Voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 1924/2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

Ze heeft ten doel de claims* te reguleren voor in de Europese Unie (EU) geëtiketteerde en geadverteerde levensmiddelen.
Ze heeft ten doel dat voedingsclaims* en gezondheidsclaims* op etiketten voor levensmiddelen en in presentaties en advertenties duidelijk zijn en gebaseerd zijn op bewijs dat algemeen door de wetenschappelijke gemeen-schap wordt geaccepteerd.
In een levensmiddel kunnen allerlei stoffen, zoals vitaminen, mineralen, amino-zuren, essentiële vetzuren, voedingsvezels en diverse kruidenextracten, met een nutritioneel of fysiologisch effect aanwezig zijn waarvoor een claim kan worden gedaan.
De verordening heeft ten doel om:
- een hoog beschermingsniveau voor de consu-ment te waarborgen;
- de consument de informatie te verstrekken die hij nodig heeft om geïnformeerde keuzes te kunnen maken; en
- gelijke concurrentievoorwaar-den voor de levensmiddelenindustrie te scheppen.

KERNPUNTEN

De Europese Commissie stelt profielen van en voorwaarden voor nutriënten* op voor het gebruik van voedings- en gezondheidsclaims met betrekking tot levensmiddelen, waarbij rekening moet worden gehouden met:

de hoeveelheden van bepaalde nutriënten en andere stoffen * die het betreffende levensmiddel bevat, zoals:
- vetzuren,
- verzadigde vetzuren,
- transvetzuren,
- suikers, en
- zout;
de rol en het belang van het levensmiddel in de voeding voor de bevolking in het algemeen of voor bepaalde risicogroepen zoals kinderen;
de aanwezigheid van nutriënten waarvan het gunstige effect op de gezondheid wetenschappelijk erkend is.

Gezondheidsclaims mogen niet:

onjuist, dubbelzinnig of misleidend zijn;
leiden tot twijfels omtrent de veiligheid en/of de geschiktheid uit voedings-oogpunt van andere levensmiddelen;
de excessieve consumptie van een levensmiddel stimuleren;
suggereren dat een evenwichtige, gevarieerde voeding geen toereikende hoeveelheden nutriënten kan bieden;
de suggestie wekken dat het de gezondheid kan schaden als het levensmiddel niet wordt geconsumeerd;
zinspelen op de snelheid of de mate van gewichtsverlies;
verwijzen naar aanbevelingen van individuele beroepsbeoefenaren op het gebied van de volksgezondheid.

Het gebruik van voedings- en gezondheidsclaims is alleen toegestaan als de aanwezigheid, afwezigheid of de beperkte hoeveelheid in een levensmiddel of stof een bewezen heilzaam effect heeft, zoals vastgesteld aan de hand van algemeen aanvaarde wetenschappelijke gegevens. Dergelijke stoffen moeten aanwezig zijn in hoeveelheden die de consument redelijkerwijs tot zich kan nemen voor het gewenste effect.

Gezondheidsclaims zijn alleen toegestaan met de volgende informatie op het etiket:

de doelgroep voor de claim;
een vermelding waarin wordt gewezen op het belang van een gevarieerde, evenwichtige voeding en een gezonde levensstijl;
de benodigde hoeveelheid van het levensmiddel en het vereiste consumptie-patroon om het geclaimde heilzame effect te bereiken;
een vermelding voor mensen die de consumptie van het levensmiddel dienen te vermijden (bijv. zwangere vrouwen);
een waarschuwing voor producten die bij overmatig gebruik een gezond-heidsrisico kunnen inhouden;
wanneer er een ziekterisicobeperking wordt geclaimd, dat de ziekte meer-dere risicofactoren heeft en dat verandering van één van die factoren al dan niet een heilzaam effect kan hebben;
alle andere beperkingen of gebruiksaanwijzingen.

Gezondheidsclaims gebaseerd op algemeen aanvaarde wetenschappelijke gegevens die door de gemiddelde consument goed begrepen worden, kunnen van de vergunningsprocedure worden vrijgesteld.

Dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2 % mogen niet zijn voor-zien van enige gezondheids- of voedingsclaims afgezien van een claim betreffende een verlaagd alcoholgehalte of een verlaagde energetische waarde.

Verordening (EU) nr. 432/2012 voorziet in een lijst van andere toegestane gezondheidsclaims dan de claims die verband houden met de beperking van een ziekterisico en met de ontwikkeling en gezondheid van kinderen. Deze verordening is vanaf 14 december 2012 van toepassing en wordt regelmatig gewijzigd om de lijst van nieuw toegelaten gezondheidsclaims bij te werken.

Aanvragen van een vergunning

Iedere fabrikant kan verzoeken om de opname van een nieuwe claim in de toelaten lijst door een aanvraag bij een van de EU-landen in te dienen. Dit EU-land stuurt de aanvraag door naar de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA), en de Commissie neemt vervolgens een besluit inzake het gebruik van de claim op basis van het wetenschappelijk advies van de EFSA.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

Ze is vanaf 1 juli 2007 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

„Nutrition and health claims” (voedings- en gezondheidsclaims) op de website van de Europese Commissie,
„EU register of nutrition and health claims made on foods” (EU-register van voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen) op de website van de Europese Commissie,
Richtsnoeren van de Commissie inzake de invoering van Verordening (EG) nr. 1924/2006 (2007),
Richtlijnen voor de invoering van specifieke voorwaarden voor gezondheidsclaims vastgelegd in artikel 10 van Verordening (EG) nr. 1924/2006.

* KERNBEGRIPPEN

Claim: elke boodschap of aanduiding die niet verplicht is op grond van de EU- of nationale wetgeving, met inbegrip van illustraties, grafische voorstellingen of symbolen, ongeacht de vorm, waarmee gesteld, de indruk gewekt of geïmpliceerd wordt dat een levensmiddel bepaalde eigenschappen heeft.

Voedingsclaim: een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat een levensmiddel bepaalde heilzame voedingseigenschappen heeft met betrekking tot:

de energetische waarde (calorische waarde) die het
- levert,
- in verlaagde of verhoogde mate levert, of
- niet levert, en/of
de nutriënten of andere stoffen die het
- bevat,
- in verlaagde of verhoogde hoeveelheid bevat, of
- niet bevat.

Gezondheidsclaim: een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat er een verband bestaat tussen een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan en de gezondheid.

Nutriënt: eiwitten, koolhydraten, vetten, voedingsvezels, natrium en de in de bijlage bij Richtlijn (EU) nr. 1169/2011 genoemde vitaminen en mineralen, alsmede stoffen die tot een van deze categorieën behoren of er een bestanddeel van zijn.

Andere stof: een stof die geen nutriënt is, maar wel een nutritioneel of fysiologisch effect heeft.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 1924/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 inzake voedings- en gezondheidsclaims voor levensmiddelen (PB L 404, 30.12.2006, blz. 9-25)

Opeenvolgende wijzigingen in Verordening (EG) nr. 1924/2006 zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie is uitsluitend van documentaire waarde.

GERELATEERDE BESLUITEN

Verordening (EG) nr. 353/2008 van de Commissie van 18 april 2008 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften voor aanvragen een een vergunning voor gezondheidsclaims als bedoeld in artikel 15 van Verordening (EG) nr. 1924/2006 van het Europees Parlement en de Raad (PB L 109 van 19.4.2008, blz. 11-16)

Verordening (EU) nr. 432/2012 van de Commissie van 16 mei 2012 tot vaststelling van een lijst van toegestane gezondheidsclaims voor levensmiddelen die niet over ziekterisicobeperking en de ontwikkeling en gezondheid van kinderen gaan (PB L 136, 25.5.2012, blz. 1-40). Zie geconsolideerde versie.

2013/63/EU: Uitvoeringsbesluit van de Commissie van 24 januari 2013 tot vaststelling van richtsnoeren voor de uitvoering van de specifieke voorwaarden voor gezondheidsclaims van artikel 10 van Verordening (EG) nr. 1924/2006 (PB L 22, 25.1.2013, blz. 25-28)

Laatste bijwerking 16.08.2016