenlands product van de EU. Deze twee factoren hebben evenveel gewicht.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) nr. 407/2010 van de Raad van 11 mei 2010 houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme (PB L 118 van 12.5.2010, blz. 1-4).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn (EU) 407/2010 van de Raad werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Laatste bijwerking 02.06.2022