Malta

1) REFERENTIES

Advies van de Commissie [COM(1999) 69 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad] Verslag van de Commissie [COM(1999) 508 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad] Verslag van de Commissie [COM(2000) 708 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad] Verslag van de Commissie [COM(2001) 700 def. - SEC(2001) 1751 - Niet verschenen in het Publicatieblad] Verslag van de Commissie [COM(2002) 700 def. - SEC(2002) 1407 - Niet verschenen in het Publicatieblad]

Verslag van de Commissie [COM(2003) 675 def. - SEC(2003) 1206 - Niet verschenen in het Publicatieblad]

Verdrag betreffende de toetreding tot de Europese Unie [Publicatieblad L 236 van 23.9.2003]

2) SAMENVATTING

De aanpassing van de Maltese rechtsregels aan het acquis op het gebied van energie zullen naar verwachting geen specifieke problemen opleveren. Toch moet het grootste deel van het acquis nog worden omgezet. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan de herstructurering van Malta's instellingen teneinde de bevoegdheden inzake beleidsvorming en toezicht van elkaar te scheiden en de capaciteit te vergroten om het acquis toe te passen.

Van februari 1999 tot februari 2001 heeft Malta op dit gebied geen nieuwe wetten vastgesteld. Het moest nog bijna volledig het acquis op energiegebied overnemen, onder meer de wetgeving met betrekking tot de interne markt voor energie (de richtlijnen gas en elektriciteit), de voorbereiding op noodsituaties, met name door het aanleggen van olievoorraden, en het beleid met het oog op energie-efficiëntie.

In het verslag van november 2000 werd opgemerkt dat er op dit gebied geen substantiële vooruitgang was geboekt. Over het geheel genomen moest Malta nog steeds het grootste deel van het acquis op energiegebied omzetten.

In het verslag van november 2001 merkte de Commissie op dat Malta belangrijke vorderingen op energiegebied had gemaakt. De vaststelling in januari 2001 van de wet tot oprichting van een Autoriteit voor het beheer van de energiebronnen van Malta vormde aan aanmerkelijke vooruitgang aangezien deze wet de grondslagen legt voor de aanpassing aan het acquis in kwestie. Er was een begin gemaakt met de voorbereiding op de interne markt voor energie. Er moest echter nog veel aandacht naar dit gebied uitgaan en met name moest er een einde worden gemaakt aan de monopolies die in bepaalde subsectoren nog steeds bestaan. Er was weinig vooruitgang geboekt op het nochtans belangrijke gebied van de veiligheid van de energievoorziening.

In het verslag van oktober 2002 werd geconcludeerd dat Malta grote vooruitgang had geboekt. Het land moest echter zijn inspanningen concentreren op de volledige omzetting van de elektriciteitsrichtlijn en van het acquis met betrekking tot de energie-efficiëntie, alsook op een geleidelijke aanvulling van zijn olievoorraden.

In het verslag van 2003 wordt opgemerkt dat Malta zijn olievoorraden geleidelijk moet verhogen overeenkomstig het tijdschema dat bij de toetredingsonderhandelingen is afgesproken en zich moet voorbereiden op de toepassing van de elektriciteitsrichtlijn. Voorts moet Malta de aanpassing van zijn wetgeving voltooien door uitvoeringsbepalingen voor het acquis van 2002 op het gebied van de energie-efficiëntie en hernieuwbare energiebronnen vast te stellen.

Het toetredingsverdrag is ondertekend op 16 april 2003 en de toetreding vond plaats op 1 mei 2004.

ACQUIS COMMUNAUTAIRE

De fundamentele elementen van het communautair acquis op energiegebied zijn de bepalingen van het Verdrag en het afgeleid recht, met name inzake mededinging en staatssteun, de interne markt voor energie - meer bepaald richtlijnen op het gebied van elektriciteit, transparante prijzen, de doorvoer van gas en elektriciteit, vergunningen voor koolwaterstoffen, de aanpak van noodsituaties en, in het bijzonder, de verplichtingen inzake minimumvoorraden (esdeenfr), enz. - kernenergie, energie-efficiëntie en milieuvoorschriften.

Op kernenergiegebied heeft het communautair acquis zich ontwikkeld tot een breed kader van juridische en politieke instrumenten, met inbegrip van internationale overeenkomsten. Op dit ogenblik worden vraagstukken aangepakt op het gebied van veiligheid en gezondheid (met name bescherming tegen straling), de veiligheid van kerncentrales, het beheer van radioactieve afvalstoffen, de investeringen, de bevordering van het onderzoek, de totstandbrenging van een gemeenschappelijke markt voor kernenergie, de splijtstofvoorziening, de veiligheidscontrole en de internationale betrekkingen.

EVALUATIE

Malta beschikt niet over eigen energiebronnen en is afhankelijk van ingevoerde brandstoffen. In zijn primaire energiebehoeften wordt voorzien door ruwe olie en aardolieproducten. Er zijn echter geen raffinaderijen op Malta. Wat het stroomverbruik betreft kan Malta ten opzichte van de EU-wetgeving als een geïsoleerd elektriciteitsnetwerk worden beschouwd.

Sinds het laatste jaarverslag heeft Malta een vrij ver gevorderd niveau van aanpassing aan het energie-acquis bereikt, maar het land moet zijn inspanningen voorzetten om een volledige aanpassing, met name wat de veiligheid van de energievoorziening en de energie-efficiëntie betreft, te waarborgen. Voorts moet Malta nog definitief zijn nationale energiestrategie vastleggen. Het land heeft het energiecharter en het daarbij behorende protocol ondertekend.

In termen van concurrentievermogen en de binnenlandse energiemarkt, heeft Malta een eerste reeks maatregelen genomen om zich aan te passen aan het acquis. De oprichting, in februari 2001, van de Autoriteit voor het beheer van de energiebronnen van Malta is een belangrijke stap. Deze Autoriteit is onafhankelijk, bevoegd voor de regulering van de energiesector en tevens belast met het energiebeleid. Malta moet een bijzondere aandacht geven aan de tenuitvoerlegging van de wet op deze Autoriteit en moet het monopolie van Enemalta op de elektriciteitsmarkt van het eiland herstructureren. Er zijn in Malta geen markten voor aardgas of vaste brandstoffen.

Wat de continuïteit van de energievoorziening betreft, heeft Malta in 2002 een reeks verordeningen vastgesteld teneinde de Maltese wetgeving aan te passen aan het acquis betreffende de olievoorraden en het beheer van crisissen qua voorziening in aardolie. De administratieve capaciteit van de Autoriteit voor het beheer van de energiebronnen van Malta is opgericht, maar moet haar taken nog op doortastender wijze aanpakken.

Malta moet zijn wetgeving nog verder aanpassen aan het acquis op het gebied van de energie-efficiëntie. In februari 2001 heeft de Maltese regering de wet op de productveiligheid aangenomen, teneinde zich op dit gebied aan te passen aan het acquis, meer bepaald wat de etiketteringsnormen en de normen inzake energie-efficiëntie betreft. Het gebruik van hernieuwbare energiebronnen moet worden bevorderd. Afgezien van de belastingsverminderingen (BTW) voor zonne-energie, heeft Malta nog geen enkele stimuleringsmaatregel vastgesteld om energiebesparingen en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen te bevorderen.

Op het gebied van het concurrentievermogen en de interne markt voor energie is de voortgang beperkt gebleven tot de vaststelling van een verordening ter harmonisatie van de Maltese wetgeving met de gemeenschappelijke regels voor de aardgasmarkt. Voor de elektriciteitssector heeft het Maltese parlement een kaderwet en uitvoeringsbepalingen aangenomen die in overeenstemming zijn met het acquis. Die zullen in werking treden bij de toetreding van het land tot de EU. De prijsdistorsies die in de elektriciteitssector nog steeds bestaan, moeten echter worden weggewerkt.

Wat de energie-efficiëntie en hernieuwbare energiebronnen betreft, heeft Malta een geheel van verordeningen aangenomen met het oog op de aanpassing van de Maltese wetgeving aan het acquis op het gebied van de energie-efficiëntie en de desbetreffende etikettering. De administratieve structuren, waaronder de Autoriteit voor het beheer van de energiebronnen van Malta de belangrijkste is, zijn opgericht maar moeten nog worden versterkt.

Malta gebruikt geen kernenergie voor energieopwekking en heeft geen plannen voor de toekomstige ontwikkeling van kernenergie. Toch zijn de eisen inzake nucleaire veiligheid ook op Malta van toepassing omdat op het eiland andere activiteiten in de nucleaire sector worden uitgevoerd, zoals het beheer van de radioactieve afvalstoffen van openbare instellingen, dat wil zeggen voornamelijk van de industrie en de medische sector. De Europese Unie heeft bij verscheidene gelegenheden het belang bevestigd dat zij aan de nucleaire veiligheid hecht. Daarom heeft de Europese Raad in juni 2001 een rapport aangenomen inzake de nucleaire veiligheid in het kader van de uitbreiding. Dit rapport bevat algemene aanbevelingen voor alle kandidaat-lidstaten met betrekking tot, onder meer, het beheer van hun radioactieve afvalstoffen en de noodzaak om een passend toezicht op nucleaire faciliteiten te waarborgen, in overeenstemming van de goede praktijken welke gelden binnen de EU. Malta moet zijn praktijken in overeenstemming brengen met de Euratom-normen en -procedures, in het bijzonder wat de veiligheidscontrole betreft. Malta heeft een overeenkomst inzake volledige veiligheidswaarborgen gesloten met de Internationale Organisatie voor Atoomenergie (IAEA), maar heeft nog geen aanvullend protocol bij deze overeenkomst ondertekend

Laatste wijziging: 01.03.2004