Actieplan voor het leren van talen en de taalkundige verscheidenheid

Dit actieplan heeft ten doel het leren van talen en de taalverscheidenheid te bevorderen. Het bevat specifieke doelstellingen en een reeks acties die tussen 2004 en 2006 moeten worden ondernomen.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan de Raad, aan het Europees Parlement, aan het Economisch en Sociaal Comité en aan het Comité van de Regio's van 24 juli 2003 - Het leren van talen en de taalverscheidenheid bevorderen: actieplan 2004 - 2006 [COM(2003) 449 definitief - Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

In een Europese Unie (EU) van 500 miljoen Europeanen met een verschillende etnische, culturele en taalkundige achtergrond is het meer dan ooit van belang dat de burgers de noodzakelijke vaardigheden bezitten om hun buren te begrijpen en met hen te communiceren. Elke Europese burger zou in minstens twee andere talen dan zijn moedertaal moeten kunnen communiceren.

De rol van de Europese Unie en van de lidstaten

Door het “subsidiariteitsbeginsel” is elke EU-lidstaat volledig verantwoordelijk voor de organisatie van zijn onderwijsstelsel en de inhoud van de programma’s.

De rol van de Unie bestaat er niet in de lidstaten te vervangen, maar hun acties te ondersteunen en aan te vullen. De EU heeft daarom talrijke activiteiten op touw gezet om taalonderwijs en taalverwerving in het kader van communautaire programma’s te bevorderen, met name op het gebied van onderwijs, cultuur en audiovisuele en andere media.

Doelstellingen en acties

In het actieplan zijn drie grote actiegebieden vastgesteld met elk hun eigen specifieke doelstellingen.

Het eerste actiegebied betreft levenslang talen leren. In dat verband voorziet het actieplan in de volgende specifieke doelstellingen:

een moedertaal plus twee andere talen leren vanaf het prille begin;
talen blijven leren in het middelbaar en het beroepsonderwijs;
talen blijven leren in het hoger onderwijs;
volwassenen aanmoedigen om talen te leren;
het leren van talen bevorderen bij mensen met speciale behoeften;
het taalaanbod in het onderwijs uitbreiden.

Het tweede actiegebied heeft betrekking op het verbeteren van het taalonderwijs, met name door een aanpassing van de onderwijsstructuur. In dat verband zijn in het actieplan de volgende specifieke doelstellingen vastgesteld:

een algemeen taalonderwijsbeleid in de scholen ten uitvoer leggen;
op grotere schaal materiaal voor het taalonderwijs en de taalverwerving verspreiden;
de opleiding van taaldocenten verbeteren;
het aanbod aan taaldocenten vergroten;
docenten opleiden zodat zij hun vak(ken) in minstens één vreemde taal kunnen doceren;
het taalvermogen van de burgers beoordelen met een Europese indicator van het taalvermogen en de vergelijking van dat taalvermogen vergemakkelijken.

Het derde actiegebied betreft het scheppen van een taalvriendelijk klimaat. In dat verband zijn in het actieplan de volgende specifieke doelstellingen vastgesteld:

een op integratie gebaseerde benadering van de taalverscheidenheid bevorderen;
taalvriendelijke gemeenschappen creëren, bijvoorbeeld door het gebruik van ondertitels bij films en televisieprogramma’s en de talenkennis van de talrijke tweetalige burgers te benutten;
de mogelijkheden om talen te leren verbeteren en het gebruik daarvan bevorderen.

Met het oog op de verwezenlijking van al deze doelstellingen voorziet het actieplan in acties die op Europees niveau moeten worden ondernomen in aanvulling op de initiatieven van de lidstaten. Deze acties zullen tussen 2004 en 2006 worden uitgevoerd.

Het actieplan heeft ook ten doel een kader te scheppen dat bevorderlijk is voor de verwezenlijking van de genoemde doelstellingen, met name door structuren op te zetten voor een betere besluitvorming (groep op hoog niveau, studies, enz.), een efficiëntere uitwisseling van informatie tussen beroepsbeoefenaars en duidelijke procedures voor de follow-up van het actieplan.

Begroting en follow-up van het actieplan

Voor de periode 2004-2006 is een begroting van 8,2 miljard euro voorzien, die gespreid wordt over de programma’s Socrates, Leonardo da Vinci en MEDIA Plus.

In 2007 moeten de lidstaten aan de Commissie verslag uitbrengen over de uitvoering van het actieplan.

Context

Tijdens het Europees Jaar van de talen (2001) is aandacht besteed aan de verschillende manieren waarop het leren van talen en de taalkundige verscheidenheid bevorderd kunnen worden. Het actieplan geeft gevolg aan een verzoek van de Raad en is het resultaat van uitgebreid openbaar overleg met de andere Europese instellingen, de verantwoordelijke nationale ministeries, een brede waaier van organisaties van het maatschappelijk middenveld en het grote publiek.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan het Europees parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s - Meertaligheid: een troef voor Europa en een gemeenschappelijk engagement [COM(2008) 566 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

Verslag van de Commissie van 25 september 2007 over de tenuitvoerlegging van het actieplan "Het leren van talen en de taalverscheidenheid bevorderen" [COM(2007) 554 definitief - Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad]. De lidstaten de Commissie hebben grote vooruitgang geboekt bij de uitvoering van het actieplan over het leren van talen en de taalverscheidenheid. Van de 47 acties in het actieplan waren er eind 2007 al 41 afgesloten. Op grond van de nationale verslagen over de follow-up van het actieplan is de Commissie van oordeel dat het actieplan van invloed is geweest op de hervorming van het nationale taalbeleid en dat dankzij het actieplan een groter politiek gewicht aan het leren van talen, aan de taalverscheidenheid en aan meertaligheid in het algemeen werd toegekend. Zeventien acties ter bevordering van het leren van talen werden in diverse Europese programma’s geïntegreerd, hoofdzakelijk in het Socrates- en het Leonardo-programma. Deze acties zullen blijvend effect hebben nu in de nieuwe generatie programma’s voor 2007-2013 nadruk zal worden gelegd op het bevorderen van het leren van talen en van de taalverscheidenheid. Het verslag wijst er evenwel op dat aanvullende inspanningen nodig zijn om de nationale hervormingen op het niveau van de kwaliteit van het taalonderwijs en de opleiding van taaldocenten ten uitvoer te leggen. Ook moet aandacht worden besteed aan het verruimen van het taalaanbod.

See also