Reglement voor de procesvoering van het Hof van Justitie van de Europese Unie

SAMENVATTING VAN:

Reglement voor de procesvoering van het Hof van Justitie

WAT IS HET DOEL VAN DIT REGLEMENT VOOR DE PROCESVOERING?

• Deze verordening strekt tot vaststelling van de bepalingen die nodig zijn voor de toepassing en de aanvulling van het statuut van het Hof van Justitie, dat is opgenomen in het aan de verdragen gehechte Protocol nr. 3.
• Deze verordening heeft als doel het vereenvoudigen en verduidelijken van de procedures van het Hof voor rechtzoekenden en nationale rechtbanken en tribunalen, en het beter inspelen op de wijzigingen in het aantal dossiers van het Hof.

KERNPUNTEN

Het Hof van Justitie is een van de 2 rechterlijke instanties die samen het Hof van Justitie van de Europese Unie vormen, de rechterlijke instelling van de EU en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (Euratom). Het tweede hof is het Gerecht. Zij moeten toezien op de naleving van het recht in de uitlegging en de toepassing van de verdragen, met name door de wettigheid van de handelingen van de EU te controleren.

Organisatie van het Hof

Het Hof is als volgt georganiseerd:

• Samenstelling van het Hof: het Hof telt 28 rechters en 9 Advocaten-Generaal, die worden benoemd voor een termijn van 6 jaar. De Advocaten-Generaal staan het Hof bij en geven juridische adviezen af. De rechters kiezen de president en de vicepresident van het Hof, voor een termijn van 3 jaar. De president vertegenwoordigt het Hof en stuurt de werkzaamheden aan, waarin hij wordt bijgestaan door de vicepresident.
• Vorming van de kamers en aanwijzing van de rechters-rapporteurs: het Hof vormt uit zijn midden kamers van 5 rechters, waarvan de president wordt verkozen voor een periode van 3 jaar, en kamers van 3 rechters, waarvan de president wordt verkozen voor een periode van 1 jaar. Voor de behandeling van een zaak wijst de president van het Hof een rechter-rapporteur aan, terwijl de eerste Advocaat-Generaal een Advocaat-Generaal aanwijst. Indien nodig kan het Hof toegevoegd rapporteurs benoemen.
• Rol van de griffier: het Hof benoemt een griffier voor een termijn van 6 jaar. Deze staat in voor de ontvangst, de doorzending en de bewaring van alle stukken en is verantwoordelijk voor de archieven. Bovendien staat hij de leden van het Hof bij en draagt hij zorg voor de publicaties van het Hof. Ten slotte stuurt de griffier onder het gezag van de president van het Hof de diensten van de instelling aan.
• Werking van het Hof: zaken worden verwezen naar de voltallige zitting, de grote kamer of een kamer van 5 of 3 rechters. Het aantal rechters waardoor een zaak wordt behandeld, is afhankelijk van het belang en de complexiteit van de zaak. De meeste zaken worden behandeld door 5 rechters. Slechts in uitzonderlijke gevallen wordt een zaak gehoord door de voltallige zitting. Eenzelfde rechtsprekende formatie kan verschillende zaken samen berechten. De beraadslagingen van het Hof moeten geheim blijven.
• Regeling van het taalgebruik: voor elke zaak wordt een procestaal gekozen. In rechtstreekse beroepen wordt de procestaal gekozen door de verzoeker, die daarvoor de keuze heeft uit de 24 officiële talen van de EU. In prejudiciële procedures is de procestaal die van de nationale rechterlijke instantie.

Procedurekenmerken

De procedure voor het Hof omvat in beginsel de volgende fasen:

• Schriftelijke behandeling: in deze fase wisselen de partijen memories uit. Deze memories moeten een bepaalde inhoud hebben. Aan het eind van deze fase legt de rechter-rapporteur een voorlopig rapport voor aan de algemene vergadering van het Hof.
• Maatregelen van instructie: het Hof kan besluiten maatregelen van instructie te nemen, zoals verschijning van de partijen voor de rechters, verzoeken om inlichtingen en stukken, getuigenbewijs, deskundigenonderzoek en plaatsopneming.
• Een hoorzitting kan plaatsvinden, in voorkomend geval. De hoorzitting wordt geopend en geleid door re president. De hoorzitting kan achter gesloten deuren plaatsvinden.
• Conclusie door de advocaat-generaal: in ongeveer de helft van de zaken stelt de Advocaat-Generaal een conclusie voor. Indien in de rechtszaak geen nieuwe rechtsvragen worden opgeworpen, kan het Hof besluiten dat een conclusie niet nodig is.
• De uiteindelijke beslissing: het Hof beslist bij arrest of bij beschikking. Enkel arresten worden in een openbare zitting uitgesproken. Arresten en beschikkingen bevatten andere informatie over de zaak, zoals een overzicht van de feiten of de motieven. Elke partij ontvangt vervolgens een afschrift. Arresten en beschikkingen zijn beschikbaar op de website van het Hof.

Het reglement bevat bijzondere bepalingen betreffende de verschillende procedures die voor het Hof kunnen worden ingeleid:

• prejudiciële procedure;
• rechtstreekse beroepen;
• hogere voorzieningen tegen de beslissingen van het Gerecht;
• conclusies; en
• andere bijzondere procedures.

Prejudiciële verwijzingen

De nationale rechterlijke instanties kunnen een prejudiciële verwijzing bij het Hof aanhangig maken om een vraag te stellen over de geldigheid of de uitlegging van het recht van de EU. In het kader van een prejudiciële verwijzing kunnen de volgende partijen opmerkingen formuleren:

• de partijen in het hoofdgeding;
• de EU-landen;
• de Europese Commissie;
• de instelling die de handeling waarvan de geldigheid wordt betwist, heeft aangenomen.

Hogere voorziening tegen de beslissingen van het Gerecht

Er kan beroep worden aangetekend tegen de beslissingen van het Gerecht. In dat geval moet bij de griffier een verzoekschrift worden ingediend waarin met name de ondersteunende processtukken en de rechtsargumenten worden uiteengezet. In dit verzoekschrift moet verzocht worden om de volledige of gedeeltelijke nietigverklaring van de beslissing.

SINDS WANNEER IS DIT REGLEMENT VOOR DE PROCESVOERING VAN TOEPASSING?

Dit reglement is van toepassing sinds 1 november 2012.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Algemene presentatie op de website van het Hof van Justitie van de Europese Unie

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Reglement voor de procesvoering van het Hof van Justitie (PB L 265, 29.9.2012, blz. 1-42).

Wijziging van het Reglement voor de procesvoering van het Hof van Justitie (PB L 173, 26.6.2013, blz. 65)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2016/300 van de Raad van 29 februari 2016 tot vaststelling van de geldelijke regeling voor hoge ambtsdragers van de EU (PB L 58, 4.3.2016, blz. 1-12)

Verordening (EU, Euratom) 2015/2422 van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2015 tot wijziging van Protocol nr. 3 betreffende het statuut van het Hof van Justitie van de Europese Unie (PB L 341, 24.12.2015, blz. 14-17)

Laatste bijwerking 11.08.2016