Crisisbeheersing — kader voor deelnameovereenkomsten

SAMENVATTING VAN:

Kaderovereenkomst tussen de EU en de Verenigde Naties met het oog op het bieden van wederzijdse ondersteuning in het kader van hun respectieve missies en operaties op het terrein

Overeenkomst tussen de EU en Peru en Besluit (EU) 2022/2193 betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Vietnam en Besluit (EU) 2019/1803 betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Jordanië en Besluit (GBVB) 2019/1328 betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Bosnië en Herzegovina en Besluit (GBVB) 2015/1967 betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Australië en Besluit (EU) 2015/916 betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Colombia en Besluit 2014/538/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Zuid-Korea en Besluit 2014/326/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Chili en Besluit 2014/71/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Georgië en Besluit 2014/15/GBVB (zie rectificatie) betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Moldavië en Besluit 2013/12/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Noord-Macedonië en Besluit 2012/768/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Albanië en Besluit 2012/344/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Nieuw-Zeeland en Besluit 2012/315/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Servië en Besluit 2011/361/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en de Verenigde Staten en Besluit 2011/318/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Montenegro en Besluit 2011/133/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Turkije en Besluit 2006/482/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Canada en Besluit 2005/851/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Oekraïne en Besluit 2005/495/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en Noorwegen en Besluit 2005/191/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

Overeenkomst tussen de EU en IJsland en Besluit 2005/191/GBVB betreffende de ondertekening en sluiting daarvan

WAT IS HET DOEL VAN DE OVEREENKOMSTEN EN DE BESLUITEN?

• De kaderovereenkomst tussen de Europese Unie (EU) en de Verenigde Naties (VN) bevat de regels voor de verstrekking van wederzijdse logistieke, administratieve en veiligheidsondersteuning door VN-missies en EU-operaties die betrokken zijn bij crisis- en post-conflictsituaties op het terrein.
• In de overeenkomsten worden de voorwaarden voor de deelname van niet-EU-landen aan EU-crisisbeheersingsoperaties vastgelegd en wordt de relatie van die landen met de EU bij de uitvoering van de missies gedefinieerd.
• Met de besluiten worden de respectieve overeenkomsten namens de EU goedgekeurd.

KERNPUNTEN

Artikel 37 van het Verdrag betreffende de Europese Unie en artikel 218 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie bieden het benodigde juridisch kader om de EU te machtigen tot het sluiten van overeenkomsten met niet-EU-landen betreffende hun deelname aan EU-crisisbeheersingsoperaties.

EU-crisisbeheersing

• Het departement crisisrespons en operationele coördinatie van de Europese Dienst voor extern optreden is verantwoordelijk voor de activering van het crisisresponssysteem (CRS) van de dienst (crisisplatform, EU-situatiecentrum en comité voor crisisbeheersing). Het departement speelt ook een centrale rol bij het waarborgen van een snelle en doeltreffende respons in het hele EU-systeem en van samenhangend beleid en optreden gedurende de verschillende fasen van de levenscyclus van een crisis.
• Het CRS is bedoeld voor crises buiten de EU die gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid en belangen van de EU, met inbegrip van die welke gevolgen hebben voor de EU-delegaties of andere EU-middelen of -personen in niet-EU-landen. Het is ook bedoeld voor crises binnen de EU die een externe dimensie hebben. Het CRS betreft alles van preventie en paraatheid tot respons en herstel, en is gericht op het bereiken van een alomvattende EU-capaciteit inzake crisisrespons en crisisbeheersing.

Deelname aan EU-crisisbeheersingsoperaties

• Elk niet-EU-land waarop de overeenkomsten betrekking hebben, besluit per geval of het de uitnodiging om deel te nemen aan door de EU geleide operaties aanvaardt. Indien het de uitnodiging aanvaardt, verbindt het land zich er tevens toe zich te houden aan de voorwaarden van het besluit van de Raad van de Europese Unie waarmee de EU heeft besloten de betrokken operatie uit te voeren.
• De bijdragen van de landen kunnen bestaan uit burgerpersoneel, militair personeel en materialen. De partijen komen ook een mogelijke bijdrage in de begroting van de operatie overeen. Het niet-EU-land draagt alle kosten in verband met zijn deelname, behalve wanneer deze kosten zijn voorzien in de begroting.
• Het land kan op elk moment, na overleg met de EU, besluiten zich geheel of gedeeltelijk uit de militaire operatie terug te trekken.
• Het besluit om de crisisbeheersingsoperatie stop te zetten is in wezen een besluit van de EU, hoewel zij moet overleggen met elk land dat nog een bijdrage levert ten tijde van het bedoelde besluit.
• Eventuele geschillen met betrekking tot de uitlegging of de toepassing van een overeenkomst worden langs diplomatieke weg beslecht.

Status van het contingent van een niet-EU-land dat naar een door de EU geleide operatie wordt gedetacheerd

• De status van het contingent van een niet-EU-land wordt geregeld door de overeenkomst inzake de status van de missie tussen de EU en het land waar de operatie wordt uitgevoerd. Indien een dergelijke overeenkomst nog niet is gesloten, treffen de partijen een vergelijkbare regeling voordat de inzet plaatsvindt.
• In de overeenkomst inzake de status van de missie worden de voorrechten en immuniteiten van het gedetacheerde personeel vastgelegd.
• Het land behoudt rechtsmacht over zijn gedetacheerde personeel in het land waar de operatie plaatsvindt. Het blijft ook verantwoordelijk voor de afhandeling van schadeclaims die verband houden met zijn deelname overeenkomstig zijn nationaal recht.

Uitvoering van operaties

• De EU is belast met de uitvoering van crisisbeheersingsoperaties en bepaalt de doelstellingen en richtsnoeren voor de missies. Het niet-EU-land zorgt ervoor dat zijn personeel en eenheden hun taken overeenkomstig deze richtsnoeren uitvoeren en dat zijn personeel het bevel van het hoofd van de missie van de EU of de EU-commandant opvolgt, terwijl het volledig onder eigen commando blijft.
• Het niet-EU-land wijst een nationaal contactpunt aan om zijn nationaal contingent in de operatie te vertegenwoordigen. Het rapporteert aan het hoofd van de missie en is verantwoordelijk voor disciplinaire zaken binnen het contingent van het land.

Afzien van schadeclaims

Als onderdeel van elke overeenkomst verklaren de EU en het niet-EU-land af te zien van schadeclaims tegen de andere partij in verband met schade veroorzaakt in de uitvoering van hun officiële taken, behalve in gevallen van grove nalatigheid of opzettelijk wangedrag. Het betrokken land en elke EU-lidstaat moet een verklaring inzake het afzien van schadeclaims afleggen.

VANAF WANNEER ZIJN DE BESLUITEN EN DE OVEREENKOMST VAN TOEPASSING?

De kaderovereenkomst tussen de EU en de VN is op 29 september 2020 in werking getreden.

NB:

• Sommige overeenkomsten zijn nog niet in werking getreden. Overeenkomsten treden in werking op de eerste dag van de eerste maand volgend op de wederzijdse kennisgeving van de partijen dat de noodzakelijke interne juridische procedures zijn afgerond.
• Met Bulgarije en Roemenië zijn vóór hun toetreding tot de EU vergelijkbare overeenkomsten gesloten.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• EU en vrede, veiligheid en defensie (EDEO)
• Versterking van de veiligheidssamenwerking in en met Azië (EDEO)
• Het civiel plannings- en uitvoeringsvermogen (EDEO);

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Vertaling Kaderovereenkomst tussen de Europese Unie en de Verenigde Naties met het oog op het bieden van wederzijdse ondersteuning in het kader van hun respectieve missies en operaties op het terrein (PB L 389 van 19.11.2020, blz. 2-20).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Peru tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Peru aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 292 van 11.11.2022, blz. 14-23).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Socialistische Republiek Vietnam tot vaststelling van een kader voor de deelname van Vietnam aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 276 van 29.10.2019, blz. 3-11).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië tot vaststelling van een kader voor de deelname van het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 207 van 7.8.2019, blz. 3-11).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Bosnië en Herzegovina tot vaststelling van een kader voor de deelname van Bosnië en Herzegovina aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 288 van 4.11.2015, blz. 4-11).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Australië tot vaststelling van een kader voor de deelname van Australië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 149 van 16.6.2015, blz. 3-10).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Colombia tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Colombia aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 251 van 23.8.2014, blz. 8-15).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Zuid-Korea tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Zuid-Korea aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 166 van 5.6.2014, blz. 3-10).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Chili tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Chili aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 40 van 11.2.2014, blz. 2-7).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Georgië tot vaststelling van een kader voor de deelname van Georgië aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 14 van 18.1.2014, blz. 2-7).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Moldavië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Moldavië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 8 van 12.1.2013, blz. 2-7).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 338 van 12.12.2012, blz. 3-10).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Albanië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Albanië aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 169 van 29.6.2012, blz. 2-7).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Nieuw-Zeeland tot vaststelling van een kader voor de deelname van Nieuw-Zeeland aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 160 van 21.6.2012, blz. 2-7).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Servië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Servië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 163 van 23.6.2011, blz. 2-7).

Kaderovereenkomst tussen de Verenigde Staten van Amerika en de Europese Unie betreffende de deelname van de Verenigde Staten van Amerika aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 143 van 31.5.2011, blz. 2-6).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Montenegro tot vaststelling van een kader voor de deelname van Montenegro aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 57 van 2.3.2011, blz. 2-7).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Turkije waarbij een kader wordt vastgesteld voor de deelname van de Republiek Turkije aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 189 van 12.7.2006, blz. 17-22).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Canada, tot vaststelling van een kader voor de deelname van Canada aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 315 van 1.12.2005, blz. 21-26).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne tot vaststelling van een kader voor de deelname van Oekraïne aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 182 van 13.7.2005, blz. 29-34).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Koninkrijk Noorwegen tot vaststelling van een kader voor de deelname van het Koninkrijk Noorwegen aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 67 van 14.3.2005, blz. 8-13).

Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek IJsland tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek IJsland aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 67 van 14.3.2005, blz. 2-7).

Besluit (EU) 2022/2193 van de Raad van 22 december 2021 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Peru tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Peru aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 292 van 11.11.2022, blz. 12-13).

Besluit (EU) 2019/1803 van de Raad van 18 juli 2019 betreffende de ondertekening en de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de regering van de Socialistische Republiek Vietnam tot vaststelling van een kader voor de deelname van Vietnam aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 276 van 29.10.2019, blz. 1-2).

Besluit (GBVB) 2019/1328 van de Raad van 18 februari 2019 betreffende de ondertekening en de sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië tot vaststelling van een kader voor de deelname van het Hasjemitisch Koninkrijk Jordanië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 207 van 7.8.2019, blz. 1-2).

Besluit (GBVB) 2015/1967 van de Raad van 9 maart 2012 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en Bosnië en Herzegovina tot vaststelling van een kader voor de deelname van Bosnië en Herzegovina aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 288 van 4.11.2015, blz. 2-3).

Besluit (EU) 2015/916 van de Raad van 22 juli 2013 betreffende de ondertekening en de sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en Australië tot vaststelling van een kader voor de deelname van Australië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 149 van 16.6.2015, blz. 1-2).

Besluit 2014/15/GBVB van de Raad van 18 november 2013 betreffende de ondertekening en de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en Georgië tot vaststelling van een kader voor de deelname van Georgië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 14 van 18.1.2014, blz. 1).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Besluit 2014/15/GBVB werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Besluit 2014/71/GBVB van de Raad van 18 november 2013 betreffende de ondertekening en de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Chili tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Chili aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 40 van 11.2.2014, blz. 1).

Besluit 2014/538/GBVB van de Raad van 8 juli 2014 betreffende de ondertekening en de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Colombia tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Colombia aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 251 van 23.8.2014, blz. 7).

Besluit 2014/326/GBVB van de Raad van 28 januari 2014 betreffende de ondertekening en de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Korea tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Korea aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 166 van 5.6.2014, blz. 1-2).

Besluit 2013/12/GBVB van de Raad van 25 oktober 2012 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Moldavië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Moldavië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 8 van 12.1.2013, blz. 1).

Besluit 2012/768/GBVB van de Raad van 9 maart 2012 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 338 van 12.12.2012, blz. 1-2).

Besluit 2012/344/GBVB van de Raad van 23 maart 2012 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Albanië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Albanië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 169 van 29.6.2012, blz. 1).

Besluit 2012/315/GBVB van de Raad van 19 december 2011 betreffende de ondertekening en sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en Nieuw-Zeeland tot vaststelling van een kader voor de deelname van Nieuw-Zeeland aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 160 van 21.6.2012, blz. 1).

Besluit 2011/361/GBVB van de Raad van 20 december 2010 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Servië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Servië aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 163 van 23.6.2011, blz. 1).

Besluit 2011/318/GBVB van de Raad van 31 maart 2011 betreffende de ondertekening en sluiting van de Kaderovereenkomst tussen de Verenigde Staten van Amerika en de Europese Unie betreffende de deelname van de Verenigde Staten van Amerika aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 143 van 31.5.2011, blz. 1).

Besluit 2011/133/GBVB van de Raad van 21 februari 2011 betreffende de ondertekening en sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en Montenegro tot vaststelling van een kader voor de deelname van Montenegro aan crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 57 van 2.3.2011, blz. 1).

Besluit 2006/482/GBVB van de Raad van 10 april 2006 betreffende de sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en de Republiek Turkije tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek Turkije aan de crisisbeheersingsoperatie van de Europese Unie (PB L 189 van 12.7.2006, blz. 16).

Besluit 2005/851/GBVB van de Raad van 21 november 2005 betreffende de sluiting van de overeenkomst tussen de Europese Unie en Canada tot vaststelling van een kader voor de deelname van Canada aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 315 van 1.12.2005, blz. 20).

Besluit 2005/495/GBVB van de Raad van 13 juni 2005 betreffende de sluiting van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne tot vaststelling van een kader voor de deelname van Oekraïne aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 182 van 13.7.2005, blz. 28).

Besluit 2005/191/GBVB van de Raad van 18 oktober 2004 betreffende de sluiting van de overeenkomsten tussen de Europese Unie en de Republiek IJsland, het Koninkrijk Noorwegen en Roemenië tot vaststelling van een kader voor de deelname van de Republiek IJsland, het Koninkrijk Noorwegen en Roemenië aan de crisisbeheersingsoperaties van de Europese Unie (PB L 67 van 14.3.2005, blz. 1).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de Europese Unie — Titel V — Algemene bepalingen betreffende het extern optreden van de Unie en specifieke bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — Hoofdstuk 2 — Specifieke bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — Afdeling 1 — Gemeenschappelijke bepalingen — Artikel 37 (oud artikel 24 VEU) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 36).

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Vijfde deel — Extern optreden van de Unie — Titel V — Internationale overeenkomsten — Artikel 218 (oud artikel 300 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 144-146).

Laatste bijwerking 08.09.2023