Gemeenschappelijke regels voor toegang tot de EU-markt voor goederenvervoer over de weg

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 1072/2009 betreffende gemeenschappelijke regels voor toegang tot de markt voor internationaal goederenvervoer over de weg

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Hoewel internationaal wegvervoer* binnen de EU volledig is geliberaliseerd, gelden voor cabotage*, ofwel nationaal wegvervoer binnen een EU-lidstaat door vervoerders die geen ingezetene zijn in die lidstaat, nog steeds beperkingen.

Bij Verordening (EG) nr. 1072/2009 is derhalve het volgende vastgesteld:

gemeenschappelijke regels voor de toegang tot de markt van het internationale goederenvervoer* over de weg binnen de EU;
voorwaarden waaronder niet-ingezeten vervoerders vervoersdiensten mogen uitvoeren in een lidstaat.

Wijzigingsverordening (EU) 2020/1055 heeft tot doel:

de regels voor wegvervoerondernemers te actualiseren teneinde brievenbusondernemingen* en oneerlijke concurrentie tegen te gaan;
de cabotagevoorschriften van Verordening (EG) nr. 1072/2009 uit te breiden om misbruik ervan te voorkomen.

KERNPUNTEN

Verordening (EG) nr. 1072/2009

Verordening (EG) nr. 1072/2009 is van toepassing op:

het internationale goederenvervoer over de weg voor rekening van derden* voor trajecten binnen de EU;
binnenlands goederenvervoer over de weg dat tijdelijk wordt verricht door een niet-ingezeten vervoerder;
het deel van het traject dat plaatsvindt op het grondgebied van een willekeurige lidstaat voor doorvoer, waarbij het vervoer plaatsvindt tussen een lidstaat en een derde land. De wet geldt niet voor het deel van het traject op het grondgebied van de lidstaat waar wordt geladen of gelost.

Voor internationaal vervoer moet een vervoerder een communautaire vergunning hebben en moet de bestuurder, als deze een niet-EU-onderdaan is, een bestuurdersattest hebben.

Communautaire vergunning

Deze vergunning:

wordt door de bevoegde autoriteit van de lidstaat van vestiging uitgegeven aan iedere vervoerder die het recht heeft internationaal goederenvervoer over de weg voor rekening van derden uit te voeren;
is hernieuwbaar voor perioden van ten hoogste tien jaar;
wordt uitgegeven op naam van de vervoerder en kan niet worden overgedragen.

Bestuurdersattest

Een bestuurdersattest:

wordt uitgegeven door de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar de vervoerder met een EU-licentie is gevestigd, die een bestuurder in die lidstaat gebruikt of in dienst heeft die noch een EU-onderdaan noch een langdurig ingezetene is;
is geldig voor een periode van ten hoogste vijf jaar.

Als niet aan deze voorwaarden kan worden voldaan, kunnen dezelfde autoriteiten een aanvraag voor afgifte of verlenging van een vergunning of de afgifte van een attest afwijzen. Indien de houder van een communautaire vergunning of bestuurdersattest niet meer aan de voorwaarden voldoet of onjuiste gegevens heeft verstrekt, wordt de vergunning of het attest ingetrokken.

Cabotagevervoer

Verordening (EG) nr. 1072/2009 legt strikte regels op inzake cabotagevervoer, waaronder met name:

elke vervoerder voor rekening van derden met een communautaire vergunning, waarvan de bestuurder, als die een niet-EU-ingezetene is, een bestuurdersattest heeft, heeft het recht om cabotagevervoer in een lidstaat (anders dan de lidstaat waarin hij is gevestigd) op tijdelijke basis aansluitend op een internationaal vervoer naar dat land uit te voeren;
na levering van de goederen voor internationaal vervoer hebben de vervoerders zeven dagen waarin ze maximaal drie cabotageritten mogen ondernemen;
ook mogen deze drie cabotageritten aansluitend op internationaal vervoer in een andere lidstaat worden uitgevoerd, met een limiet van één rit per land.

De bovenstaande voorschriften zijn alleen geldig als de vervoerder een bewijs van internationaal goederenvervoer naar de betrokken lidstaat kan tonen, alsmede bewijs van alle opvolgende cabotageritten die hij heeft ondernomen.

Cabotageritten vallen onder de nationale wetgeving in de gastlidstaat voor wat betreft:

de contractuele voorwaarden van het vervoer;
de afmetingen en het gewicht van voertuigen;
de voorschriften inzake het vervoer van sommige categorieën goederen, met name gevaarlijke goederen, bederfelijke levensmiddelen en levende dieren;
de rij- en rusttijden;
btw op vervoerdiensten.

De bovenstaande regels gelden voor zowel niet-ingezeten vervoerders als voor vervoerders die in de gastlidstaat zijn gevestigd.

Inbreuken

Wanneer een vervoerder inbreuk pleegt op EU-wetgeving inzake wegvervoer:

kunnen de bevoegde autoriteiten van de lidstaat van vestiging een waarschuwing afgeven of bestuursrechtelijke sancties opleggen, zoals intrekking van de communautaire vergunning;
als de vervoerder een niet-ingezetene is, informeert de lidstaat waar de inbreuk heeft plaatsgevonden, de bevoegde autoriteit van het land van vestiging van de vervoerder en beschrijft de lidstaat de inbreuk en de opgelegde sancties.

Alle ernstige inbreuken moeten worden opgenomen in het nationaal elektronisch register van wegvervoersondernemingen.

Wijzigingsverordening (EU) 2020/1055

De belangrijkste wijzigingen die door Wijzigingsverordening (EU) 2020/1055 zijn aangebracht in Verordening (EG) nr. 1072/2009 zijn:

de vereisten voor toegang tot het beroep worden verplicht voor exploitanten van lichte bedrijfsvoertuigen in het internationale vervoer, d.w.z.:
- motorvoertuigen of combinaties van voertuigen die uitsluitend zijn bestemd voor het vervoer van goederen,
- met een toegestane massa in beladen toestand van meer dan 2,5 ton, maar niet meer dan 3,5 ton;
controles die door de nationale autoriteiten van de lidstaten bij de vervoerders moeten worden uitgevoerd. Deze autoriteiten moeten een minimumaantal cabotagecontroles en ten minste twee gecoördineerde controles langs de weg per jaar organiseren;
een overgangsperiode van vier dagen moet worden ingevoerd, waarbinnen geen nieuw cabotagevervoer in hetzelfde land en met hetzelfde voertuig mag worden verricht, om systematische cabotage te voorkomen;
door de lidstaten moeten regels worden ingevoerd voor sancties tegen verzenders, expediteurs, contractanten en subcontractranten wegens niet-naleving, wanneer zij wisten of, gezien de omstandigheden, hadden moeten weten dat de vervoerdiensten waartoe zij opdracht hebben gegeven, in strijd waren met deze verordening.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Verordening (EG) nr. 1072/2009 is van toepassing sinds 4 december 2011, met uitzondering van artikelen 8 en 9 (regels met betrekking tot cabotagevervoer), die van toepassing zijn sinds 14 mei 2010.
Wijzigingsverordening (EU) 2020/1055 is van toepassing vanaf 21 februari 2022.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

Toegang tot de markt voor goederenvervoer (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Wegvervoer: het gehele vervoer van goederen over de weg naar hun eindbestemming.

Cabotage: wanneer een ondernemer van wegvervoer die in het ene EU-land is geregistreerd, binnenlands vervoer verricht in een ander EU-land.

Goederenvervoer: de handeling van het vervoeren en transporteren van goederen.

Brievenbusondernemingen: bedrijven die zijn opgericht om gebruik te maken van mazen in de wetgeving. Zij verlenen zelf geen diensten aan klanten, maar dienen als façade voor diensten die door de eigenaars worden verstrekt (Europese Commissie in COM(2013) 122 final).

Rekening van derden: het vervoer tegen betaling, van personen of goederen, voor rekening van derden.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 1072/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 tot vaststelling van gemeenschappelijke regels voor toegang tot de markt voor internationaal goederenvervoer over de weg (herschikking) (PB L 300 van 14.11.2009, blz. 72-87)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EG) nr. 1072/2009 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2020/1055 van het Europees Parlement en de Raad van 15 juli 2020 houdende wijziging van Verordeningen (EG) nr. 1071/2009, (EG) nr. 1072/2009 en (EU) nr. 1024/2012 teneinde ze aan te passen aan ontwikkelingen in de wegvervoersector (PB L 249 van 31.7.2020, blz. 17-32)

Laatste bijwerking 19.11.2020