De oprichting van resolutiefondsen voor banken

SAMENVATTING VAN:

Mededeling (COM(2010) 254 def.) — Resolutiefondsen voor banken

WAT IS HET DOEL VAN DE MEDEDELING?

In de mededeling worden de intenties van de Europese Commissie beschreven ten aanzien van de oprichting van resolutiefondsen voor banken.

KERNPUNTEN

Wat is de rol van resolutiefondsen voor banken?

• Resolutiefondsen moeten bijdragen in de financiering van een ordelijke resolutie van noodlijdende banken. Hiertoe kunnen zij onder andere de volgende maatregelen nemen:
  • financiering van brugbanken (d.w.z. instellingen die zijn opgezet door een nationale regelgevende instantie of centrale bank om een failliete bank te besturen totdat een koper is gevonden voor de activiteiten);
  • financiering van een gehele of gedeeltelijke overdracht van activa en/of passiva van de noodlijdende entiteit;
  • financiering van een opsplitsing in een goede bank/slechte bank.
• Resolutiefondsen kunnen ook worden gebruikt voor de dekking van administratieve kosten en kosten voor rechtsbijstand en advies.
• Ze mogen echter niet worden gebruikt als een faillissementsverzekering of voor het redden van failliet gaande banken.

Hoe kunnen resolutiefondsen voor banken worden gefinancierd?

De Commissie is van mening dat financieringsregelingen voor een fonds de benodigde middelen zullen opleveren en tegelijkertijd passend gedrag zullen stimuleren.

Voor de berekening van bijdragen aan de resolutiefondsen voor banken kunnen de volgende drie zaken als basis dienen:

• activa van banken kunnen een indicatie vormen voor het bedrag dat benodigd zou zijn voor de afhandeling van de resolutie van de bank. Deze activa vallen echter reeds onder risicogewogen prudentiële kapitaalvereisten in de vorm van kapitaallasten. Een heffing zou kunnen worden gebaseerd op de activa. Dit zou echter kunnen neerkomen op een extra kapitaalvereiste en zal zorgvuldig moeten worden bekeken in de context van de bredere hervormingen van de kapitaalnormen die momenteel aan de gang zijn;
• passiva van banken kunnen tevens een indicatie vormen voor het bedrag dat benodigd zou zijn voor de afhandeling van de resolutie van de bank. De kosten van een bankresolutie zullen hoogstwaarschijnlijk worden veroorzaakt door het feit dat bepaalde passiva (met uitsluiting van eigen vermogen en verzekerde passiva – bv. deposito's) moeten worden ondersteund. De passiva zijn echter mogelijk een minder effectieve graadmeter voor het risico;
• winsten en bonussen kunnen worden gebruikt als indicator voor het bepalen van de hoogte van heffingen.
• Financieringsmaatregelen moeten aan de volgende criteria voldoen:
  • onmogelijk maken van arbitrage;
  • op passende wijze in overeenstemming zijn met de risico's;
  • in aanmerking nemen van het systemische karakter van bepaalde financiële entiteiten;
  • gebaseerd zijn op de eventuele bedragen die kunnen worden uitgegeven indien een resolutie noodzakelijk wordt;
  • vermijden van concurrentieverstoring.

Welke bestuursmethoden moeten worden gebruikt voor resolutiefondsen voor banken?

• Resolutiefondsen voor banken dienen gescheiden te blijven van de nationale begroting en mogen uitsluitend ter dekking van resolutiekosten bestemd zijn.
• Het beheer van deze fondsen moet worden opgedragen aan autoriteiten die belast zijn met de resolutie van financiële entiteiten en die als onafhankelijke uitvoerende instantie optreden.
• Bij het gebruik van resolutiefondsen moeten de staatssteunregels van de EU worden gerespecteerd.
• De Commissie had als doelstelling wetgevingsvoorstellen over zowel crisisbeheersingsmaatregelen als resolutiefondsen tegen begin 2011 in te dienen.

Hoe kunnen resolutiefondsen voor banken worden geïntegreerd in een nieuw kader voor financiële stabiliteit?

• De Commissie heeft maatregelen voorgesteld om de kapitaalvereisten aan te scherpen en om het financiële toezicht binnen de EU te herzien. Het doel was het verstevigen van depositogarantiestelsels en de corporate governance van financiële instellingen.
• De Commissie had tevens tot doel voorzorgsmaatregelen in te stellen om het risico van bankfaillissementen te verminderen en impliciete waarborgen in verband met instellingen die geacht worden „te groot te zijn om failliet te gaan”, te beperken.
• De Commissie had tevens de bedoeling in oktober 2010 een routekaart vast te stellen betreffende een volledig EU-kader voor crisisbeheersing. Het doel van de voorgestelde plannen is het opzetten en beschikbaar stellen aan alle EU-landen van gemeenschappelijke instrumenten, om onmiddellijk en effectief actie te ondernemen in het geval van bankfaillissementen. Deze maatregelen mogen niet leiden tot kosten voor de belastingbetaler.
• Er zijn instrumenten voorgesteld om de resolutiefondsen aan te vullen:
  • herstel- en resolutieplannen;
  • omzetting van vreemd in eigen vermogen.

Een gemeenschappelijke aanpak voor de resolutiefondsen voor banken vastleggen

• Er zou een Europese en wereldwijde aanpak moeten worden vastgelegd met betrekking tot het opzetten van resolutiefondsen voor banken.
• Onder deze nieuwe maatregel blijven nationale autoriteiten verantwoordelijk voor het dagelijkse toezicht. Dit zou moeten worden gesteund door solide intra-EU-regels waarmee mogelijke crises kunnen worden aangepakt.
• De eerste stap in deze gezamenlijke aanpak was het opstellen van een systeem dat is gebaseerd op een geharmoniseerd netwerk van nationale fondsen die zijn gekoppeld aan een set gecoördineerde regelingen voor crisisbeheersing. Dit systeem diende tegen 2014 opnieuw te worden onderzocht, met als doel het opzetten van EU-breed geïntegreerde crisisbeheersing en toezichtregelingen, en een EU-resolutiefonds op de lange termijn.

Ontwikkelingen sinds 2010

Na de publicatie van deze mededeling heeft de Europese Commissie een reeks wetgevingsvoorstellen ingediend om de resolutie van banken aan te pakken. In 2014 nam de EU de volgende voorstellen aan:

• Richtlijn 2014/49/EU inzake de depositogarantiestelsels ter bescherming van spaarders bij kredietinstellingen.
• Richtlijn 2014/59/EU, die regels bevat voor het herstel en de afwikkeling van kredietinstellingen en beleggingsondernemingen.
• Verordening (EU) nr. 806/2014 betreffende het gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme en het gemeenschappelijk afwikkelingsfonds van de EU. Hierin worden de regels en procedures vastgesteld voor de resolutie van failliete banken en beleggingsondernemingen.

ACHTERGROND

Om de gevolgen te verzachten van de bankfaillissementen die werden veroorzaakt door de financiële crisis van oktober 2008 boden de regeringen van EU-landen staatssteun om de financiële sector te ondersteunen. Deze steun heeft zwaar gedrukt op de belastingbetaler en de overheidsschuld van EU-landen aanzienlijk doen stijgen. Het instellen van resolutiefondsen moet voorkomen dat in de toekomst in het geval van faillissement van financiële instellingen opnieuw toevlucht moet worden genomen tot staatssteun.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's – Resolutiefondsen voor banken (COM(2010) 254 def., 26.5.2010)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn 2014/49/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 inzake de depositogarantiestelsels (herschikking) (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 149-178)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2014/49/EU werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Richtlijn 2014/59/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 betreffende de totstandbrenging van een kader voor het herstel en de afwikkeling van kredietinstellingen en beleggingsondernemingen en tot wijziging van Richtlijn 82/891/EEG van de Raad en de Richtlijnen 2001/24/EG, 2002/47/EG, 2004/25/EG, 2005/56/EG, 2007/36/EG, 2011/35/EU, 2012/30/EU en 2013/36/EU en de Verordeningen (EU) nr. 1093/2010 en (EU) nr. 648/2012, van het Europees Parlement en de Raad (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 190-348)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 806/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 15 juli 2014 tot vaststelling van eenvormige regels en een eenvormige procedure voor de afwikkeling van kredietinstellingen en bepaalde beleggingsondernemingen in het kader van een gemeenschappelijk afwikkelingsmechanisme en een gemeenschappelijk afwikkelingsfonds en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1093/2010 (PB L 225 van 30.7.2014, blz. 1-90)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 20.02.2017