Communautair actieprogramma op het gebied van de volksgezondheid (2003-2008)

Doel van het actieprogramma van de Europese Gemeenschap op het gebied van de volksgezondheid (2003-2008) is een bijdrage te leveren aan een hoge mate van gezondheidsbescherming in Europa. Het zwaartepunt in het actieprogramma ligt dan ook op gezondheidsvoorlichting, mogelijkheden voor de Europese Gemeenschap om snel op bedreigingen voor de gezondheid te reageren, en de preventie van ziekten en aandoeningen.

BESLUIT

Besluit 1786/2002/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 september 2002 tot vaststelling van een communautair actieprogramma op het gebied van de volksgezondheid (2003-2008).

Vervangen door besluit nr. 1350/2007/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2007 tot vaststelling van een tweede communautair actieprogramma op het gebied van gezondheid (2008-2013) [Publicatieblad L 301 van 20.11.2007].

SAMENVATTING

Dit algemene actieprogramma vervangt acht actieprogramma’s op gezondheidsgebied van eerder datum, die gewijd waren aan gezondheidsbevordering, kankerbestrijding, aids en andere besmettelijke ziekten, drugsverslaving, gezondheidsmonitoring, met milieuverontreiniging samenhangende ziekten, voorkoming van letsel en zeldzame ziekten.

Het programma komt een wezenlijke rol toe in de gezondheidsstrategie van de Europese Gemeenschap. Het behelst de onderstaande algemene doelstellingen en maatregelen.

Bevordering van de volksgezondheid en de stelsels voor de gezondheidszorg door betere informatie en meer kennisMaatregelen: opzet van een uitgebreid systeem voor de verzameling, analyse en evaluatie van gegevens en kennis, zodat aan alle geledingen van de maatschappij, het grote publiek, de autoriteiten en gezondheidswerkers informatie en advies kan worden verstrekt en gegevens kunnen worden verspreid.
Meer mogelijkheden om snel en gecoördineerd te reageren op bedreigingen voor de gezondheid, waaronder grensoverschrijdende bedreigingen zoals HIV, de nieuwe variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob en aan vervuiling te wijten aandoeningen.Maatregelen: ontwikkeling, uitbreiding en ondersteuning van mogelijkheden om snel te kunnen reageren, alsmede benutting en onderlinge koppeling van systemen waarmee gemonitord, vroeg gewaarschuwd en snel ingegrepen kan worden.
Aandacht voor gezondheidsdeterminantenMaatregelen: gezondheidsbevorderende activiteiten en specifieke maatregelen en instrumenten om risico’s te beperken of weg te nemen.Prioriteiten: Verlaging van het grote aantal sterfgevallen op jonge leeftijd en het grote aantal aandoeningen dat toe te schrijven is aan ernstige ziekten, zoals kanker, en terugdringing van geestesziekten. De nadruk ligt daarom op factoren die te maken hebben met de manier van leven, sociaaleconomische en milieufactoren zoals roken, alcohol, drugsgebruik, voeding en stress.

Daarnaast wordt een jaarlijks werkprogramma met nauwkeurig beschreven doelstellingen en werkzaamheden opgesteld en worden gezondheidsindicatoren uitgewerkt. Gezamenlijke werkzaamheden met andere EG-programma’s en maatregelen zijn eveneens mogelijk.

Gezien het subsidiariteitsbeginsel en de beperkte bevoegdheden van de Gemeenschap op gezondheidsgebied is actieve medewerking van de zijde van alle lidstaten vereist. Zij moeten zich ten volle voor het welslagen van het programma en de verwezenlijking van de doelstellingen inzetten.

Financiering

Voor het praktische werk aan het programma is in de periode 2003-2008 een bedrag van 312 miljoen euro beschikbaar.

Landen die kunnen deelnemen

Aan het programma kan worden deelgenomen door:

de EVA/EER-landen, overeenkomstig de voorwaarden van de EER-Overeenkomst;
de geassocieerde landen in Midden- en Oost-Europa, overeenkomstig de voorwaarden in de Europa-Overeenkomsten, de aanvullende protocollen en de besluiten van de respectieve Associatieraden;
Cyprus, op basis van extra financiële middelen en overeenkomstig met dat land overeen te komen procedures;
Malta en Turkije, op basis van extra financiële middelen en overeenkomstig de bepalingen van het Verdrag.

Internationale samenwerking

Met derde landen en internationale organisaties die verantwoordelijkheden op het gebied van de volksgezondheid hebben, zoals de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), kan eveneens worden samengewerkt.

Evaluatie

Het is de bedoeling dat er vanuit twee invalshoeken evaluaties van het programma worden gemaakt. Een evaluatie zal worden gemaakt aan de hand van de indicatoren en resultaten uit de jaarlijkse werkprogramma’s en een tweede evaluatie zal worden toevertrouwd aan onafhankelijke, externe deskundigen. Zij zullen het programma halverwege de looptijd (vóór het verstrijken van het vierde programmajaar) en na afloop daarvan evalueren. De uitkomsten van de evaluaties zullen openbaar worden gemaakt. Ook is bepaald dat de Commissie in het derde jaar van het programma een tussentijds verslag en na afloop een eindverslag aan het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s zal voorleggen.

Verlenging van bestaande programma’s

Bestaande programma’s voor de volksgezondheid die vóór de inwerkingtreding van het nieuwe programma aflopen, kunnen op voorstel van de Commissie [COM (2000) 448 def. – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad], voor korte tijd worden verlengd. Hierdoor kan het werk aan belangrijke maatregelen worden voortgezet.

Uitvoerend agentschap

Sinds 20 juni 2008 is het Uitvoerend Agentschap voor het volksgezondheidsprogramma omgevormd tot het Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en consumenten. Deze instantie helpt de Commissie met de uitvoering van het tweede volksgezondheidsprogramma en het consumentenprogramma in de periode 2008-2013 alsook met de tenuitvoerlegging van de opleidingsmaatregelen op het gebied van voedselveiligheid.

Het agentschap heeft zijn zetel in Luxemburg.

Referenties

Besluit	Inwerkingtreding	Omzetting in de lidstaten	Publicatieblad
Besluit nr. 1786/2002/EG	9.10.2002	-	L271 van 9.10.2002

GERELATEERDE BESLUITEN

COMMUNAUTAIR ACTIEPROGRAMMA 2008-2013

Besluit nr. 1350/2007/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2007 tot vaststelling van een tweede communautair actieprogramma op het gebied van gezondheid (2008-2013) [Publicatieblad L 301 van 20.11.2007].

VERSLAGEN

Verslag van de Commissie van 23 juli 2008: Uitvoering van het volksgezondheidsprogramma in 2007 [COM(2008) 482 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

Verslag van de Commissie van 17 april 2008: Uitvoering van het volksgezondheidsprogramma in 2006 [COM(2008) 198 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

Verslag van de Commissie van 23 november 2006: Uitvoering van het volksgezondheidsprogramma in 2005 [COM(2006) 711 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen]. In 2005 kwam een vijftigtal projecten in aanmerking voor financiering in het kader van het Europese volksgezondheidsprogramma. Van de voornaamste activiteiten noemt het verslag onder meer:

gezondheidsinformatie: publicatie van een groenboek over geestelijke gezondheid, voortzetting van de werkzaamheden in verband met de oprichting van een omvattend Europees gezondheids- en milieu-informatiesysteem, uitvoering van een studie naar de mogelijke gevolgen voor de gezondheid van mobiele telefoons van de derde generatie, bevordering van e-gezondheidsdiensten en vorderingen bij de opstelling van gezondheidsindicatoren;
bedreigingen voor de gezondheid: goedkeuring van actieplannen in verband met de opstelling van een draaiboek voor volksgezondheidscrises op EU-niveau en voor een influenzapandemie;
gezondheidsdeterminanten: het Groenboek over het bevorderen van gezonde voeding en lichaamsbeweging, de financiering van belangrijke activiteiten met betrekking tot alcohol en vorderingen op het gebied van volksgezondheidsgenetica door netwerking en uitwisseling van informatie.

Verslag van de Commissie van 24 oktober 2005 inzake de projecten van het actieprogramma op het gebied van de volksgezondheid die zijn vastgelegd in 2003-2004 [COM(2005) 511 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]. In het verslag wordt benadrukt dat er belangrijke resultaten werden geboekt gedurende de eerste twee jaren van de looptijd van het programma. Het heeft met name onder de Europese spelers op het terrein van de gezondheidszorg veel belangstelling getrokken. In het kader van het programma kwamen veel aanvragen voor projecten binnen. In totaal werden zo’n 150 projecten gefinancierd met de budgetten voor 2003 en 2004.

UITVOEREND AGENTSCHAP

Besluit 2008/544/EG van de Commissie van 20 juni 2008 tot wijziging van Besluit 2004/858/EG om het Agentschap voor het volksgezondheidsprogramma om te vormen tot Uitvoerend Agentschap voor gezondheid en consumenten [Publicatieblad L 173 van 3.7.2008].

De Commissie is belast met het algemeen beheer van de goedgekeurde programma’s en maatregelen. Het Uitvoerend Agentschap is belast met de tenuitvoerlegging van deze programma’s en maatregelen en verzamelt de nodige informatie met het oog op de evaluatie ervan.

EUROPESE GEZONDHEIDSSTRATEGIE

Witboek van de Commissie van 23 oktober 2007 getiteld: Witboek - Samen werken aan gezondheid: een EU-strategie voor 2008-2013 [COM(2007) 630 def. – Niet in het Publicatieblad verschenen].

Mededeling van de Commissie van 16 mei 2000 aan de Raad, het Europees Parlement, het Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de regio's over de gezondheidsstrategie van de Europese Gemeenschap [COM(2000) 285 def. – Niet in het Publicatieblad verschenen]. In deze mededeling wordt de algemene strategie van de Gemeenschap op gezondheidsgebied uiteengezet. Beschreven wordt met andere woorden hoe de Gemeenschap tot een samenhangende en doeltreffende aanpak van gezondheidsvraagstukken op al haar verschillende beleidsterreinen wil komen. Het actieprogramma voor de periode 2003-2008 vervult een spilfunctie in de strategie.

See also