Culturele Hoofdstad van Europa

SAMENVATTING VAN:

Besluit nr. 1622/2006/EG tot vaststelling van het evenement „Culturele Hoofdstad van Europa” voor de periode 2007 tot 2019

WAT IS HET DOEL VAN HET BESLUIT?

Het stelt het evenement „Culturele Hoofdstad van Europa” (CHE) in en definieert de procedure voor het selecteren van steden die deze titel houden tussen 2013 en 2019, evenals het systeem voor het controleren van de voorbereidingen tot aan het jaar waarin het evenement plaatsvindt.

KERNPUNTEN

Het culturele programma en zijn Europese dimensie

Het dossier van elke kandidaatstad moet een cultureel programma bevatten dat aan een aantal criteria, verdeeld in twee categorieën, moet voldoen:

• „de Europese dimensie”, die het intensiveren van samenwerking tussen culturele organisatoren op alle niveaus inhoudt. Het programma moet ook de rijkdommen van Europa’s culturele diversiteit en de gemeenschappelijke aspecten van Europese culturen benadrukken;
• „de stad en burgers”, ontworpen om het publiek enthousiast te maken voor het evenement op lokale, nationale en Europese niveaus en de culturele ontwikkeling van de stad op de lange termijn te stimuleren.

Het programma duurt normaal gesproken een jaar. Steden waarvan de voorbereidingen voor het evenement als uitmuntend worden erkend, kunnen worden bekroond met de Melina Mercouriprijs (vernoemd naar de Griekse minister van Cultuur, die het idee van Culturele Hoofdstad lanceerde). Deze prijs wordt toegekend door de Europese Commissie en gefinancierd door het programma Creatief Europa.

Selectieprocedure

• Er kunnen per jaar twee EU-landen het evenement organiseren.
• De selectieprocedure bestaat uit vier fases:

• 1.

  indienen van aanvragen: de betreffende EU-landen publiceren niet later dan zes jaar vóór het betreffende evenement een oproep voor aanvragers. Geïnteresseerde steden hebben ten minste tien maanden vanaf deze datum de tijd om zich aan te melden.

• 2.

  voorselectie: niet later dan vijf jaar vóór het begin van het evenement komt de jury bijeen om de voorstellen te bestuderen en een shortlist samen te stellen van de steden die zullen worden uitgenodigd om de procedure verder te zetten. De jury bestaat uit dertien experts, waarvan er zeven voor drie jaar worden benoemd door het Europees Parlement, de Raad, de Commissie en het Europees Comité van de Regio’s. De overige zes experts worden gekozen door de betreffende EU-landen

• 3.

  definitieve selectie: negen maanden na de eerste selectiebijeenkomst komt de jury opnieuw bijeen om de programma’s van de op de shortlist geplaatste steden te bestuderen, die inmiddels verder in detail zijn uitgewerkt, en om een van deze steden aan te bevelen als „CHE”. In deze fase presenteert de jury een rapport aan het betreffende EU-land en aan de Commissie, waarin het ook aanbevelingen doet aan de gekozen stad.

• 4.

  aanwijzing: vier jaar vóór de start van het evenement presenteren de twee EU-landen die voor dat betreffende jaar in aanmerking komen de aanvraag voor één stad aan de Europese instellingen, rekening houdend met de aanbevelingen van de jury. De Raad wijst officieel één stad aan als CHE in de twee betreffende landen.

Controlefase

• Experts die worden aangesteld door de instellingen helpen de gekozen hoofdsteden hun programma’s uit te voeren, in het bijzonder door hun Europese toegevoegde waarde te garanderen (d.w.z. dat de aanwijzing tot CHE toegevoegde waarde oplevert, die niet zou zijn ontstaan door de stad zelf (of haar land) als zij alleen hadden gehandeld).
• Twee jaar vóór de start van het evenement, dus halverwege, vindt een controle plaats die betrekking heeft op de vooruitgang die is geboekt bij de voorbereidingen en de Europese dimensie.
• De laatste controle vindt niet later dan acht maanden vóór het evenement plaats. Tijdens deze controle inventariseren de experts alles en beoordelen ze de voorbereidingen. Zij sturen een rapport over hun conclusies en hun aanbeveling voor het wel of niet uitreiken van de Melina Mercouriprijs naar de Commissie en naar de betreffende steden.

Intrekking

Het besluit is ingetrokken door Besluit nr. 445/2014/EU inzake de aanwijzing van steden vanaf 2020. Besluit 622/2006/EG blijft van toepassing voor steden die als CHE voor de jaren 2013 tot 2019 zijn aangewezen.

VANAF WANNEER TREEDT DIT BESLUIT IN WERKING?

Het besluit is van toepassing sinds 1 januari 2007, met uitzondering van zijn artikel 5 (inzake het indienen van aanvragen), dat al van kracht is sinds 23 november 2006.

ACHTERGROND

• Het CHE-evenement, gelanceerd door de Raad in 1985, is uitgegroeid tot een van de populairste projecten van de EU. Door het hoge percentage aan burgers dat deelneemt en de culturele en socio-economische impact die het evenement heeft, stijgt het aantal steden dat strijdt om de titel elk jaar weer.
• Voor meer informatie zie:
  • Culturele Hoofdsteden van Europa (Europese Commissie)
  • Culturele Hoofdsteden van Europa (informatieblad) (Europese Commissie)

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Besluit nr. 1622/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 2006 tot vaststelling van een communautaire actie voor het evenement Culturele Hoofdstad van Europa voor de periode 2007 tot 2019 (PB L 304 van 3.11.2006, blz. 1 6)

GERELATEERDE ACTIES

Besluit nr. 445/2014/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 tot vaststelling van een actie van de Unie voor het evenement „Culturele Hoofdsteden van Europa” voor de periode 2020 tot 2033 en tot intrekking van Besluit nr. 1622/2006/EG (PB L 132 van 3.5.2014, blz. 112)

Laatste bijwerking 17.07.2017