Nieuwe gezondheidsstrategie van de Europese Gemeenschap

De mededeling geeft een beschrijving van de algemene strategie van de Europese Gemeenschap op het gebied van de gezondheid, d.w.z. van de manier waarop de Gemeenschap tot een coherente, doeltreffende aanpak van de op diverse beleidsterreinen spelende gezondheidsvraagstukken wil komen. Een nieuw actiekader voor de volksgezondheid neemt hierbij een centrale plaats in. Dit kader verschaft helderheid over beleidsdoelstellingen en -instrumenten en biedt de Gemeenschap dan ook mogelijkheden haar taken beter te vervullen.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie van 16 mei 2000 aan de Raad, het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's over de gezondheidsstrategie van de Europese Gemeenschap [COM (2000) 285 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

De burgers van de Europese Unie hechten terecht grote waarde aan hun gezondheid en verwachten dat zij tegen gezondheidsproblemen en ziekten worden beschermd. De Gemeenschap die voor een hoog beschermingspeil op het gebied van de gezondheid dient te zorgen heeft hier een uiterst belangrijke taak te vervullen. Door nieuwe problemen en prioriteiten op gezondheidsgebied, zoals de uitbreiding van de EU, het ontstaan van nieuwe ziekten, het grotere beroep dat op de gezondheidszorg wordt gedaan en de uitgebreide verplichtingen die de Gemeenschap door wijziging van met name artikel 3 en artikel 152 van het Verdrag heeft gekregen, is er behoefte aan een nieuwe strategie ontstaan.

De nieuwe strategie is een uitvloeisel van het in 1998 gestarte debat over de mededeling van de Commissie betreffende het te ontwikkelen beleid voor de volksgezondheid. Met de resultaten van dit debat en de ervaringen uit eerdere actieprogramma's en activiteiten is in de strategie rekening gehouden.

Twee hoofdonderdelen

De strategie bevat twee hoofdonderdelen:

een nieuw "actiekader voor de volksgezondheid", dat een actieprogramma op het gebied van de volksgezondheid (2001-2006) omvat.
een geïntegreerde gezondheidsstrategie. Door de bepaling in het Verdrag dat bij de vaststelling en tenuitvoerlegging van Europees beleid een hoog niveau van gezondheidsbescherming moet worden bereikt, speelt gezondheidsbescherming een rol op alle werkterreinen van de Gemeenschap. De nieuwe strategie omvat specifieke maatregelen voor een horizontale aanpak op het gebied van de gezondheidsbescherming. Met andere woorden, door de strategie wordt in alle beleidsmaatregelen een plaats ingeruimd voor de gezondheidsbescherming.

Het kader voor de volksgezondheid, dat een centrale plaats in de strategie inneemt, bestaat uit maatregelen die specifiek op de volksgezondheid gericht zijn. In dit nieuwe kader is een nieuw actieprogramma met drie prioriteiten opgenomen:

verbetering van de informatievoorziening op gezondheidsgebied aan alle geledingen van de maatschappij;
opzet van een systeem om snel te kunnen reageren op bedreigingen voor de volksgezondheid (es de en fr);
aanpak van voor de gezondheid bepalende factoren en met name van de gezondheidsrisico's die aan bepaalde levensstijlen verbonden zijn.

Door zich te concentreren op de terreinen waarop de lidstaten afzonderlijk niet doeltreffend kunnen zijn en waarvoor coördinatie op EG-niveau dan ook essentieel is, kan de Gemeenschap met een beperkt budget maximale resultaten bereiken en een toegevoegde waarde leveren. Het is de bedoeling dat de bestaande programma's doorlopen totdat het nieuwe actieprogramma van start gaat.

Het actiekader voor de volksgezondheid voorziet niet alleen in een programma voor de volksgezondheid, maar ook in nog andere wettelijke maatregelen voor een heel scala aan terreinen die eveneens belangrijk zijn voor de volksgezondheid:

de preventie en beheersing van overdraagbare ziekten: te noemen is hier het in 1999 opgezette netwerk voor epidemiologische surveillance (es de en fr) en beheersing van overdraagbare ziekten, dat een internationale dimensie heeft;
drugsbestrijding: voor het actieplan van de Unie inzake drugsbestrijding voor de periode 2000-2004 wordt aanvullend werk gedaan;
de bestrijding van roken: de reeds goedgekeurde initiatieven worden aangevuld met een voorstel voor een nieuwe richtlijn over de productie, de presentatie en de verkoop van tabaksproducten;.
kwaliteit en veiligheid van organen en stoffen van menselijke oorsprong: aan een algemene strategie voor de betreffende wetgeving wordt de laatste hand gelegd;
bloed en bloedderivaten: op dit gebied wordt onder andere gewerkt aan een voorstel voor een richtlijn voor kwaliteits- en veiligheidsnormen, de oprichting van een communautair hemovigilantienetwerk en een optimaal gebruik van bloed en bloedderivaten;
op veterinair en fytosanitair gebied: de maatregelen die op dit gebied worden genomen, zullen nauw gekoppeld zijn aan het beleid dat verband houdt met de nieuwe algemene strategie voor de voedselveiligheid, zoals beschreven in het Witboek over voedselveiligheid;
een Europees gezondheidsforum: dit nieuwe orgaan wordt opgericht om alle spelers op het gebied van de volksgezondheid de mogelijkheid te geven een bijdrage te leveren aan het volksgezondheidsbeleid.

Uitvoering van een geïntegreerde strategie

Om bij de algemene gezondheidsstrategie van de Gemeenschap tot een samenhangende aanpak te komen dienen de maatregelen voor de volksgezondheid aan te sluiten bij de beleidsmaatregelen die op andere terreinen (zoals interne markt, consumentenbescherming, sociale zekerheid, werkgelegenheid en milieu) met gezondheid te maken hebben.

Daarnaast moeten er nieuwe mechanismen en instrumenten komen, waardoor ook de andere beleidsmaatregelen van de Gemeenschap een bijdrage op gezondheidsgebied kunnen leveren:

met ingang van 2001 moet in voorstellen op gezondheidsgebied worden aangegeven hoe en waarom gezondheidsaspecten in aanmerking zijn genomen en wat de verwachte effecten daarvan zullen zijn;
in het programma voor de volksgezondheid wordt met prioriteit aan criteria en methoden voor de evaluatie van beleidsvoorstellen en -uitvoering gewerkt, waardoor ook uitgebreide effectbeoordelingen van maatregelen of beleid kunnen worden gemaakt;
het programma voor de volksgezondheid biedt mogelijkheden voor samenwerking met andere programma's en organen van de Gemeenschap;
de coördinatie van de werkzaamheden op gezondheidsgebied bij de Commissie zelf wordt verbeterd.

Uit de nieuwe strategie blijkt dat de Gemeenschap zich sterk wil maken voor de volksgezondheid en de Commissie hiervoor in al haar beleid een plaats inruimt.

GERELATEERDE BESLUITEN

Besluit nr. 1786/2002/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 september 2002 tot vaststelling van een communautair actieprogramma op het gebied van de volksgezondheid (2003-2008) [Publicatieblad L271 van 9.10.2002]. Dit programma is een belangrijk element in de Europese strategie voor de volksgezondheid. Doel van het programma is de kennis en informatie over de volksgezondheid en de gezondheidsstelsels te verbeteren, snellere en gecoördineerde reacties op gezondheidsbedreigingen mogelijk te maken en aandacht te besteden aan bepalende gezondheidsfactoren.

Laatste wijziging: 26.07.2006