Actieplan voor een veiliger internet 1999-2004 ("Veiliger Internet")

Het actieplan "Veiliger Internet" beoogt een klimaat tot stand te brengen dat gunstig is voor de ontwikkeling van de internetbranche, meer bepaald door de bevordering van een veilig gebruik van het internet en de bestrijding van illegale en schadelijke inhoud. Het programma heeft drie grote actielijnen:

- de totstandbrenging van een veiliger klimaat door de oprichting van een Europees netwerk van directe klachtenlijnen ('hotlines'), de bevordering van zelfregulering en de uitwerking van gedragscodes;

- de ontwikkeling van filtersystemen;

- bewustmakingsacties.

BESLUIT

Beschikking nr. 276/99/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 januari 1999 tot vaststelling van een communautair meerjarenactieplan ter bevordering van een veiliger gebruik van Internet door het bestrijden van illegale en schadelijke inhoud op mondiale netwerken [Zie wijzigingsbesluiten].

SAMENVATTING

Illegale inhoud / schadelijke inhoud

Het onderscheid tussen illegale en schadelijke inhoud is belangrijk, omdat beide problemen niet op dezelfde wijze worden aangepakt:

illegale inhoud moet aan de bron worden aangepakt door de rechtshandhavingsinstanties, wier activiteiten door de nationale rechtsregels en overeenkomsten inzake justitiële samenwerking worden geregeld. De industrie kan echter belangrijke hulp verlenen om de verspreiding van illegale inhoud (in het bijzonder inhoud zoals kinderpornografie, racisme en antisemitisme) te beperken door middel van behoorlijk functionerende systemen voor zelfregulering (zoals gedragscodes en de oprichting van hotlines) die in overeenstemming zijn met en worden gedragen door het rechtssysteem en door de consumenten worden gesteund;
schadelijke inhoud is zowel toegestane inhoud, maar waarvan de verspreiding beperkt is (bijvoorbeeld uitsluitend voor volwassen), als inhoud die bepaalde gebruikers kan kwetsen, ook al wordt de publicatie ervan niet beperkt ten gevolge van het beginsel van de vrijheid van meningsuiting. Bij de aanpak van schadelijke inhoud moet aan de volgende acties voorrang worden gegeven: de gebruikers in staat stellen om zich tegen schadelijke inhoud te beschermen door de ontwikkeling van technologische oplossingen (filter- en inhoudbeoordelingssystemen), zorgen voor een sterkere bewustmaking van de ouders, en ontwikkelen van zelfregulering, waardoor een geschikt kader tot stand kan komen, met name voor de bescherming van minderjarigen.

Looptijd en financiële middelen

Het actieplan loopt over een periode van vier jaar (van 1 januari 1999 tot 31 december 2002). Er is een bedrag van 25 miljoen euro voor uitgetrokken.

Algemene doelstelling

Het actieplan heeft tot doel een veiliger gebruik van internet te bevorderen en op Europees niveau een gunstig klimaat te scheppen voor de ontwikkeling van internetdiensten.

Actiepunten

Het actieplan omvat vier actiepunten:

het scheppen van een veiliger omgeving door de oprichting van een Europees netwerk van directe klachtenlijnen ('hotlines') en de aanmoediging van zelfregulering en van goedkeuring van gedragscodes;
de ontwikkeling van filter- en beoordelingssystemen, met name door de voordelen aan te tonen van dergelijke systemen en een internationale overeenkomst te vergemakkelijken over de uitwerking van een dergelijk beoordelingssysteem;
het aanmoedigen van bewustmakingsacties op alle niveaus, teneinde ouders en alle personen die met kinderen te maken hebben (leerkrachten, maatschappelijk werkers enz.), in te lichten over de beste manier om minderjarigen te beschermen tegen blootstelling aan inhoud die schadelijk zou kunnen zijn voor hun ontwikkeling;
ondersteunende acties waarbij de juridische implicaties worden beoordeeld, de coördinatie met soortgelijke internationale initiatieven wordt verzekerd en het effect van de communautaire maatregelen wordt beoordeeld.

Acties

Teneinde de bovengenoemde doelstellingen te verwezenlijken, worden onder leiding van de Commissie de volgende acties opgezet:

bevordering van zelfregulering door de industrie en van regelingen voor inhoudcontrole (vooral ter bestrijding van inhoud zoals kinderpornografie, racisme en antisemitisme) ;
de industrie aanmoedigen om filtreerhulpmiddelen en beoordelingsmechanismen aan te bieden waarmee ouders of leerkrachten geschikte inhoud voor de kinderen onder hun hoede kunnen selecteren, terwijl volwassenen zelf volledig vrij kunnen blijven beslissen welke legale inhoud zij wensen te raadplegen;
de gebruikers, met name ouders, leerkrachten en kinderen, beter bekend maken met de door de branche aangeboden diensten, zodat zij een beter inzicht krijgen in de mogelijkheden van internet en er meer profijt van kunnen hebben;
ondersteunende acties zoals het beoordelen van de juridische implicaties;
activiteiten ter stimulering van de internationale samenwerking.

Deelname

Aan het programma nemen de lidstaten van de EU deel, maar het staat ook open voor rechtspersonen die zijn gevestigd in de EVA-landen die lid zijn van de Europese economische ruimte (EER), en voor Europese internationale organisaties. Deelneming kan eveneens worden toegestaan aan in derde landen buiten de EER gevestigde rechtspersonen en aan niet-Europese internationale organisaties, op voorwaarde dat deze deelneming wezenlijk bijdraagt tot de tenuitvoerlegging van het actieplan en het beginsel van het wederzijdse voordeel in acht wordt genomen.

Verlenging van het programma tot 2005

Het actieplan is verlengd tot 31 december 2004 en de voor het plan uitgetrokken begrotingsmiddelen werden aangevuld met 13,3 miljoen euro voor deze twee extra jaren.

Nieuw actiepan "Safer Internet Plus"

In 2005 heeft de Raad een beschikking aangenomen tot vaststelling van het programma " Safer Internet Plus " ("voor een veiliger internet") dat tot doel heeft een veiliger gebruik van het internet en van de nieuwe online-technologieën te bevorderen. Het programma zal lopen in de periode 2005-2008 en volgt het actieplan "Safer Internet" (1999-2004) op.

Referenties

Besluit	Inwerkingtreding	Uiterste datum voor omzetting in nationaal recht	Publicatieblad
Beschikking nr. 276/99/EG [vaststelling: medebeslissingsprocedure COD/1997/0337]	26.2.1999	-	L 33 van 6.2.1999

Wijzigingsbesluit(en)	Inwerkingtreding	Omzetting in de lidstaten	Publicatieblad
Beschikking nr. 1151/2003/EG [vaststelling: medebeslissingsprocedure COD/2002/0071]	1.7.2003	-	L 162 van 1.7.2003

GERELATEERDE BESLUITEN

EVALUATIE VAN HET PROGRAMMA

Mededeling van de Commissie van 6 november 2006: Slotevaluatie van de uitvoering van het communautair meerjarenactieplan ter bevordering van een veiliger gebruik van internet door het bestrijden van illegale en schadelijke inhoud op mondiale netwerken [COM(2006) 663 def.]. De onafhankelijke deskundigen die het programma geëvalueerd hebben, hebben de aandacht gevestigd op de doeltreffendheid ervan voor het bestrijden van illegale inhoud op internet. Het succes van het programma is onder andere te danken aan het installeren van nationale klachtenlijnen en aan de oprichting van bewustmakingscentra in bijna alle lidstaten.

Volgens de betrokken partijen zijn ook de filtertechnologieën een belangrijk element. Het gebruik ervan wordt echter nog niet goed beheerst door de ouders en er is te weinig vooruitgang in de ontwikkeling van die technieken. Er is een aantal bemoedigende ontwikkelingen gesignaleerd op het gebied van zelfregulering, gedragscodes en beste praktijken voor de branche.

Het evaluatieverslag bevat verschillende aanbevelingen voor de voortzetting van de activiteiten van de Gemeenschap op dit gebied:

de klachtenlijnen zichtbaarder maken;
de samenwerking tussen klachtenlijnen en andere betrokken partijen verbeteren;
bij bewustmaking moet de nadruk liggen op specifieke doelgroepen;
kinderen en jongeren betrekken bij het signaleren van problemen en het bedenken van oplossingen;
de eindgebruikers bewuster maken van de beschikbare mogelijkheden om schadelijke inhoud te filteren;
de branche aanzetten tot zelfreguleringoplossingen op Europees niveau;
de mogelijkheden voor toekomstige technologische ontwikkelingen en gebruikersopties in kaart brengen.

Mededeling van de Commissie van 3 november 2003 inzake de evaluatie van het communautair meerjarenactieplan ter bevordering van een veiliger gebruik van het internet en nieuwe online-technologieën, door het bestrijden van illegale en schadelijke inhoud, met name ter bescherming van kinderen en minderjarigen [COM(2003) 653 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]. In het verslag wordt gewezen op het positieve effect van het actieplan, in het bijzonder waar het de bijdrage van het programma tot netwerkvorming betreft en als bron van een overvloed aan informatie over de problemen in verband met een veiliger gebruik van het internet. De voornaamste conclusies van het verslag zijn:

het programma heeft een aantal goede filterprogramma's opgeleverd, wat een belangrijke vooruitgang betekent. De beoordelingssystemen hebben echter nog onvoldoende ingang gevonden. Bovendien zijn bepaalde betrokken partijen van mening dat filtering niet de beste aanpak is ter bescherming van kinderen. Wat het beleid betreft, heeft het plan ervoor gezorgd dat het probleem van de ontwikkeling van een veiliger internet nu op de agenda staat van de EU en de lidstaten;
wat de actielijnen betreft, is de Commissie erin geslaagd een Europees netwerk van hotlines tot stand te brengen, waarbij ook de geassocieerde leden in de VS en Australië betrokken zijn. Zij heeft onderzoek inzake de bewustmaking van gebruikers gefinancierd, de ontwikkeling van filtersystemen bevorderd en de uitwerking van een internationaal beoordelingssysteem ondersteund;
een van de successen van het programma is dat het erin geslaagd is belanghebbenden samen te voegen tot een "gemeenschap van actoren", hoewel er nog behoefte bestaat aan een grotere mate van betrokkenheid van het bedrijfsleven, van zelfregulerende organisaties en consumentengroeperingen.

Voorts bevelen de auteurs van het evaluatieverslag aan om de doelstellingen van het actieplan uit te breiden tot de nieuwste communicatietechnologieën (zoals de mobiele telefonie van de derde generatie) omdat bedoelde technologieën een invloed zullen hebben op het gebruik van het internet door kinderen. In dat verband onderstreept de Commissie dat dit punt reeds is opgenomen in de tweede fase van het actieplan die loopt van 2003 tot en met 2004.

PROGRAMMA "VOOR EEN VEILIGER INTERNET" (2005-2008)

Besluit nr. 854/2005/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 tot vaststelling van een communautair meerjarenprogramma ter bevordering van een veiliger gebruik van het internet en nieuwe online-technologieën [Publicatieblad L 149 van 11.06.2005].

VERLENGING VAN HET PROGRAMMA "VEILIGER INTERNET" TOT 2005

Beschikking nr. 1151/2003/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 juni 2003 tot wziging van Beschikking nr. 276/1999/EG tot vaststelling van een communautair meerjarenactieplan ter bevordering van een veiliger gebruik van internet door het bestrden van illegale en schadelke inhoud op mondiale netwerken [Publicatieblad L 162 van 1.7.2003].

See also