9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/1

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/2

—

gezien artikel 325, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien zijn resoluties over eerdere jaarverslagen van de Commissie en van het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF),

—

gezien het verslag van de Commissie van 31 juli 2015 getiteld „Bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie — Fraudebestrijding — Jaarverslag 2014” (COM(2015)0386) en de bijbehorende werkdocumenten (SWD(2015)0151, SWD(2015)0152, SWD(2015)0153, SWD(2015)0154, SWD(2015)0155 en SWD(2015)0156),

—

gezien het jaarverslag 2014 van OLAF,

—

gezien het activiteitenverslag 2014 van het Comité van toezicht van OLAF,

—

gezien het jaarverslag van de Rekenkamer over de uitvoering van de begroting voor het begrotingsjaar 2014, vergezeld van de antwoorden van de instellingen,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 8 oktober 2015 getiteld „Bescherming van de EU-begroting tot eind 2014” (COM(2015)0503),

—

gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité van 16 september 2015 over fraudebestrijding in de EU: inspelen op de zorgen van bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld (CCMI/132),

—

gezien het verslag van de Commissie van 3 februari 2014 getiteld „Corruptiebestrijdingsverslag van de EU” (COM(2014)0038),

—

gezien Verordening (EU) nr. 250/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 tot vaststelling van een programma voor de bevordering van acties op het gebied van de bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie (programma „Hercules III”) en tot intrekking van Besluit nr. 804/2004/EG (1),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 17 juli 2013 voor een verordening van de Raad tot instelling van het Europees Openbaar Ministerie (COM(2013)0534),

—

gezien Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 11 september 2013 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1073/1999 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (Euratom) nr. 1074/1999 van de Raad (2),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 11 juli 2012 voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de strafrechtelijke bestrijding van fraude die de financiële belangen van de Unie schaadt (COM(2012)0363),

—

gezien Verordening (EU, Euratom) nr. 966/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie en tot intrekking van Verordening (EG, Euratom) nr. 1605/2002 (3),

—

gezien zijn resolutie van 15 september 2011 over de inspanningen van de Unie ter bestrijding van corruptie (4), zijn verklaring van 18 mei 2010 over de inspanningen van de EU ter bestrijding van corruptie (5) en de mededeling van de Commissie van 6 juni 2011 getiteld „Corruptiebestrijding in de EU” (COM(2011)0308),

—

gezien Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 van de Raad van 18 december 1995 betreffende de bescherming van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen (6),

—

gezien het verslag 2015 over de btw-derving, dat in opdracht van de Commissie is opgesteld,

—

gezien het speciale verslag van de Europese Rekenkamer over openbare aanbestedingen in het kader van de cohesie-uitgaven van de EU,

—

gezien het arrest van het Europees Hof van Justitie in zaak C-105/14 (Taricco e.a.),

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie begrotingscontrole en de adviezen van de Commissie internationale handel, de Commissie regionale ontwikkeling, de Commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en de Commissie constitutionele zaken (A8-0026/2016),

A.

overwegende dat de lidstaten en de Commissie een gedeelde verantwoordelijkheid hebben voor de uitvoering van ongeveer 80 % van de Uniebegroting; overwegende dat de lidstaten primair verantwoordelijk zijn voor de inning van de eigen middelen, o.a. in de vorm van btw en douanerechten;

B.

overwegende dat een deugdelijk uitgavenbeleid en de bescherming van de financiële belangen van de EU centraal moeten staan in het EU-beleid, teneinde het vertrouwen van de burgers te vergroten door ervoor te zorgen dat hun geld goed, doelmatig en doeltreffend wordt besteed; overwegende dat dit behoorlijk financieel beheer hand in hand dient te gaan met een „optimale besteding van elke euro”;

C.

overwegende dat het bereiken van goede prestaties vereist dat de input, output, resultaten en effecten regelmatig worden beoordeeld door middel van doelmatigheidcontroles;

D.

overwegende dat de verscheidenheid aan rechts- en bestuurssystemen in de lidstaten het moeilijk maakt om een einde te maken aan onregelmatigheden en fraude te bestrijden en dat de Commissie derhalve haar inspanningen verder op moet schroeven om te zorgen voor een doeltreffende fraudebestrijding die tastbaardere en bevredigendere resultaten oplevert;

E.

overwegende dat het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) de verantwoordelijkheid heeft om de financiële belangen van de Unie te beschermen door fraude, corruptie en andere illegale activiteiten te onderzoeken; overwegende dat het Comité van toezicht van OLAF is opgericht om de onafhankelijkheid van OLAF te versterken en te waarborgen, door de uitvoering van de onderzoeksfunctie van OLAF regelmatig te monitoren; overwegende dat het Comité van toezicht in het bijzonder de ontwikkelingen op het gebied van de toepassing van procedurele waarborgen en de duur van onderzoeken monitort in het licht van de informatie die de directeur-generaal overeenkomstig artikel 7, lid 8, van Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 verstrekt;

F.

overwegende dat corruptie alle lidstaten treft en de EU-economie jaarlijks circa 120 miljard euro kost, zoals de Commissie in haar eerste verslag over het corruptiebestrijdingsbeleid van de EU van februari 2014 verklaart;

G.

overwegende dat de activiteiten van criminele of terroristische netwerken in Europa mede door corruptie worden gefinancierd; overwegende dat corruptie ook het vertrouwen van de burgers in de instellingen en de democratische processen ondermijnt;

H.

overwegende dat de bestrijding van fraude en corruptie niet alleen getuigt van een zekere beschavingsmentaliteit op grondslag van ethische principes die eigen zijn aan de rechtsstaat, maar ook bijdraagt aan het concurrentievermogen van de Unie in de wereldwijde economie;

1.

neemt kennis van het jaarverslag 2014 van de Commissie over de bescherming van de financiële belangen van de EU — De bestrijding van fraude; vraagt de Commissie in haar jaarverslagen over de bescherming van de financiële belangen van de EU (PIF-verslagen) sneller te reageren op de verzoeken van het Parlement;

2.

merkt op dat met alle gemelde onregelmatigheden een bedrag van ongeveer 3,24 miljard EUR gemoeid was; onderstreept dat het totale financiële effect van de in 2014 gemelde frauduleuze en niet-frauduleuze onregelmatigheden 36 % groter was dan in 2013, terwijl dergelijke onregelmatigheden 48 % vaker voorkwamen; onderstreept dat de gemelde onregelmatigheden voor 2,27 miljard EUR betrekking hadden op de uitgaven, hetgeen 1,8 % van de totale betalingen uitmaakt;

3.

benadrukt dat er bij 1 649 van de in totaal 16 473 onregelmatigheden die in 2014 bij de Commissie zijn gemeld, sprake was van fraude, waarmee een bedrag van 538,2 miljoen EUR gemoeid was; stelt vast dat met frauduleuze onregelmatigheden met betrekking tot uitgaven 362 miljoen EUR gemoeid was, d.w.z. 0,26 % van de totale betalingen, en met frauduleuze onregelmatigheden met betrekking tot inkomsten 176,2 miljoen EUR, d.w.z. 0,88 % van het brutobedrag van de in 2014 geïnde traditionele eigen middelen (TEM's);

4.

onderstreept dat het totale financiële effect van de in 2014 gemelde niet-frauduleuze onregelmatigheden 47 % groter was dan in 2013, terwijl zij 5 % minder vaak voorkwamen; stelt tevens vast dat met niet-frauduleuze onregelmatigheden met betrekking tot uitgaven 1,54 % van alle betalingen gemoeid was, en met niet-frauduleuze onregelmatigheden met betrekking tot inkomsten 3,66 % van de in 2014 geïnde TEM's;

5.

dringt er bij de Commissie op aan de volledige verantwoordelijkheid op zich te nemen voor de terugvordering van ten onrechte uit de EU-begroting betaalde middelen en voor een betere inning van de eigen middelen, en in alle lidstaten uniforme rapportagebeginselen in te voeren om adequate, vergelijkbare en nauwkeurige gegevens te kunnen verzamelen;

6.

onderstreept dat niet-frauduleuze onregelmatigheden dikwijls verband houden met een gebrekkige kennis van de complexe regels en vereisten; is van mening dat een vereenvoudiging van de regels en procedures door de lidstaten en de Commissie het aantal niet-frauduleuze onregelmatigheden zal doen dalen; is van mening dat de bestrijding van onregelmatigheden, inclusief fraude, bewustmaking vereist bij alle institutionele organen op Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau, alsook bij het brede publiek; wijst erop dat het creëren van een cultuur van fraudepreventie en -bestrijding bij alle instellingen en organen die bij de tenuitvoerlegging van de fondsen zijn betrokken, van essentieel belang is, en verzoekt de lidstaten de uitwisseling van beproefde methoden aan te moedigen;

7.

herinnert eraan dat de lidstaten in een aanhoudend begrotingsconsolidatie- en bezuinigingsproces verkeren dat tot doel heeft de financiën duurzamer te maken, en is vast van oordeel dat alle middelen nodig zijn voor investeringen in de lidstaten om duurzame economische groei te bevorderen; is van oordeel dat alle nodige stappen moeten worden genomen om frauduleuze activiteiten op het gebied van het handelsbeleid en daarmee verband houdende kredieten te voorkomen en te stoppen, en dat daarbij alle relevante beleidsinstrumenten moeten worden gecombineerd (zoals strafrechtelijk onderzoek, de ontwikkeling van betrouwbare analysemodellen, en inspanningen om tekortkomingen en fouten die verband houden met gebrekkig beleid van de Commissie aan te pakken); verzoekt de lidstaten zich nog meer inspanningen te getroosten om te waarborgen dat de EU-begroting op correcte wijze wordt gebruikt voor projecten die bijdragen aan de groei en de werkgelegenheid in Europa, alsook om douaneschulden terug te vorderen nadat er fraude is ontdekt; benadrukt meer in het algemeen dat de bestrijding van illegale handel en illegale geldstromen een hoge prioriteit moet blijven voor zowel de EU als de lidstaten;

8.

juicht het toe dat de Commissie een meerjarenstrategie voor de fraudebestrijding heeft goedgekeurd die de aanzienlijke verschillen tussen de aantallen gemelde onregelmatigheden per lidstaat zal helpen corrigeren;

9.

stelt met bezorgdheid vast dat het bedrag aan TEM's waarbij sprake was van fraude, in 2014 191 % hoger lag dan in 2013 en dat het bedrag waarbij sprake was van niet-frauduleuze onregelmatigheden in 2014 146 % hoger lag dan in het jaar daarvoor;

10.

vindt het zorgwekkend dat het gemiddelde terugvorderingspercentage voor TEM's per lidstaat voor zowel frauduleuze als niet-frauduleuze onregelmatigheden zich met 24 % in 2014 op een historisch dieptepunt bevindt; dringt er bij de lidstaten op aan de verschuldigde bedragen sneller terug te vorderen, en dringt met name bij de lidstaten die de grootste bedragen moeten terugvorderen, aan op een betere inning;

11.

is bezorgd over de btw-derving en de geraamde verliezen bij de btw-inning, die in 2013 uitkwamen op 168 miljard EUR; onderstreept dat in dertien van de in 2014 onderzochte 26 EU-lidstaten het gemiddelde geraamde btw-verlies hoger was dan 15,2 %; wijst erop dat de Commissie geen toegang heeft tot de informatie die de lidstaten onderling uitwisselen ter voorkoming en bestrijding van zogeheten „carrouselfraude”; verzoekt alle lidstaten om deel te nemen aan Eurofisc, en wel op alle werkterreinen, teneinde de uitwisseling van informatie die nuttig is voor fraudebestrijding te vergemakkelijken; wijst er nogmaals op dat de Commissie de bevoegdheid heeft om controle en toezicht uit te oefenen op de door de lidstaten getroffen maatregelen; verzoekt de Commissie ten volle gebruik te maken van haar uitvoerende bevoegdheden om de lidstaten zowel te controleren als te helpen bij de bestrijding van btw-fraude en belastingontwijking; neemt er kennis van dat de Commissie sinds 2013 gebruik maakt van het snellereactiemechanisme om massale en plotselinge btw-fraude aan te pakken;

12.

spoort de Commissie aan een mechanisme te ontwerpen dat bedrijven motiveert om normaal belasting te betalen in plaats van belasting te ontduiken;

13.

wijst op het toenemende aantal door Eurojust en Europol ondersteunde coördinatiecentra; is ingenomen met de resultaten van de grensoverschrijdende operaties Vertigo 2 en Vertigo 3 en met de efficiënte samenwerking tussen de rechtshandhavings- en justitiële autoriteiten in Duitsland, Polen, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, België, Spanje, Tsjechië en Zwitserland, die heeft geleid tot de neutralisatie van criminele netwerken die verantwoordelijk zijn voor een verlies aan belastinginkomsten, waaronder btw, ter waarde van circa 320 miljoen EUR door fraude;

14.

is bezorgd over de douanecontroles en de daarmee verband houdende heffing van douanerechten, die tot de eigen middelen op de EU-begroting behoren; wijst erop dat het aan de douaneautoriteiten van de lidstaten is om controles uit te voeren om na te gaan of importeurs de tarief- en invoerregels naleven, en onderstreept dat de Rekenkamer heeft geconstateerd dat de kwaliteit van deze controles in de lidstaten uiteenloopt; verzoekt de Commissie om de in 2014 gepubliceerde Gids voor douanebedrijfscontroles te actualiseren teneinde de door de Rekenkamer vastgestelde tekortkomingen te verhelpen, zoals de problemen in verband met de behandeling van geïmporteerde goederen die in een andere lidstaat zijn ingeklaard;

15.

stelt vast dat het aantal onregelmatigheden met betrekking tot uitgaven dat in 2014 als frauduleus is gemeld, met slechts 4 % is gedaald na een toename met 76 % in 2013; dringt er bij de bevoegde autoriteiten op aan alle noodzakelijke maatregelen te nemen om het aantal frauduleuze onregelmatigheden terug te dringen, wat echter niet ten koste van de kwaliteit van de controles mag gaan;

16.

is bezorgd over de gestage toename van het aantal gemelde niet-frauduleuze onregelmatigheden bij rechtstreeks beheerde EU-middelen, zowel wat het aantal gevallen als wat de daarmee gemoeide bedragen betreft; is verrast dat het aantal in 2014 gemelde frauduleuze onregelmatigheden is verviervoudigd ten opzichte van een jaar eerder, en verzoekt de Commissie om een gedetailleerde toelichting en de nodige acties om deze trend om te buigen;

17.

vindt het daarom zorgwekkend dat de sector plattelandsontwikkeling in 2014 verantwoordelijk was voor het grootste aantal gerapporteerde frauduleuze onregelmatigheden en voor de grootste stijging ten opzichte van 2013; wijst erop dat 71 % van het totale aantal voor natuurlijke hulpbronnen (landbouw, plattelandsontwikkeling en visserij) gemelde frauduleuze onregelmatigheden betrekking had op Hongarije, Italië, Polen en Roemenië;

18.

stelt vast dat het terugvorderingspercentage van de lidstaten bij middelen uit het Europees Landbouwgarantiefonds (ELGF) onder het algehele gemiddelde ligt en dat voor minder dan de helft van de in 2009 opgespoorde onregelmatigheden eind 2014 een terugvordering was gerealiseerd; wijst op de aanzienlijke verschillen tussen de lidstaten in hun vermogen om vastgestelde onregelmatige betalingen in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid terug te vorderen, en dringt bij Bulgarije, Frankrijk, Griekenland en Slowakije aan op een aanzienlijke verbetering van hun prestaties; stelt vast dat het goedkeuringsmechanisme (50/50-regel) de lidstaten een sterke prikkel geeft om onterechte betalingen uit hoofde van het ELGF zo snel mogelijk terug te vorderen van de begunstigden; betreurt het dat 2014 het derde achtereenvolgende jaar was met een toename van het aantal gevallen van frauduleuze onregelmatigheden ten laste van het ELGF, en het vierde achtereenvolgende jaar met een toename van het aantal gemelde gevallen van fraude met betrekking tot de plattelandsontwikkeling; benadrukt de noodzaak van een snellere terugvordering van middelen;

19.

merkt op dat in 2014 de onregelmatigheden in verband met het gemeenschappelijk visserijbeleid na een piek in 2013 weer op een met 2012 vergelijkbaar niveau lagen; merkt op dat in de periode 2010-2014 in de categorie „Niet-subsidiabiliteit van de actie/het project” het vaakst onregelmatigheden werden geconstateerd, gevolgd door de categorie „Inbreuken op de regels inzake overheidsopdrachten”;

20.

stelt vast dat voor de programmeringsperiode 2007-2013 van het cohesiebeleid het aantal als fraude gemelde onregelmatigheden (306 gemelde gevallen in 2014) met 5 % is afgenomen ten opzichte van 2013; is ernstig bezorgd over het feit dat het bedrag waarbij sprake was van frauduleuze onregelmatigheden, in 2014 met meer dan 115 miljoen EUR (76 %) is gestegen ten opzichte van 2013, wat voornamelijk te wijten is aan een scherpe stijging (met 660 %) van de bedragen bij het Cohesiefonds; stelt vast dat van de 74 vastgestelde gevallen van fraude in het cohesiebeleid in de periode 2008-2014, er 61 (82 %) zijn gemeld door drie lidstaten: Duitsland (42 gevallen), Polen (11 gevallen) en Slovenië (8 gevallen); uit zijn bezorgdheid over het feit dat 14 lidstaten voor die periode 0 % fraude hebben vastgesteld, hetgeen vragen kan oproepen over de efficiëntie van hun controlesystemen;

21.

maakt zich voorts zorgen over het feit dat op het beleidsgebied cohesie het gemiddelde tijdsverloop tussen het plaatsvinden van een onregelmatigheid, de opsporing ervan en de uiteindelijke melding ervan aan de Commissie is toegenomen tot drie jaar en vier maanden; herinnert eraan dat na de opsporing van een onregelmatigheid verdere procedures van toepassing worden (terugvorderingsbevelen, OLAF-onderzoeken, enz.); dringt er bij de Commissie op aan om samen met de lidstaten de opsporing en de rapportage efficiënter te maken;

22.

is verheugd over de globale daling van het aantal gemelde onregelmatigheden bij de pretoetredingssteun; betreurt het dat de onregelmatigheden bij het pretoetredingsinstrument, zowel wat de bedragen als wat het aantal gevallen betreft, sinds 2010 gestaag toenemen, waarbij Turkije het meest tot deze negatieve ontwikkeling bijdraagt, en verzoekt de Commissie haar uiterste best te doen om de situatie te verbeteren met name gezien het komende proces van nauwere samenwerking tussen de EU en Turkije:

23.

merkt met zorg op dat ondanks de diverse verzoeken van het Parlement om de vaststelling van uniforme rapportagebeginselen in alle lidstaten, de situatie hoogst onbevredigend blijft en dat er nog aanzienlijke verschillen bestaan tussen de aantallen frauduleuze en niet-frauduleuze onregelmatigheden die door elke lidstaat worden gemeld; is van mening dat dit probleem een verwrongen beeld geeft van de werkelijke situatie met betrekking tot het aantal inbreuken en de bescherming van de financiële belangen van de EU; dringt er bij de Commissie op aan zich serieus in te spannen voor een oplossing voor het probleem dat de lidstaten verschillende benaderingen hanteren bij het opsporen van onregelmatigheden, evenals niet-homogene interpretaties bij het toepassen van het wettelijk kader van de EU;

24.

is ingenomen met de toezegging van de Commissie om halfjaarlijks een corruptiebestrijdingsverslag voor de EU te publiceren, en kijkt uit naar het volgende verslag begin 2016; verzoekt de Commissie een hoofdstuk toe te voegen over het presteren van de EU-instellingen bij de corruptiebestrijding en een nadere analyse op het niveau van de EU-instellingen te verrichten van het toegepaste beleid, met het oog op de vaststelling van inherente kritieke factoren, kwetsbare gebieden en risicofactoren die corruptie in de hand kunnen werken;

25.

verzoekt de Commissie om het kader voor de melding van „vermoede fraude” te harmoniseren en regels vast te stellen voor de rapportage van alle in de lidstaten ondernomen gerechtelijke stappen in verband met het potentieel frauduleuze gebruik van EU-middelen, waarbij in het kader van de rapportage specifiek moet worden vermeld welke gerechtelijke stappen zijn ondernomen op basis van juridische aanbevelingen van OLAF;

26.

verzoekt de Commissie om, uitgaande van de in het Stockholmprogramma vermelde eisen, een stelsel van strenge indicatoren en gemakkelijk te hanteren uniforme criteria te ontwikkelen voor het meten van het corruptieniveau in de lidstaten en het beoordelen van het corruptiebestrijdingsbeleid van de lidstaten; is bezorgd over de betrouwbaarheid en de kwaliteit van de gegevens die van de lidstaten afkomstig zijn; verzoekt de Commissie daarom nauw met de lidstaten samen te werken om te garanderen dat de gegevens compleet, nauwkeurig en betrouwbaar zijn, met als doel dat het „single audit”-model volledig ten uitvoer wordt gelegd; verzoekt de Commissie een corruptie-index op te stellen om de lidstaten in te delen;

27.

verzoekt de Commissie om de lidstaten in het kader van de jaarlijkse beoordeling van de resultaten die zijn geboekt bij de corruptiebestrijding, nauwkeurige informatie te verstrekken ter bevordering van de geleidelijke en doorlopende naleving van de verplichtingen die iedere lidstaat op het terrein van corruptiebestrijding is aangegaan;

28.

vraagt de Commissie nogmaals om snel werk te maken van wetgeving over een minimaal beschermingsniveau voor klokkenluiders in de EU; verzoekt de Europese instellingen het statuut van de ambtenaren zodanig te wijzigen dat het niet alleen ambtenaren formeel verplicht tot het melden van onregelmatigheden, maar klokkenluiders ook adequate bescherming biedt; verzoekt de Europese instellingen die dit nog niet hebben gedaan, en andere organen onverwijld uitvoering te geven aan artikel 22 quater van het statuut van de ambtenaren; dringt er krachtig op aan dat alle EU-instellingen interne regels vaststellen met betrekking tot het melden van illegale praktijken door werknemers en hun plichten, waarbij het accent moet liggen op de bescherming van klokkenluiders; is van mening dat die regels expliciet moeten worden uitgebreid tot klokkenluiders die fraude in verband met internationale overeenkomsten, met inbegrip van handelsovereenkomsten, aan het licht brengen;

29.

onderstreept het belang van toegang tot informatie en de transparantie van lobbywerkzaamheden, alsmede van financiële steun van de EU voor het werk van onafhankelijke organisaties op dit gebied;

30.

is van mening dat de transparantie kan worden verhoogd door het wetgevingspad te bewandelen voor lobbywerkzaamheden in de EU, teneinde over te stappen van een vrijwillig naar een verplicht EU-register voor alle lobbyactiviteiten bij de EU-instellingen;

31.

dringt er bij de Commissie op aan haar strikte beleid van onderbreking en opschorting van betalingen overeenkomstig de relevante rechtsgrond te handhaven; juicht het toe dat de Commissie een nieuw besluit over het mechanisme voor vroegtijdige waarschuwing heeft goedgekeurd; ziet uit naar de totstandbrenging van een door de Commissie voor te stellen alomvattend systeem voor vroegtijdige opsporing en uitsluiting; verzoekt de Commissie de lidstaten en lokale overheden beter te informeren over de uitvoering van haar beleid, waarbij bedacht moet worden dat dit proces niet mag worden aangetast door politieke overwegingen;

32.

verlangt daarom dat aan artikel 325 VWEU transversaal, op alle beleidsterreinen van de Unie, uitvoering wordt gegeven, waarbij niet alleen reactief, maar ook preventief tegen fraude moet worden opgetreden; wenst dat artikel 325 VWEU wordt nageleefd, en met name lid 5 over jaarverslagen, waarmee men op dit moment een jaar achterloopt; dringt met name aan op vereenvoudiging van de manier waarop EU-subsidies in het cohesiebeleid worden gebruikt; dringt erop aan dat de afgesproken procedures worden gevolgd en dat de overeenkomsten worden geratificeerd die de Unie met derde landen en organisaties op het gebied van fraudebestrijding op regionaal en internationaal niveau heeft gesloten; wenst dat er een vervolg wordt gegeven aan de aanbevelingen voor een actieplan, zoals vervat in de resolutie van het Europees Parlement van 23 oktober 2013 over georganiseerde misdaad, corruptie en witwassen: aanbevelingen inzake de benodigde acties en initiatieven (7), met name de aanbevelingen 130 (zichtbaarheid van de maatregelen van de lidstaten ter bestrijding van fraude en georganiseerde misdaad) en 131 (algemeen actieplan 2014-2019 ter bestrijding van georganiseerde misdaad, corruptie en witwassen — punten i-xxi); dringt erop aan dat de eerste resultaten worden gepresenteerd van de richtlijn valsemunterij; dringt er voorts op aan dat op ruimere schaal informatie wordt verstrekt over de instrumenten waarmee OLAF de corruptie bestrijdt en over de coördinatie van de procedures in de lidstaten voor terugvordering van frauduleus uitgekeerde gelden;

33.

verzoekt de EU om het lidmaatschap van de Groep van staten tegen corruptie (GRECO) van de Raad van Europa aan te vragen;

34.

is ingenomen met het feit dat er in 2014 48 overeenkomsten bestonden inzake wederzijdse administratieve bijstand, tussen 71 landen, en dat er onderhandelingen werden gevoerd met nog eens 49 landen, waaronder belangrijke handelspartners als de VS en Japan, en wenst dat het Parlement voortdurend op de hoogte wordt gehouden van de ontwikkelingen bij die onderhandelingen; benadrukt dat, wil men de belangen van de EU beschermen en fraude doeltreffend bestrijden, er in de eerste plaats op moet worden toegezien dat de wetgeving daadwerkelijk wordt toegepast en dat alle partijen zich houden aan de internationale verbintenissen, met inbegrip van de relevante bepalingen ter bestrijding van fraude en corruptie die in sancties voorzien; spoort de Commissie aan met andere landen te blijven samenwerken op het gebied van fraudebestrijdingsmaatregelen, en nieuwe administratieve samenwerkingsovereenkomsten op te stellen; verzoekt de Commissie in alle internationale overeenkomsten van de EU-bepalingen ter bestrijding van fraude en corruptie te blijven opnemen om zo het pad te effenen voor nauwere samenwerking bij de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit, illegale handel en andere clandestiene en ongeoorloofde handel;

35.

is ingenomen met de belangrijke rol die het EU-programma voor macrofinanciële bijstand speelt bij het stimuleren van hervormingen bij de nauwste handelspartners van de EU; verzoekt de Commissie aan het Parlement en de lidstaten verslag te blijven uitbrengen om te waarborgen dat alle middelen worden besteed in volledige overeenstemming met de basisverordening en op een wijze die spoort met regionale cohesie en de bevordering van regionale stabiliteit, waardoor het risico op misbruik van terugbetaalbare leningen wordt verkleind; verzoekt om een langetermijnbeoordeling van het effect van programma's voor macrofinanciële bijstand op de inspanningen om corruptie en fraude in de begunstigde landen te bestrijden;

36.

dringt er nogmaals op aan dat de rekenkamer van elke lidstaat een nationale verklaring ter verantwoording van de besteding van de EU-gelden openbaar maakt;

37.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om, op hun respectievelijke niveau, gekoppelde gegevensbanken op te zetten met betrekking tot onregelmatigheden op het gebied van het cohesiebeleid, met inbegrip van onregelmatigheden als gevolg van overheidsopdrachten, aangezien deze als basis kunnen dienen voor zinvolle, brede analyses van de frequentie, de ernst en de oorzaken van onregelmatigheden, en de bij frauduleuze onregelmatigheden betrokken bedragen; wijst erop dat de lidstaten de Commissie tijdig en op passende wijze correcte en vergelijkbare gegevens moeten verstrekken, zonder de administratieve last onevenredig te verhogen;

38.

benadrukt het complexe karakter van onregelmatigheden; is van mening dat de Commissie en de lidstaten krachtig moeten optreden tegen frauduleuze onregelmatigheden; is van mening dat niet-frauduleuze onregelmatigheden met bestuursrechtelijke maatregelen moeten worden aangepakt, met name door de eisen transparanter en eenvoudiger te maken, de technische bijstand door de Commissie aan de lidstaten uit te breiden en de uitwisseling van goede praktijken en ervaringen te intensiveren; is van mening dat de methoden voor het berekenen van foutenpercentages op EU-niveau en in de lidstaten moeten worden geharmoniseerd;

39.

juicht het toe dat met de communautaire controles vooraf en achteraf steeds meer onregelmatigheden worden opgespoord, en is van mening dat deze controles daarom verder moeten worden bevorderd;

40.

verzoekt de betrokken autoriteiten in de lidstaten de controles te verbeteren en alle beschikbare informatie te gebruiken om fouten en onregelmatige betalingen met betrekking tot EU-gelden te voorkomen;

41.

moedigt de Commissie aan haar toezichthoudende rol verder uit te breiden met audit-, controle- en inspectieactiviteiten, verbeterplannen en vroegtijdige schriftelijke waarschuwingen; verzoekt de lidstaten zich sterker in te spannen en gebruik te maken van hun mogelijkheden om fouten op te sporen en te corrigeren alvorens een vergoeding bij de Commissie aan te vragen; onderstreept in dit verband de bijzondere waarde van preventieve maatregelen bij het voorkomen van betalingen, zodat naderhand geen maatregelen meer nodig zijn om onterecht betaalde bedragen terug te vorderen;

42.

herhaalt zijn verzoek aan de Commissie om een systeem voor de uitwisseling van informatie tussen de bevoegde autoriteiten uit te werken, zodat boekhoudkundige documenten in twee of meer lidstaten aan een kruiscontrole kunnen worden onderworpen, teneinde transnationale fraude in het kader van de structuur- en investeringsfondsen te voorkomen en op die manier een horizontale aanpak te creëren voor de bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie;

43.

vindt het verheugend dat alle diensten van de Commissie in 2014 hun fraudebestrijdingsstrategie hebben ontwikkeld en uitgevoerd; verzoekt de EU-agentschappen, uitvoerende agentschappen en gemeenschappelijke ondernemingen hetzelfde te doen; onderstreept de rol van de Coördinatiediensten fraudebestrijding (Afcos) bij het tegengaan van fraude; is verheugd over de vaststelling van een nationale fraudebestrijdingsstrategie door Bulgarije, Griekenland, Kroatië, Malta en Slowakije en verzoekt de betrokken lidstaten hun nationale fraudebestrijdingsstrategie (NAFS) zo spoedig mogelijk in te dienen; verzoekt de Commissie de uitvoering van deze nationale strategieën nauwlettend te volgen;

44.

pleit voorts voor versterkte samenwerking tussen de lidstaten en de Commissie met betrekking tot de wijze waarop fondsen worden beheerd; dringt erop aan dat de personeelsleden van instanties die bij het beheer van de fondsen betrokken zijn, en vooral van de Afcos, een complete opleiding ontvangen, zodat deze hun eigen nationale fraudebestrijdingsstrategie kunnen uitwerken;

45.

is verheugd over de positieve resultaten van de eerste jaarlijkse evaluatie van het programma Hercules III; spreekt de zorg uit dat de begroting voor dit programma wellicht onvoldoende is; verzoekt om aanvullende, op prestaties gebaseerde informatie, met name over de bijdrage van de 55 conferenties en trainingssessies aan de doeltreffendheid van de door de lidstaten genomen maatregelen tegen fraude, corruptie en andere illegale activiteiten die de financiële belangen van de EU schaden;

46.

wijst er nogmaals op dat de lidstaten volgens artikel 325, lid 2, VWEU „ter bestrijding van fraude waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad, dezelfde maatregelen (moeten nemen) als die welke zij treffen ter bestrijding van fraude waardoor hun eigen financiële belangen worden geschaad”; is van mening dat in de EU niet aan deze bepaling wordt voldaan; is van mening dat de Commissie horizontaal beleid moet ontwikkelen voor de bestrijding van fraude en corruptie; onderstreept dat de Commissie ook verantwoordelijk is voor een doeltreffende besteding van de middelen, en verzoekt haar daarom interne prestatie-eisen in te voeren;

47.

is van mening dat de Europese burgers meer moeten worden betrokken bij de planning en het toezicht met behulp van eenvoudig toegankelijke IT-instrumenten, met name bij financiering van grote infrastructuurprojecten; roept de Commissie op een participatieve begroting te overwegen om burgers te betrekken bij het toezicht op de besteding van EU-gelden, en een toegankelijk elektronisch loket te creëren voor het melden van fraude;

48.

merkt op dat de definitie, classificatie en opsporing van onregelmatigheden en de verslaglegging hierover per lidstaat en ook binnen de lidstaten nog steeds uiteenlopen, vooral omdat de term onregelmatigheden op verschillende manieren wordt gedefinieerd; is van mening dat meer onderlinge aanpassing noodzakelijk is en verwelkomt in deze context de gedelegeerde verordening van de Commissie van 8 juli 2015 over de melding van onregelmatigheden, die de verordening gemeenschappelijke bepalingen aanvult; vraagt de Commissie en de lidstaten coherente strategieën uit te werken voor het aanpakken van onregelmatigheden en voor de bestrijding van fraude in het cohesiebeleid; wijst op de preventieve en correctieve maatregelen die de Commissie heeft genomen om frauduleuze onregelmatigheden te voorkomen, waaronder de opschorting van 193 betalingen uit hoofde van het cohesiebeleid;

49.

herinnert eraan dat de verordening gemeenschappelijke bepalingen de beheersautoriteiten ertoe verplicht doeltreffende en evenredige fraudepreventiemaatregelen te nemen, die verankerd moeten worden in de nationale strategie ter bestrijding van fraude; verzoekt de Commissie haar preventieve optreden te versterken; is in dit kader ingenomen met de invoering van een systeem voor het vroegtijdig opsporen van risico's, en dringt met name aan op het versterken van de technische en administratieve capaciteit van de beheersautoriteiten om te komen tot robuustere controlesystemen die het risico op fraude kunnen verminderen en de opsporing van fraude, ook in minder ontwikkelde regio's, kunnen verbeteren, zonder dat dit met al te grote financiële en administratieve lasten gepaard gaat; benadrukt dat preventie constante training en ondersteuning van het met beheer en controle van middelen belaste personeel van de bevoegde autoriteiten vereist, alsook de uitwisseling van informatie en beste praktijken; wijst nogmaals op de cruciale rol van de lokale en regionale autoriteiten en partners bij de bestrijding van fraude, het garanderen van transparantie en het voorkomen van belangenconflicten;

50.

is ingenomen met het besluit van de Commissie om in 2018 een tussentijdse evaluatie te verrichten om na te gaan of het nieuwe regelgevingskader voor het cohesiebeleid verder bijdraagt tot preventie en het risico op onregelmatigheden, inclusief fraude, vermindert, en wacht op concrete informatie over de gevolgen van de nieuwe regels voor de beheer- en controlestelsels, zowel wat het risico op onregelmatigheden en fraude als wat de algemene implementatie van het beleid betreft;

51.

verzoekt de Commissie en de Rekenkamer om de transparantie van auditgegevens te bevorderen door meer gedetailleerde informatie vrij te geven over de best en slechtst presterende lidstaten per beleidsgebied en sector, zodat de betrokken actoren kunnen zien waar hulp het hardst nodig is en dienovereenkomstige maatregelen kunnen nemen;

52.

is ingenomen met de verklaring van de Commissie in haar jaarverslag 2014 over de bescherming van de financiële belangen van de Unie (PIF-verslag), dat zowel de PIF-richtlijn als de verordening tot oprichting van het Europees Openbaar Ministerie (EOM-verordening) een aanvulling op en een versteviging van het wettelijke kader zouden vormen en de strijd tegen fraude aanzienlijk zouden versterken; wijst nogmaals op de dringende noodzaak dat de PIF-richtlijn zo spoedig mogelijk wordt goedgekeurd en dat btw daaronder valt, met een duidelijke definitie van PIF-overtredingen, minimumvoorschriften inzake maximale gevangenisstraffen en minimumregels inzake de verjaring; herinnert aan de zaak-Taricco, waarin het Hof van Justitie erop wijst dat btw-fraude wel degelijk onder de definitie van PIF-fraude in de PIF-overeenkomst van 1995 valt;

53.

benadrukt dat ook de EOM-verordening snel moet worden goedgekeurd, en wenst uitleg van de Raad over zijn redenen voor het vertragen van de onderhandelingen;

54.

merkt op dat het aantal onregelmatigheden als gevolg van het niet in acht nemen van de regels inzake overheidsopdrachten, nog steeds hoog is; roept de lidstaten op te zorgen voor een spoedige omzetting in het nationale recht van Richtlijn 2014/24/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten (8), die e-aanbestedingen verplicht stelt en toezicht- en rapportageverplichtingen inhoudt om fraude en andere ernstige onregelmatigheden bij aanbestedingen terug te dringen; verzoekt de Commissie de openbaarmaking van alle documentatie met betrekking tot de begunstigden, en in het bijzonder de onderaannemers, verplicht te stellen;

55.

verzoekt de Commissie om de maatregelen ten aanzien van discretie en uitsluiting met betrekking tot openbare aanbestedingen strikt toe te passen, waarbij telkens een grondig antecedentenonderzoek dient te worden verricht, en om de uitsluitingscriteria toe te passen om ondernemingen te weren als er sprake is van een belangenconflict, aangezien dit van essentieel belang is om de geloofwaardigheid van de instellingen te beschermen;

56.

benadrukt dat niet-naleving van de regels voor openbare aanbestedingen een belangrijke bron van fouten was in de programmeringsperiode 2007-2013, onder andere door de opsplitsing van overheidsopdrachten in kleinere aanbestedingen om de overschrijding van drempels te voorkomen en het gebruik van verkeerde procedures; wijst erop dat de nieuwe richtlijnen inzake openbare aanbestedingen uiterlijk in april 2016 moeten worden toegepast; onderstreept dat voor het verminderen van het aantal onregelmatigheden een correcte uitvoering van de richtlijnen door de lidstaten vereist is; verzoekt de Commissie derhalve om richtsnoeren op te stellen voor de juiste tenuitvoerlegging van de richtlijnen; verzoekt de Commissie de uitvoering van de richtlijnen nauwlettend te volgen; is van mening dat door het stellen van voorafgaande voorwaarden openbare aanbestedingen kunnen worden verbeterd; benadrukt de noodzaak van transparante en toegankelijke regels;

57.

uit zijn bezorgdheid over het gebrek aan volledige transparantie met betrekking tot de financiering van grote infrastructuurprojecten; dringt er bij de Commissie op aan te overwegen een voorstel in te dienen om de openbaarmaking van alle financiële verslagen en projecten in verband met grote overheidsopdrachten, met inbegrip van documentatie betreffende onderaannemers, verplicht te stellen;

58.

verzoekt de Commissie om alle documentatie in verband met de hogesnelheidslijn tussen Lyon en Turijn en de financiering ervan openbaar te maken;

59.

verzoekt de Commissie een databank over onregelmatigheden op te zetten die de basis kan vormen voor een betekenisvolle, globale analyse van de frequentie, de ernst en de oorzaken van fouten bij openbare aanbestedingen, verzoekt de relevante autoriteiten in de lidstaten een eigen databank voor onregelmatigheden, o.a. bij overheidsopdrachten, te ontwikkelen en te analyseren en de gegevens in kwestie in het kader van de samenwerking met de Commissie te verstrekken in een vorm en op een tijdstip waarmee het werk van de Commissie wordt ondersteund;

60.

plaatst vraagtekens bij de niet-frauduleuze aard van het toenemende aantal ernstige fouten dat in het kader van openbareaanbestedingsprocedures wordt gemaakt, en vraagt de Commissie om in dit opzicht bijzonder waakzaam te zijn, niet alleen door een dialoog aan te gaan met de lidstaten met het oog op een betere toepassing van de bestaande en nieuwe richtlijnen inzake overheidsopdrachten, maar ook door relevante gevallen aan OLAF voor te leggen voor nader onderzoek;

61.

herinnert eraan dat in noodsituaties, zoals bij het gebruik van middelen voor vluchtelingen, vaak wordt afgeweken van de normale aanbestedingsprocedures en de middelen rechtstreeks worden aangewend; betreurt dat er in verband hiermee veel gevallen van misbruik zijn vastgesteld; verzoekt de Commissie om doeltreffender toezicht uit te oefenen op de toepassing van deze afwijkingen en op de wijdverbreide praktijk om aanbestedingen op te splitsen, met als doel om onder de drempel te blijven waarboven de reguliere aanbestedingsprocedures van toepassing zijn;

62.

merkt op dat de Rekenkamer in haar speciaal verslag nr. 10/2015 getiteld „Er moet meer worden gedaan om de problemen met openbare aanbesteding bij EU-cohesie-uitgaven aan te pakken” de procedures voor overheidsopdrachten analyseert; benadrukt dat niet-naleving van de regels voor overheidsopdrachten een bron van fouten is, die kunnen leiden tot vertragingen bij de uitvoering en financiële correcties; verzoekt de Commissie en de lidstaten ervoor te zorgen dat de ex-antevoorwaarden met betrekking tot de daadwerkelijke toepassing van de regels voor overheidsopdrachten uiterlijk eind 2016 volledige worden nageleefd; verzoekt de lidstaten te zorgen voor een degelijke en snelle omzetting van het pakket richtlijnen van 2014 inzake overheidsopdrachten;

63.

dringt er bij de lidstaten en de Commissie op aan ten volle gebruik te maken van de mogelijkheden die IT-instrumenten bieden bij overheidsopdrachten, met inbegrip van instrumenten voor e-aanbesteding, uitwisseling van beproefde methoden en preventieve risicobeoordeling; toont waardering voor het door de Commissie ontwikkelde online fraude-alarminstrument Arachne, dat gericht is op het identificeren van de meest riskante projecten op basis van een reeks risico-indicatoren, en verzoekt de lidstaten gebruik te maken van dit instrument;

64.

benadrukt het belang van leiden door het goede voorbeeld te geven en is zeer ingenomen met de interinstitutionele aanpak bij de toepassing van de op prestaties gebaseerde budgetteringsmethode; verzoekt de Commissie zich in de plannings-, uitvoerings- en controlefase van het meerjarig financieel kader te laten leiden door het beginsel van de op prestaties gebaseerde budgettering;

65.

wijst op het belang van verdere en doorlopende maatregelen ter voorkoming van frauduleuze onregelmatigheden, maar herhaalt ook zijn verzoek om vaststelling van een nieuwe methodologie die is gebaseerd op prestaties in plaats van op een formalistische evaluatie van de programma's, dit in overeenstemming met het beginsel van een resultaatgerichte EU-begroting; verzoekt de Commissie intensiever te werken aan de toepassing van doelmatigheids- en doeltreffendheidsindicatoren in al haar programma's en zich niet alleen te concentreren op het foutenpercentage; verzoekt de Commissie voorts om niet alleen op basis van de drie hoofdcategorieën (zuinigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid) te werk te gaan, maar haar aandacht daarnaast te gaan richten op de nieuwe triptiek (ecologie, gelijkheid en ethiek);

66.

roept ertoe op een beoordeling vooraf van de ecologische, economische en sociale meerwaarde verplicht op te nemen in de selectieprocedure van te financieren projecten binnen en buiten de Unie, en verlangt dat de resultaten van deze beoordelingen en de gebruikte indicatoren openbaar en volledig toegankelijk worden gemaakt;

67.

merkt op dat de rapportage over prestaties nog zwak is en dat er behoefte bestaat aan een regelmatige beoordeling van de inputparameters (financiële, personele, materiële en organisatorische middelen en regelgeving die nodig zijn voor de uitvoering van het programma), de output (de producten van het programma), de resultaten (de onmiddellijke gevolgen van het programma) en de impact (maatschappelijke veranderingen op de lange termijn);

68.

verwelkomt de opzet van een netwerk van nationale contactpunten in de lidstaten en de integratie van doelstellingen op het gebied van corruptiebestrijding in het proces van economische governance (Europees semester);

69.

vraagt de Commissie haar evaluatie van alle akkoorden met tabaksfabrikanten onverwijld bekend te maken, zodat kan worden uitgemaakt in hoeverre die doeltreffend zijn voor de bestrijding van fraude en vervalsing, die de financiële belangen van de EU schaden, en of het wenselijk is dit soort akkoorden te verlengen;

70.

wijst nadrukkelijk op de rol van de Rekenkamer, de hoge controle-instanties (SAI's), de Commissie en de beheersautoriteiten bij de controle op de regelmatigheid en de resultaten van overheidsuitgaven; verzoekt de Rekenkamer en de Commissie hun samenwerking met de SAI's in de lidstaten verder te verbeteren om middelen en projecten op meer gebieden en vaker aan een audit te onderwerpen;

71.

is bezorgd over de vaststelling van de Europese Ombudsman dat de Commissie, met uitzondering van DG Gezondheid, „niet volledig uitvoering geeft aan de regels en richtsnoeren van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO inzake transparantie en het werk van de tabaklobby” (9); is daarom van mening dat de geloofwaardigheid en de integriteit van de Commissie in gevaar zijn;

72.

dringt er bij alle relevante EU-instellingen op aan om artikel 5, lid 3, van het Kaderverdrag van de WHO inzake tabaksontmoediging toe te passen in overeenstemming met de aanbevelingen die in de desbetreffende richtsnoeren vervat zijn; vraagt de Commissie om onmiddellijke publicatie van haar evaluatie van de akkoorden met de tabaksproducenten en een beoordeling van het effect van de uitvoering van het WHO-Kaderverdrag; roept de Commissie op volledig transparant te zijn met betrekking tot de overeenkomsten met tabaksfabrikanten en de mogelijke verlenging ervan, en dringt er bij de lidstaten op aan regelmatig verslag uit te brengen over de uitgaven die zijn gedaan met de middelen die zij in verband met die overeenkomsten hebben ontvangen;

73.

is verheugd over de succesvolle resultaten van een groot aantal gezamenlijke douaneoperaties (GDO's), waarbij OLAF en de lidstaten samenwerkten met verschillende diensten van derde landen en die geleid hebben tot de inbeslagneming van o.a. 1,2 miljoen namaakproducten, waaronder parfums, auto-onderdelen, elektronische apparatuur en 130 miljoen sigaretten; benadrukt het feit dat de smokkel van zwaar belaste goederen tot een aanzienlijke derving van inkomsten voor de begrotingen van de EU en haar lidstaten leidt, en dat alleen al het directe verlies aan douane-inkomsten door sigarettensmokkel op meer dan 10 miljard EUR per jaar wordt geschat; wijst erop dat de handel in namaakgoederen tot inkomstenderving leidt voor de EU en haar lidstaten en voor het Europese bedrijfsleven;

74.

is ernstig bezorgd over de toenemende smokkel en andere vormen van illegale en clandestiene handel, die niet alleen gevolgen hebben voor de inning van douaneheffingen door de lidstaten en bijgevolg voor de EU-begroting, maar ook sterk geassocieerd zijn met de internationale georganiseerde criminaliteit, bedreigingen voor consumenten en negatieve gevolgen voor de werking van de interne markt, wat een belemmering vormt voor gelijke voorwaarden voor alle concurrerende ondernemingen, met name kmo's; verzoekt derhalve om betere coördinatie tussen OLAF, douaneautoriteiten en autoriteiten voor markttoezicht, om niet alleen deze problemen aan te pakken, maar ook de handel in producten te bestrijden die de intellectuele-eigendomswetgeving in de EU schenden;

75.

wijst erop dat het, om de legitieme productie van en handel in generieke geneesmiddelen niet te verstoren, van belang is een onderscheid te maken tussen legitieme generieke geneesmiddelen en frauduleuze namaakmedicijnen, en verzoekt eens te meer alle lidstaten die het VN-protocol tot uitbanning van illegale handel in tabaksproducten wel ondertekend, maar nog niet geratificeerd hebben, hun ratificatieprocedure zo snel mogelijk af te ronden;

76.

neemt nota van de rol van OLAF in verschillende GDO's bij het voorkomen van verliezen voor de EU-begroting en vraagt OLAF om in zijn toekomstige jaarverslagen meer informatie en concrete cijfers op te nemen over de bijdrage van OLAF aan de bescherming van de inkomstenzijde van de EU-begroting;

77.

is verheugd over de jaarlijkse interinstitutionele bijeenkomsten van de Raad, de Commissie, het Parlement, OLAF en het Comité van toezicht van OLAF; stelt met klem dat het voorzitterschap moet rouleren tussen de drie Europese instellingen; verzoekt de Commissie om steun voor het initiatief van het Parlement en dringt er bij de Raad op aan zijn negatieve standpunt ter zake te herzien;

78.

herhaalt zijn oproep met betrekking tot het jaarverslag 2013 over de bescherming van de financiële belangen van de EU (10), namelijk dat OLAF en zijn Comité van toezicht de resterende geschillen op korte termijn bijleggen; herhaalt dat OLAF noch zijn Comité van toezicht hun wettelijke taken in de huidige situatie van beperkte samenwerking doeltreffend kunnen vervullen; neemt met bezorgdheid kennis van het gebrek aan vooruitgang en beschouwt de huidige situatie daarom als onaanvaardbaar; verzoekt de Commissie haar rol ten volle te vervullen en actief te werken aan een oplossing voor de lange termijn die onverwijld ten uitvoer moet worden gelegd;

79.

is van mening dat het Comité van toezicht, als logisch uitvloeisel van zijn mandaat, moet beschikken over autonoom personeel, dat los staat van de OLAF-administratie, en financieel autonoom moet zijn; verzoekt OLAF het Comité van toezicht inzage te verlenen in de documenten die het Comité van toezicht nodig acht om zijn taak overeenkomstig zijn mandaat te kunnen vervullen; dringt er bij de Commissie op aan om met een voorstel te komen dat de OLAF-verordening in deze zin wijzigt;

80.

merkt op dat er een discrepantie bestaat tussen de fraudegegevens die OLAF via openbare en particuliere bronnen in de lidstaten verzamelt (OLAF, verslag 2014) en de zeer grote ongelijkheid bij de terugvordering van middelen die OLAF de lidstaten aanbeveelt; verzoekt de Commissie steun te verlenen aan initiatieven gericht op verhoging van het terugvorderingspercentage bij fraudegevallen;

81.

dringt bij de Commissie aan op volledige transparantie over alle verzoeken van nationale openbaar aanklagers om de immuniteit van OLAF-personeel op te heffen, met inbegrip van die van de directeur-generaal van OLAF;

82.

is ingenomen met de aantoonbare doeltreffendheid van het OLAF-onderzoek naar aanleiding van de vraag of er op grond van de oorsprong van producten terecht preferentiële tarieven zijn toegepast, en verzoekt de lidstaten deze bevindingen in aanmerking te nemen en overeenkomstig de EU-douanewetgeving alle noodzakelijke en passende maatregelen te treffen; verzoekt de Commissie erop te blijven toezien dat de lidstaten op basis van de mededelingen in het kader van de wederzijdse bijstand de doeltreffendheid van hun risicobeheerssystemen en controlestrategieën verbeteren, om te voorkomen dat er verliezen voor de EU-begroting ontstaan doordat goederen die niet in aanmerking komen voor een preferentieel tarief uit hoofde van een preferentiële handelsovereenkomst wel als zodanig worden ingevoerd; verzoekt de Commissie eveneens haar toezegging gestand te doen en beoordelingen achteraf te verrichten van preferentiële handelsovereenkomsten met aanzienlijke economische, sociale en milieugevolgen, met inbegrip van een stelsel voor periodieke verslaglegging door de begunstigde landen met betrekking tot hun beheer en controle van preferentiële herkomst;

83.

merkt op dat het globaal vervolgen van delicten, waaronder fraude, corruptie, witwassen van geld, daarmee verband houdende georganiseerde misdaad en andere illegale activiteiten die de financiële belangen van de EU schaden, een absolute voorwaarde is voor het goede functioneren van de EU; benadrukt dat systematisch moet worden bekeken welk gevolg wordt gegeven aan de aanbevelingen van OLAF; is van mening dat de follow-up van die aanbevelingen vereist dat aan OLAF in de nationale wetgeving procedurele rechten worden toegekend, om te garanderen dat de aanbevelingen worden geëerbiedigd en door de nationale autoriteiten in aanmerking worden genomen;

84.

verzoekt de Commissie opheldering te verschaffen over de belangrijkste redenen waarom lidstaten geen werk maken van vermeende gevallen van fraude die de financiële belangen van de Europese Unie schaden, zoals door OLAF aan hen voorgelegd;

85.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, het Hof van Justitie van de Europese Unie, de Europese Rekenkamer, het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) en het Comité van toezicht van OLAF.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/15

—

gezien artikel 2 en artikel 3, lid 3, tweede alinea, van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en artikel 8 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien artikel 23 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gezien het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM),

—

gezien de Universele Verklaring van de rechten van de mens van 1948,

—

gezien het VN-verdrag van 1979 inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (CEDAW),

—

gezien de verklaring en het actieplatform van Peking, die op 15 september 1995 zijn goedgekeurd op de vierde Wereldvrouwenconferentie, de latere slotdocumenten die zijn aangenomen op de speciale bijeenkomsten van de Verenigde Naties Peking + 5 (2000), Peking + 10 (2005) en Peking + 15 (2010), en het slotdocument van de toetsingsconferentie Peking + 20,

—

gezien de conclusies van de Raad van 26 mei 2015 over gender in ontwikkeling,

—

gezien het gezamenlijke werkdocument van 21 september 2015 getiteld „Gendergelijkheid en empowerment van vrouwen: het leven van meisjes en vrouwen via de externe betrekkingen van de EU veranderen (2016-2020)” (SWD(2015)0182) en de Conclusies van de Raad van 26 oktober 2015 inzake het genderactieplan 2016-2020,

—

gezien artikel 3 van het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, dat „gender” definieert als „de sociaal geconstrueerde rollen, gedragingen, activiteiten en eigenschappen die een bepaalde maatschappij passend acht voor vrouwen en mannen”,

—

gezien het Europees pact voor gendergelijkheid (2011-2020) dat werd aangenomen door de Europese Raad in maart 2011,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 5 maart 2010 getiteld „Een grotere inzet voor de gelijkheid van vrouwen en mannen: Een Vrouwenhandvest” (COM(2010)0078),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 21 september 2010 getiteld „Strategie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 2010-2015” (COM(2010)0491),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie getiteld „Strategisch engagement voor gendergelijkheid 2016-2019” (SWD(2015)0278),

—

gezien het onderzoeksverslag van de Commissie getiteld „Beoordeling van de sterke en zwakke punten van de strategie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 2010-2015”,

—

gezien de Strategie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 2014-2017 van de Raad van Europa,

—

gezien de in 2015 gepubliceerde studie van het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) getiteld „Advancing women in political decision-making — Way forward”,

—

gezien de conclusies en aanbevelingen in het rapport van het EIGE over genderspecifieke parlementen: een mondiaal overzicht van goede praktijken, gepubliceerd in 2011,

—

gezien zijn resoluties van 10 februari 2010 over gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de Europese Unie — 2009 (1), van 8 maart 2011 over gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de Europese Unie — 2010 (2), van 13 maart 2012 over gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de Europese Unie — 2011 (3) en van 10 maart 2015 over vooruitgang op het gebied van de gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de Europese Unie in 2013 (4),

—

gezien zijn resolutie van 13 maart 2003 over gendermainstreaming in het Europees Parlement (5),

—

gezien zijn resolutie van 18 januari 2007 over de geïntegreerde benadering van de gelijkheid van mannen en vrouwen in de werkzaamheden van de commissies (6),

—

gezien zijn resolutie van 22 april 2009 over de geïntegreerde benadering van gendergelijkheid in het kader van de werkzaamheden van de commissies en delegaties (7),

—

gezien zijn resolutie van 7 mei 2009 over gendermainstreaming in de externe betrekkingen van de EU en haar vredesopbouw/natievorming (8),

—

gezien zijn resolutie van 13 maart 2012 over vrouwen in politieke besluitvorming — kwaliteit en gelijkheid (9),

—

gezien zijn resolutie van 9 juni 2015 over de EU-strategie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen na 2015 (10),

—

gezien zijn resolutie van 3 februari 2016 over de nieuwe strategie voor gendergelijkheid en vrouwenrechten in Europa na 2015 (11),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 21 februari 1996 getiteld „Integratie van de gelijke kansen voor vrouwen en mannen in alle communautaire beleidsvormen en acties” (COM(1996)0067), waarin zij zich verbond aan „de bevordering van de gelijke kansen voor vrouwen en mannen […] in het geheel van acties en beleidsvormen […] op alle niveaus”, waarmee feitelijk het principe van gendermainstreaming werd vastgelegd,

—

gezien de in 2014 gepubliceerde studie van beleidsondersteunende afdeling C van het Europees Parlement getiteld „Evaluatie van de bijdrage van de strategie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 2010-2015 aan de verwezenlijking van de doelstellingen van het actieprogramma van Peking”,

—

gezien de in 2014 gepubliceerde studie van beleidsondersteunende afdeling C van het Europees Parlement getiteld „Gendermainstreaming in commissies en delegaties van het Europees Parlement”,

—

gezien de in 2015 gepubliceerde studie van beleidsondersteunende afdeling D van het Europees Parlement getiteld „De EU-begroting voor gendergelijkheid”,

—

gezien de in mei 2014 gepubliceerde nota van UN Women getiteld „Guidance on the development of gender equality and the empowerment of women policies”,

—

gezien het in 2014 gepubliceerde document van het European Policy Institutes Network getiteld „Advances in EU Gender Equality: Missing the mark?”,

—

gezien het jaarverslag 2014 van de personeelsdienst, gepubliceerd door het directoraat-generaal Personeelszaken,

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A8-0034/2016),

A.

overwegende dat artikel 8 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) bepaalt dat gendermainstreaming een horizontaal beginsel is, en dat artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) bepaalt dat gelijkheid van vrouwen en mannen een waarde is waarop de Unie berust;

B.

overwegende dat het Handvest van de grondrechten specifieke bepalingen bevat over gelijkheid tussen vrouwen en mannen als horizontaal beginsel, en dat artikel 6 VEU bepaalt dat het Handvest dezelfde juridische waarde heeft als de Verdragen;

C.

overwegende dat het verwezenlijken van gelijkheid tussen vrouwen en mannen van wezenlijk belang is voor de bescherming van de mensenrechten, voor de werking van de democratie, voor de eerbiediging van de rechtsstaat en voor economische groei, sociale insluiting en duurzaamheid;

D.

overwegende dat er geen schot zit in de verwezenlijking van gendergelijkheid in de EU, en het in dit tempo nog enige tijd zal duren voordat er gelijkheid is;

E.

overwegende dat de Commissie in haar Strategisch engagement voor gendergelijkheid 2016-2019 beloofde werk te blijven maken van gendermainstreaming, onder meer door middel van beoordelings- en monitoringsactiviteiten; overwegende dat de Commissie wat betreft haar strategisch engagement voor gendergelijkheid na 2015 echter slechts volstaat met een intern werkdocument;

F.

overwegende dat de vijfde doelstelling van de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen het bereiken van gendergelijkheid in uiterlijk 2030 is;

G.

overwegende dat gendermainstreaming gedefinieerd wordt als „de integratie van een genderperspectief in alle fasen van het EU-beleid — voorbereiding, ontwerp, tenuitvoerlegging, monitoring en beoordeling van het beleid, wettelijke maatregelen en bestedingsprogramma's — om de gelijkheid tussen vrouwen en mannen te bewerkstelligen” (12);

H.

overwegende dat gendermainstreaming ook de rechten en standpunten en het welzijn van LGBTIQ's en mensen van welke genderidentiteit dan ook moet omvatten;

I.

overwegende dat gendermainstreaming zowel proactief als reactief ingezet moet kunnen worden om gelijkheid tussen vrouwen en mannen te verwezenlijken;

J.

overwegende dat gendermainstreaming op zichzelf geen beleidsdoelstelling is, maar een essentieel middel om gendergelijkheid te bewerkstelligen, en dat het altijd gecombineerd wordt met andere specifieke acties en beleidsmaatregelen om gendergelijkheid te bevorderen;

K.

overwegende dat het tot de verantwoordelijkheden van de bevoegde commissie behoort om er mede voor te zorgen dat gendermainstreaming in alle beleidsdomeinen ten uitvoer wordt gelegd en verder wordt ontwikkeld;

L.

overwegende dat de meerderheid van de parlementaire commissies over het algemeen belang hecht aan gendermainstreaming (in het kader van hun wetgevingswerkzaamheden, bij hun contacten met de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid en bij de opstelling van actieplannen inzake gelijkheid), maar dat een aantal commissies niet of nauwelijks aandacht aan dit onderwerp schenkt;

M.

overwegende dat de bevoegde commissie sinds de vorige zittingsperiode de werkwijze heeft ontwikkeld om door middel van „amendementen gendermainstreaming” (GMA's) specifieke bijdragen te leveren aan de verslagen van andere commissies; overwegende dat een in 2014 gepubliceerde studie (13) heeft uitgewezen dat van de GMA's die tussen juli 2011 en februari 2013 ingediend werden, 85 % opgenomen werd in de definitieve verslagen die door de ten principale bevoegde commissies goedgekeurd werden; overwegende dat er gegevens verzameld moeten worden met betrekking tot de periode na februari 2013, om ook de huidige stand van zaken op het gebied van gendermainstreaming in het Parlement te kunnen beoordelen;

N.

overwegende dat, overeenkomstig de resolutie over gendermainstreaming uit 2003, elke parlementaire commissie één lid benoemt tot verantwoordelijke voor gendermainstreaming, en er zo een „netwerk voor gendermainstreaming” is ontstaan; overwegende dat in de daaropvolgende resoluties over dit onderwerp opgeroepen werd om het netwerk verder uit te bouwen en om een gelijkaardig netwerk op te richten in de interparlementaire delegaties; overwegende dat het netwerk ondersteund wordt door een netwerk op personeelsniveau in de secretariaten van de commissies;

O.

overwegende dat de leden van het netwerk een vragenlijst hebben ingevuld ter beoordeling van de stand van zaken van gendermainstreaming in hun respectieve beleidsdomeinen;

P.

overwegende dat bij het MFK (meerjarig financieel kader) een gezamenlijke verklaring hoort van de drie instellingen, die overeengekomen zijn dat „in de jaarlijkse begrotingsprocedures voor het MFK 2014-2020 waar nodig genderelementen zullen worden geïntegreerd, waarbij rekening wordt gehouden met de wijze waarop het algeheel financieel kader van de Unie aan meer gendergelijkheid bijdraagt (en voor gendermainstreaming zorgt)”; overwegende dat er desondanks in de praktijk meer inspanningen moeten worden gedaan ter bevordering van gendermainstreaming en empowerment van vrouwen, omdat de bestaande beleidsmaatregelen slechts zeer ten dele ten uitvoer zijn gelegd en er onvoldoende financiële middelen beschikbaar zijn gesteld voor genderkwesties;

Q.

overwegende dat genderbudgettering door geen van de EU-instellingen consequent wordt toegepast;

R.

overwegende dat het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE) werd opgericht om de gelijkheid tussen vrouwen en mannen te bevorderen, onder meer door middel van gendermainstreaming in al het beleid van de Unie en het daaruit voortvloeiende nationale beleid; overwegende dat het EIGE een Platform voor gendermainstreaming heeft ontwikkeld en een gendergelijkheidswoordenboek met een verklarende woordenlijst heeft opgesteld ter ondersteuning van beleidsmakers, personeel van EU-instellingen en overheidsorganen bij de integratie van een genderperspectief in hun werkzaamheden;

S.

overwegende dat gendermainstreaming zowel gaat over het integreren van een genderperspectief in de inhoud van de verschillende beleidsdomeinen, als over het zorgen voor vertegenwoordiging van vrouwen en mannen en personen van welke genderidentiteit dan ook in die beleidsdomeinen; overwegende dat deze twee facetten in alle fasen van het beleidsvormingsproces de nodige aandacht moeten krijgen;

T.

overwegende dat alle interne en externe EU-beleidsmaatregelen zodanig ontworpen moeten zijn dat zij in gelijke mate jongens en meisjes, mannen en vrouwen, en alle andere genderidentiteiten ten goede komen;

U.

overwegende dat de tenuitvoerlegging van gendermainstreaming in het evaluatieverslag van de Commissie over de strategie voor de gelijkheid van vrouwen en mannen 2010-2015 wordt genoemd als een van de belangrijkste zwakke punten;

V.

overwegende dat een gendergevoelig parlement een cruciale rol speelt bij het bestrijden van genderongelijkheid, het bevorderen van gelijke economische, sociale en politieke participatie van vrouwen en mannen en het uitbreiden van het kader voor gendergelijkheid;

W.

overwegende dat scholing van EP-leden en -personeelsleden, met name personen die een leidinggevende functie bekleden, op het gebied van gendermainstreaming van cruciaal belang is bij het bevorderen van de integratie van het genderperspectief op alle beleidsgebieden en in alle fasen van de beleidsvorming;

X.

overwegende dat onvoldoende middelen en personeel worden toegekend om een reële vooruitgang in de gendermainstreaming van de werkzaamheden van het Parlement te waarborgen;

Y.

overwegende dat de systematische en periodieke verzameling van naar geslacht uitgesplitste gegevens en statistieken bij beleidseffectbeoordelingen en in het kader van de beleidsvorming onontbeerlijk is om de vooruitgang op het vlak van gendergelijkheid te kunnen analyseren; overwegende dat er binnen het Parlement meer degelijk onderzoek gedaan moet worden om het belang en de gevolgen van instrumenten op het gebied van gendermainstreaming voor beleidsresultaten, -oplossingen en wetgevingsteksten in kaart te brengen;

Z.

overwegende dat vrouwen in besluitvormende topfuncties op politiek en administratief niveau ondervertegenwoordigd blijven, ook binnen de fracties van het Parlement; overwegende dat vrouwen vaak voorzitter zijn van de commissies die minder te maken hebben met de toewijzing van middelen en economische besluitvorming; overwegende het Parlement ervoor moet zorgen dat de verhouding tussen mannen en vrouwen in besluitvormende functies evenwichtig is, om de kwaliteit van de besluitvorming te verbeteren; overwegende dat ook mannen betrokken moeten worden bij de bevordering van gendergelijkheid op alle gebieden en op alle niveaus en dat mannelijke EP-leden aangespoord moeten worden om zich binnen hun werkzaamheden met gendermainstreaming bezig te houden;

AA.

overwegende dat het Parlement beschikt over de organisatorische structuur om gendermainstreaming bij zijn activiteiten te bevorderen, maar dat deze structuur beter gecoördineerd, versterkt en uitgebreid moet worden, door middel van een versterkte politieke en bestuurlijke inzet, om een hogere mate van gendergelijkheid te verwezenlijken;

AB.

overwegende dat de interinstitutionele samenwerking tussen het Parlement, de Raad en de Commissie op het gebied van gendermainstreaming moet worden verbeterd, om ervoor te zorgen dat genderperspectieven in alle fasen van de beleidsvorming kunnen worden geïntegreerd en de gendermainstreaming bij de werkzaamheden van het Parlement wordt ondersteund;

AC.

overwegende dat de inbreng van externe belanghebbenden, zoals maatschappelijke organisaties, lokale organisaties die zich inzetten voor vrouwenrechten en gendergelijkheid, internationale instellingen, de academische wereld en nationale parlementen, een belangrijke rol speelt bij de verbetering van de gendermainstreamingprocessen van het Parlement en tevens onmisbaar is als het gaat om het uitwisselen van informatie met het oog op de bevordering van beste praktijken;

AD.

overwegende dat in de resolutie van het Parlement over gendermainstreaming uit 2007 wordt voorgesteld de gendermainstreaming bij de werkzaamheden van het Parlement elke twee jaar te beoordelen;

1.

is van mening dat een genderperspectief maar in een beleidsproces geïntegreerd is als twee verschillende facetten in overweging worden genomen: de inhoud van het beleid, en de gendervertegenwoordiging in de diensten en bij de beleidsvorming; merkt voorts op dat het voor het streven naar gendergelijkheid van cruciaal belang is om te kunnen beschikken over duidelijke gegevens over de gevolgen van het beleid;

2.

merkt op dat binnen het organigram van het Parlement verschillende organen de taak hebben om gendermainstreaming te ontwikkelen en ten uitvoer te leggen, zowel op beleidsniveau als op niveau van de dagelijkse werking:

3.

betreurt dat de activiteiten van deze verschillende voor gendermainstreaming bevoegde organen niet worden gecoördineerd of geïntegreerd, noch binnen het Parlement noch in samenwerking met andere instellingen (er is geen interinstitutioneel samenwerkingsmechanisme voor gendermainstreaming); neemt zich voor om een daadwerkelijke samenwerking tussen alle actoren binnen dit institutioneel kader tot stand te brengen, op basis van specifieke mechanismen zoals monitoring en feedback over prestaties;

4.

spreekt nogmaals de belofte uit om regelmatig een beleidsplan voor gendermainstreaming binnen het Parlement goed te keuren en ten uitvoer te leggen, teneinde gendergelijkheid in het algemeen te bevorderen door het genderperspectief te integreren in zijn beleid en in zijn activiteiten, ook in beleidsvormingsstructuren en administratie;

5.

roept op om het netwerk voor gendermainstreaming, waarin niet alleen de commissies vertegenwoordigd zijn maar ook de interparlementaire delegaties, verder uit te bouwen, en vraagt dat het netwerk volledig betrokken wordt bij de regelmatige monitoring van gendermainstreaming over de beleidsgrenzen heen; wijst op het belang van een grotere deelname van EP-leden aan dit netwerk en pleit ervoor om bij het netwerk, net als bij commissies en delegaties, plaatsvervangende EP-leden aan te wijzen, zodat de participatiegraad zal stijgen;

6.

benadrukt dat volgens de bovengenoemde studie uit 2014 procedures waarbij met andere commissies wordt samengewerkt het meest doeltreffend zijn om een gendergelijkheidsperspectief in het beleidsvormingsproces te integreren; benadrukt dat het belangrijk is dat de andere commissies hun medewerking verlenen aan gendermainstreaming, en dit in hun werkzaamheden implementeren;

7.

verzoekt de bevoegde diensten om te blijven werken aan maatregelen die voor een beter evenwicht tussen werk en privéleven moeten zorgen; betreurt dat vrouwelijke ambtenaren van het EP vooral tot de functiegroep assistent (AST) behoren; vraagt om de gendergelijkheid binnen het Parlement jaarlijks te analyseren op basis van naar geslacht uitgesplitste gegevens, op alle personeelsniveaus en in alle politieke organen, en vraagt dat het verslag hiervan openbaar wordt gemaakt;

8.

pleit voor het aanpakken van de structurele belemmeringen en voor het scheppen van een klimaat dat gunstig is voor de participatie van vrouwen in beleidsbepalende functies op welk niveau dan ook, zoals maatregelen voor het verenigen van werk en privéleven en positieve acties die zich richten op het vergroten van het aantal personen van het ondervertegenwoordigde geslacht in functies die hetzij door mannen hetzij door vrouwen gedomineerd worden; verzoekt politieke partijen hun verantwoordelijkheden ter zake van het bevorderen van de deelname van vrouwen te nemen, aangezien de bevoegdheid om kandidaten te werven, te selecteren en te nomineren bij de politieke partijen ligt;

9.

betreurt dat de streefcijfers voor genderevenwicht in het hoger en middenkader die in 2006 door het Bureau werden goedgekeurd (verslag-Kaufmann), niet tegen de deadline van 2009 werden gehaald en ook tot op heden niet zijn verwezenlijkt; merkt op dat de Groep op hoog niveau inzake gendergelijkheid en diversiteit deze streefcijfers telkens voor de daaropvolgende jaren heeft overgenomen; dringt erop aan dat er doeltreffende, corrigerende en ingrijpende maatregelen worden genomen om deze gendergelijkheidsdoelstellingen op zo kort mogelijke termijn te realiseren;

10.

merkt op dat de Groep op hoog niveau inzake gendergelijkheid en diversiteit bevoegd is voor de goedkeuring van een Actieplan voor de bevordering van gelijkheid en diversiteit in het Parlement, en voor de opvolging van de implementatie ervan; verzoekt de Groep op hoog niveau om met de steun van de bevoegde diensten een alomvattende routekaart voor gendergelijkheid in te dienen, die aangeeft hoe de vertegenwoordiging van vrouwen in het hoger en middenkader tegen 2020 tot 40 % verhoogd kan worden; verzoekt het directoraat-generaal Personeelszaken en de fracties te overwegen om, als er een vacature is, voor de functie van afdelingshoofd zowel een vrouw als een man voor te dragen;

11.

pleit ervoor dat de vaste rapporteur voor gendermainstreaming, als die functie eenmaal is ingesteld, met de Groep op hoog niveau samenwerkt om te waarborgen dat de voor het secretariaat en het personeel van het Parlement geldende streefcijfers inzake gendermainstreaming worden gehaald;

12.

verzoekt de fracties de mogelijkheid te overwegen om zowel een vrouw als een man als kandidaat-voorzitter voor commissies en werkgroepen voor te stellen;

13.

merkt op dat gelijke vertegenwoordiging van mannen en vrouwen binnen alle commissies wenselijk is, voor zover de omstandigheden dat toelaten; verzoekt de fracties te overwegen op gecoördineerde wijze in alle commissies EP-leden van het ondervertegenwoordigde geslacht te benoemen; verzoekt de fracties een gelijk aantal mannelijke en vrouwelijke EP-leden te benoemen als leden en leden-plaatsvervangers van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid, om de betrokkenheid van mannen bij het gendergelijkheidsbeleid te vergroten;

14.

benadrukt dat het gebruik van GMA's doeltreffender is dan werken met adviezen, omdat GMA's beknopter zijn, sneller ingediend kunnen worden en fundamentele, specifieke en afgebakende kwesties betreffen; roept de bevoegde commissie opnieuw op om deze werkwijze met GMA's in het reglement op te nemen, met inachtneming van de specifieke rol die de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid vervult bij gendermainstreaming als een horizontaal principe; dringt aan op nauwere samenwerking tussen de commissies en op doeltreffende coördinatie, zowel op politiek als op administratief niveau, tussen het netwerk voor gendermainstreaming en de bevoegde commissie, met als doel om de genderdimensie daadwerkelijk een plaats te geven in de verslagen; wijst erop dat de leden van het netwerk in de commissies een belangrijke taak hebben, omdat zij ervoor zorgen dat de bevoegde commissie een doeltreffende bijdrage kan leveren in de vorm van GMA's en adviezen, en dringt aan op doeltreffende coördinatie tussen de verantwoordelijke leden van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid en de leden van het netwerk in het kader van de GMA-procedure; wijst op het belang van nauwe samenwerking inzake GMA's en adviezen tussen de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid en de secretariaten van de ten principale bevoegde commissies, om te zorgen voor een optimale organisatie en planning voor een doeltreffende input in het verslag;

15.

betreurt het dat er nog steeds geen maatregelen voor genderbudgettering zijn getroffen, ondanks de interinstitutionele verklaring over het bijdragen tot gendermainstreaming die als bijlage aan het MFK is toegevoegd; benadrukt in dit verband dat het noodzakelijk is om nauw toezicht te houden op hoe de principes van de gezamenlijke verklaring zijn geïmplementeerd, met name wat betreft de jaarlijkse begrotingsprocedures, en vraagt dat de bevoegde commissie een formele rol toegewezen krijgt bij de herziening van het MFK;

16.

benadrukt dat het gendervriendelijk maken van de begroting door middel van planning, programmering en budgettering die bijdraagt aan de bevordering van gendergelijkheid en de verwezenlijking van de rechten van vrouwen behoort tot de middelen die beleidsmakers inzetten om de genderkloof te dichten; betreurt dat uit inspanningen om de begroting gendervriendelijk te maken is gebleken dat het genderperspectief nog lang niet in alle beleid, op alle niveaus en in elke fase van het beleidsvormingsproces aanwezig is; merkt op dat het in dit verband essentieel is om de capaciteit binnen het Parlement op het gebied van genderbewust budgetteren te vergroten, om de toezichthoudende rol van het Parlement op dit gebied te versterken; merkt op dat besluiten over uitgaven en ontvangsten volledig andere gevolgen hebben voor vrouwen dan voor mannen en benadrukt dat de EU-leden in de desbetreffende commissies deze uiteenlopende gevolgen bij het opstellen van de begroting moeten laten meewegen; benadrukt dat het gendervriendelijk maken van de begroting de controleerbaarheid en transparantie met betrekking tot de inzet van het Parlement inzake gendergelijkheid bevordert;

17.

merkt op dat de Commissie zich voorgenomen heeft om verder te gaan met gendermainstreaming door, in overeenstemming met de beginselen voor betere regelgeving, gendergelijkheid als criterium op te nemen in effectbeoordelingen en evaluaties, en overweegt om in 2017 een verslag op te stellen over gendermainstreaming in de Commissie;

18.

herhaalt dat voldoende middelen nodig zijn, ook op het niveau van het Parlement, om naar geslacht gespecificeerde effectbeoordelingen en analyses te kunnen ontwikkelen; verzoekt de Commissie bij alle nieuwe wetgevings- of beleidsvoorstellen een gendereffectbeoordeling uit te voeren, op basis van een grondige beoordeling van de effecten ervan op de grondrechten en om te waarborgen dat de EU de vrouwenrechten handhaaft; benadrukt dat bij dergelijke analyses en bij de methoden voor het verzamelen van gegevens rekening moet worden gehouden met de ervaringen van LGBTIQ's; onderstreept dat commissies moeten worden gestimuleerd om gebruik te maken van interne deskundigheid, alsook van de externe deskundigheid van andere particuliere of overheidsorganen en -instellingen die activiteiten ontplooien op het gebied van gendergelijkheid;

19.

roept het EIGE op om alle commissies regelmatig te informeren, zodat het genderperspectief in alle domeinen van de beleidsvorming benadrukt wordt, en om de gegevens en de instrumenten die het heeft ontwikkeld, zoals het platform voor gendermainstreaming, beschikbaar te stellen, als onderdeel van een bredere inspanning voor capaciteitsopbouw, ook ten behoeve van personeel en parlementaire medewerkers; verzoekt de Onderzoeksdienst om regelmatig gedetailleerd kwalitatief en kwantitatief onderzoek uit te voeren naar de vooruitgang op het gebied van gendermainstreaming binnen het Parlement en naar het functioneren van de daarvoor bedoelde organisatiestructuren;

20.

betreurt dat het EIGE op dit moment over onvoldoende middelen beschikt om alle werkzaamheden waarmee het is belast uit te voeren, en benadrukt dat er daarom voor gezorgd moet worden dat de begroting van het EIGE beter aansluit bij het ruime mandaat van dit instituut;

21.

merkt op dat op basis van de antwoorden op de vragenlijsten over de stand van zaken op het gebied van gendermainstreaming binnen de parlementaire commissies geconcludeerd kan worden dat bepaalde instrumenten zeer doeltreffend zijn om een genderperspectief in de werkzaamheden van de commissies te integreren, waaronder:

pleit ten zeerste voor de verdere ontwikkeling en integratie van deze instrumenten in de werkzaamheden van het Parlement;

22.

herinnert eraan dat evaluaties en programma's op het gebied van gendermainstreaming vergezeld moeten gaan van doeltreffende follow-upmaatregelen, om te waarborgen dat alle maatregelen doeltreffend zijn en eventuele problemen worden aangepakt; benadrukt dat het belangrijk is dat er in voorkomend geval corrigerende maatregelen worden genomen, en dat gendermainstreaming wordt toegepast als blijkt dat er na de tenuitvoerlegging van corrigerende maatregelen te weinig vooruitgang is geboekt;

23.

beveelt het directoraat-generaal Voorlichting van het Parlement aan om bij informatieverstrekking over de beleidsvorming binnen het Parlement meer aandacht te schenken aan de genderdimensie;

24.

spreekt uitdrukkelijk zijn steun uit voor de ontwikkeling van gerichte en regelmatige opleidingen over gendermainstreaming, waarvoor voldoende middelen beschikbaar worden gemaakt en die in de specifieke behoeften van het Parlement voorzien, voor alle personeelsleden van het Parlement die zicht bezighouden met beleid, met uitgebreidere scholing voor het middenkader en hoger leidinggevend personeel, met name afdelingshoofden; dringt erop aan dat EP-leden, parlementaire medewerkers en fractiemedewerkers toegang krijgen tot scholing inzake gendermainstreaming; vraagt dat leiderschapscursussen worden georganiseerd voor vrouwen en dat vrouwen de gelegenheid wordt geboden om ervaring op te doen in leidinggevende posities; pleit ervoor dat in het kader van trainingen ook aandacht wordt besteed aan meervoudige en intersectionele vormen van discriminatie; wijst erop dat alle diensten van het Parlement zich bewust moeten zijn van hun verantwoordelijkheden inzake de toepassing van gendermainstreaming, ook de diensten die bevoegd zijn op het gebied van personeelszaken, beveiliging en facilitaire ondersteuning; stelt voor specifieke richtsnoeren op het gebied van personeelszaken in te voeren voor de doeltreffende toepassing van gendermainstreaming, met als doel het welzijn van alle personeelsleden, waaronder LGBTIQ's, op het werk te verbeteren;

25.

roept nogmaals op om de belofte om een tweejaarlijks verslag over gendermainstreaming in de werkzaamheden van het Parlement uit te brengen, effectief waar te maken; is zich bewust van de rol die het netwerk voor gendermainstreaming speelt bij het beoordelen van de stand van zaken van gendermainstreaming in alle beleidsdomeinen, en raadt aan om van de vragenlijst die als basis voor het hierboven genoemde verslag werd gebruikt, een jaarlijkse monitoringsmethode te maken;

26.

merkt op dat de leden van het netwerk over het algemeen op de vragenlijst antwoordden dat in hun specifieke beleidsdomein rekening werd gehouden met genderspecifieke behoeften, en dit bij verschillende werkzaamheden, zoals verslagen, amendementen over gelijkheid tussen vrouwen en mannen, onderzoeken, hoorzittingen, missies en gedachtewisselingen;

27.

is ingenomen met de specifieke initiatieven van diverse parlementaire commissies op dit gebied; betreurt dat een grote meerderheid van de commissies nog geen actieplan voor gelijkheid tussen vrouwen en mannen voor hun werkzaamheden heeft goedgekeurd noch besproken; onderstreept het belang van samenwerking tussen de bevoegde organen en alle commissies met het oog op de uitwisseling van beste praktijken, ook via het netwerk voor gendermainstreaming, en van de vaststelling van een duidelijke, in het Reglement van het Parlement op te nemen procedure voor de goedkeuring van genderactieplannen voor alle commissies en delegaties; beveelt aan dat alle commissies eens in de twee jaar, gelijktijdig met het opstellen van het verslag over gendermainstreaming, een hoorzitting organiseren over gendermainstreaming binnen hun beleidsgebied;

28.

benadrukt dat het belangrijk is om de werking van het netwerk voor gendermainstreaming grondig te evalueren en op zoek te gaan naar manieren om zijn leden meer te betrekken en nog bewuster te maken; vindt dat de leden en plaatsvervangers van het netwerk voor gendermainstreaming toegewijd moeten zijn aan gendergelijkheid, maar merkt op dat zij niet noodzakelijkerwijs leden hoeven te zijn van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid, zodat een grotere pool van leden zich kan inzetten voor gendermainstreaming; raadt aan dat regelmatig contact en uitwisselingen plaatsvinden tussen de bevoegde commissie en het netwerk;

29.

raadt aan dat het netwerk voor gendermainstreaming gezamenlijk wordt voorgezeten door een lid van de bevoegde commissie en een ander lid van het netwerk, dat op basis van een roulatiesysteem telkens uit een andere commissie komt, zodat het signaal wordt gegeven dat gendermainstreaming alle commissies betreft;

30.

is van oordeel dat er een intern toezichthoudend orgaan in het leven moet worden geroepen, dat belast wordt met de follow-up en evaluatie achteraf van de tenuitvoerlegging van instrumenten en acties; vraagt dat specifieke functieomschrijvingen worden opgesteld voor medewerkers die verantwoordelijk zijn voor gendermainstreaming binnen de commissies; verzoekt de bevoegde autoriteiten de vooruitgang op het gebied van gendermainstreaming binnen de commissies en delegaties twee maal per jaar te evalueren;

31.

is van mening dat sterkere interinstitutionele banden zullen zorgen voor een beter genderevenwicht in de EU-beleidsvorming; merkt op dat er op het gebied gendermainstreaming nog geen gestructureerde samenwerking is opgezet met andere institutionele partners, zoals de Commissie, de Raad of het EIGE; roept de Commissie op om een passend kader voor te stellen voor de totstandbrenging van interinstitutionele samenwerking op het gebied van gendermainstreaming, en daarbij ook andere belanghebbenden op dit gebied te betrekken;

32.

verzoekt de Commissie te zorgen voor een follow-up van de resultaten van de openbare raadpleging en de standpunten van het Parlement en de Raad door onverwijld een mededeling vast te stellen over een nieuwe strategie voor gendergelijkheid en vrouwenrechten na 2015, in het kader waarvan gendergelijkheidskwesties in lijn met de internationale agenda worden aangepakt;

33.

raadt aan dat de Europese Ombudsman de Groep op hoog niveau inzake gendergelijkheid en diversiteit van het Parlement elk jaar informeert over klachten van wanbeheer die betrekking hebben op gendergelijkheid in het Parlement, met inachtneming van het Besluit van het Europees Parlement inzake het Statuut van de Europese Ombudsman en de algemene voorwaarden voor de uitoefening van zijn ambt;

34.

is van mening dat het delen van beste praktijken met andere organisaties ervoor zorgt dat de capaciteit in het Parlement opgebouwd wordt, en dat de implementatie van gendermainstreaming doeltreffender zal verlopen; roept op om op alle niveaus het delen van beste praktijken te organiseren met andere instellingen en organisaties zoals UN Women, de Raad van Europa, de EU-instellingen en de stakeholders die betrokken zijn bij het bevorderen van gendergelijkheid, zoals organen voor gendergelijkheid, de sociale partners en ngo's; stimuleert deelname aan specifieke programma's voor capaciteitsopbouw van andere internationale organisaties en raadt aan hun steun te winnen om op maat gemaakte programma's voor gendermainstreaming te organiseren;

35.

verzoekt het directoraat-generaal Personeelszaken om beste praktijken en technische bijstand op het gebied van gendergelijkheid en diversiteit uit te wisselen, bijvoorbeeld met het Amerikaans Congres en nationale organen voor gendergelijkheid, met betrekking tot het verbeteren van de positie van ondervertegenwoordigde raciale en etnische minderheden in het kader van aanwervingsprocedures voor kortlopende contracten en EPSO-aanwervingsprocedures; dringt erop aan aandacht te besteden aan stagiairs, en initiatieven en programma's te ontwikkelen ter bevordering van stageplaatsen voor jongeren, met name vrouwen, van ondervertegenwoordigde raciale en etnische minderheden;

36.

benadrukt dat het noodzakelijk is om een open, permanente dialoog te voeren met de nationale parlementen, om regelmatige gedachtewisselingen te realiseren, nieuwe technieken uit te wisselen en verslag uit te brengen van beleidseffectbeoordelingen, teneinde een gezamenlijke aanpak te bevorderen en verder te werken aan de ontwikkeling van beste praktijken op het gebied van gendermainstreaming; beveelt aan op gezette tijden interparlementaire bijeenkomsten inzake gendermainstreaming te organiseren;

37.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de regeringen van de lidstaten.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/25

—

gezien artikel 2 en artikel 3, lid 3, tweede alinea, van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

—

gezien de artikelen 8 en 78 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU),

—

gezien artikel 23 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie,

—

gezien het Verdrag betreffende de status van vluchtelingen van 1951 en het Protocol daarbij van 1967,

—

gezien de Universele Verklaring van de rechten van de mens van 1948,

—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties van 1979 inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (IVDV) en algemene aanbeveling nr. 32 van 14 november 2014 van de IVDV-commissie inzake de gendergerelateerde aspecten van de vluchtelingenstatus, asiel, nationaliteit en de staatloosheid van vrouwen,

—

gezien het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (Overeenkomst van Istanbul),

—

gezien de verklaring en het actieprogramma van Peking, die op 15 september 1995 zijn goedgekeurd op de vierde Wereldvrouwenconferentie, en de latere slotdocumenten die zijn aangenomen op de speciale zittingen van de Verenigde Naties „Peking+5”, „Peking+10”, en „Peking+15”, en „Peking+20”,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 13 mei 2015 getiteld „Een Europese migratieagenda” (COM(2015)0240),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 27 mei 2015 getiteld „EU-actieplan tegen migrantensmokkel (2015-2020)” (COM(2015)0285),

—

gezien de conclusies van de Raad van 12 oktober 2015 over migratie, en met name de sterke betrokkenheid bij de mensenrechten van vrouwen en meisjes die daarin tot uiting wordt gebracht,

—

gezien Richtlijn 2011/36/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 5 april 2011 inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers hiervan, en ter vervanging van Kaderbesluit 2002/629/JBZ van de Raad,

—

gezien Richtlijn 2012/29/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten, en ter vervanging van Kaderbesluit van de Raad 2001/220/JBZ,

—

gezien Richtlijn 2013/33/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 tot vaststelling van normen voor de opvang van verzoekers om internationale bescherming,

—

gezien Richtlijn 2008/115/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 december 2008 over gemeenschappelijke normen en procedures in de lidstaten voor de terugkeer van onderdanen van derde landen die illegaal op hun grondgebied verblijven,

—

gezien Richtlijn 2013/32/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 betreffende gemeenschappelijke procedures voor de toekenning en intrekking van de internationale bescherming,

—

gezien het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een gemeenschappelijke EU-lijst van veilige landen van herkomst voor de toepassing van Richtlijn 2013/32/EU van het Europees Parlement en de Raad betreffende gemeenschappelijke procedures voor de toekenning en intrekking van de internationale bescherming, en tot wijziging van Richtlijn 2013/32/EU (COM(2015)0452),

—

gezien Verordening (EG) nr. 862/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007 betreffende communautaire statistieken over migratie en internationale bescherming,

—

gezien Verordening (EU) nr. 604/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 26 juni 2013 tot vaststelling van de criteria en instrumenten om te bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is voor de behandeling van een verzoek om internationale bescherming dat door een onderdaan van een derde land of een staatloze bij een van de lidstaten wordt ingediend,

—

gezien de conclusies van de Raad van 26 oktober 2015 getiteld „Genderactieplan 2016-2020”,

—

gezien het gezamelijke werkdocument van de diensten van de Commissie en van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van 25 maart 2015 met de titel „Implementation of the European Neighbourhood Policy in 2014” (Tenuitvoerlegging van het Europees nabuurschapsbeleid in 2014) (SWD(2015)0076),

—

gezien de resoluties 1325 en 1820 van de VN-Veiligheidsraad (UNSCR) over vrouwen, vrede en veiligheid,

—

gezien zijn resolutie van 2 december 2015 over het speciaal verslag van de Europese Ombudsman betreffende het onderzoek op eigen initiatief naar Frontex (OI/5/2012/BEH-MHZ) (1),

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid (A8-0024/2016),

A.

overwegende dat een ongekend en toenemend aantal mannen, vrouwen en kinderen internationale bescherming zoekt in de EU ten gevolge van aanhoudende conflicten, regionale instabiliteit en schendingen van de mensenrechten, waaronder op gender gebaseerd geweld en verkrachting als oorlogswapen;

B.

overwegende dat er in de Europese Unie een sterke mate van genderongelijkheid bestaat onder asielzoekers; overwegende dat vrouwen gemiddeld een derde van de asielaanvragers uitmaken; overwegende dat tussen januari en november 2015 ongeveer 900 000 mensen de Europese kust hebben bereikt via de Middellandse Zee en dat ongeveer 38 % hiervan vrouwen en kinderen zijn; overwegende dat de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de vluchtelingen (UNHCR) melding heeft gemaakt dat sinds januari 2016, 55 % van degenen die Griekenland bereikt hebben om asiel aan te vragen, uit vrouwen en kinderen bestond; overwegende dat reeds te veel personen om het leven zijn gekomen tijdens hun door hoop ingegeven reis en dat velen van hen vrouwen zijn;

C.

overwegende dat vrouwen en LGBTI-personen te maken hebben met specifieke vormen van op gender gebaseerde vervolging, wat nog al te vaak niet wordt erkend in de asielprocedures;

D.

overwegende dat de belangrijkste doelstelling van Resolutie 1325 van de VN-Veiligheidsraad over vrouwen, vrede en veiligheid, te weten het beschermen van vrouwen en het aanmerkelijk versterken van hun deelname aan politieke en besluitvormingsprocessen, niet is verwezenlijkt;

E.

overwegende dat volgens de UNHCR jaarlijks naar schatting 20 000 vrouwen en meisjes afkomstig uit landen waar vrouwelijke genitale verminking voorkomt, asiel zoeken in de EU-lidstaten; overwegende dat een aanzienlijk aantal vrouwen die een asielaanvraag indienen, dit doet vanwege angst voor vrouwelijke genitale verminking (VGV);

F.

overwegende dat volgens de UNHCR naar schatting 71 % van de vrouwelijke asielaanvragers in de EU vanuit landen waar VGV wordt toegepast, overlevenden van VGV zijn; overwegende dat op grond van rechtspraak van het Europees Hof voor de rechten van de mens de uitzetting is stopgezet van meisjes die het gevaar lopen slachtoffer van genitale verminking te worden en daarmee het risico lopen dat hun lichamelijke en geestelijke gezondheid onherstelbaar wordt beschadigd;

G.

overwegende dat vrouwen en meisjes die asiel zoeken specifieke beschermingsbehoeften en andere zorgen dan mannen hebben, hetgeen vereist dat de uitvoering van alle asielbeleidsmaatregelen en -procedures, met inbegrip van de beoordeling van asielaanvragen, gendergevoelig en individueel is; overwegende dat geweldgerelateerde asielaanvragen moeten worden behandeld op een manier die vrouwen beschermt tegen secundaire victimisatie tijdens de asielprocedure;

H.

overwegende dat het integratieproces en de rechten van vrouwen en meisjes worden ondermijnd wanneer hun rechtspositie afhankelijk is van hun echtgenoot;

I.

overwegende dat de betreffende maatregelen die het gemeenschappelijk Europees asielstelsel vormen omgezet en uitgevoerd moeten worden overeenkomstig het Verdrag van Genève betreffende de status van vluchtelingen, en andere toepasselijke instrumenten;

J.

overwegende dat de behandeling van vrouwen en meisjes die asiel zoeken in de lidstaten sterk uiteenloopt en er nog steeds sprake is van zeer grote tekortkomingen;

K.

overwegende dat vrouwelijke vluchtelingen en vrouwen die asiel zoeken vaak het slachtoffer zijn van meervoudige discriminatie en kwetsbaarder zijn voor seksueel en op gender gebaseerd geweld in de landen van herkomst, van doorreis en bestemming; overwegende dat met name niet-begeleide vrouwen en meisjes, vrouwen die hoofd van een gezin zijn, zwangere vrouwen, personen met een handicap en ouderen kwetsbaar zijn;

L.

overwegende dat vrouwelijke vluchtelingen niet alleen te kampen hebben met bedreigingen van hun persoonlijke veiligheid (een lange en gevaarlijke reis in ballingschap, intimidatie, ambtelijke onverschilligheid en met regelmaat seksueel misbruik en geweld, zelfs als ze een ogenschijnlijk veilige plek hebben bereikt en met de sociale stigmatisering die daar het gevolg van is), maar dat zij ook moeten zorgen voor de fysieke veiligheid, het welzijn en het overleven van hun gezin;

M.

overwegende dat veel vluchtelingen die in Europa zijn aangekomen in provisorische omstandigheden in kampen of op straat leven, en dat vooral vrouwen en meisjes kwetsbaar zijn;

N.

overwegende dat criminele netwerken misbruik maken van het ontbreken van een veilige doorgang naar de EU voor asielzoekers en vluchtelingen, de regionale instabiliteit, conflicten en de kwetsbaarheid van vrouwen en meisjes die proberen te vluchten, om hen middels mensenhandel en seksuele uitbuiting te exploiteren;

O.

overwegende dat vrouwelijke slachtoffers van geweld en mensenhandel een groter risico lopen op seksueel overdraagbare aandoeningen;

P.

overwegende dat het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de vluchtelingen (UNHCR) melding heeft gemaakt van misbruik van en geweld, waaronder seksueel geweld, tegen gevluchte vrouwen en kinderen, tijdens hun reis en in overbevolkte opvangcentra in de EU;

Q.

overwegende dat vrouwen en meisjes die een veilig heenkomen zoeken in de EU vaak vluchten voor een regime dat vrouwen onderdrukt, de gelijkheid tussen man en vrouw niet erkent, geweld tegen vrouwen en misbruik van vrouwen gedoogt en kindhuwelijken, gedwongen huwelijken en huwelijken op jonge leeftijd toestaat;

R.

overwegende dat de opvangcentra heel vaak niet zijn uitgerust met ruimten waar moeders hun kinderen kunnen verzorgen; en dat de voorzieningen voor rechtsbijstand geen passende ondersteuning bieden bij het verkrijgen van inlichtingen en de zoektocht naar familieleden;

S.

overwegende dat in de opvang- en doorgangscentra in de gehele Europese Unie niet wordt tegemoetgekomen aan de meest elementaire behoeften die gendergerelateerd geweld kunnen voorkomen, namelijk gescheiden badkamers, douches en slaapruimten voor vrouwen;

T.

overwegende dat meisjes die voor conflicten en vervolging vluchten een verhoogd risico lopen op kindhuwelijken, gedwongen huwelijken, huwelijken op jonge leeftijd, verkrachting, seksueel misbruik en mishandeling, en prostitutie;

U.

overwegende dat scheiding van hun familieleden, onder meer wanneer zij worden vastgehouden, vrouwen en kinderen aan grotere risico's blootstelt;

V.

overwegende dat gezinshereniging een grondrecht is dat evenwel stelselmatig wordt vertraagd en zelfs geschonden, en dat vrouwen en kinderen de eerste slachtoffers zijn van de ontzegging of vertraging van dit recht;

W.

overwegende dat vrouwen dikwijls worden gedwongen om zwartwerk en werk tegen vernederende voorwaarden te accepteren om maar in het land van aankomst te kunnen blijven;

X.

overwegende dat het actieprogramma van Peking duidelijk heeft gemaakt dat vrouwen op besluitvormingsniveau moeten deelnemen aan de oplossing van conflicten, en vrouwelijke vluchtelingen, ontheemde vrouwen en vrouwelijke migranten op passende wijze betrokken moeten worden bij besluiten die op hen van toepassing zijn;

Y.

overwegende dat de vijfde doelstelling inzake duurzame ontwikkeling erop is gericht tegen 2030 gendergelijkheid en betere levensomstandigheden voor vrouwen tot stand te brengen;

1.

is van mening dat, om de beveiliging en veiligheid van vrouwen en meisjes onder de vluchtelingen te verbeteren, veilige en legale routes naar de EU beschikbaar moeten worden gesteld aan hen die voor conflicten en vervolging vluchten, en dat daarbij het genderaspect in aanmerking moet worden genomen; benadrukt in het bijzonder dat meer lidstaten moeten deelnemen aan de hervestigingsprogramma's van de EU; is van oordeel dat wetgeving en beleid inzake irreguliere migratie niet aan de toegang tot EU-asielprocedures in de weg mag staan; benadrukt dat het recht op asiel is verankerd in artikel 18 van het Handvest van de grondrechten van de EU;

2.

onderstreept dat er dringend rechtstreekse legale en veilige asielroutes moeten worden opengesteld om smokkelnetwerken tegen te gaan en vrouwen, kinderen, bejaarden en personen met een handicap beter in staat te stellen om zonder gevaar voor eigen leven een veilig heenkomen te zoeken; maakt zich grote zorgen over sterfgevallen, terugdringoperaties en ernstige schendingen van mensenrechten aan de buitengrenzen van de EU; is van mening dat de verantwoordelijkheid en de kosten en baten moeten worden verdeeld over alle 28 lidstaten en niet slechts over de landen van binnenkomst; betreurt het gebrek aan solidariteit tussen de EU-lidstaten;

3.

benadrukt hoe belangrijk het is dat vrouwelijke vluchtelingen in individuele procedures worden ingeschreven en de relevante documenten ontvangen om hun individuele veiligheid, de vrijheid van verkeer en de toegang tot diensten op het gebied van de eerste levensbehoeften te garanderen, zoals de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de vluchtelingen eist;

4.

benadrukt dat de coördinatiecomités en andere instanties die de vluchtelingen vertegenwoordigen, hetzij in stedelijke of plattelandsgebieden, hetzij in de vluchtelingenkampen of de terugkeergebieden, het beginsel van gendergelijkheid in acht moeten nemen, teneinde de eerbiediging van de rechten en behoeften van vrouwelijke vluchtelingen en vrouwen die asiel zoeken te waarborgen;

5.

vraagt alle lidstaten en de Europese Unie nogmaals om het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (Overeenkomst van Istanbul) te ondertekenen en te ratificeren;

6.

verzoekt de lidstaten om samen met de EU gespecialiseerde traumatherapie en psychosociale zorg te waarborgen voor vrouwen die gendergerelateerd leed hebben ondervonden, met de rechtstreekse betrokkenheid van vrouwen die gekwalificeerd en gespecialiseerd zijn op dit terrein;

7.

uit zijn ernstige zorgen over meldingen dat vrouwen en kinderen zich overgeven aan overlevingsseks om smokkelaars te betalen, teneinde hun reis naar de EU voort te zetten en daar asiel aan te vragen; benadrukt nogmaals dat veilige en legale routes naar Europa van cruciaal belang zijn om deze realiteit doeltreffend te voorkomen;

8.

dringt er bij de EU op aan dat zij bij het opzetten van een klachtenmechanisme in het bureau van de grondrechtenfunctionaris bij Frontex tevens oog heeft voor genderspecifieke kwesties, en de mensenrechtenschendingen door Frontex, de lidstaten en functionarissen van derde landen in het kader van de samenwerking met Frontex, naar behoren aan te pakken, zoals het Europees Parlement verzocht heeft in zijn resolutie van 2 december 2015 over het speciaal verslag van de Europese Ombudsman betreffende het onderzoek op eigen initiatief naar Frontex (OI/5/2012/BEH-MHZ);

9.

verzoekt om gerichte maatregelen om de volledige integratie van vrouwelijke vluchtelingen en asielzoekers te waarborgen door iedere vorm van uitbuiting, misbruik, geweld en mensenhandel te voorkomen;

10.

benadrukt dat bij de ontwikkeling, tenuitvoerlegging en evaluatie van EU-beleidslijnen en -maatregelen op het gebied van migratie en asiel altijd rekening moet worden gehouden met genderaspecten;

11.

verzoekt om een nieuwe, alomvattende reeks EU-brede genderrichtsnoeren, die moet worden vastgesteld als onderdeel van bredere hervormingen van het migratie- en asielbeleid, die volledig recht doen aan de sociale, culturele en politieke dimensie van vervolging en onder meer maatregelen omvatten op het gebied van opvang en integratie;

12.

onderstreept dat zelfs in veilig gewaande landen vrouwen het slachtoffer kunnen zijn van op gender gebaseerde vervolging, terwijl LGBTI-personen ook te maken kunnen krijgen met mishandeling, waardoor ze een legitiem verzoek om bescherming kunnen indienen; verzoekt alle lidstaten om asielprocedures vast te stellen en te streven naar de ontwikkeling van opleidingsprogramma's die ingaan op de behoeften van vrouwen met diverse gemarginaliseerde identiteiten, waaronder LGBTI-vrouwen; dringt er bij de lidstaten op aan om schadelijke stereotypen over het gedrag en de eigenschappen van LGBTI-vrouwen te bestrijden en om ten aanzien van hun asielaanvragen het Europees Handvest van de grondrechten volledig toe te passen; benadrukt het belang van LGBTI-gevoelige opvangcentra in alle lidstaten; benadrukt dat geweld tegen LGBTI-personen regelmatig voorkomt in opvangcentra;

13.

benadrukt dat gendergerelateerde vormen van geweld, met inbegrip van (maar niet beperkt tot) vrouwelijke genitale verminking, gedwongen huwelijken, huiselijk geweld, verkrachting, seksueel geweld en zogeheten eermisdrijven, vormen van vervolging zijn en geldige motieven zijn om asiel aan te vragen en dit moet worden weerspiegeld in de nieuwe genderrichtsnoeren;

14.

verzoekt de Commissie op grondige wijze statistieken te verzamelen over migratie en internationale bescherming met het oog op de toevoeging van meer naar gender uitgesplitste gegevenscategorieën, met name in verband met stadia van de asielprocedure na de vaststelling van een eerste besluit;

15.

dringt er bij de Commissie op aan interpretatierichtsnoeren te ontwikkelen ten aanzien van vrouwelijke genitale verminking, die ten volle rekening houden met de UNHCR-richtsnoeren over op gender gebaseerde vervolging en de VGV-leidraad, en de verplichtingen van lidstaten duidelijk uiteenzetten, met speciale aandacht voor het identificeren van en communiceren met kwetsbare asielzoekers; benadrukt dat overlevenden van VGV hun trauma als gevolg van VGV wellicht moeilijk zullen kunnen uiten; verzoekt de lidstaten maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat alle vormen van geweld tegen vrouwen, met inbegrip van genitale verminking, worden erkend als een vorm van vervolging, zodat de slachtoffers uit hoofde van het Verdrag van Genève van 1951 betreffende de status van vluchtelingen worden beschermd, overeenkomstig artikel 60 van de Overeenkomst van Istanbul;

16.

roept de lidstaten op ervoor te zorgen dat asielprocedures aan de grens voldoen aan de UNHCR-richtsnoeren inzake internationale bescherming, in het bijzonder met betrekking tot gendergerelateerde vervolging, alsook aan de UNHCR-richtsnoeren inzake verzoeken tot toekenning van de status van vluchteling op grond van seksuele gerichtheid en/of genderidentiteit, waarin duidelijk wordt uiteengezet aan welke verplichtingen de lidstaten moeten voldoen;

17.

verzoekt de Commissie gezien deze situatie te overwegen de financiering en reikwijdte van de Daphne- en Odysseus-programma's te vergroten en de mogelijkheid te overwegen deze programma's aan te passen aan de huidige situatie, ter bescherming van vrouwelijke vluchtelingen;

18.

neemt kennis van het voorstel van de Commissie tot vaststelling van een gemeenschappelijke EU-lijst van veilige landen van herkomst; eist dat alle passende stappen worden ondernomen om ervoor te zorgen dat deze aanpak overeenstemt met het beginsel van non-refoulement en dat de rechten van vrouwen, kinderen en andere kwetsbare groepen niet worden ondermijnd; verzoekt om de toepassing van genderdifferentiatie; is van mening dat een lijst met veilige landen van herkomst niet mag resulteren in een minder gunstige procedurele behandeling van vrouwen die asiel aanvragen op basis van hun angst voor of ervaringen met gendergerelateerd geweld; benadrukt dat haastige besluiten moeten worden voorkomen waarbij onvoldoende rekening wordt gehouden met het gevaar of zelfs het levensgevaar voor vrouwen die slachtoffer zijn van op gender gebaseerd geweld als hun verzoek wordt afgewezen en ze moeten terugkeren naar hun eigen land;

19.

verzoekt om meer objectieve en gendergevoelige benaderingen van de geloofwaardigheidsbeoordelingen in alle lidstaten, en betere scholing van besluitvormers wat geloofwaardigheidsbeoordelingen betreft, en dat in deze scholing genderaspecten worden opgenomen; beklemtoont dat geloofwaardigheidsbeoordelingen nimmer volledig accuraat kunnen zijn en derhalve niet mogen worden gebruikt als basis voor een negatief asielbesluit; beveelt aan om bij de beoordeling van asielaanvragen van vrouwen rekening te houden met culturele, sociale en psychologische profielen, met inbegrip van culturele achtergrond, opleiding, trauma, angst, schaamte en/of culturele ongelijkheden tussen mannen en vrouwen;

20.

verzoekt de lidstaten positieve asielbesluiten te motiveren, teneinde de beschikking te hebben over bruikbare gegevens betreffende de aandacht die aan gender gebaseerd geweld besteed is en om te zorgen voor transparantie inzake de gronden waarop asielaanvragen uit hoofde van het Verdrag zijn gehonoreerd;

21.

dringt er bij de lidstaten op aan vrouwen te informeren over de asielprocedure, hun rechten en de specifieke voorzieningen voor vrouwen die asiel aanvragen; onderstreept het recht van vrouwen om onafhankelijk van hun echtgenoot een asielaanvraag in te dienen en wijst erop dat dit recht cruciaal is voor de positie van de vrouw en het beginsel van non-refoulement; dringt er bij de lidstaten op aan alle vrouwen te informeren over hun recht om een zelfstandige asielaanvraag in te dienen, zodat vrouwen de vluchtelingen- of asielstatus kunnen aanvragen en behouden ongeacht de situatie van hun gezinsleden;

22.

roept de lidstaten op om Richtlijn 2011/36/EU inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan en Richtlijn 2012/29/EU tot vaststelling van minimumnormen voor de rechten, de ondersteuning en de bescherming van slachtoffers van strafbare feiten volledig ten uitvoer te leggen;

23.

is van mening dat er bij vermoedens van gendergerelateerd geweld onmiddellijk humanitaire hulp moet worden geboden, aangezien kwetsbare groepen, zoals vrouwen en kinderen, langs de illegale migratieroutes in hoge mate aan fysiek en geestelijk geweld worden blootgesteld en allerlei rechten worden onthouden;

24.

benadrukt dat vrouwen en meisjes bijzonder kwetsbaar zijn voor uitbuiting door smokkelaars; verzoekt de lidstaten derhalve hun politiële en justitiële samenwerking, waaronder die met Europol, Frontex, Eurojust en het Europees Ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO), te versterken teneinde de migrantensmokkel en -handel doeltreffend te bestrijden;

25.

benadrukt dat het van cruciaal belang is om kinderopvang en zorg aan zorgbehoevenden te bieden tijdens de screening- en asielgesprekken, zodat een eerlijke kans wordt geboden om een asielaanvraag in te dienen;

26.

dringt er bij de lidstaten op aan vrouwen die asiel aanvragen naar behoren te informeren over hun rechten en met name het recht om te verzoeken om een vrouwelijke gehoormedewerker en tolk, en het recht op een persoonlijk gehoor, gescheiden van derde partijen; dringt er bij de lidstaten op aan gehoormedewerkers en tolken uitgebreid en verplicht te scholen over seksueel geweld, trauma en geheugen; dringt er bij de lidstaten op aan te waarborgen dat deze rechten worden nageleefd; dringt er bij de lidstaten op aan dat artikel 15, lid 3, van de richtlijn asielprocedures wordt nageleefd;

27.

constateert met bezorgdheid dat veel functionarissen bij de asielopvang in de EU niet bekend zijn met VGV; vraagt de lidstaten op nationaal niveau samen te werken met de asielautoriteiten om te zorgen voor betere procedures en zo bij te dragen aan de ondersteuning en bijstand van vrouwen en meisjes die VGV hebben ondergaan of gevaar daarop lopen;

28.

dringt er bij alle lidstaten op aan om geactualiseerde en toegankelijke informatie te verstrekken over de specifiek voor vrouwelijke asielaanvragers geldende asielprocedure, -rechten en -aanspraken;

29.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan te zorgen voor volledige toegang tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, met inbegrip van toegang tot veilige abortus, en dringend extra middelen toe te wijzen aan de verlening van gezondheidszorg;

30.

vraagt de Commissie en de lidstaten met klem om vrouwen te beschermen en te ondersteunen tijdens het verblijf in vluchtelingenkampen, bij grenscontroles en uiteraard na binnenkomst in de EU;

31.

dringt er bij alle lidstaten op aan het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld (Overeenkomst van Istanbul) te ratificeren en uitvoering te geven aan artikel 59 daarvan, waarin duidelijk is bepaald dat de partijen de maatregelen nemen die nodig zijn om te waarborgen dat de uitzettingsprocedure van vrouwelijke migranten wier verblijfstitel afhangt van die van hun echtgenoot bij beëindiging van het huwelijk wordt opgeschort en/of dat deze vrouwen een eigen verblijfsvergunning krijgen;

32.

roept ertoe op om vrouwelijke asielzoekers en migranten een rechtspositie te verlenen die niet afhangt van die van hun echtgenoot, teneinde uitbuiting te vermijden, hun kwetsbaarheid te verminderen en te zorgen voor meer gelijkheid;

33.

benadrukt dat (al dan niet meerderjarige) migrantes zonder papieren volledige toegang moeten hebben tot hun grondrechten en dat er kanalen voor legale migratie moeten worden ontwikkeld;

34.

wijst op de noodzaak van procedures voor gezinshereniging teneinde te voorzien in de individuele rechten van vrouwen en meisjes die zich in de EU met hun gezin herenigen, zodat zij voor gezondheidszorg, onderwijs en werk niet afhankelijk hoeven te zijn van een relatie met een mannelijk familielid, waarbij mogelijk sprake is van misbruik;

35.

veroordeelt ten stelligste het gebruik van seksueel geweld tegen vrouwen als oorlogswapen; is van mening dat bijzondere aandacht moet worden geschonken aan (al dan niet meerderjarige) migrantes die tijdens conflicten zijn misbruikt, door te waarborgen dat zij toegang hebben tot medische en psychische ondersteuning;

36.

verwelkomt de ontwikkeling van een nieuwe opleidingsmodule inzake gender, genderidentiteit en seksuele oriëntatie door het EASO; vraagt om volledige opname van gendermainstreaming en genderbewuste budgettering in de werkzaamheden van het EASO door middel van gendersteunpunten en een formele koppeling met het Europees Instituut voor gendergelijkheid (EIGE); vraagt om informatie over het land van herkomst die tevens de toestand van vrouwen omvat, zowel wettelijk als in de praktijk, met inbegrip van informatie over vervolging of het gevaar daarop door niet-overheidsactoren;

37.

moedigt alle lidstaten aan volledig gebruik te maken van de Dublinverordening en te zorgen dat gezinnen samen kunnen zijn en dat hun asielaanvragen door dezelfde autoriteiten worden behandeld;

38.

roept ertoe op een einde te maken aan de opsluiting van kinderen in de EU en te zorgen voor huisvesting op maat waar ouders in afwachting van hun asielbesluit samen met hun kinderen kunnen wonen;

39.

onderstreept dat detentie van asielzoekers moet worden vermeden en uitsluitend mag worden toegepast voor een legitiem doel en indien voor elk geval apart is vastgesteld dat dit zowel nodig als evenredig is, en detentie nooit gerechtvaardigd kan zijn voor personen die de leeftijd van 18 jaar nog niet bereikt hebben; is van mening dat eerbiediging van het recht om asiel aan te vragen met zich meebrengt dat er open en humane opvangregelingen voor asielzoekers bestaan, waaronder een veilige, fatsoenlijke behandeling met eerbiediging van de mensenrechten; benadrukt dat er alternatieven voor detentie moeten worden ontwikkeld, waaronder een op verbintenissen gerichte aanpak die tegemoetkomt aan de behoeften van kwetsbare groepen;

40.

beklemtoont dat vele vrouwelijke asielzoekers en vluchtelingen buitensporig geweld hebben ondergaan en dat detentie hun trauma's kan verergeren; benadrukt dat detentie van asielzoekers voor louter bestuurlijk gemak in strijd is met het recht op vrijheid, zoals uiteengezet in artikel 6 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie; verzoekt dat in alle lidstaten onmiddellijk een einde wordt gemaakt aan de detentie van kinderen, zwangere en borstvoeding gevende vrouwen en overlevenden van verkrachting, seksueel geweld en mensenhandel, en dat passende psychologische ondersteuning beschikbaar wordt gesteld;

41.

dringt er bij alle lidstaten op aan de maximale duur van de detentie met het oog op verwijdering zodanig te beperken dat deze korter is dan de in de terugkeerrichtlijn vermelde termijn; is van mening dat langdurige detentie kwetsbare groepen onevenredig treft;

42.

dringt erop aan dat vrouwelijke asielzoekers in detentie die te maken hebben gekregen met seksueel geweld, passend medisch advies en passende medische counseling krijgen, ook als ze door het seksueel geweld zwanger zijn geraakt, en tevens de vereiste lichamelijke en geestelijke gezondheidszorg, ondersteuning en juridische bijstand moeten ontvangen; eist dat de Commissie en de lidstaten onmiddellijke maatregelen nemen om te zorgen voor veilige en adequate omstandigheden voor opvang, doorreis en detentie, met gescheiden accommodatie en sanitaire voorzieningen voor vrouwen en gezinnen; wijst erop dat het beschikbaar stellen van hygiëne-artikelen voor vrouwen en meisjes standaard deel moet uitmaken van zorgprogramma's;

43.

benadrukt dat door een directe en indirecte betrokkenheid van vrouwelijke vluchtelingen bij het regelen van de verdeling van voedsel en niet-levensmiddelen gewaarborgd wordt dat deze direct worden verdeeld en beheerd door de volwassen vrouwelijke gezinsleden, zodat ze ook eerlijk worden verdeeld;

44.

verzoekt de Commissie en de lidstaten om de centra waar vluchtelingen en asielzoekers worden opgevangen uit te rusten met passende ruimten waar deze hun kinderen kunnen verzorgen;

45.

verzoekt de lidstaten om te zorgen voor de tenuitvoerlegging of versterking van mechanismen voor toezicht op overbevolkte opvangcentra in de Unie waar niet wordt voldaan aan de nodige minimumvoorwaarden voor het verminderen van gendergeweld en om aldus te voorkomen dat vrouwen en kinderen ook in het land van aankomst worden geïntimideerd;

46.

wijst erop dat de behoeften van kwetsbare groepen zoals vrouwelijke slachtoffers van geweld en meisjes, met name niet-begeleide meisjes, voorrang moeten krijgen bij de opvangprocedures;

47.

wijst erop hoe belangrijk het is dat vrouwen passende rechtsbijstand krijgen in de opvangcentra opdat zij daadwerkelijk ondersteund worden bij het verkrijgen van informatie en de zoektocht naar familieleden;

48.

verzoekt de Commissie en de lidstaten maatregelen te nemen ter voorkoming van gedwongen huwelijken waaraan meisjes en vrouwen, zodra zij de vluchtelingenstatus hebben verkregen, worden blootgesteld om zekere toegang te waarborgen voor mannen die daartoe anders geen recht hadden;

49.

benadrukt de dringende behoefte aan onafhankelijk onderzoek van alle beschuldigingen, met inbegrip van seksueel misbruik en gendergerelateerd geweld, in detentiecentra voor immigranten of aan de grenzen, en aan verlening van toegang aan journalisten en relevante maatschappelijke organisaties;

50.

wijst erop dat, wanneer vrouwelijke asielzoekers in bewaring worden gehouden, er faciliteiten en materialen vereist zijn om aan de specifieke hygiënische behoeften van vrouwen te voldoen, dat het inzetten van vrouwelijke bewakers en cipiers moet worden bevorderd, en dat al het personeel dat werkt met vrouwelijke gedetineerden scholing moet krijgen over de genderspecifieke behoeften en de mensenrechten van vrouwen;

51.

is van mening dat vrouwelijke asielzoekers in detentie die melding maken van misbruik, onmiddellijk bescherming, ondersteuning en counseling moeten krijgen en dat hun beweringen moeten worden onderzocht door bevoegde en onafhankelijke autoriteiten, met volledige naleving van het beginsel van vertrouwelijkheid, ook wanneer vrouwen in bewaring worden gehouden samen met hun echtgenoten, partners of andere familieleden; wijst er op dat beschermingsmaatregelen in het bijzonder rekening moeten houden met het gevaar voor vergelding;

52.

vraagt de Commissie, de lidstaten en de lokale autoriteiten om samen met het maatschappelijk middenveld en de mensenrechtenorganisaties te werken aan het verlichten van de benarde situatie van vluchtelingen die zich moeten handhaven in provisorische omstandigheden, en dan met name de situatie van kwetsbare vrouwen en meisjes;

53.

verzoekt de lidstaten specifieke maatregelen te ontwikkelen en uit te voeren ter bevordering van de arbeidsmarktparticipatie van vrouwelijke vluchtelingen en asielzoekers, onder meer in de vorm van taalcursussen, alfabetiseringsprogramma's, een leven lang leren en scholing; roept de Commissie, de lidstaten en de lokale autoriteiten op om het recht van meisjes in vluchtelingenkampen op toegang tot wettelijk verplicht onderwijs te waarborgen; benadrukt het belang van informeel en niet-formeel onderwijs en culturele uitwisseling ten behoeve van de inclusie en verbetering van de positie van jonge vrouwen en meisjes; benadrukt het belang van een verruimde toegang tot hoger onderwijs voor vrouwelijke vluchtelingen; verzoekt om solide en transparante procedures voor de erkenning van in het buitenland behaalde kwalificaties;

54.

roept de Commissie en de lidstaten op financiering en andere middelen beschikbaar te stellen voor maatschappelijke en mensenrechtenorganisaties die bijstand verlenen, inclusie bevorderen en de toestand van vluchtelingen en asielzoekers in de EU monitoren, in het bijzonder ten aanzien van de aanpak van de obstakels en kwetsbaarheden waarmee vrouwen en meisjes worden geconfronteerd;

55.

verzoekt de lidstaten en de Commissie ervoor te zorgen dat gevluchte vrouwelijke leiders die in hun land van herkomst worden vervolgd, veilig hun politieke en sociale activiteiten ten gunste van de rechten van vrouwen en gendergelijkheid binnen de EU kunnen uitvoeren;

56.

beklemtoont het essentiële belang van toegankelijke en kwalitatief goede kinderopvang en opvang van andere zorgbehoevenden bij de bevordering van de versterking van de economische en maatschappelijke positie van vrouwelijke vluchtelingen;

57.

moedigt de lidstaten aan om gebruik te maken van de structuur- en investeringsfondsen, ter aanvulling van het Fonds voor asiel, migratie en integratie, om de integratie van vluchtelingen op de arbeidsmarkt te bevorderen, met bijzondere aandacht voor kinderopvang;

58.

verzoekt om snellere, meer efficiënte gezinsherenigingsprocedures en de verzameling van naar gender uitgesplitste gegevens met betrekking tot besluiten inzake gezinshereniging; benadrukt het belang van toegang tot juridische bijstand in gevallen van gezinshereniging;

59.

is van mening dat wederzijdse erkenning van positieve asielbesluiten leidt tot grotere kansen op banen, integratie en gezinshereniging;

60.

benadrukt dat de gastlanden moeten zorgen voor volledige toegang tot het recht op gratis openbaar onderwijs van hoge kwaliteit, tot gezondheidsdiensten, met name op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, tot werkgelegenheid die overeenkomt met de behoeften en capaciteiten van vrouwelijke vluchtelingen, en tot huisvesting, waarbij tegemoet wordt gekomen aan de behoeften van vrouwen en meisjes die vluchteling zijn; benadrukt dat sociaal beleid van cruciaal belang is voor integratie;

61.

pleit voor uitgebreide programma's met adequate middelen ter invulling van de gezondheidsbehoeften van vrouwelijke vluchtelingen op korte en lange termijn waaraan nog niet wordt voldaan, met inbegrip van psychosociale counseling en traumatherapie;

62.

benadrukt de belangrijke positieve rol die sociale ondernemingen en alternatieve bedrijfsmodellen, zoals mutualiteiten en coöperaties, kunnen vervullen in het bieden van economische mogelijkheden aan vrouwelijke vluchtelingen en de integratie van deze vrouwen op de arbeidsmarkt en in de sociale en culturele sfeer;

63.

spoort aan tot het delen van optimale praktijken tussen de lidstaten ten aanzien van de betrokkenheid van gemeenschapsorganisaties, evenals van vluchtelingen zelf, die de standpunten van vrouwelijke vluchtelingen en asielzoekers bij de beleidsmakers vertegenwoordigen;

64.

is van mening dat de regionale en lokale overheden een fundamentele rol spelen bij de integratie van vrouwelijke vluchtelingen en asielzoekers, met name als het gaat om hun opname op de arbeidsmarkt; spoort deze overheden voorts aan de dialoog en de uitwisseling tussen vrouwelijke vluchtelingen en autochtone vrouwen te bevorderen;

65.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie en de UNHCR.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/35

—

gezien de antismokkel- en antinamaakovereenkomst en algemene vrijgave van 9 juli 2004 tussen Philip Morris International (PMI) en dochterondernemingen enerzijds en de Unie en haar lidstaten anderzijds,

—

gezien Richtlijn 2014/40/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake de productie, de presentatie en de verkoop van tabaks- en aanverwante producten en tot intrekking van Richtlijn 2001/37/EG (1),

—

gezien het Kaderverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie inzake tabaksontmoediging („het WHO-FCTC”) en het Protocol betreffende de uitbanning van illegale handel in tabaksproducten, dat tijdens de vijfde bijeenkomst van de Conferentie van de partijen bij het WHO-FCTC is aangenomen bij besluit FCTC/COP5(1) van 12 november 2012,

—

gezien het voorstel van de Commissie van 4 mei 2015 voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting namens de Europese Unie van het Protocol betreffende de uitbanning van illegale handel in tabaksproducten bij het Kaderverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie inzake tabaksontmoediging, voor wat betreft de bepalingen van het protocol die onder titel V van deel III van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie vallen (COM(2015)0193),

—

gezien het werkdocument van de diensten van de Commissie van 24 februari 2016 getiteld „Technical assessment of the experience made with the Anti-Contraband and Anti-Counterfeit Agreement and General Release of 9 July 2004 among Philip Morris International and affiliates, the Union and its Member States” (Technische beoordeling van de ervaring met de antismokkel- en antinamaakovereenkomst en algemene vrijgave van 9 juli 2004 tussen Philip Morris International en dochterondernemingen enerzijds en de Unie en haar lidstaten anderzijds) (SWD(2016)0044),

—

gezien zijn resolutie van 11 oktober 2007 over de gevolgen van het akkoord tussen de Gemeenschap, lidstaten en Philip Morris betreffende het opvoeren van de strijd tegen fraude en sigarettensmokkel en over de vorderingen die zijn geboekt met betrekking tot de uitvoering van de aanbevelingen van de Enquêtecommissie communautair douanevervoer van het Europees Parlement (2),

—

gezien de vraag aan de Commissie over de tabaksovereenkomst (PMI-overeenkomst) (O-000010/2016 — B8-0109/2016),

—

gezien artikel 128, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat de bescherming van de financiële belangen van de EU een van de grote prioriteiten van de Commissie is en dat de nationale en EU-begrotingen als gevolg van de illegale handel in tabaksproducten, en met name de smokkel en namaak van sigaretten, volgens een voorzichtige schatting jaarlijks meer dan 10 miljard EUR aan overheidsinkomsten mislopen;

B.

overwegende dat illegale handel een ernstig misdrijf is dat bijdraagt aan de financiering van andere internationaal georganiseerde criminele activiteiten, waaronder mensen-, drugs- en wapenhandel en, in sommige gevallen, terroristische groeperingen;

C.

overwegende dat het kerndoel van de PMI-overeenkomst is de grootschalige PMI-smokkel op de illegale tabaksmarkt in de EU in te dammen;

D.

overwegende dat de PMI-overeenkomst op 9 juli 2016 zal aflopen;

E.

overwegende dat in de technische beoordeling van de PMI-overeenkomst door de Commissie geconcludeerd wordt dat dit kerndoel daadwerkelijk is bereikt, maar vraagtekens worden geplaatst bij de oorzakelijkheid van dit resultaat en erop gewezen wordt dat de vermindering van de PMI-smokkel niet geleid heeft tot een algemene verlaging van het aantal illegale producten op de EU-markt;

F.

overwegende dat de PMI-overeenkomst de overheidskassen ongeveer 1 miljard USD aan jaarlijkse betalingen en 68,2 miljoen EUR aan betalingen bij inbeslagneming heeft opgeleverd, verdeeld tussen de Commissie (ca. 10 %) en de lidstaten (ca. 90 %); overwegende dat er geen gegevens voorhanden zijn over de wijze waarop de lidstaten de uit hoofde van de overeenkomst ontvangen middelen hebben uitgegeven;

G.

overwegende dat zowel het rechtskader als de marktomgeving van de illegale tabakshandel sinds de ondertekening van de huidige PMI-overeenkomst aanzienlijk veranderd zijn, met name wat betreft de steeds massalere aanwezigheid op de markt van merkloze sigaretten, die in de wandelgangen „goedkope witte” worden genoemd, en de ontwikkeling van de nieuwe markt voor vloeibare nicotine voor e-sigaretten;

H.

overwegende dat de zaken C-358/14 Polen/Parlement en Raad, C-477/14 Pillbox 38 (UK) Limited en C-547/14 Philip Morris Brands SARL e.a., waarin Richtlijn 2014/40/EU wordt aangevochten, momenteel behandeld worden door het Hof van Justitie van de EU en door de tabaksfabrikanten in kwestie onverwijld zouden moeten worden ingetrokken;

I.

overwegende dat de Commissie heeft toegezegd het WHO-FCTC-Protocol betreffende de uitbanning van illegale handel in tabaksproducten te zullen ratificeren, hetgeen een belangrijke stap voorwaarts is naar een versterking van het rechtskader voor de bestrijding van de illegale handel in tabaksproducten; overwegende dat de Commissie heeft beloofd dat zij derde landen zal verzoeken het Protocol te ratificeren;

J.

overwegende dat tabakssmokkel het volksgezondheidsbeleid van de EU ondergraaft en ertoe leidt dat illegale tabaksproducten op vele plaatsen tegen een aanzienlijke illegale korting beschikbaar zijn, onder andere voor jongeren; overwegende dat namaaksigaretten niet alleen op illegale wijze worden vervaardigd en ingevoerd, maar dat zij bovendien onbekende ingrediënten bevatten en daardoor een ernstig gezondheidsrisico vormen;

1.

is ingenomen met het WHO-FCTC-Protocol betreffende de uitbanning van illegale handel in tabaksproducten en dringt erop aan dat het ratificatieproces zo spoedig mogelijk wordt voltooid;

2.

is verheugd over het voorstel van de Commissie om het Protocol te ratificeren, alsook over haar belofte om de lidstaten en derde landen te verzoeken dat ook te doen; neemt er nota van dat tot dusver 15 landen, waaronder vijf EU-lidstaten, het Protocol geratificeerd hebben, en dat de EU zich momenteel opmaakt voor ratificatie ervan;

3.

verzoekt de Commissie met klem de spoedige ratificatie van het Protocol na te streven; is echter van oordeel dat hernieuwing van de overeenkomst een slecht en contraproductief signaal zou afgeven aan derde landen, namelijk dat de EU ongepaste interactie met de tabaksindustrie aangaat, alhoewel het Protocol zulke interactie duidelijk verbiedt;

4.

is van oordeel dat een verlenging van de PMI-overeenkomst wellicht niet verenigbaar is met de verplichtingen van de EU uit hoofde van artikel 5, lid 3, van het WHO-FCTC, wat zou kunnen leiden tot reputatieschade voor de EU als wereldleider op het gebied van tabaksontmoediging;

5.

wijst erop dat in de richtsnoeren voor de tenuitvoerlegging van artikel 5, lid 3, van het WHO-FTCT vermeld staat dat er een fundamenteel en onoverkomelijk conflict bestaat tussen de belangen van de tabaksindustrie en die van het volksgezondheidsbeleid;

6.

is ingenomen met de vaststelling van Richtlijn 2014/40/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake de productie, de presentatie en de verkoop van tabaks- en aanverwante producten en tot intrekking van Richtlijn 2001/37/EG (de tabaksproductenrichtlijn); benadrukt dat de tabaksfabrikanten uit hoofde van de tabaksproductenrichtlijn reeds wettelijk verplicht zijn een volg- en traceersysteem in te voeren en in stand te houden dat uiterlijk 20 mei 2019 van kracht moet worden voor sigaretten en shagtabak en uiterlijk 20 mei 2024 voor andere tabaksproducten;

7.

benadrukt dat de Commissie onmiddellijk maatregelen moet nemen om te waarborgen dat de tabaksproductenrichtlijn in alle lidstaten onverkort wordt omgezet; neemt er nota van dat verscheidene lidstaten de Commissie informeel hebben laten weten dat de omzetting van de richtlijn voltooid is; vraagt de Commissie om na het verstrijken van de deadline van 20 mei 2016 volledige informatie te verschaffen over de stand van de omzetting;

8.

herinnert eraan dat de Commissie in mei 2015 heeft beloofd zo spoedig mogelijk met haar beoordeling van de PMI-overeenkomst te zullen komen; onderstreept dat de Commissie de publicatie van de beoordeling meerdere malen heeft uitgesteld en dat de beoordeling uiteindelijk op woensdag 24 februari 2016 is gepubliceerd, één dag voor het debat over dit thema in de plenaire vergadering van het Parlement; is stellig van mening dat de Commissie door deze late publicatie ernstig is tekortgeschoten voor wat betreft haar transparantieverplichtingen ten opzichte van zowel het Parlement als de burgers, en dat zij daarmee de mogelijkheden van het Parlement heeft ondermijnd om tijdig zijn standpunt over deze complexe en delicate kwestie te formuleren;

9.

neemt nota van de beoordeling van de Commissie dat de PMI-overeenkomst daadwerkelijk zijn doel heeft bereikt, nl. het terugdringen van de grootschalige PMI-smokkel op de illegale tabaksmarkt in de EU, zoals blijkt uit het feit dat het aantal echte PMI-sigaretten dat tussen 2006 en 2014 door lidstaten in beslag werd genomen, met circa 85 % is gedaald; merkt evenwel op dat de Commissie vraagtekens plaatst bij de oorzakelijkheid van dit resultaat en ook benadrukt dat de PMI-smokkel niet geleid heeft tot een algemene vermindering van het aantal illegale producten op de EU-markt; merkt op dat de smokkel van producten van de grote fabrikanten steeds meer plaats heeft gemaakt voor andere producten, zoals merkloze sigaretten („goedkope witte”), die gewoonlijk in derde landen worden geproduceerd;

10.

acht het uiterst zorgwekkend dat de begroting van het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) gedeeltelijk wordt gefinancierd met jaarlijkse betalingen van de tabaksindustrie, zoals vermeld in de tabaksovereenkomsten, aangezien dit tot een zeker belangenconflict zou kunnen leiden;

11.

benadrukt dat de PMI-overeenkomst, toen die in 2004 voor het eerst werd gesloten, een innovatief instrument was om de illegale tabakshandel aan banden te leggen, maar wijst erop dat er zich sindsdien aanzienlijke veranderingen hebben voorgedaan in de marktomgeving en de regelgeving; onderstreept dat belangrijke kenmerken van de huidige illegale tabakshandel niet door de overeenkomst worden bestreken, met name het feit dat „goedkope witte” thans een groot deel van de handel uitmaken; is dan ook van oordeel dat alle elementen die thans onder de PMI-overeenkomst vallen bestreken zullen worden door het nieuwe rechtskader, dat bestaat uit de tabaksproductenrichtlijn en het WHO-FCTC-Protocol;

12.

concludeert daarom dat de PMI-overeenkomst niet hernieuwd, verlengd of heronderhandeld moet worden; vraagt de Commissie de overeenkomst niet te hernieuwen, verlengen of heronderhandelen na de huidige afloopdatum;

13.

verzoekt de Commissie om voor de afloopdatum van de PMI-overeenkomst op EU-niveau alle noodzakelijke maatregelen te treffen voor het volgen en traceren van PMI-tabaksproducten en juridische stappen te nemen ingeval van illegale inbeslagnemingen van producten van deze fabrikant totdat alle bepalingen van de tabaksproductenrichtlijn volledig afdwingbaar zijn, zodat er geen regelgevingsvacuüm ontstaat tussen het verstrijken van de PMI-overeenkomst en de inwerkingtreding van de tabaksproductenrichtlijn en het FCTC-Protocol;

14.

verzoekt PMI het volg- en traceersysteem en de zorgvuldigheidsbepalingen („ken uw klant”) van de huidige overeenkomst toe te passen, ongeacht of deze al dan niet wordt verlengd;

15.

vindt het zorgwekkend dat de vier overeenkomsten met tabaksproducenten geen oplossing bieden voor het probleem van „goedkope witte”; verzoekt de Commissie derhalve met een actieplan te komen met nieuwe maatregelen om dit probleem met spoed aan te pakken;

16.

verzoekt de Commissie een nieuwe, aanvullende verordening voor te stellen tot invoering van een onafhankelijk volg- en traceersysteem en houdende toepassing van zorgvuldigheidsbepalingen („ken uw klant”) op in de tabaksindustrie gebruikte ruw gesneden tabak, filters en papier, als aanvullend middel om smokkel en namaak te bestrijden;

17.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de regeringen en parlementen van de lidstaten en het secretariaat van het Kaderverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie inzake tabaksontmoediging.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/38

—

gezien zijn eerdere resoluties met betrekking tot Kazachstan, onder meer die van 18 april 2013 (1), van 15 maart 2012 (2), van 22 november 2012 met de aanbevelingen van het Europees Parlement aan de Raad, de Commissie en de Europese Dienst voor extern optreden over de onderhandelingen voor een versterkte partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en Kazachstan (3), de resolutie van 15 december 2011 over de staat van de uitvoering van de EU-strategie voor Centraal-Azië (4), en van 17 september 2009 over de zaak Yevgeni Zhovtis in Kazachstan (5),

—

gezien de opmerkingen van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, Federica Mogherini, naar aanleiding van de ondertekening van de versterkte partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en Kazachstan (EPCA) op 21 december 2015,

—

gezien de zevende ronde van de jaarlijkse mensenrechtendialoog tussen de EU en Kazachstan van 26 november 2015 in Astana,

—

gezien de conclusies van de Raad van 22 juni 2015 over de EU-strategie voor Centraal-Azië,

—

gezien het vierde voortgangsverslag van 13 januari 2015 over de tenuitvoerlegging van de in 2007 aangenomen EU-strategie voor Centraal-Azië,

—

gezien het op 16 juni 2015 voorgestelde verslag van de speciale rapporteur van de VN voor vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging, Maina Kiai, naar aanleiding van zijn missie naar Kazachstan,

—

gezien de op 21 december 2015 ondertekende versterkte partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst,

—

gezien artikel 19 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten,

—

gezien de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 1948,

—

gezien artikel 20 van de grondwet van Kazachstan,

—

gezien artikel 135, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat de Europese Unie en Kazachstan op 21 december 2015 een versterkte partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst (EPCA) hebben ondertekend, gericht op het bieden van een uitgebreid kader voor versterkte politieke dialoog, samenwerking op het gebied van binnenlandse zaken en justitie en vele andere domeinen; overwegende dat in deze overeenkomst sterk de nadruk wordt gelegd op democratie, de rechtsstaat, mensenrechten, fundamentele vrijheden en duurzame ontwikkeling, alsook op samenwerking met het maatschappelijk middenveld;

B.

overwegende dat Kazachstan een belangrijke internationale speler is en van groot belang is voor de politieke en sociaal-economische ontwikkeling en de veiligheidssituatie in de gehele regio; overwegende dat Kazachstan een positieve rol heeft gespeeld in Centraal-Azië en zich heeft ingespannen voor de ontwikkeling van goede betrekkingen met zijn buurlanden, voor de hervatting van de regionale samenwerking en voor een vreedzame oplossing van alle bilaterale kwesties; overwegende dat het voor de EU van vitaal belang is om de samenwerking op politiek, economisch en veiligheidsvlak met de Centraal-Aziatische regio te intensiveren via hechte, open en strategische betrekkingen tussen de EU en Kazachstan;

C.

overwegende dat de EPCA geratificeerd moet worden door de parlementen van alle 28 EU-lidstaten en door het Europees Parlement; overwegende dat deze overeenkomst tot een sterkere politieke dialoog tussen de EU en Kazachstan en de bevordering van onderlinge handel en investeringen zal leiden, maar dat er ook een sterke nadruk wordt gelegd op internationale verplichtingen; overwegende dat erkend moet worden dat in de loop van de onderhandelingen over de EPCA vooruitgang is geboekt op het gebied van de rol van het maatschappelijk middenveld door maatregelen om het maatschappelijk middenveld te betrekken bij openbare beleidsvorming;

D.

overwegende dat de algemene toestand met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting de voorbije jaren is verslechterd; overwegende dat de Kazakse overheid in december 2015 Guzjal Bajdalinova in hechtenis heeft genomen, een journaliste en de eigenares van de online nieuwssite nakanune.kz, in verband met een strafzaak op beschuldiging van „het opzettelijk publiceren van onjuiste informatie”; overwegende dat er na de aanhouding van Guzjal Bajdalinova bezorgdheid werd geuit over pesterijen ten aanzien van onafhankelijke media in Kazachstan; overwegende dat een rechtbank op 29 februari 2016 de journaliste Joelija Kozlova, die voor nakanune.kz schrijft, heeft vrijgesproken;

E.

overwegende dat er een strafrechtelijk onderzoek loopt naar Sejtkazy Matajev, hoofd van de nationale persvereniging en de journalistenbond, die ervan wordt beschuldigd miljoenen Kazakse tenge in openbare fondsen te hebben verduisterd; overwegende dat Sejtkazy Matajev, die de beschuldigingen ontkent, en zijn zoon Aset Matajev, die directeur is van het onafhankelijke persbureau KazTag, op 22 februari 2016 in hechtenis zijn genomen; overwegende dat Aset Matajev na ondervraging is vrijgelaten;

F.

overwegende dat Jermek Narymbajev en Serikzjan Mambetalin — bloggers die in oktober 2015 zijn gearresteerd op beschuldiging van „aanzetten tot nationale tweedracht” — op 22 januari 2016 door een rechtbank zijn veroordeeld tot respectievelijk drie en twee jaar gevangenisstraf; overwegende dat de blogger Bolatbek Bljalov onder beperkt huisarrest is geplaatst;

G.

overwegende dat de Kazakse overheid onafhankelijke en oppositiegezinde media heeft opgedoekt, waaronder de Assandi Times, de Pravdivaja Gazeta en de tijdschriften ADAM bol en ADAM; overwegende dat de Kazakse overheid in het najaar van 2012 onafhankelijke en oppositiegezinde media heeft vervolgd, met name de kranten Golos Respubliki en Vzgljad, alsook hun zusterkranten en websites, en de online televisieportalen K+ en Stan.TV;

H.

overwegende dat Havas Worldwide Kazakhstan in oktober 2014 door een rechtbank in Almaty werd veroordeeld tot een boete van 34 miljoen KZT;

I.

overwegende dat het Europees instrument voor democratie en mensenrechten (EIDHR) een belangrijk financieringsinstrument vormt, gericht op de ondersteuning van organisaties uit het maatschappelijk middenveld en democratisering, zowel in het land als in de regio;

J.

overwegende dat LGBTI's in Kazachstan volgens de ILGA (International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association) geconfronteerd worden met gerechtelijke maatregelen en discriminatie die niet-LGBTI's niet ondervinden; overwegende dat zowel mannelijke als vrouwelijke seksuele betrekkingen tussen personen van hetzelfde geslacht legaal zijn in Kazachstan, maar dat koppels van hetzelfde geslacht en huishoudens met een koppel van hetzelfde geslacht aan het hoofd geen aanspraak kunnen maken op dezelfde rechtsbescherming die getrouwde heterokoppels genieten;

K.

overwegende dat er op 20 maart 2016 in Kazachstan vervroegde parlementsverkiezingen worden gehouden, die moeten worden voorafgegaan door garanties met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting in de maatschappij en de eenvoudige en transparante registratie van politieke partijen die als vrij en eerlijk worden beschouwd; overwegende dat de verkiezingen van 2012, volgens het eindrapport van de verkiezingswaarnemingsmissie van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) van 3 april 2012, werden ontsierd door „significante onregelmatigheden” (6);

L.

overwegende dat op 1 januari 2015 een nieuw strafwetboek, een nieuw wetboek administratieve delicten en een nieuw wetboek van strafvordering van kracht zijn geworden;

M.

overwegende dat de index voor persvrijheid 2015 van verslaggevers zonder grenzen 180 landen omvat en dat Kazachstan de 160e plaats inneemt;

N.

overwegende dat de EU consistent met Kazachstan heeft samengewerkt in het toetredingsproces voor de WHO en dat als resultaat daarvan de onderhandelingen om tot de WHO toe treden nu worden afgerond; overwegende dat het van belang is dat Kazachstan de beginselen van de rechtstaat naleeft, zijn internationale verplichtingen handhaaft en wettelijke zekerheid voor internationale bedrijven die in het land werkzaam zijn, alsook bescherming van hun investeringen garandeert;

O.

overwegende dat in de ontwikkelingssamenwerking met Kazachstan nadruk wordt gelegd op capaciteitsopbouw van de regionale en plaatselijke overheden, ondersteuning van hervormingen in justitie en de verbetering van de capaciteit van de openbare sector om sociale en economische hervormingen door te voeren;

1.

benadrukt dat de betrekkingen tussen de EU en Kazachstan en de intensivering van de economische en politieke samenwerking op alle gebieden van groot belang zijn; onderstreept het grote belang dat de EU heeft bij een duurzame relatie met Kazachstan in termen van politieke en economische samenwerking;

2.

uit zijn bezorgdheid over het mediaklimaat en de vrije meningsuiting in Kazachstan; maakt zich ernstige zorgen over de druk op onafhankelijke media en over de mogelijke negatieve gevolgen van nieuwe ontwerpwetgeving met betrekking tot de financiering van organisaties uit het maatschappelijk middenveld; wijst erop dat vrijheid van meningsuiting voor onafhankelijke media, bloggers, en individuele burgers een universele waarde is waarover niet kan worden onderhandeld;

3.

betreurt dat nieuwssites, sociale media en andere websites lukraak geblokkeerd worden op grond van de aanwezigheid van onwettige inhoud, en verzoekt de Kazakse overheid te waarborgen dat elke maatregel ter beperking van de toegang tot internetbronnen een wettelijke basis heeft; maakt zich zorgen over de in 2014 aangenomen amendementen op de wetgeving inzake communicatie;

4.

maakt zich ernstige zorgen over het gebrek aan respect voor en de schending van de rechten van gedetineerden in het gevangeniswezen van Kazachstan; is bezorgd over het fysieke en mentale welzijn van de gedetineerden Vladimir Kozlov, Vadim Kuramsjin (die in 2013 de internationale mensenrechtenprijs Ludovic Trarieux won) en Aron Atabek, die veroordeeld zijn op politieke gronden, en eist dat zij onmiddellijke toegang tot de nodige medische behandeling krijgen en dat hen regelmatig bezoek wordt toegestaan, onder meer door familieleden, wettelijke vertegenwoordigers en vertegenwoordigers van organisaties voor mensenrechten en de rechten van gedetineerden;

5.

erkent dat het honderdstappenprogramma een poging vormt om dringende hervormingen in Kazachstan door te voeren; verzoekt Kazachstan het nationale mechanisme ter preventie van foltering ten uitvoer te leggen en een debat te openen over de nieuwe strafwetboeken;

6.

benadrukt dat hechtere politieke en economische betrekkingen met de EU, zoals beoogd in de onlangs ondertekende versterkte partnerschaps- en samenwerkingsovereenkomst, gebaseerd moeten zijn op gedeelde waarden en gepaard moeten gaan met een actief en concreet engagement van Kazachstan om vanuit zijn internationale verplichtingen en verbintenissen politieke en democratische hervormingen door te voeren;

7.

is verheugd dat sinds de laatste mensenrechtendialoog een aantal gevangengenomen mensenrechten- en arbeidsactivisten is vrijgelaten;

8.

benadrukt dat de legitieme bestrijding van terrorisme en extremisme niet mag worden aangewend als excuus om oppositieactiviteiten te verbieden, de vrijheid van meningsuiting te belemmeren of de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te ondermijnen;

9.

dringt aan op een herziening van de artikelen in het strafwetboek die kunnen worden gebruikt om rechtmatig gedrag dat door de wetgeving inzake de mensenrechten wordt beschermd te criminaliseren, met name artikel 174 met betrekking tot „het aanzetten tot sociale, nationale, clangebonden, raciale, klassengebonden of religieuze tweedracht”;

10.

verzoekt de Kazakse overheid de veroordeling van bloggers, met inbegrip van Jermek Narymbajev, Serikzjan Mambetalin en Bolatbek Bljalov, te vernietigen; dringt aan op de vrijlating van Guzjal Bajdalinova; dringt erop aan dat de pesterijen ten aanzien van Sejtkazy en Aset Matajev worden stopgezet; wijst er in dit verband op dat zaken waarbij journalisten betrokken zijn openbaar moeten zijn en dat er tijdens de procesgang geen sprake mag zijn van pesterijen;

11.

dringt aan op de vrijlating van oppositieleider Vladimir Kozlov, die momenteel onder strenge voorwaarden gevangen wordt gehouden, in afwachting van een onafhankelijke en onpartijdige beoordeling van zijn zaak;

12.

uit zijn diepe bezorgdheid over de wetgeving inzake ngo's, waarmee de aanwezigheid en de onafhankelijkheid van ngo's in Kazachstan worden ondermijnd; dringt er bij de Kazakse overheid op aan in alle omstandigheden te waarborgen dat alle mensenrechtenactivisten en ngo's in Kazachstan hun legitieme mensenrechtenactiviteiten kunnen uitvoeren zonder wraakacties te moeten vrezen en vrij van alle beperkingen;

13.

is verheugd over de ambitie van Kazachstan om zich actief als mediator/facilitator op te werpen in internationale veiligheidskwesties die de hele regio aangaan; dringt er bij de Kazakse overheid op aan zich te houden aan de internationale verbintenissen die zij zijn aangegaan, met inbegrip van de verbintenissen die verband houden met de rechtsstaat en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht;

14.

is verheugd over de regelmatige mensenrechtendialogen tussen de EU en Kazachstan; onderstreept het belang van mensenrechtendialogen tussen de EU en de Kazakse overheid; dringt aan op versterking van de dialogen, opdat ze zouden bijdragen aan de totstandkoming van een forum waar kwesties openlijk kunnen worden besproken; benadrukt dat deze dialogen doeltreffend en resultaatgericht moeten zijn;

15.

dringt er bij de EU, en met name bij de Europese Dienst voor extern optreden, op aan om nauwlettend toe te zien op de ontwikkelingen in Kazachstan, zo nodig punten van zorg aan de orde te stellen bij de Kazakse overheid, bijstand aan te bieden en regelmatig verslag uit te brengen aan het Europees Parlement; verzoekt de EU-delegatie in Astana een actieve rol te blijven vervullen bij het toezicht op de situatie en de kwestie van de vrijheid van meningsuiting in alle desbetreffende bilaterale contacten met Kazachstan ter sprake te brengen;

16.

dringt er bij de Kazakse overheid op aan de aanbevelingen van het OVSE-Bureau voor Democratische Instellingen en Mensenrechten volledig ten uitvoer te leggen vóór de volgende parlementsverkiezingen, en concrete maatregelen te nemen om de aanbevelingen van de speciale rapporteur van de VN voor vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging ten uitvoer te leggen; herinnert Kazachstan aan zijn ambitie om zich kandidaat te stellen als niet-permanent lid van de Veiligheidsraad van de VN in 2017-2018;

17.

verzoekt de Kazakse overheid zich achter de resultaten van de onlangs op internationaal niveau aangenomen doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling te scharen;

18.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de vicevoorzitter van de Europese Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de Raad, de Commissie, de speciale vertegenwoordiger van de EU voor de mensenrechten, de regeringen en parlementen van de lidstaten, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa, de VN-Mensenrechtenraad en de regering en het parlement van Kazachstan.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/42

—

gezien zijn eerdere resoluties over Egypte, met name die van 17 december 2015 (1) en 15 januari 2015 (2),

—

gezien de conclusies van de Raad Buitenlandse Zaken van de EU (RBZ) over Egypte van 21 augustus 2013 en 10 februari 2014,

—

gezien de associatieovereenkomst tussen de EU en Egypte,

—

gezien de EU-richtsnoeren inzake de doodstraf, foltering, vrijheid van meningsuiting en mensenrechtenactivisten,

—

gezien het antwoord d.d. 27 oktober 2015 van de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (VV/HV) op schriftelijke vraag E-010476/2015 over militaire steun van de EU en de lidstaten aan Egypte,

—

gezien de Egyptische grondwet, met name artikel 52 (inzake foltering) en artikel 93 (inzake de bindende aard van het internationale mensenrechtenrecht),

—

gezien het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten en het VN-verdrag tegen foltering, waarbij Egypte partij is,

—

gezien de verklaring van de Egyptische Commissie voor rechten en vrijheden, die de verdwijning rapporteert van 1 700 personen die in 2015 in handen van de staatsveiligheidstroepen waren,

—

gezien artikel 135, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat Giulio Regeni, een 28-jarige promovendus aan de universiteit van Cambridge, naar verluidt verdween nadat hij op 25 januari 2016 zijn huis in Caïro had verlaten; overwegende dat zijn lichaam op 3 februari 2016 langs een weg in een voorstad van Caïro werd gevonden;

B.

overwegende dat de Egyptische autoriteiten een autopsie hebben verordend alvorens het lichaam naar Italië te repatriëren, waar Italiaanse onderzoekers op hun beurt een autopsie hebben uitgevoerd; overwegende dat de resultaten nog niet publiek zijn gemaakt; overwegende dat de Egyptische autoriteiten hebben bevestigd dat zij met betrekking tot deze moord niets te verbergen hebben, dat zij net zozeer de waarheid willen achterhalen en dat zij bereid zijn tot volledige samenwerking met hun Italiaanse tegenhangers in het lopende onderzoek;

C.

overwegende dat op het lichaam van Giulio Regeni volgens mediaberichten en volgens de Italiaanse ambassadeur in Caïro sporen van ernstige mishandeling en diverse vormen van foltering zijn aangetroffen; overwegende dat de Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken heeft verklaard dat het lichaam sporen van „onmenselijk, beestachtig, onacceptabel geweld” vertoonde;

D.

overwegende dat Giulio Regeni in Caïro onderzoek deed naar de ontwikkeling van onafhankelijke vakbonden in Egypte na de periode-Mubarak en -Mursi en contact had met tegenstanders van de regering;

E.

overwegende dat het geval Giulio Regeni het zoveelste is op een lange lijst van onvrijwillige verdwijningen die zich sinds juli 2013 in Egypte hebben voorgedaan; overwegende dat deze verdwijningen ongestraft blijven;

F.

overwegende dat de huidige regering van Egypte een grootschalige campagne van willekeurige detentie heeft gevoerd tegen critici van de regering, waaronder journalisten en mensenrechtenactivisten alsmede leden van politieke en maatschappelijke bewegingen; overwegende dat er volgens de Egyptische autoriteiten sinds juli 2013 meer dan 22 000 personen zijn opgepakt;

G.

overwegende dat het El Nadim-centrum voor steun aan en rehabilitatie van slachtoffers van geweld door de autoriteiten gesloten dreigt te worden wegens valse aantijgingen van overtreding van de gezondheidswetgeving; overwegende dat het centrum een doorslaggevende rol vervult bij de behandeling van slachtoffers van geweld en foltering en essentiële informatie verstrekt over foltering, moorden en de meest afschuwelijke soorten mishandeling tijdens detentie;

H.

overwegende dat Egypte sinds jaar en dag een strategische partner van de Europese Unie is; overwegende dat stimulansen centraal moeten staan bij de hulp van de EU aan Egypte, overeenkomstig het „voor wat hoort wat”- beginsel van het Europese nabuurschapsbeleid, en dat deze hulp afhankelijk moet worden gesteld van de vorderingen bij de hervorming van de democratische instellingen en op het gebied van de rechtsstaat en de mensenrechten; overwegende dat de Raad Buitenlandse Zaken van de EU (RBZ) op 21 augustus 2013 de HV/VV heeft belast met het uitvoeren van een evaluatie van de EU-bijstand aan Egypte; overwegende dat de RBZ besloot dat de EU-samenwerking met Egypte zal worden bijgesteld naar gelang van de ontwikkelingen ter plaatse;

I.

overwegende dat in de RBZ-conclusies van 21 augustus 2013 staat dat ‘de lidstaten instemmen met opschorting van vergunningen voor de uitvoer naar Egypte van alle materiaal dat te gebruiken is voor interne onderdrukking en met herbeoordeling van uitvoervergunningen voor materieel als bedoeld in gemeenschappelijk standpunt 2008/944/GBVB en herziening van hun bijstand op veiligheidsgebied aan Egypte’; overwegende dat deze conclusies in februari 2014 door de RBZ nog eens werden herhaald; overwegende dat de HV/VV in een schriftelijk antwoord d.d. 27 oktober 2015 op schriftelijke vraag E-010476/2015 bevestigde dat met deze conclusies „een politiek engagement tegen elke militaire steun voor Egypte (wordt) aangegaan”;

J.

overwegende dat in de in 2014 aangenomen Egyptische grondwet grondrechten en fundamentele vrijheden zijn neergelegd;

K.

overwegende dat Egypte te kampen heeft met terrorisme van verschillende jihadistische organisaties die in het land actief zijn, met name in de Sinaï, en die banden hebben met IS en andere terreurorganisaties die actief zijn in de crisis in Libië; overwegende dat het aanhoudende conflict in Libië rechtstreeks van invloed is op de veiligheid in Egypte; overwegende dat deze aanhoudende crisis een grote bron van zorg vormt voor de Europese Unie en met name voor Italië;

1.

veroordeelt ten strengste het folteren en vermoorden — onder verdachte omstandigheden — van EU-burger Giulio Regeni en spreekt zijn medeleven en condoleances uit aan diens familie;

2.

roept de Egyptische autoriteiten op om de Italiaanse autoriteiten alle documenten en informatie te doen toekomen die nodig zijn om een snel, transparant en onpartijdig gezamenlijk onderzoek naar de zaak Regeni mogelijk te maken, overeenkomstig de internationale verplichtingen, en alles in het werk te stellen om de daders zo spoedig mogelijk voor de rechter te brengen;

3.

benadrukt met ernstige bezorgdheid dat de zaak Giulio Regeni geen op zichzelf staand geval is maar plaatsvond in de context van foltering, overlijden in gevangenschap en onvrijwillige verdwijningen in heel Egypte in de afgelopen jaren, en duidelijk haaks staat op artikel 2 van de associatieovereenkomst tussen de EU en Egypte, waarin bepaald wordt dat de betrekkingen tussen de EU en Egypte gegrondvest zijn op de eerbiediging van de democratische beginselen en de fundamentele rechten van de mens, als vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, die een essentieel element van deze overeenkomst is; dringt er dan ook bij de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) en de lidstaten op aan de routinematige praktijken van onvrijwillige verdwijningen en foltering bij de Egyptische autoriteiten aan de kaak te stellen en aan te dringen op een werkelijke hervorming van het veiligheidsapparaat en de rechterlijke macht in Egypte;

4.

is ernstig verontrust over de dreigende gedwongen sluiting van het El Nadim-centrum voor steun aan en rehabilitatie van slachtoffers van geweld en foltering; dringt aan op snelle intrekking van het bevel tot sluiting om administratieve redenen;

5.

spreekt zijn bezorgdheid uit over de voortdurende intimidatie van de Egyptische Commissie voor rechten en vrijheden wegens haar veronderstelde rol in de campagne „Stop onvrijwillige verdwijningen” in Egypte;

6.

herinnert de Egyptische autoriteiten aan hun nationale en internationale verplichtingen en roept hen op voorrang te geven aan de bescherming en bevordering van mensenrechten en te voorzien in verantwoordingsplicht in geval van mensenrechtenschendingen; verzoekt eens te meer om de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van al degenen die uitsluitend gevangen zijn gezet en veroordeeld wegens het uitoefenen van hun recht op vrijheid van meningsuiting en vreedzame vergadering, waaronder mensenrechtenactivisten, journalisten en bloggers; vraagt de Egyptische autoriteiten het recht op een eerlijk proces, overeenkomstig internationale normen, te waarborgen;

7.

verzoekt de regering van Egypte te waarborgen dat binnenlandse en internationale maatschappelijke organisaties en onafhankelijke vakbonden vrijelijk hun werk kunnen doen in het land, zonder inmenging van of intimidatie door de regering; roept de Egyptische autoriteiten op het reisverbod dat aan een aantal vooraanstaande Egyptische mensenrechtenactivisten is opgelegd, op te heffen;

8.

is van mening dat de nieuwe grondwet die op 14 en 15 januari 2014 is aangenomen, met name de artikelen 52, 73 en 93, een belangrijke stap voorwaarts zou moeten zijn in de overgang van het land naar democratie;

9.

neemt kennis van de vorming van de nieuwe volksvertegenwoordiging en roept deze op de repressieve protestwet van november 2013, die gebruikt is om alle vormen van vreedzaam protest de mond te snoeren, met spoed te herzien, evenals de wet op de vergadering van 1914; roept verder op tot herziening van alle andere repressieve wetgeving die in strijd met de Egyptische grondwet is goedgekeurd, waaronder de wet op terreurdaden en de wet op terreurorganisaties, die kunnen worden gebruikt voor binnenlandse repressie in plaats van verbetering van de collectieve veiligheid; benadrukt zijn bereidheid om in samenwerking met de autoriteiten van het land na te gaan wat de mogelijkheden zijn voor het ontwikkelen van een programma voor capaciteitsopbouw voor het Egyptische parlement;

10.

benadrukt dat alleen de opbouw van een werkelijk pluralistische maatschappij die de diverse zienswijzen en levensstijlen respecteert, voor stabiliteit en zekerheid op de lange termijn kan zorgen en roept de Egyptische autoriteiten op zich te committeren aan een dialoog van verzoening waarin alle niet-gewelddadige krachten bijeenkomen, met inbegrip van niet-gewelddadige islamisten, met het doel het vertrouwen in de politiek en de economie te herstellen via een inclusief politiek proces;

11.

onderstreept dat de Europese Unie groot belang hecht aan samenwerking met Egypte als belangrijk buurland en partner en aan de rol van Egypte bij het waarborgen van stabiliteit in de regio; deelt de zorgen van de Egyptische bevolking over de economische, politieke en veiligheidsproblemen waarmee het land en de regio te kampen hebben; veroordeelt de terroristische aanvallen op Egyptische burgers en militairen;

12.

roept de EU en met name de HV/VV en de EU-delegatie in Caïro op te voorzien in regelmatige uitwisselingen met mensenrechtenactivisten en andere proteststemmen, steun te verlenen aan personen die een risico lopen of gedetineerd zijn en hun rechtszaken nauwlettend te volgen;

13.

roept de lidstaten op zich volledig aan te sluiten bij de RBZ-conclusies van augustus 2013 betreffende de uitvoer van militaire technologie en uitrusting en samenwerking op veiligheidsgebied; dringt aan op opschorting van de uitvoer van bewakingsapparatuur als blijkt dat dergelijke apparatuur mogelijk ingezet wordt voor mensenrechtenschendingen; roept de HV/VV op verslag uit te brengen van de huidige stand van zaken van de samenwerking op militair en veiligheidsgebied tussen EU-lidstaten en Egypte en in nauw overleg met het Europees Parlement een routekaart uit te werken voor de concrete stappen die de Egyptische autoriteiten zouden moeten nemen om de mensenrechtensituatie duidelijk te verbeteren en een uitgebreide hervorming van de rechterlijke macht tot stand te brengen voordat een herbeoordeling van de RBZ-conclusies van augustus 2013 in overweging kan worden genomen;

14.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de parlementen en regeringen van de lidstaten, de president en de regering van de Arabische Republiek Egypte en de Afrikaanse Commissie voor mensen- en volkerenrechten.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/45

—

gezien zijn eerdere resoluties over de Democratische Republiek Congo (DRC), met name die van 9 juli 2015 (1) en van 17 december 2015 (2),

—

gezien de gezamenlijke persmededeling van 16 februari 2016 van de Afrikaanse Unie, de Verenigde Naties, de Europese Unie en de Internationale Organisatie van de Francofonie over de noodzaak van een inclusieve politieke dialoog in de DRC, waarin deze organisaties toezeggen de Congolese actoren te steunen in hun streven naar consolidatie van democratie in het land,

—

gezien de plaatselijke verklaring van de EU van 19 november 2015 naar aanleiding van de start van de nationale dialoog in de DRC,

—

gezien de verklaring van de voorzitter van de VN-Veiligheidsraad van 9 november 2015 over de situatie betreffende de DRC,

—

gezien de plaatselijke verklaring van de EU van 21 oktober 2015 over de mensenrechtensituatie in de DRC,

—

gezien de verklaring van de woordvoerder van de Europese Dienst voor extern optreden van 12 oktober 2015 over het aftreden van het hoofd van de verkiezingscommissie van de DRC,

—

gezien de resoluties van de VN-Veiligheidsraad over de DRC, met name resolutie 2198(2015) over verlenging van het sanctieregime inzake Congo en het mandaat van de groep van deskundigen, en resolutie 2211(2013) waarbij het mandaat van de Stabilisatiemissie van de VN in de DRC (Monusco) werd verlengd,

—

gezien de gezamenlijke persverklaring van 2 september 2015 van de groep van internationale gezanten en vertegenwoordigers voor het gebied van de Grote Meren in Afrika over de verkiezingen in de DRC,

—

gezien het jaarverslag van de Hoge Commissaris van de VN voor de mensenrechten van 27 juli 2015 over de mensenrechtensituatie en de activiteiten van het gezamenlijke mensenrechtenkantoor van de Verenigde Naties in de DRC (UNJHRO),

—

gezien de verklaring van de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (VV/HV), Federica Mogherini, van 25 januari 2015 naar aanleiding van de vaststelling van de nieuwe kieswet in de DRC,

—

gezien het verslag van de VN-groep van deskundigen van 12 januari 2015 over de DRC,

—

gezien de verklaringen van Nairobi van december 2013,

—

gezien de kaderovereenkomst voor vrede, veiligheid en samenwerking voor de DRC en de regio, die in februari 2013 in Addis Abeba werd ondertekend,

—

gezien het Afrikaans Handvest van de rechten van de mens en de volkeren van juni 1981,

—

gezien het Afrikaans Handvest voor democratie, verkiezingen en bestuur,

—

gezien de Congolese grondwet van 18 februari 2006,

—

gezien de Overeenkomst van Cotonou,

—

gezien artikel 135, lid 5, en artikel 123, lid 4, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat de komende presidents- en parlementsverkiezingen, die in november 2016 moeten plaatsvinden, een mogelijkheid kunnen bieden voor een democratische machtsoverdracht;

B.

overwegende dat de grondwet het mandaat van de president van de DRC beperkt tot twee termijnen;

C.

overwegende dat president Joseph Kabila, die sinds 2001 aan de macht is, er door zijn tegenstanders van wordt beschuldigd pogingen te ondernemen om het verkiezingsproces door middel van administratieve en technische manoeuvres te vertragen en ook na het einde van zijn mandaat aan de macht te blijven, en nog niet publiekelijk heeft aangekondigd dat hij na afloop van zijn mandaat zal aftreden; overwegende dit heeft geleid tot toenemende politieke spanningen, onrust en geweld in het hele land;

D.

overwegende dat er twijfel is gerezen over de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de onafhankelijke nationale verkiezingscommissie (CENI);

E.

overwegende dat medewerkers van Congolese veiligheids- en inlichtingendiensten zich sinds januari 2015 schuldig maken aan onderdrukking van vreedzame activisten, politieke leiders en anderen die zich verzetten tegen pogingen om het president Kabila mogelijk te maken de grondwet te wijzigen, zodat hij ook na zijn grondwettelijk vastgelegde maximale mandaatstermijn van twee jaar aan de macht kan blijven; overwegende dat mensenrechtengroeperingen onophoudelijk berichten over de verslechterende situatie op het gebied van de mensenrechten, vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vergadering in de DRC en melding maken van excessief geweld tegen vreedzame demonstranten en een toename van het aantal rechtszaken om politieke redenen; overwegende dat Monusco het afgelopen jaar meer dan 260 gevallen van mensenrechtenschendingen heeft geregistreerd die verband hielden met de verkiezingen, met name schendingen van de rechten van politieke tegenstanders, het maatschappelijk middenveld en journalisten; overwegende dat het UNJHRO in de DRC heeft verklaard sinds begin 2016 meer dan 400 gevallen van mensenrechtenschendingen te hebben geregistreerd, waaronder 52 arrestaties;

F.

overwegende dat president Kabila in juni 2015 de start van een nationale dialoog heeft aangekondigd; overwegende dat de formele voorbereidingen voor die dialoog nog niet van start zijn gegaan, omdat twee belangrijke oppositiegroeperingen hebben besloten niet aan deze dialoog deel te nemen omdat zij deze beschouwen als een vertragingstactiek;

G.

overwegende dat in september 2015 zeven invloedrijke politici uit de regeringscoalitie van de DRC zijn gezet, omdat zij een brief hadden ondertekend waarin president Kabila werd verzocht de grondwet te eerbiedigen en na afloop van zijn mandaat niet aan de macht te blijven; overwegende dat er diezelfde maand in Kinshasa gewelddadige botsingen plaatsvonden toen een groep demonstranten die protesteerden tegen een eventuele ongrondwettelijke derde termijn met geweld werd aangevallen;

H.

overwegende dat burgers willekeurig worden gevangen gehouden, waaronder Fred Bauma en Yves Makwambala, mensenrechtenactivisten die deel uitmaken van de Filimbi-beweging, die beiden werden gearresteerd voor deelname aan een workshop met als doel het stimuleren van Congolese jongeren om op vreedzame en verantwoordelijke wijze hun burgerplichten te vervullen, en die nu 11 maanden gevangen zitten, en op wier vrijlating het Europees Parlement in zijn resolutie van 9 juli 2015 reeds heeft aangedrongen;

I.

overwegende dat leiders van de belangrijkste Congolese oppositiepartijen, niet-gouvernementele organisaties en jeugdorganisaties voor democratie er bij de Congolese burgers op hebben aangedrongen op 16 februari 2016 in het kader van de „ville morte” („dag van de dode stad”) niet naar hun werk of school te gaan, om de mensen te herdenken die op 16 februari 1992 gedood zijn tijdens een mars voor de democratie, en om te protesteren tegen de vertragingen bij de organisatie van de presidentiële verkiezingen en het niet eerbiedigen van de grondwet door de regering;

J.

overwegende dat acht jeugdactivisten en ten minste 30 aanhangers van de politieke oppositie op of rond 16 februari 2016 in verband met deze nationale staking gevangen zijn gezet en dat andere activisten per sms bedreigingen hebben ontvangen, afkomstig van onbekende telefoonnummers, en dat de minister van Werkgelegenheid, Willy Makiashi, ambtenaren heeft verboden aan de staking deel te nemen; overwegende dat zes leden van de LUCHA-beweging zijn veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf; overwegende dat de winkels van winkeliers die hadden meegedaan aan de „dag van de dode stad” werden verzegeld en ambtenaren die hadden meegedaan disciplinair werden gestraft;

K.

overwegende dat de Afrikaanse Unie, de VN, de EU en de Internationale Organisatie van de Francofonie gezamenlijk hebben gewezen op het belang van dialoog en het streven naar een akkoord tussen de politieke actoren dat de beginselen van de democratie en de rechtsstaat eerbiedigt, en er bij alle Congolese politieke actoren op hebben aangedrongen hun volledige medewerking te verlenen aan de door de internationale gemeenschap benoemde bemiddelaars;

L.

overwegende dat de situatie is verslechterd vanwege het feit dat straffeloosheid in de DRC nog altijd blijft voortbestaan; overwegende dat de veiligheidssituatie in de DRC steeds slechter wordt, met name in het oostelijk deel van het land, vanwege geweld dat wordt veroorzaakt door meer dan 30 buitenlandse en binnenlandse gewapende groeperingen, en dat er onophoudelijk berichten zijn over mensenrechtenschendingen en schendingen van het internationale recht, zoals gerichte aanvallen tegen burgers, grootschalig seksueel en gendergerelateerd geweld, systematische rekrutering en misbruik van kinderen door gewapende groepen en buitengerechtelijke executies;

M.

overwegende dat de situatie op het gebied van de vrijheid van de media in de DRC de laatste tijd is verslechterd; overwegende dat regeringsambtenaren de vrijheid van meningsuiting blokkeren door mediabedrijven te sluiten, waarbij zij zich vooral richten tegen media die berichten over protesten naar buiten hebben gebracht, alsmede sms- en internetdienstverleners; overwegende dat de regering in februari 2016 twee particuliere tv-kanalen in Lubumbashi heeft verboden; overwegende dat „Journalists in Danger”, de partnerorganisatie van „Reporters Without Borgers” in haar laatste jaarverslag, gepubliceerd in november 2015, melding maakt van 72 aanvallen op journalisten en de media in de DRC en verklaart dat 60 % van alle schendingen van de persvrijheid gepleegd wordt door militairen, veiligheidsdiensten, de nationale inlichtingendienst (ANR) of de politie; overwegende dat de uitzendingen van Radio France International tijdens de protesten in het kader van „dag van de dode stad” werden onderbroken;

N.

overwegende dat in het nationaal indicatief programma voor de DRC voor 2014-2020, dat 620 miljoen euro heeft gekregen uit het 11de Europees Ontwikkelingsfonds, voorrang wordt gegeven aan het versterken van het bestuur en de rechtsstaat, onder meer hervormingen van het gerechtelijke apparaat, de politie en het leger;

1.

dringt er bij de autoriteiten van de DRC op aan uitdrukkelijk toe te zeggen de grondwet te zullen eerbiedigen en te garanderen dat er tijdig, uiterlijk eind 2016, verkiezingen worden gehouden, in volledige overeenstemming met het Afrikaanse Handvest voor democratie, verkiezingen en bestuur, en tevens te zorgen voor een klimaat dat bevorderlijk is voor transparante, geloofwaardige en inclusieve verkiezingen; benadrukt dat een succesvol verloop van de verkiezingen essentieel is voor de stabiliteit op de lange termijn en voor de ontwikkeling van het land;

2.

uit zijn grote bezorgdheid over de verslechterende veiligheids- en mensenrechtensituatie in de DRC en met name over de aanhoudende berichten over toenemend politiek geweld en de ernstige beperkingen die worden opgelegd aan en intimidatie van mensenrechtenactivisten, politieke tegenstanders en journalisten in de aanloop naar de komende verkiezingscyclus; wijst er met nadruk op dat het de verantwoordelijkheid is van de regering om verdere verergering van de huidige politieke crisis en verdere escalatie van geweld te voorkomen, en om de burgerrechten en politieke rechten van de Congolese burgers te bevorderen en te beschermen;

3.

veroordeelt ten sterkste ieder gebruik van geweld tegen vreedzame, ongewapende demonstranten; herinnert eraan dat de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vereniging en vergadering de basis vormen van een dynamisch politiek en democratisch bestel; veroordeelt ten sterkste de toenemende beperkingen ten aanzien van de democratische ruimte en de doelgerichte repressie van leden van de oppositie, maatschappelijke organisaties en de media; dringt aan op de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle politieke gevangenen, waaronder Yves Makwambala en Fred Bauma en andere activisten en aanhangers van Filimbi en LUCHA, en van de mensenrechtenactivist Christopher Ngoyi;

4.

is van mening dat er alleen weer vrede in de DRC kan heersten indien straffeloosheid wordt bestreden; vraagt de regering van de DRC om samen met internationale partners een volledig, grondig en transparant onderzoek te starten naar de mensenrechtenschendingen die plaatsvonden tijdens de protesten in verband met de verkiezingen, met als doel om illegale handelingen of schendingen van rechten of vrijheden vast te stellen; dringt erop aan maatregelen te nemen om te waarborgen dat degenen die zich schuldig hebben gemaakt aan mensenrechtenschendingen, oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en seksueel geweld tegen vrouwen, alsmede ronselaars van kindsoldaten, worden geregistreerd, geïdentificeerd, vervolgd en veroordeeld in overstemming met het nationale en internationale strafrecht;

5.

roept de VV/HV en de lidstaten op ten volle gebruik te maken van alle beleidsinstrumenten, met inbegrip van de aanbevelingen in het definitieve verslag van de verkiezingswaarnemingsmissie van de EU van 2011 en in het verslag van de follow-upmissie van 2014, en om op het hoogste niveau politieke druk uit te oefenen om de uitbreiding van het geweld rond de verkiezingen in de DRC en een verdere destabilisering van het Grote Merengebied te voorkomen;

6.

neemt kennis van de bereidheid van de EU en de internationale gemeenschap om het Congolese verkiezingsproces te ondersteunen, mits een bindende verkiezingskalender wordt gepubliceerd en de constitutionele bepalingen worden nageleefd; is van mening dat deze steun vooral gericht moet zijn op registratie van kiezers, training en beveiliging; benadrukt dat de aard en de hoeveelheid van de EU-steun voor het verkiezingsproces in de DRC moet afhangen van de vooruitgang die wordt geboekt bij de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van de verkiezingswaarnemingsmissies van 2011 en 2014, in het bijzonder wat betreft garanties voor de onafhankelijkheid van de CENI, de herziening van het kiezersregister, financiële vereisten en de naleving van het grondwettelijk vastgelegde tijdskader;

7.

dringt er bij de Congolese overheid op aan het Afrikaans Handvest voor democratie, verkiezingen en goed bestuur zo spoedig mogelijk te ratificeren;

8.

benadrukt de cruciale rol die de Afrikaanse Unie (AU) speelt bij de voorkoming van een politieke crisis in Centraal-Afrika, en verzoekt de AU-lidstaten, en met name Zuid-Afrika, aan te dringen op eerbiediging van de grondwet van de DRC; dringt er bij de EU op aan al haar diplomatieke en economische instrumenten, waaronder de komende ondertekening van de economische partnerschapsovereenkomsten, te gebruiken om dit doel te bereiken;

9.

herinnert eraan dat volwaardige participatie van de oppositie en onafhankelijke vertegenwoordigers van maatschappelijke organisatie en verkiezingsdeskundigen in de CENI van groot belang is om het verkiezingsproces legitimiteit te verlenen; herinnert eraan dat de CENI onpartijdig moet zijn; benadrukt dat de autoriteiten de CENI moeten voorzien van de nodige financiële middelen om een omvattend en transparant proces mogelijk te maken;

10.

roept de VV/HV op de dialoog met de autoriteiten van de DCR uit hoofde van artikel 8 van de overeenkomst van Cotonou te intensiveren, om eindelijk duidelijkheid te krijgen over het verkiezingsproces; herinnert aan de toezegging die de DRC in het kader van de overeenkomst van Cotonou heeft gedaan om de beginselen inzake democratie, rechtsstaat en mensenrechten te zullen eerbiedigen, met inbegrip van de vrijheid van meningsuiting en de media, goed bestuur en transparantie met betrekking tot politieke functies; dringt er bij de regering van de DRC op aan deze bepalingen na te leven overeenkomstig de artikelen 11b, 96 en 97 van de overeenkomst van Cotonou; verzoekt de Commissie om de relevante procedure overeenkomstig de artikelen 8, 9 en 96 van de overeenkomst van Cotonou te starten indien de DRC op dit punt in gebreke blijft;

11.

roept de EU op het opleggen van gerichte sancties, zoals reisverboden en bevriezing van tegoeden, te overwegen tegen degenen die verantwoordelijk zijn voor de gewelddadige onderdrukking in de DRC, om bij te dragen aan het voorkomen van verder geweld;

12.

dringt er bij de delegatie van de EU op aan de ontwikkelingen in het oog te houden en alle passende middelen en instrumenten, waaronder het Europees instrument voor democratie en mensenrechten, in te zetten ter ondersteuning van mensenrechtenactivisten en democratiseringsbewegingen;

13.

verzoekt de EU om opnieuw een rapporteur voor de mensenrechten in de DRC aan te wijzen;

14.

herinnert eraan dat vrede en veiligheid voorwaarden zijn voor succesvolle verkiezingen; wijst in dit verband op de hernieuwing van het mandaat van Monusco, en roept op tot het uitbreiden van de bevoegdheden van deze missie op het gebied van de bescherming van burgers rond de verkiezingen;

15.

herhaalt ernstig bezorgd te zijn over de alarmerende humanitaire situatie in de DRC, met name veroorzaakt door de gewelddadige gewapende conflicten in de oostelijke provincies van het land; roept de EU en haar lidstaten op steun te blijven verlenen aan de bevolking van de DRC, om de levensomstandigheden van de kwetsbaarste bevolkingsgroepen te verbeteren en de gevolgen van ontheemding, voedselgebrek, epidemieën en natuurrampen op te vangen;

16.

veroordeelt de aanhoudende seksuele gewelddaden in Oost-Congo; wijst erop dat de Congolese autoriteiten de afgelopen maanden 20 rechtszaken hebben gehouden met betrekking tot seksueel geweld in Oost-Congo, waarbij 19 legerofficieren zijn veroordeeld, en dat op dit terrein nog veel meer moet worden gedaan; dringt er bij de Congolese autoriteiten sterk op aan door te gaan met de bestrijding van straffeloosheid, door onderzoek te doen naar gevallen van seksueel geweld en de daders te vervolgen;

17.

verwelkomt het besluit van de Congolese autoriteiten om de behandeling van de sinds 25 september 2013 geblokkeerde adoptiedossiers voort te zetten; neemt kennis van de werkzaamheden van het Congolese interministeriële comité inzake de sporadische afgifte van uitreisvergunningen voor geadopteerde kinderen; roept het interministeriële comité op zijn werkzaamheden op zorgvuldige, coherente en kalme wijze voort te zetten; roept de EU-delegatie en de lidstaten op de situatie nauwlettend in het oog te houden;

18.

roept de Afrikaanse Unie en de EU op te zorgen voor een permanente politieke dialoog tussen de landen van het Grote Merengebied, om verdere destabilisatie te voorkomen;

19.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de vicevoorzitter van de Commissie / hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de Afrikaanse Unie, de president, de premier en het parlement van de DRC, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de VN-Mensenrechtenraad en de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/50

—

gezien de mededeling van de Commissie van 2 juli 2014 getiteld „Naar een bloeiende data-economie” (COM(2014)0442),

—

gezien de vraag aan de Commissie over de mededeling „Naar een bloeiende data-economie” (O-000021/2016 — B8-0116/2016),

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie industrie, onderzoek en energie,

—

gezien artikel 8 van het Handvest van de grondrechten van de EU en artikel 16 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien zijn resolutie van 10 december 2013 over het aanboren van het potentieel van cloud computing in Europa (1),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 6 mei 2015 getiteld „Strategie voor een digitale eengemaakte markt voor Europa” (COM(2015)0192),

—

gezien artikel 128, lid 5, en artikel 123, lid 2, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat de „big data”-markt, volgens de mondiale vooruitzichten voor „big data”-technologie en -diensten (Worldwide Big Data Technology and Services Forecast) voor 2013-2017 van de International Data Corporation, tot 2017 zes keer sneller zal groeien dan de ict-markt als geheel en dat de „big data”-markt in zijn geheel een totaal zal bereiken van 50 miljard EUR, hetgeen volgens de publiek-private partnerschap Big Data Value tegen 2017 kan leiden tot 3,75 miljoen nieuwe banen;

B.

overwegende dat de hoeveelheid data in een ongekend tempo toeneemt, zodat er tegen 2020 16 biljoen gigabyte aan gegevens zal zijn, wat overeenkomt met een jaarlijkse groei van de gegenereerde gegevens van 236 %;

C.

overwegende dat besluiten op basis van kennis die met „big data” is gegenereerd, de productiviteit en het concurrentievermogen aanzienlijk kunnen doen toenemen en dat de voordelen van een data-economie tegen 2020 een extra groei van het bbp met 1,9 % met zich mee zullen brengen;

D.

overwegende dat de ontwikkeling van „big data” onlosmakelijk verbonden is met een nieuwe digitale markt, moet zorgen voor de ontwikkeling van innoverende en concurrerende bedrijfsmodellen en tevens in overeenstemming moet zijn met het EU-kader voor gegevensbescherming, omdat „big data” aanzienlijke risico's en uitdagingen kan inhouden, met name op het gebied van de grondrechten (met inbegrip van privacy en gegevensbescherming);

E.

overwegende dat een toekomstige bloeiende data-economie mogelijkheden kan bieden voor groei en banen, inclusief door het mogelijk maken van nieuwe zakenmodellen en diensten en van een verbeterde productiviteit; overwegende dat een goed evenwicht tot stand moet worden gebracht om het juiste kader te creëren voor economische groei, teneinde het vertrouwen te behouden en tegelijk de rechten van de consumenten te vrijwaren en te handhaven door effectieve monitoring, evaluatie en passende responsen, indien nodig door middel van wetgeving;

F.

overwegende dat „big data” ook mogelijkheden met zich meebrengt voor consumenten (bijvoorbeeld gemak, efficiëntie en besparingen), bedrijven (industrie 4.0) en de overheid (e-overheid) en met betrekking tot huisvesting (slimme steden), wetenschap, geneeskunde (mobiele gezondheidszorg), rampenbestrijding en misdaadbestrijding;

1.

verwacht dat de voordelen van een data-economie op nationaal en Europees niveau gevolgen zullen hebben voor de samenleving en voor alle soorten ondernemingen in de waardeketen; beschouwt de invoering van een data-economie als de kern van de strategie voor een digitale interne markt en is zich bewust van de mogelijkheden ervan om Europa te helpen zijn concurrentiepositie in geavanceerde sectoren te herstellen en het economisch herstel, de investeringen in groei en de innovatie in alle sectoren te versnellen, hetgeen alleen kan worden verwezenlijkt, als het juiste bedrijfsklimaat en de juiste middelen voorhanden zijn om de digitale transformatie op gang te brengen en als deze technologieën het rechtskader van de EU inzake gegevensbescherming eerbiedigen, zodat de risico's en uitdagingen die eraan verbonden zijn, met name wat de grondrechten betreft, en in het bijzonder privacy en gegevensbescherming, worden aangepakt;

2.

onderstreept dat de data-economie geavanceerde vaardigheden vereist en de komende jaren naar verwachting een aanzienlijk aantal nieuwe banen in Europa zal opleveren;

3.

onderkent de sociale en economische voordelen die verbonden zijn aan het geïntegreerde gebruik van gegevens in alle sectoren van de Europese economie en op alle gebieden van het Europees onderzoek en benadrukt het belang van transparantie ten aanzien van de waarde en het gebruik van verzamelde gegevens, de beheersregels en de wijze waarop deze gegevens worden verzameld en verwerkt, benadrukt het feit dat het individu een eigentijds, betekenisvol recht moet hebben op toegang tot informatie over de gegevensverwerking; benadrukt hierbij dat het noodzakelijk is nauwkeurige statistische gegevens te verzamelen over de mate van bewustzijn bij burgers, ondernemingen en overheidsinstanties; benadrukt het feit dat de digitalisering van de economie een belangrijke aanjager vormt van de ontwikkeling op het gebied van „big data”, zodat een horizontale aanpak vereist is om de data-economie te laten groeien;

4.

is van oordeel dat data een waardevol instrument voor ondernemingen vormt, waarvan de waarde aanmerkelijk kan worden versterkt door de ontwikkeling van innoverende en slimme manieren om gegevens die eigendom van ondernemingen zijn, te kunnen integreren met open gegevens; vraagt dat initiatieven worden gestart om het bewustzijn van kmo's te vergroten met betrekking tot de waarde van hun data en de wijze waarop deze kunnen worden gebruikt om nieuwe bedrijfsmodellen te ontwikkelen teneinde groei te stimuleren en kmo's als een belangrijke speler op het gebied van „big data” op de kaart te zetten;

5.

wijst erop dat de verwerking van bepaalde soorten gegevens, met name persoonsgegevens, onder de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming valt; dringt in verband hiermee aan op de snelle goedkeuring van het gegevensbeschermingspakket;

6.

wijst erop dat gegevensbescherming en de mogelijkheden die voorvloeien uit een geïntegreerd gebruik van gegevens, elkaar niet noodzakelijk uitsluiten, aangezien een slim gebruik van de mogelijkheden ervoor kan zorgen dat verenigbaarheid met gegevensbescherming gewaarborgd is; is van mening dat het waarborgen van vertrouwen in deze technologieën zowel in het beleid van overheden als in bedrijfsmodellen centraal moet staan, aangezien een gebrek aan vertrouwen grote schade kan toebrengen aan de groei en innovatie in de digitale sector; is van mening dat er een essentiële behoefte bestaat aan een toekomstbestendig en uniform rechtskader voor gegevensbescherming teneinde groei en innovatie te bevorderen en erkent het open en mondiale karakter van het internet; merkt op dat de wetgeving inzake gegevensbescherming technologieneutraal is en reeds volledig geldt voor „big data”-activiteiten in de EU, zodat zij volledig moet worden nageleefd; dringt erop aan dat het beleid van overheden „privacy by design” en „privacy by default” opneemt in de cyclus van het genereren en analyseren van gegevens en tegelijk elke kans grijpt om de ontwikkeling van het potentieel van „big data” te bevorderen;

7.

acht het uiterst belangrijk een regelgevingskader te ontwikkelen dat gericht is op het aanpakken van de economische, technologische, sociale en culturele uitdagingen van een data-economie, zoals toegang tot, controle van en zeggenschap over gegevens, en met name openbare gegevens; meent dat veiligheid en gegevensbescherming de hoeksteen voor groei van de gegevensgestuurde industrie vormen; benadrukt het feit dat het komen tot een synergie tussen „big data”, gegevensbescherming, veiligheid van gegevens en open gegevens de basis voor de nieuwe digitale start in Europa vormt; vraagt dat de volgende uitdagingen worden aangepakt: eigendom, bezit, beheer, toegang en beveiliging van gegevens, interoperabiliteit, gegevensbeperking en -opslag, beperkingen inzake gebruik en hergebruik van gegevens in Europa, innovatieve schakels op het gebied van intellectueel kapitaal, toegankelijkheid en infrastructuur, transparante regels inzake overdracht van gegevens, grensoverschrijdende mechanismen en, indien van toepassing, creatie en verspreiding van en toegang tot open gegevens en de beschikbaarheid ervan voor overheidsdiensten en dienstverleners;

8.

merkt op dat een data-economie alleen een succes kan zijn indien deze ingebed is in een breder ict-ecosysteem, met inbegrip van het „Internet of Things” (IoT) voor het verzamelen van data, snelle breedbandnetwerken voor het transporteren ervan en cloud computing voor het verwerken ervan, evenals geschoolde werknemers, toegang tot data en interoperabiliteit; merkt op dat deze sector behoefte heeft aan enorme investeringen in ontwikkeling van de cloud, supercomputers en snelle breedband, en dat dit een basisvoorwaarde is voor een succesvolle digitale economie; dringt aan op een beter regelgevingskader en -klimaat die zowel op de particuliere als de overheidssector gericht zijn; herinnert eraan dat investeringen van de particuliere sector in netwerkinfrastructuur essentieel moet blijven; moedigt in verband hiermee de Commissie en de lidstaten aan investeringen in netwerkinfrastructuur te stimuleren door middel van een positief regelgevingskader en breedbandinfrastructuur te blijven ondersteunen door middel van bestaande programma's als de financieringsfaciliteit voor Europese verbindingen, het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) en het Cohesiefonds, maar alleen op terreinen waar tekortkomingen van de markt zijn vastgesteld;

9.

uit zijn bezorgdheid over het feit dat de digitale kloof, onvoldoende investeringen en het ontbreken van technische normen en toekomstbestendige wetgeving op het gebied van gegevensbescherming ertoe kunnen leiden dat Europa bij de ontwikkeling van een data-economie technisch en economisch achterop raakt;

10.

erkent het belang van interoperabiliteit en normen ter bevordering van het concurrentievermogen in de ict-sector en van een proactieve rol van de Commissie bij de mandatering van normalisatie-instellingen; vraagt de Commissie een strategie inzake „big data”-normen te ontwikkelen voor de identificatie van normkloven in de Europese „big data”-industrie, inclusief kmo's en belangrijke Europese sectoren; steunt de ontwikkeling van door de markt aangezwengelde, vrijwillige, technologisch neutrale, transparante, internationaal compatibele en voor de markt relevante normen;

11.

is van mening dat het ISA2-programma een kans biedt om interoperabiliteitsnormen te ontwikkelen voor het beheer van „big data” bij overheidsdiensten en tussen deze diensten en de bedrijven en de burgers;

12.

is ingenomen met het voorstel van de Commissie om een initiatief betreffende het vrij verkeer van gegevens te ontwikkelen; is ingenomen met de aankondiging van een Europees initiatief inzake het vrij verkeer van gegevens dat de bestaande belemmeringen voor de interne markt voor gegevens moet wegnemen; verzoekt de Commissie een brede en transparante evaluatie betreffende de totstandbrenging van een data-economie uit te voeren, teneinde van tevoren te kunnen inspelen op de behoeften met betrekking tot de vereiste technologieën en de belemmeringen voor innovatie in Europa weg te nemen; vraagt dat met dit initiatief de volgende uitdagingen worden aangepakt: beveiliging van gegevens, interoperabiliteit, eigendom, bezit en opslag van gegevens, beperkingen inzake gebruik en hergebruik van gegevens in Europa, transparante regels inzake overdracht van gegevens, grensoverschrijdende mechanismen en de uitwisseling van open gegevens overheidsdiensten, bedrijven en het maatschappelijk middenveld;

13.

stelt vast dat „big data” alleen een succes kan zijn indien het ingebed is in een breder ict-ecosysteem, met inbegrip van het IoT voor het verzamelen van data, breedbandnetwerken voor het transporteren ervan en cloud computing voor het verwerken ervan;

14.

vindt dat de EU de procedures voor de toekenning van subsidies moet vereenvoudigen en meer financiële middelen moet uittrekken voor onderzoek en innovatie met betrekking tot het geïntegreerde gebruik van data, digitale innovatie en marktontwikkeling op gebieden waarvan is vastgesteld dat zij een meerwaarde opleveren voor de burgers, de samenleving en de economie, en er ook voor moet zorgen dat innoverende producten en diensten sneller ingang vinden in de markt; is in verband hiermee van mening dat een gezamenlijke Europese routekaart voor de lidstaten en de EU voor de middellange tot lange termijn moet worden opgesteld, in combinatie met een stabiel financieringskader, om vooruitgang in de richting van e-onderzoek te kunnen boeken; is van mening dat gratis software een belangrijke rol kan spelen om deze doelstellingen te verwezenlijken;

15.

waardeert de initiatieven van de Commissie voor de totstandbrenging van publiek-private partnerschappen (PPP's) op basis van de ontwikkeling van de data-economie, aangezien samenwerking tussen de publieke en de private sector van cruciaal belang is voor de identificatie van belemmeringen voor de ontwikkeling van de nodige technologieën; merkt op dat de Commissie en de Europese data-industrie hebben toegezegd 2,5 miljard EUR te investeren in een PPP om de gegevenssector te versterken en van Europa een koploper in de mondiale gegevenswedloop te maken door het potentieel van de digitale economie maximaal te benutten; wijst erop dat toegang tot open gegevensportalen en e-onderzoeksinfrastructuur een middel kan zijn om de nadelen te verminderen die onderzoekers en kmo's in perifere gebieden ondervinden;

16.

is verheugd over de totstandbrenging van zogenaamde innovatieruimten, d.w.z. ruimten waar een reeds bestaande concentratie van bedrijven en vaardigheden aanwezig is en kan worden vergroot en waar met datagerelateerde technologieën kan worden geëxperimenteerd binnen innoverende clusters die ecosystemen en projecten van industriële platforms tussen sectoren ontwikkelen om een netwerk tussen de reële en de digitale economie tot stand te brengen; onderstreept het feit dat deze ruimten als starterscentra moeten fungeren, die ondernemingen voorlichten over hoe het gebruik van gegevens kan worden vertaald in zakelijke mogelijkheden en die de groei en internationalisering van kmo's en innoverende start-ups ondersteunen; verzoekt hiertoe de partnerschappen tussen bedrijven en universitaire instellingen en onderzoekcentra te versterken om de ontwikkeling en innovatie op het gebied van „big data” te bevorderen. wijst in verband hiermee op de investeringen die zijn gedaan in initiatieven als de Grand Coalition for Digital Jobs en de Europese Week van de e-vaardigheden;

17.

spoort de Commissie en de lidstaten ertoe aan een modern en toekomstbestendig regelgevingskader in te voeren dat investeringen stimuleert en bevordert in de netwerkinfrastructuur die noodzakelijk is voor de toekomstige vereisten van de digitale, onderling verbonden economie, alsmede beleid te ontwikkelen om het IoT te laten bloeien en een adequate gegevenscapaciteit en -snelheid te garanderen door mobiele technologie uit te breiden en de invoering van IPv6 aan te moedigen;

18.

benadrukt het feit dat er meer coördinatie moet komen voor de toepassing van openheid in verband met normen en van interoperabiliteit met betrekking tot systemen en samenwerkingsplatformen;

19.

verzoekt de Commissie beleid te ontwikkelen dat buitensporige belemmeringen voor innoverende sectoren wegneemt, investeringen in O&O en Europese normalisatie aan te moedigen en het bestaande probleem van schendingen van essentiële octrooien aan te pakken; acht het noodzakelijk een passend evenwicht tot stand te brengen tussen degenen die investeren in onderzoek en innovatie voor de ontwikkeling van deze essentiële octrooien en degenen die voordeel halen uit deze octrooien; benadrukt het feit dat essentiële octrooien een belangrijke rol spelen bij de normalisatie en deel uitmaken van het bedrijfsmodel van tal van Europese bedrijven in de ict-sector; dringt aan op maatregelen tot instandhouding van een hoogwaardig normalisatiesysteem dat de beste technologische bijdragen kan aantrekken, interoperabele en innoverende digitale diensten en toepassingen kan leveren en licentieovereenkomsten voor octrooien tegen billijke, redelijke en niet-discriminerende voorwaarden (fair, reasonable and non-discriminatory, FRAND) mogelijk kan maken; is evenwel van oordeel dat bijkomende inspanningen moeten worden geleverd om de toegang te verbeteren en de digitale belemmeringen te verwijderen voor mensen met een handicap;

20.

is van oordeel dat, om zo veel mogelijk van innovatie op het gebied van „big data” te profiteren, het Horizon 2020-beginsel van „verantwoorde innovatie” leidend moet zijn voor het karteren van mogelijkheden om ingang in de markt te versnellen, met name voor kmo's;

21.

vraagt de Commissie te zorgen voor investeringen in infrastructuur en een toekomstbestendige ontwikkeling van clouddiensten in Europa, door meer rechtszekerheid te bieden met betrekking tot de verplichtingen en verantwoordelijkheden van elke partij, te waarborgen dat er gemeenschappelijke maatregelen op het gebied van beveiliging en gegevensbescherming worden nageleefd, ervoor te zorgen dat gegevens grenzen kunnen overschrijden en het juiste bedrijfsklimaat te bevorderen voor de ontwikkeling van een doeltreffende, open en wereldwijde markt;

22.

is van oordeel dat „big data” de economische productiviteit kan stimuleren en consumenten- en overheidsdiensten kan verbeteren; erkent dat „big data” tot meer ondernemingsmogelijkheden en tot een grotere beschikbaarheid van kennis en kapitaal kan leiden, op voorwaarde dat de overheid en belanghebbenden constructief samenwerken; wijst er evenwel op dat de huidige versnipperde interne markt de ontwikkeling van een data-economie, „big data”, cloud computing, het IoT en andere gegevensgestuurde technologieën ondermijnt;

23.

is van mening dat de grootste technologische belemmeringen voor de ontwikkeling van een data-economie het ontbreken is van interoperabiliteit en van een gemeenschappelijk interfacekader voor de communicatie van sensoriële en machinale gegevens en voor de communicatie tussen de virtuele en de fysieke wereld, alsook de onvoldoende beschikbaarheid van open gegevens en het ontbreken van marktvoorwaarden waardoor ondernemers kunnen innoveren en groeien; verzoekt de Commissie gedeeld onderzoek te bevorderen om deze kwesties aan te pakken;

24.

verzoekt de Commissie gedeeld onderzoek te bevorderen naar de creatie van een gemeenschappelijk interfacekader, om duplicatie van normen te voorkomen en te zorgen voor technische en semantische interoperabiliteit, zodat een standaardiseringsproces wordt gevolgd dat wordt aangedreven door de behoeften van de consumenten en de bedrijven;

25.

is ingenomen met de aankondiging van een Europees initiatief inzake het vrij verkeer van gegevens dat de bestaande belemmeringen voor de interne markt voor gegevens moet wegnemen;

26.

dringt aan op de totstandbrenging van een toekomstbestendig regelgevingsklimaat dat zich aanpast aan het veranderende karakter van de sector, dat technologieneutraal is, dat de oprichting van start-ups en de intrede op de markt van nieuwkomers bevordert, dat gelijke randvoorwaarden en eerlijke concurrentie creëert, zonder de regelgevingsdruk te hoog te laten oplopen, en dat ervoor zorgt dat de regels inzake gegevensbescherming en privacy volledig worden nageleefd; juicht in dit verband het voornemen van de Commissie om de ePrivacy-richtlijn te herzien toe; merkt op dat de regelgeving door de markt moet worden gestuurd; meent dat een gelijk speelveld een ruimte moet zijn waar alle marktdeelnemers, klein en groot, kunnen investeren, innoveren en concurreren in het voordeel van de Europese eindgebruikers, wat keuze en betaalbaarheid betreft;

27.

merkt op dat open gegevens belangrijk zijn als hoogwaardige grondstof voor de ontwikkeling van informatiediensten en -producten met toegevoegde waarde; benadrukt dat gegevens die worden gegenereerd door overheidsinstellingen en door met overheidsmiddelen gesubsidieerde Europese onderzoeksprogramma's als Copernicus en Galileo, via een open toegangsmodel beschikbaar moeten zijn voor de Europese burgers en dat zij toegankelijk moeten zijn voor overheidsinstanties en particuliere bedrijven, zodat deze de kwaliteit van hun dienstverlening kunnen verbeteren, met eerbiediging van de geldende intellectuele-eigendomsrechten;

28.

wijst erop dat er voor een meer concurrerende en innoverende data-economie meer gegevens beschikbaar moeten zijn en dat internetplatforms bijgevolg moeten worden aangemoedigd om hun datasets in een anonieme en geaggregeerde vorm als open gegevens vrij te geven, met naleving van de regels inzake gegevensbescherming;

29.

is van mening dat meer inspanningen moeten worden geleverd inzake anonimisering en pseudonimisering van gegevens en dat dit een voorwaarde is voor creatieve innovatie op het gebied van gegevens en een belangrijke stap om de markt toegankelijker te maken voor start-ups en kmo's; meent dat de toepassing van technologieën, met inbegrip van tekst- en datamining, een belangrijke factor zal zijn om meerwaarde uit open datasets te halen; wijst er evenwel op dat een duidelijk onderscheid moet worden gemaakt tussen de verwerking van persoonsgegevens en andere soorten gegevens en dat er technologische oplossingen moeten worden ontwikkeld die de privacy vergroten;

30.

benadrukt dat alle beginselen die zijn vastgelegd in de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming, zoals billijkheid en wettelijkheid, afbakening van het doel, rechtsgrond voor verwerking, toestemming, proportionaliteit, accuraatheid en beperkte bewaartermijnen voor de gegevens, door aanbieders van „big data” bij de verwerking van persoonsgegevens in acht moeten worden genomen; herinnert in verband hiermee aan het advies van de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming inzake privacy en concurrentievermogen in het tijdperk van „big data”;

31.

onderkent dat er behoefte is aan de ontwikkeling van een sterke basis van dienstverleners, om de voordelen en troeven van het geïntegreerde gebruik van gegevens voor de economie en de samenleving onder de aandacht te brengen en bij kmo's vertrouwen te wekken in aan „big data” gerelateerde technologieën; erkent het feit dat er behoefte is aan ondersteuning van de wijdverbreide toepassing van „big data”-diensten om de efficiëntie in diverse economische sectoren te verbeteren en steun te bieden aan nieuwe dienstverleners; vraagt de oprichting van centrale aanspreekpunten om kmo's te helpen beter gebruik te maken van hun eigen en publieke data, met naleving van de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming;

32.

betreurt het feit dat vele ideeën en kansen verloren gaan of buiten Europa worden gerealiseerd als gevolg van schaalbaarheidsproblemen die voortvloeien uit belemmeringen zoals administratieve lasten en toegang tot financiering, dit alles met een negatief effect op het concurrentievermogen van Europa; vraagt dat de toegang tot privékapitaal wordt gefaciliteerd door het geven van de juiste prikkels, inclusief inspanningen om de uitdagingen aan te pakken als gevolg van de verschillende nationale, administratieve, regelgevings- en belastingregels; roept ertoe op ecosystemen te ontwikkelen om publieke en private instellingen die technologie en infrastructuur aanbieden, in contact te brengen met start-ups die ideeën hebben voor toepassingen;

33.

herinnert eraan dat slechts 1,7 % van de ondernemingen optimaal gebruikmaakt van geavanceerde digitale technologieën, ondanks de voordelen die digitale instrumenten in alle economische sectoren kunnen opleveren; dringt er daarom bij de Commissie en de lidstaten op aan een strategie voor digitaal ondernemerschap in gang te zetten;

34.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan Europese hubs voor de digitale economie op te richten die het gebruik van „big data” en andere gegevenstechnologieën door ondernemers, kmo's en innoverende ondernemingen omvatten en waarbij ook onderzoekers en de bredere economie betrokken zijn; verzoekt de Commissie en de lidstaten de totstandbrenging te bevorderen van innovatieruimten en -clusters, om te helpen bij de ontwikkeling van vaardigheden, een concurrentievoordeel te creëren op het gebied van intellectueel kapitaal en de vooruitzichten en beperkingen van „big data”-technologie beter te begrijpen;

35.

dringt bij de EU en haar lidstaten aan op een intensivering van hun gecoördineerde inspanningen in scholen en onderwijsinstellingen om van ict een aantrekkelijk beroep te maken, met name voor vrouwen en meisjes, en is van mening dat deze inspanningen maatregelen moeten omvatten om een meer ondernemingsgerichte instelling te bevorderen en de toegang tot „big data”-ondernemerschap te vergemakkelijken, door de oprichting van nieuwe start-ups op dit gebied, zodat meer mogelijkheden op het gebied van werkgelegenheid worden gecreëerd; wijst erop dat het belangrijk is een multidisciplinaire aanpak te volgen voor de opleiding van beroepsbeoefenaars en teambuilding;

36.

vraagt dat initiatieven worden gestart en financieringsmodellen aanbevolen om levenslang leren en op maat gesneden maatregelen voor iedereen te bevorderen, inclusief voor ouderen, en om de toegang tot opleiding te vergemakkelijken, opdat beroepsuitoefenaars hun vaardigheden op het gebied van ict en gegevensverwerking kunnen vergroten, met als doel het aantal digitaal onderlegde vaklui op te trekken; roept ertoe op de digitale transformatie van bedrijven een prominentere plaats te geven in permanente educatie en programma's inzake e-leadership op te stellen; benadrukt het feit dat de mobiliteit van geschoolde arbeidskrachten in de hele EU moet worden bevorderd en dat maatregelen moeten worden genomen om vaardigheidstekorten aan te pakken, inclusief specifieke maatregelen voor het aantrekken van talent;

37.

steunt initiatieven die erop gericht zijn codering en onderwerpen in verband met gegevensverwerking in de nationale curricula op te nemen; benadrukt het feit dat gratis software in het onderwijs vele voordelen heeft en vraagt dat er in het bijzonder op wordt toegezien dat deze nieuwe curricula kinderen motiveren om hun talenten te ontdekken en te participeren in datawetenschap en codering;

38.

is van mening dat de EU en haar lidstaten hun inspanningen moeten opvoeren om een braindrain van hoogopgeleide en gekwalificeerde deskundigen naar andere regio's, buiten Europa, te voorkomen;

39.

vraagt steun voor de ontwikkeling van „front end”-instrumenten om eindgebruikers in kmo's in staat te stellen nieuwe, op data stoelende bedrijfsmodellen te ontwikkelen;

40.

vraagt dat initiatieven worden gestimuleerd om het bewustzijn te vergroten van de voordelen en de waarde van digitale technologieën en dat het publieke debat hierover in de lidstaten en op Europees en internationaal niveau wordt aangemoedigd, met name bij groepen die nog geen toegang tot digitale technologieën hebben of die er niet erg vertrouwd mee zijn; vraagt initiatieven om de burgers mondiger te maken met betrekking tot het gebruik en de waarde van hun gegevens, met name in verband met de ontwikkeling van nieuwe innoverende diensten, en om het bewustzijn te vergroten van de voordelen en de waarde van „big data” voor de samenleving;

41.

wijst erop dat de analyse van „big data” kan bijdragen tot een aanzienlijke versnelling van de ontwikkeling van innoverende overheidsdiensten op basis van het gebruik van open overheidsgegevens en het hergebruik van informatie van de openbare sector; is bijgevolg verheugd over de mogelijkheden die digitale infrastructuur en het geïntegreerde gebruik van gegevens bieden om de participatie en de betrokkenheid van de bevolking te vergroten via diverse vormen van e-bestuur en e-democratie;

42.

dringt er bij de Commissie en de lidstaten op aan vaart te zetten achter maatregelen voor de ontwikkeling van e-bestuur; erkent met name de waarde van het IoT en verzoekt de Commissie het kader voor een digitale interne markt af te stemmen op de bestaande Europa 2020-doelstellingen; benadrukt het feit dat ook optimaal de voordelen moeten worden benut van een gedeelde economie en een inclusieve betrokkenheid van maatschappelijke organisaties en burgers;

43.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/57

—

gezien zijn eerdere resoluties over Eritrea, met name die van 7 februari 2002 (1), 18 november 2004 (2) en 15 september 2011 (3) over de mensenrechtensituatie in het land, met inbegrip van de zaak Dawit Isaak,

—

gezien de resoluties 751 (1992), 1882 (2009), 1907 (2009), 2023 (2011) en 2244 (2015) van de VN-Veiligheidsraad, waarbij het wapenembargo tegen Eritrea tot 15 november 2016 werd verlengd, en gezien het verslag van de Monitoringgroep voor Somalië en Eritrea van 19 oktober 2015,

—

gezien het verslag dat de speciale VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Eritrea, Sheila B. Keetharuth, op 19 juni 2015 heeft voorgelegd aan de VN-Mensenrechtenraad,

—

gezien de partnerschapsovereenkomst tussen de EU en de ACS (de Overeenkomst van Cotonou), zoals herzien in 2005 en 2010, die door Eritrea is ondertekend,

—

gezien Besluit 2010/127/CFSP van de Raad van 1 maart 2010 betreffende restrictieve maatregelen tegen Eritrea (4), zoals gewijzigd door Besluit 2010/414/CFSP van de Raad van 26 juli 2010 (5), en zoals verder gewijzigd door Besluit 2012/632/CFSP van de Raad van 15 oktober 2012 (6),

—

gezien de conclusies van controlewerkgroep A van de Commissie ontwikkelingssamenwerking van het Europees Parlement van 11 november 2015,

—

gezien de verklaring van 18 september 2014 van de woordvoerder van de Europese Dienst voor Extern Optreden (EDEO) over politieke gevangenen in Eritrea,

—

gezien het verslag van de EDEO van 2015 over het partnerschap tussen Eritrea en de Europese Unie,

—

gezien het landenverslag van UN Women van juni 2014 over de regering van de Staat Eritrea,

—

gezien het nationaal indicatief programma (NIP) voor Eritrea in het kader van het elfde Europees Ontwikkelingsfonds van 3 februari 2016,

—

gezien de persverklaring van de VN-onderzoekscommissie voor de mensenrechten in Eritrea van 8 juni 2015,

—

gezien het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing,

—

gezien de verklaringen van 23 november 2011 en 25 juni 2013 van de covoorzitters van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU over de mensenrechtensituatie in Eritrea,

—

gezien zijn debat van 27 mei 2015 over EU-ontwikkelingshulp aan Eritrea in het licht van gedocumenteerde mensenrechtenschendingen,

—

gezien de in 1997 aangenomen grondwet van Eritrea, die de burgerlijke vrijheden, waaronder godsdienstvrijheid, garandeert,

—

gezien het IAO-Verdrag betreffende de gedwongen arbeid (nr. 29), het IAO-Verdrag betreffende de afschaffing van gedwongen arbeid (nr. 105) en het IAO-Verdrag betreffende de vrijheid tot het oprichten van vakverenigingen en de bescherming van het vakverenigingsrecht (nr. 87),

—

gezien het Afrikaans Handvest van de rechten van de mens en de volkeren van 1981,

—

gezien het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten van 1966,

—

gezien de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 1948,

—

gezien artikel 123, leden 2 en 4, van zijn Reglement,

A.

overwegende dat de EU Eritrea ondersteund heeft sinds het land in 1993 onafhankelijk werd van Ethiopië; overwegende dat de aanvankelijke belofte van eerbiediging van de democratie en de rechtsstaat na de onafhankelijkheid van het land door de Eritrese regering is uitgehold onder het mom van nationale veiligheid en dienstplicht; overwegende dat de voor 1997 geplande presidentsverkiezingen nooit hebben plaatsgevonden en dat de in datzelfde jaar aangenomen grondwet nooit ten uitvoer is gelegd; overwegende dat de regionale verkiezingen van 2009 nog altijd geen doorgang hebben gevonden; overwegende dat zelfs voorafgaand aan de ontbinding van het parlement in 2002 wetten al via regeringsbesluiten tot stand kwamen;

B.

overwegende dat Eritrea's onafhankelijkheid van Ethiopië in 1993 bij de internationale gemeenschap en de Eritrese bevolking de verwachting had gewekt dat Eritrea zou kunnen uitgroeien tot een land waar de mensenrechten worden geëerbiedigd en waar geen plaats is voor repressie; overwegende dat dit niet is gebeurd, maar dat integendeel sprake is van meer repressie en meer schendingen van de mensenrechten;

C.

overwegende dat de speciale VN-rapporteur erop heeft gewezen dat de mensenrechtensituatie in Eritrea een van de slechtste ter wereld is, dat de mensenrechten er dagelijks en systematisch worden geschonden en dat de laatste jaren geen verbetering merkbaar is; overwegende dat veel jongeren het land zijn ontvlucht om te ontsnappen aan de repressieve regering en de verplichte militaire dienstplicht, die vaak al op zeer jonge leeftijd begint; overwegende dat de officiële dienstplichttermijn van 18 maanden vaak met voeten worden getreden, waardoor de meeste Eritreeërs eindeloos hun dienstplicht vervullen, en dat zo'n lange verplichte militaire dienstplicht de potentiële economische groei van het land afremt; overwegende dat een verhoging van de soldij niets voorstelt omdat de recente devaluatie van de nakfa en bankbeperkingen hebben geleid tot een lopend tekort in het land; overwegende dat dienstplichtigen vaak dwangarbeid moeten verrichten of voor civiele taken worden ingezet; overwegende dat het merendeel van de dienstplichtigen in een situatie van slavernij blijft steken, waarin alle activiteiten, sollicitaties en de mogelijkheid om een gezinsleven te leiden worden gecontroleerd; overwegende dat godsdienstvrijheid, gewetensvrijheid, vrije media en vrije meningsuiting niet gewaarborgd zijn;

D.

overwegende dat de VN-onderzoekscommissie voor de mensenrechten in Eritrea tot de vaststelling is gekomen dat de schendingen op het gebied van buitengerechtelijke executies, foltering (waaronder seksuele foltering en seksuele slavernij), dienstplicht als een vorm van slavernij, dwangarbeid en het schieten met scherp aan de grens misdaden tegen de menselijkheid kunnen inhouden;

E.

overwegende dat Human Rights Watch benadrukt dat er in Eritrea geen sprake is van vrijheid van godsdienst; overwegende dat de regering burgers die een andere godsdienst dan de vier in het land erkende godsdiensten belijden, het leven zeer moeilijk maakt; overwegende dat de regering zich zelfs mengt in de manier waarop aanhangers van een van de erkende godsdiensten hun religie uitoefenen;

F.

overwegende dat homoseksuele praktijken illegaal zijn in Eritrea en dat de regering geen antidiscriminatiewetgeving ter bescherming van lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, transgenders en interseksuelen wil invoeren;

G.

overwegende dat discriminatie en geweld jegens vrouwen in alle geledingen van de Eritrese samenleving voorkomen; overwegende dat vrouwen niet alleen groot gevaar op seksueel geweld lopen in het leger en militaire opleidingskampen maar ook in de samenleving in het algemeen, waar geweld jegens vrouwen wordt gepleegd in een klimaat van straffeloosheid; overwegende dat naar schatting 89 % van de meisjes in Eritrea genitale verminking hebben ondergaan; overwegende dat de regering in maart 2007 afkondigde dat vrouwelijke genitale verminking een misdaad is, deze praktijk verbood en dat jaar voorlichtingsprogramma's ondersteunde ter ontmoediging ervan; overwegende dat vrouwen het recht op voedselbonnen en toegang tot grond kunnen verliezen;

H.

overwegende dat een enorm aantal Eritreeërs wordt gearresteerd wegens diverse onterechte redenen zoals onafhankelijke standpunten en zonder enige uitdrukkelijke rechtvaardiging, en dit voor onbepaalde tijd; overwegende dat gevangenen, waaronder ook kinderen, worden vastgehouden in uiterst barre omstandigheden, die in bepaalde gevallen neerkomen op foltering of ontzegging van medische zorg; overwegende dat vrouwelijke gevangenen dikwijls door mannelijke cipiers worden bewaakt, waardoor de kans groter is dat ze ten prooi vallen aan seksueel en gendergerelateerd geweld; overwegende dat Eritrea volgens de Freedom House Index (verslag 2015) nog steeds tot de meest repressieve mediaomgevingen behoort en hiervoor de allerlaagste en allerslechtste score heeft gekregen, en dat het land een van de laagste internettoegangpercentages (slechts 1 %) ter wereld heeft;

I.

overwegende dat de woordvoerder van de EDEO in een op 18 september 2014 in Brussel uitgebrachte verklaring uiting heeft gegeven aan zijn bezorgdheid over het feit dat een groep van 11 leden van het parlement en eminente leden van het Volksfront voor democratie en rechtvaardigheid (PFDJ) sinds 18 september 2001 worden vastgehouden zonder formele aanklacht, zonder proces en zonder de mogelijkheid om een advocaat te raadplegen, en over het feit dat 10 onafhankelijke journalisten sinds 23 september 2001 onwettig worden vastgehouden, onder hen ook Dawit Isaak, Zweeds staatsburger en de enige Europese gewetensgevangene; overwegende dat patriarch Abune Antonios sinds januari 2006 incommunicado is en onder huisarrest staat;

J.

overwegende dat Eritrea geen persvrijheid kent, aangezien onafhankelijke media verboden zijn, en dat Eritrea daardoor de afgelopen acht jaar telkens, van de 170-180 beoordeelde landen, op de laatste plaats van de persvrijheidindex van Verslaggevers zonder Grenzen belandde;

K.

overwegende dat Eritrea volgens het UNDP-verslag van 2015 over de menselijke ontwikkeling de 186e plaats inneemt onder de 188 landen op de menselijke ontwikkelingsindex voor 2015;

L.

overwegende dat volgens de speciale VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Eritrea er drie belangrijke punten van zorg zijn: het genot van economische, sociale en culturele rechten, waaronder het recht op passende huisvesting; smokkel en illegale handel; en het stijgende aantal niet-begeleide minderjarigen dat deel uitmaakt van de ruim 5 000 personen die maandelijks het land ontvluchten;

M.

overwegende dat op 26 juni 2015 honderden Eritrese vluchtelingen voor het hoofdkantoor van de Afrikaanse Unie hebben gedemonstreerd, om de regionale organisatie ertoe aan te zetten aan te sturen op democratische hervormingen in hun moederland; overwegende dat de demonstranten de al lang zittende president van Eritrea Isaias Afewerki ervan hebben beschuldigd een dictator te zijn en de Afrikaanse Unie hebben opgeroepen tussenbeide te komen;

N.

overwegende dat de VN in november 2015 hebben gewaarschuwd voor ernstige droogte in de Hoorn van Afrika als gevolg van het huidige El Niño-patroon; overwegende dat de VN in december 2015 hebben verklaard dat deze droogte de ergste was die ooit in de regio is geregistreerd, en dat 50 tot 90 % van de oogst verloren is gegaan; overwegende dat Eritrea derhalve behoort tot de landen die worden geconfronteerd met de aanzienlijke uitdaging om de voedselzekerheid voor hun bevolking te waarborgen;

O.

overwegende dat de president van Eritrea, volledig in tegenspraak met de heersende droogte, de vrees voor een voedseltekort heeft afgewimpeld en stelt dat het land ondanks de beperkte landbouwproductie geen voedselcrisis tegemoet gaat;

P.

overwegende dat de EU een belangrijke donor voor Eritrea is op het gebied van ontwikkelingshulp en bijstand;

Q.

overwegende dat de Eritrese regering in 2011 de steun eenzijdig heeft opgeschort en de samenwerking en het partnerschap met de EU publiekelijk niet erkent; overwegende dat Eritrea niet meewerkt aan de mogelijkheid dat leden van het Europees Parlement het land vrij en zonder controles bezoeken;

R.

overwegende dat het verlies van hun inkomen vrouwen en kinderen ertoe aanzet het land te ontvluchten; overwegende dat Eritreeërs die hun land probeerden te ontvluchten in 2015 de vierde grootste groep vormden (na Syriërs, Irakezen en Afghanen) onder de mensen die de gevaarlijke reis naar Europa wagen en hun lot in handen leggen van meedogenloze mensensmokkelaars voor de gevaarlijke oversteek over de Middellandse Zee; overwegende dat de situatie in Eritrea rechtstreekse gevolgen heeft voor Europa, omdat Eritreeërs naar hun thuisland zouden kunnen terugkeren indien de mensenrechten er geëerbiedigd en gehandhaafd zouden worden en de bevolking er zonder vrees zou kunnen leven;

S.

overwegende dat er volgens de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de vluchtelingen meer dan 400 000 Eritreeërs zijn gevlucht, wat neerkomt op 9 % van de totale bevolking van het land; overwegende dat volgens schattingen van de UNHCR maandelijks ongeveer 5 000 Eritreeërs het land verlaten, wat grotendeels wordt verklaard door het voortduren van ernstige mensenrechtenschendingen; overwegende dat in 2015 in 69 % van de Eritrese asielzaken de vluchtelingenstatus werd toegekend in de EU, terwijl nog eens 27 % van de asielzoekers subsidiaire bescherming kregen, wat de ernst van de vervolging in Eritrea aantoont;

T.

overwegende dat mensenhandel voor losgeld, met ernstige folterpraktijken in de Sinaï, tot gevolg heeft dat veel ontvoerde Eritrese vluchtelingen vermoord worden of verdwijnen, terwijl de zwaar getraumatiseerde overlevenden verstoken blijven van verzorging of ondersteuning; overwegende dat er volstrekte straffeloosheid heerst zolang de schuldigen niet zijn berecht; overwegende dat bijzondere aandacht dient uit te gaan naar niet-begeleide minderjarige slachtoffers van mensenhandel, aangezien zij zich in een zeer kwetsbare situatie bevinden en derhalve specifieke bijstand en ondersteuning behoeven;

U.

overwegende dat het Veiligheidssectorprogramma (ISSP) van de Intergouvernementele Ontwikkelingsautoriteit (IGAD) op 22 februari 2016 in Addis Abeba een studie heeft gepubliceerd met de titel „Human Smuggling and Trafficking on the Horn of Africa — Central Mediterranean Route”;

V.

overwegende dat Eritrea deelneemt aan het proces van Khartoem (een initiatief van de EU en de Afrikaanse Unie, op 28 november 2014 gelanceerd om het probleem van migratie en mensenhandel aan te pakken), dat de tenuitvoerlegging inhoudt van concrete projecten, onder meer wat capaciteitsopbouw voor het rechtsapparaat en bewustmaking betreft;

W.

overwegende dat de EU Eritrea in eerste instantie in maart 2010 sancties heeft opgelegd om resolutie 1907 (2009) van de VN-Veiligheidsraad ten uitvoer te leggen, en overwegende dat deze een wapenembargo, reisverboden en tegoedbevriezingen voor personen die een dreiging voor vrede en nationale verzoening vormen, omvatten;

X.

overwegende dat de EU alle belang heeft bij een stabiel Eritrea, omdat de huidige situatie een aanzienlijk deel van de bevolking op de vlucht jaagt, en duizenden mensen het leven verliezen ingevolge criminele activiteiten zoals migrantensmokkel en mensenhandel;

Y.

overwegende dat het bewind ook de Eritreeërs in het buitenland in zijn totalitaire greep heeft door geld van hen af te persen via een belasting van 2 % op buitenlandse inkomsten, door ze te bespioneren en door familieleden die in Eritrea zijn achtergebleven, te beschuldigen van vermeend wangedrag; overwegende dat de Eritrese minister van nationale ontwikkeling en het EU-delegatiehoofd op 28 januari 2016 in Asmara het nationaal indicatief programma (NIP) hebben ondertekend in het kader van het elfde Europees Ontwikkelingsfonds (EOF), ter waarde van 200 miljoen EUR voor de komende vijf jaar; overwegende dat de nadruk moet komen te liggen op hernieuwbare energie, bestuur en het beheer van overheidsfinanciën in het bijzonder in de energiesector;

Z.

overwegende dat de Commissie ontwikkelingssamenwerking van het Parlement op 13 november 2015 de Commissie en de EDEO heeft verzocht rekening te houden met de aan het Comité van het EOF toegezonden conclusies over het ontwerp van nationaal indicatief programma voor Eritrea, waarin wordt verwezen naar de schaal en de ernst van de mensenrechtenschendingen begaan door het Eritrese regime, de geringe betrouwbaarheid van dit regime als partner in ontwikkelingssamenwerking, de wijdverbreide corruptie en het feitelijke totale gebrek aan transparantie in het beheer van de overheidsfinanciën in het land, en het risico op misbruik van EOF-middelen voor migratiebeheer; overwegende dat de Commissie ontwikkelingssamenwerking het Comité van het EOF heeft opgeroepen het NIP niet aan te nemen in afwachting van verdere besprekingen; overwegende dat het standpunt van het Parlement werd genegeerd;

AA.

overwegende dat de PFDJ de vluchtelingen- en diasporagemeenschappen controleert en in de gaten houdt via de ambassades, die betrokken zijn bij de afpersing van diasporabelastingen en „vrijwillige” afdrachten in ruil voor diensten, zoals de afgifte van identiteitspapieren, paspoorten, geboortebewijzen en essentiële documenten waarvan vluchtelingen afhankelijk kunnen zijn; overwegende dat deze praktijken een inbreuk vormen op het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer; overwegende dat leiders van de jeugdorganisatie van de PFDJ in Nederland rechtszaken tegen Nederlandse academici, media en overheidsinstellingen hebben aangespannen, met steun van de politieke leiding in Asmara, vermoedelijk om critici van het regime het zwijgen op te leggen; overwegende dat de speciale VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Eritrea ook werd bedreigd;

1.

wijst met grote bezorgdheid op de aanhoudende betreurenswaardige mensenrechtensituatie en het volledig ontbreken van rechtsstatelijkheid en mediavrijheid in Eritrea;

2.

benadrukt dat „het tekort aan gerechtigheid”, het democratisch bestuur en het herstel van de rechtsstaat in de eerste plaats moeten worden aangepakt door een einde te maken aan het autoritaire bewind dat berust op de angst voor willekeurige detentie in volledige isolatie, foltering en andere mensenrechtenschendingen, waarvan sommige kunnen worden aangemerkt als misdaden tegen de menselijkheid;

3.

verzoekt de regering van Eritrea een einde te maken aan het systeem van militaire dienst voor onbepaalde duur door de dienstplichtigen die hun 18 maanden militaire dienst hebben vervuld, uit het leger te ontslaan en door daadwerkelijk ermee te stoppen de dienstplichtigen nadien voor dwangarbeid in te zetten, te voorzien in de mogelijkheid om militaire dienst op grond van gewetensbezwaren te weigeren, en een einde te maken aan de verplichting voor alle scholieren om hun laatste schooljaar in een militair opleidingskamp door te brengen; verzoekt de Eritrese regering ervoor te zorgen dat niemand een militaire opleiding begint vóór de leeftijd van 18 jaar en dat burgers die ouder zijn dan de dienstplichtige leeftijd, geen dienstplicht moeten vervullen; wijst erop dat de Eritrese autoriteiten in februari 2016 hebben herhaald dat de overeenkomst met de EU niet zou leiden tot een hervorming van het Eritrese beleid inzake militaire dienst;

4.

is van mening dat het Comité van het EOF rekening had moeten houden met de aanbevelingen van de Commissie ontwikkelingssamenwerking om het NIP niet aan te nemen en nadere besprekingen aan te gaan; meent dat het besluit om het NIP voor Eritrea aan te nemen ondanks bezwaren van het Parlement een democratisch tekort aan het licht brengt en de rol van het Parlement om ervoor te zorgen dat de EU-ontwikkelingsdoelen daadwerkelijk ten uitvoer worden gelegd, ernstig ondermijnt; wenst in dit verband dat aan het Parlement controlebevoegdheden over het EOF worden toegekend via een interinstitutionele overeenkomst met een bindend karakter op grond van artikel 295 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie; benadrukt dat de conclusies van de Commissie ontwikkelingssamenwerking over ontwerp-programmeringsdocumenten automatisch door de Commissie aan de permanente vertegenwoordigingen van de lidstaten moeten worden gestuurd;

5.

neemt kennis van de toewijzing van 200 miljoen EUR over de komende vijf jaar voor het NIP in het kader van het elfde Europees Ontwikkelingsfonds, teneinde de armoede terug te dringen en sociaal-economische ontwikkeling te stimuleren, de belangrijkste onderliggende economische en politieke oorzaken van migratie aan te pakken en projecten te financieren op het gebied van hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en economische governance; herinnert eraan dat deze toewijzing een aanvulling vormt op andere samenwerkingsinstrumenten zoals het Europees Instrument voor democratie en mensenrechten (EIDHR);

6.

verzoekt de Commissie ervoor te zorgen dat de toegewezen middelen niet ten goede komen aan de Eritrese regering, maar alleen worden gebruikt om tegemoet te komen aan de behoeften van de Eritrese bevolking ten aanzien van ontwikkeling, democratie, mensenrechten, behoorlijk bestuur en veiligheid, en vrijheid van meningsuiting, pers en vergadering; roept de EU ertoe op de onlangs overeengekomen steun aan voorwaarden te verbinden en er verder voor te zorgen dat het NIP Eritrea ondersteunt bij het ingrijpend hervormen van zijn energiebeleid met als doel energie voor iedereen toegankelijk te maken, in het bijzonder in plattelandsgebieden waar op dit moment nog altijd geen elektriciteitsvoorziening is; is bovendien van mening dat in het onderdeel „bestuur” van het NIP een sterke nadruk moet komen te liggen op de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van de universele periodieke doorlichting betreffende de mensenrechten onder leiding van de VN;

7.

herinnert eraan dat een niet-begeleide minderjarige bovenal een kind is dat mogelijk gevaar loopt, en dat de EU en de lidstaten niet het immigratiebeleid maar de bescherming van het kind centraal moeten stellen wanneer zij met niet-begeleide minderjarigen te maken hebben, waarmee zij het kernbeginsel van de belangen van het kind eerbiedigen; herinnert eraan dat iedereen jonger dan 18 jaar zonder uitzondering als een kind en dus als minderjarige moet worden beschouwd; wijst erop dat niet-begeleide minderjarigen, in het bijzonder meisjes, twee keer zoveel risico lopen op problemen en moeilijkheden als andere minderjarigen;

8.

roept de internationale gemeenschap en Eritrea's ontwikkelingspartners op om te interveniëren en druk uit te oefenen op de Eritrese regering om buitenlandse hulp voor de kwetsbare bevolkingsgroepen toe te laten vóór de crisis erger wordt; verzoekt de EU met klem dringende en doeltreffende maatregelen te nemen om de Eritrese bevolking te helpen weerbaarder te worden tegen El Niño om voedselzekerheid en de toegang tot water en sanitaire voorzieningen te waarborgen;

9.

blijft zeer bezorgd over de mensenrechtensituatie in het land; herhaalt zijn oproep aan de Eritrese autoriteiten voor de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle parlementsleden, journalisten (inclusief Zweeds staatsburger Dawit Isaak, van wie sinds 2005 niets meer is vernomen), politieke gevangenen en gewetensgevangenen;

10.

dringt er bij de Commissie op aan van de Eritrese regering duidelijke garanties te vragen dat zij democratische hervormingen zal doorvoeren en de eerbiediging van de mensenrechten zal waarborgen, onder meer door de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van de 18e zitting van de Groep universele periodieke doorlichting (UPR), die zij op 7 februari 2014 heeft aanvaard; vraagt de regering dat zij de onafhankelijke experts van de VN en de Afrikaanse Unie, onder meer de speciale VN-rapporteur, toegang geeft tot het land en dat zij de onderzoekscommissie voor de mensenrechten in Eritrea toestemming geeft om haar mandaat volledig uit te oefenen en met deze commissie samen te werken, onder meer inzake kwesties van overheidsfinanciën;

11.

herhaalt dat vrijheid van meningsuiting een grondrecht is, en veroordeelt met klem iedere vorm van geweld of discriminatie op grond van godsdienst;

12.

prijst de maatregelen die de Eritrese regering heeft genomen ter bestrijding van vrouwelijke genitale verminking; roept de regering ertoe op de bevordering en verdediging van de rechten van de vrouw in het algemeen te verbeteren, onder meer door aanvullende maatregelen te treffen ter bestrijding van schadelijke praktijken, zoals het kindhuwelijk, het huwelijk op jonge leeftijd en het gedwongen huwelijk, en een einde te maken aan straffeloosheid in gevallen van seksueel geweld; verzoekt de Eritrese regering alleenstaande vrouwen met kinderen te eerbiedigen en ervoor te zorgen dat zij worden gesteund en beschermd;

13.

veroordeelt de „diasporabelasting” die de Eritrese regering via afpersing en andere onwettige middelen int bij Eritreeërs die buiten Eritrea wonen en die in strijd met VN-resoluties wordt gebruikt om gewapende groepen in buurlanden te financieren, waardoor de stabiliteit in de regio wordt ondermijnd; dringt er bij de regering op aan een einde te maken aan het beleid van „schuld door associatie” ten aanzien van familieleden van mensen die zich aan de dienstplicht onttrekken, Eritrea trachten te ontvluchten of de 2 % inkomstenbelasting niet betalen die de regering aan Eritreeërs in het buitenland oplegt;

14.

verzoekt Eritrea het VN-Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing te ondertekenen en onmiddellijk toe te passen, en zijn verplichtingen in het kader van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten en van het Afrikaanse Handvest van de rechten van de mens en de volkeren — die beide een verbod op foltering inhouden — volledig na te komen; stelt met bezorgdheid vast dat openbare en particuliere actoren, met inbegrip van bedrijven, sterk worden beperkt door overheidscontrole; erkent dat het ontbreken van enig beheer van de overheidsfinanciën, met inbegrip van het ontbreken van een nationale begroting, begrotingscontrole onmogelijk maakt, en dat de verwisselbaarheid van financiële middelen als gevolg van controles door de overheid op de centrale bank militaire aankopen kan aanmoedigen en zo kan bijdragen tot terrorisme en de destabilisering van de regio;

15.

roept alle internationale bedrijven die in Eritrea investeren, ertoe op de volledige verwezenlijking van de mensenrechten in acht te nemen en geen schade te berokkenen;

16.

dringt er bij de EU-lidstaten op aan een onderzoek in te stellen naar de rol van de PFDJ en haar verschillende afdelingen, inclusief de jongerenafdeling, en elke vorm van samenwerking en activiteiten te verbieden die rechtstreeks bijdragen tot controle en spionage in Europa, indruisen tegen democratische beginselen en de rechtsstaat, en patronen van intimidatie en afpersing doen ontstaan; dringt er bij de lidstaten op aan zich in te spannen voor de beëindiging van de diasporabelasting, een onderzoek in te stellen naar de financiële transacties in verband met andere „bijdragen” die door verenigingen met banden met de Eritrese regering in het buitenland worden geïnd, en de asielrechten van alle Eritrese vluchtelingen in Europa volledig te beschermen;

17.

verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad, de Commissie, de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU, de Raad van de Afrikaanse Unie, de Oost-Afrikaanse Gemeenschap, de secretaris-generaal van de VN, de vicevoorzitter van de Commissie/hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, en de Eritrese autoriteiten.

9.2.2018   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 50/64

—

gezien de stabilisatie- en associatieovereenkomst tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten, enerzijds, en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, anderzijds (1),