Polen

1) REFERENTIES

Advies van de Commissie [COM(97) 2002 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(98) 701 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(1999) 509 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(2000) 709 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(2001) 700 def. - SEC(2001) 1752 - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(2002) 700 def. - SEC(2002) 1408 - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(2003) 675 def. - SEC(2003) 1207 - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verdrag betreffende de toetreding tot de Europese Unie [Publicatieblad L 236 van 23.9.2003]

2) SAMENVATTING

In haar advies van juli 1997 heeft de Europese Commissie gesteld dat Polen grote vooruitgang heeft geboekt bij de overname van het acquis inzake vervoer. Indien snel duidelijke inspanningen worden geleverd met betrekking tot de werking van de markt van het binnenlands goederenvervoer over de weg zal de vervoersector waarschijnlijk geen grote moeilijkheden opleveren voor de overname van het acquis inzake de interne markt. Daarentegen zal grote aandacht moeten worden besteed aan de totstandbrenging van de basis voor een toekomstig, tot de kandidaat-lidstaten uitgebreide, Trans-Europese vervoersinfrastructuur en aan de verbetering en versterking van de administratieve structuren.

In het verslag van november 1998 werd deze evaluatie opnieuw bevestigd, maar werd beklemtoond dat het nodig is grotere inspanningen te leveren, met name op het gebied van de harmonisering van de wetgeving inzake het vrije verkeer van goederen.

In het verslag van oktober 1999 werd opgemerkt dat er op dit gebied sprake was van een wisselende vooruitgang. Er waren goede vorderingen behaald bij het wegvervoer, terwijl in andere sectoren nog aanzienlijke bijkomende inspanningen vereist waren. Nadere aandacht moest worden besteed aan de daadwerkelijke tenuitvoerlegging van het acquis inzake wegvervoer (markttoegang, verkeersveiligheid, belastingheffing). Er waren nog inspanningen nodig voor de modernisering van de vervoersinfrastructuur.

In het verslag van november 2000 werd gewag gemaakt van enige vooruitgang in de transportsector, met name door de vaststelling van nieuwe wetgeving.

In haar verslag van november 2001 onderstreepte de Commissie dat Polen vooruitgang had geboekt op de meeste gebieden van het acquis. Het land moest echter nog de basiswetgeving betreffende het luchtvervoer vaststellen, de relevante administratieve structuren oprichten en het afgeleid recht voor alle transportmodi goedkeuren.

In het verslag van oktober 2002 wordt gewezen op de harmonisatie van de wetgeving met het acquis en op de belangrijke verwezenlijkingen in de sector van het luchtvervoer, het wegvervoer en het maritiem vervoer. Polen moet echter nog het acquis ten uitvoer leggen op het gebied van het belastings- en sociaal/technisch beleid in de wegvervoersector, moet werk blijven maken van de liberalisering van het spoorvervoer en moet het niveau van de veiligheid van het maritiem vervoer blijven verbeteren.

In het verslag van 2003 wordt geconcludeerd dat Polen de meeste van zijn uit de toetredingsonderhandelingen voortvloeide verbintenissen en verplichtingen op het gebied van de trans-Europese vervoersnetwerken, het wegvervoer, de binnenvaart, het spoorwegvervoer en het luchtvervoer nakomt. Het land moet echter zijn administratieve capaciteit voor het beheer van projecten voor het trans-Europese vervoersnetwerk versterken en moet waken over de toepassing van de havenstaatcontrole zodat er in de toekomst minder onder de Poolse vlag varende schepen aan de ketting worden gelegd.

Het toetredingsverdrag is ondertekend op 16 april 2003 en de toetreding vond plaats op 1 mei 2004.

ACQUIS COMMUNAUTAIRE

Het vervoerbeleid van de Gemeenschap omvat beleidsmaatregelen op drie hoofdgebieden.

De Europa-Overeenkomst voorziet in aanpassing van de wetgeving aan het Gemeenschapsrecht en samenwerking met het doel de vervoersector te herstructureren en te moderniseren, de toegang tot de vervoersmarkt te verbeteren, het transitovervoer te vergemakkelijken en de exploitatie op een niveau te brengen dat vergelijkbaar is met dat in de Gemeenschap. Het Witboek is toegespitst op maatregelen om de vervoersector te laten functioneren volgens de op de interne markt geldende voorwaarden, onder andere wat concurrentie, harmonisatie van de wetgeving en normalisatie betreft.

EVALUATIE

Ondanks de voorbereidende werkzaamheden die zijn verricht, moet nog veel gebeuren voordat de noodzakelijke wetgeving is aangenomen en ingevoerd en geschikte administratieve structuren zijn ontwikkeld. Het proces van overname van het acquis moet dus worden geïntensiveerd. De administratieve capaciteit is op de meeste terreinen nog steeds zwak en zal aanzienlijk moeten worden versterkt wil men het acquis effectief kunnen uitvoeren. Dit geldt met name voor het zeevervoer.

Een positief element met betrekking tot horizontale kwesties is de aanneming van de wet inzake economische bedrijvigheid. Met deze wet worden voor binnen- en buitenlandse entiteiten gelijke exploitatievoorwaarden ingevoerd, behalve voor economische bedrijvigheid op het gebied van lucht- en spoorwegvervoer.

De belangrijkste investeringen in de vervoersinfrastructuur zijn gegaan naar de ontwikkeling van de vier vervoercorridors die zich op Pools grondgebied bevinden. Polen heeft het eindverslag van oktober 1999 over de behoeftenanalyse betreffende de vervoersinfrastructuur (TINA) goedgekeurd, wat de basis moet leggen voor de uitbreiding van de trans-Europese vervoersnetwerken naar Polen.

Op het terrein van het wegvervoer zijn drie verordeningen aangenomen betreffende de technische controle van voertuigen, twee verordeningen betreffende respectievelijk het rijbewijs en het registreren en van een kenteken voorzien van voertuigen, en één verordening betreffende het registreren en toegankelijk maken van gegevens over het openbaar wegennet. In april 2000 is Polen van start gegaan met het multilateraal programma INTERBUS. De uitvoering van dit programma zal leiden tot een gedeeltelijke aanpassing aan het acquis inzake het passagiersvervoer over de weg. De harmonisatie met het sociale acquis is afgerond, maar is nog niet voltooid wat de technische aspecten betreft, met name de technische inspecties aan de rand van de weg. Er is nog altijd geen uniform tarificeringssysteem voor het gebruik van de wegeninfrastructuur.

In 2001 heeft Polen een wet op het wegvervoer aangenomen die de communautaire regelgeving inzake toegang tot de markt omzet in nationale wetgeving en de oprichting van de vereiste administratieve structuren mogelijk maakt.

In 2002 zijn de volgende wetten in werking getreden: wet op het wegvervoer, wet op de wegverkeerscode, wet op de lokale belastingen en voorschriften inzake rijtijden en verplichte rustperiodes voor de bestuurders.

Het toezicht op de toegang tot het beroep zal worden toevertrouwd aan het Instituut voor het wegvervoer. Wat de bestuurlijke capaciteit betreft, heeft de tenuitvoerlegging van de wet op het wegvervoer de basis gelegd voor de oprichting van een inspectiedienst voor het wegvervoer, die een essentiële rol zal spelen bij het toezicht op de naleving van de communautaire normen op het gebied van de sociale wetgeving en de technische voorschriften.

Polen heeft een tot december 2010 lopende overgangsregeling gekregen zodat het tot die datum zijn lagere gewichtsgrenzen voor vrachtwagens mag blijven hanteren.

Wat het trans-Europese vervoersnetwerk betreft, is de belangrijkste gebeurtenis in 2001 de vaststelling van het programma ter aanpassing van het Poolse wegennet aan de normen van de Europese Unie Overeenkomstig dit programma moeten de werkzaamheden voor de aanpassing van de Poolse wegen aan vrachtwagens van 115 ton tegen 2015 zijn afgerond. In 2002 heeft de Poolse regering een nieuw nationaal plan voor de ontwikkeling van de infrastructuur aangenomen dat in overeenstemming is met de doelstellingen van de trans-Europese netwerken en dat tot doel heeft om in de periode 2002-2005 nieuwe autosnelwegen en andere hoofdwegen aan te leggen. De Poolse overheid moet echter ook nog belangrijke beslissingen nemen inzake de toewijzing van middelen voor de cofinanciering van de werken.

Op het gebied van het spoorwegvervoer hebben institutionele veranderingen in de Poolse staatsspoorwegen (PKP) geleid tot de oprichting van onafhankelijke entiteiten. De wet inzake de commercialisering, herstructurering en privatisering van de PKP is in september 2000 aangenomen. Deze wet is erop gericht de PKP middels hervormingen aan de condities van de markt en aan de eisen van het acquis aan te passen en de privatisering van de spoorwegen te versnellen. De wet vormt het kader voor de oprichting van onafhankelijke ondernemingen voor het beheer van de infrastructuur, het vervoer van passagiers en het vrachtvervoer. Polen moet zich echter krachtiger inspannen om nog vóór de toetreding het spoorwegacquis over te nemen.

In 2001 is een nieuwe wet op het spoorwegvervoer in werking getreden. Daarbij worden verschillende onderdelen van het acquis betreffende de ontwikkeling van een communautair netwerk en de vergunningregeling in nationale wetgeving omgezet. Deze wet maakt de oprichting mogelijk van een Bureau voor het spoorwegvervoer dat belast wordt met de regulering van het vervoer, de technische studies, de bewaking van het netwerk en de veiligheid van het spoorvervoer. Er moet echter nog een bijzondere aandacht worden gegeven aan de tenuitvoerlegging van de richtlijnen betreffende de interoperabiliteit. Het stelsel van veiligheidsadviseurs voor het vervoer van gevaarlijke goederen over het spoor moet worden versterkt. Polen heeft een overgangsregeling verkregen, die tot eind december 2006 loopt, voor de onbeperkte toegang tot het trans-Europese netwerk voor het vervoer van goederen per spoor.

Wat het luchtvervoer betreft, is de privatisering van de Poolse luchtvaartmaatschappij LOT met succes van start gegaan, maar de herstructurering van LOT zal nog aanzienlijke inspanningen vergen. Op het terrein van de luchtverkeersveiligheid lijken budgettaire en structurele aanpassingen noodzakelijk. Polen moet zich ook nog aansluiten bij het Verdrag inzake de Europese Gemeenschappelijke Luchtvaartruimte.

In 2002 is een wet op het luchtvervoer aangenomen. De financiële situatie van de Poolse nationale luchtvaartmaatschappij is na de aanslagen van 11 september echter verslechterd.

Met betrekking tot het zeevervoer is het nodig om de veiligheid op zee te verbeteren en de administratieve capaciteit te vergroten. Hoewel de prestaties van de Poolse vloot op veiligheidsgebied recentelijk zijn verbeterd, zijn de veiligheidsprestaties van schepen die onder Poolse vlag varen nog steeds niet op het gemiddelde niveau van die van de EU-vloten.

In 2001 is de wet op de veiligheid van het maritiem vervoer van kracht geworden. Daarbij wordt een regeling voor de inspecties van schepen ingevoerd, worden de relevante activiteiten van de administratie voor het zeevervoer omschreven en wordt de havenstaatcontrole en het opleidingsniveau van zeevarenden geregeld.

In 2002 telt Polen drie maritieme bureaus die belast zijn met de havenstaat- en vlaggenstaatcontrole en met het toezicht op de bescherming van het mariene milieu.

De vaststelling van de nodige uitvoeringsbepalingen moet worden voltooid, met name voor het acquis betreffende het Erika-pakket en de laatste wijzigingen van het acquis inzake passagiersschepen, visserijvaartuigen en maritieme uitrusting.

Laatste wijziging: 02.03.2004