Minder administratieve formaliteiten voor meer groei

De Commissie stelt voor de verbetering en de vereenvoudiging van de regelgeving te koppelen aan de verwezenlijking van de doelstellingen van Lissabon. Zij legt het verband tussen betere regelgeving en sterkere groei, die op hun beurt meer en betere arbeidsplaatsen opleveren. Dankzij de beperking van de administratieve formaliteiten zullen de ondernemingen in de Europese Unie meer groei en werkgelegenheid kunnen creëren. Om dit doel te verwezenlijken stelt de Commissie instrumenten voor een betere regelgeving voor en wil zij de dialoog tussen de regelgevingsdiensten van de Europese Unie en die van de lidstaten versterken.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 16 maart 2005 "Betere regelgeving met het oog op economische groei en meer banen in de Europese Unie" [COM(2005) 97 - Niet in het Publicatieblad verschenen]

SAMENVATTING

Doel van deze mededeling is de groei en de werkgelegenheid te bevorderen door de verbetering en de vereenvoudiging van de regelgeving aan te moedigen op de gebieden waar het Europese concurrentievermogen in het geding is. De Commissie is van mening dat deze vereenvoudiging van de regelgeving ertoe bijdraagt om Europa voor investeerders en werknemers aantrekkelijker te maken.

De complexiteit van de communautaire wetgeving blijkt contraproductief te zijn voor overheden, ondernemingen, burgers en sociale partners. De wettelijke en bestuursrechtelijke verplichtingen zijn vooral voor het midden- en kleinbedrijf een zware last, terwijl deze ondernemingen goed zijn voor twee derde van de werkgelegenheid in de Europese Unie (EU).

Vereenvoudiging van de bestaande wetgeving

Er moet op alle niveaus worden opgetreden, en daarvoor is samenwerking met het Parlement en de Raad absoluut noodzakelijk, alsmede de inzet van de lidstaten om ervoor te zorgen dat de beginselen van betere wetgeving worden geëerbiedigd.

De strategie voor de vereenvoudiging van de regelgeving is een van de grondslagen van het initiatief "De wetgeving verbeteren". Deze vereenvoudiging gaat verder dan het gewoon herschrijven van de bestaande wetteksten. Er moeten inspanningen worden geleverd om doeltreffender, flexibeler en evenrediger regels vast te stellen voor wie ze moet naleven en toepassen.

Om het initiatief tot vereenvoudiging van de wetgeving een sterkere impuls te laten geven aan groei en concurrentievermogen, stelt de Commissie voor de volgende maatregelen te nemen:

• wetgeving aanmerken die vereenvoudiging behoeft wanneer de wetgeving te complex blijkt. De Commissie stelt voor gebruik te maken van internetsites over betere regelgeving waar ondernemingen, ngo's en burgers hun mening kunnen geven, en geval per geval de administratieve kosten te bepalen van de wetgeving waarmee zij worden geconfronteerd;
• geïntegreerde actieplannen per sector opzetten voor de vereenvoudiging van de hoofdzakelijk technische maatregelen betreffende verschillende sectoren zoals de be- en verwerkende industrie, de auto-industrie, de visserijsector of de telecommunicatiesector;
• het gebruik bevorderen van Europese normen als technisch hulpmiddel voor Europese wetgeving of als alternatief voor wetgeving.

In 2003 heeft de Commissie al een eerste vereenvoudigingsprogramma opgezet om de omvang van het acquis communautaire te reduceren. De Commissie stelde toen voor meer systematisch werk te maken van consolidering en codificering zodra een wetgevingsbesluit wordt gewijzigd, en verouderde wetgeving uit het acquis te verwijderen. De Commissie verzoekt de betrokken actoren op communautair en nationaal niveau hun inspanningen in die zin voort te zetten.

Wat de bestaande wetgeving betreft, heeft de Raad in 2004 een prioritaire lijst van wetgevingsbesluiten opgesteld die voor vereenvoudiging in aanmerking komen. Deze lijst is ingedeeld volgens 15 prioriteiten. Nadat effectanalysen werden uitgevoerd om na te gaan welke invloed het vereenvoudigingsproces met betrekking tot deze lijst van besluiten had, heeft de Commissie begin 2005 in het licht van een uitgebreide raadpleging van de lidstaten en de bedrijfswereld, aangevuld door een openbare raadpleging op internet, besloten zich in de eerste plaats op bepaalde sleutelgebieden te concentreren. Het betreft onder meer gebieden zoals vennootschapsrecht, financiële diensten, vervoer en consumentenbescherming. Daarbij liet zij zich leiden door de doelstellingen concurrentievermogen en economisch herstel.

Effectbeoordelingen

De Commissie verbindt zich ertoe effectbeoordelingen uit te voeren om de economische, sociale en milieueffecten van de nieuwe wetgeving zorgvuldig te analyseren. Tegelijk met deze beoordelingen vindt een breed opgezette raadpleging plaats om het advies in te winnen van alle belanghebbenden die een bijdrage aan de vormgeving van de nieuwe regelgeving willen leveren.

Volgens de nieuwe richtsnoeren voor effectbeoordelingen moet bij deze analyses in de eerste plaats aandacht worden besteed aan het economische aspect. Het hoofddoel is het concurrentievermogen te ondersteunen, m.i.v. reële concurrentie, zonder de evaluatie van de gevolgen van de voorgestelde maatregelen voor maatschappij en milieu uit het oog te verliezen. Een complex netwerk van uiteenlopende voorschriften op nationaal en regionaal niveau kan de concurrentie alleen maar schaden, terwijl de toepassing van één voorschrift in alle lidstaten eenvoudiger en doeltreffender is.

Verbetering van de regelgeving op nationaal niveau

De verbetering van de regelgeving is geen uitsluitend communautaire aangelegenheid waarbij wordt uitgegaan van nauwe interinstitutionele samenwerking. De lidstaten kunnen ook bijdragen aan het verminderen van de bureaucratie. De Commissie zou willen dat de verbetering van de regelgeving integrerend deel gaat uitmaken van de nationale Lissabon-actieplannen. Daartoe beveelt zij de lidstaten aan:

• nationale maatregelen voor een betere regelgeving te nemen, waarvan onder meer effectbeoordelingssystemen en vereenvoudigingsprogramma's deel zouden moeten uitmaken;
• een preventieve dialoog tot stand te brengen tussen de diensten van de Commissie en de lidstaten om met betrekking tot gebieden waar harmonisatie bestaat die beperkt blijft tot de essentieel geachte teksten, te voorkomen dat maatregelen worden ingevoerd die bij de omzetting van een richtlijn niet automatisch worden vereist;
• inbreukprocedures en preventieve controles in te stellen om de kwaliteit van de regelgeving te verbeteren in de zin van meer transparantie, betere leesbaarheid en grotere efficiëntie op gebieden waar geen harmonisatie bestaat, zoals het vrije verkeer van goederen.

De Commissie heeft in 2005 adviesorganen met een monitoringtaak opgericht die zijn samengesteld uit:

• nationale deskundigen op het gebied van de verbetering van de regelgeving. Deze groep adviseert de Commissie, met name op het gebied van vereenvoudiging en effectbeoordelingen. Met de oprichting van deze groep is gezorgd voor een nauwere samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten en een betere tenuitvoerlegging van de communautaire wetgeving;
• onafhankelijke deskundigen op het gebied van de verbetering van de regelgeving op wie de Commissie een beroep kan doen telkens als zij dit nodig vindt. Deze deskundigen hebben als taak extern advies te verlenen over de wetenschappelijke deugdelijkheid van de methode die voor bepaalde effectbeoordelingen wordt gebruikt.

De Commissie zal doorgaan met de publicatie van beoordelingsverslagen met het oog op de follow-up van de uitvoering van de vereenvoudigingsstrategie.

GERELATEERDE BESLUITEN

Eerste voortgangsrapport van 14 november 2006 inzake de strategie voor de vereenvoudiging van de regelgeving [COM(2006) 690 - Niet in het Publicatieblad verschenen]. Dit werkdocument van de Commissie is een aanvulling op de mededeling "Betere regelgeving in de Europese Unie: een strategische evaluatie". De Commissie evalueert de voortgang die met de invoering van de vereenvoudiging is geboekt. Aan de in oktober 2005 vastgestelde initiatieven voegt zij er voor de periode 2006-2009 nog 43 toe die de vereenvoudiging kunnen bevorderen. Deze nieuwe initiatieven hebben onder meer betrekking op administratieve vereenvoudiging in de landbouwsector, vereenvoudiging van de bestaande wetgeving inzake speelgoed en de herziening van de toekenningsprocedure voor eco-labels.

Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 14 november 2005 met als titel "Betere regelgeving in de Europese Unie: een strategische evaluatie" [COM(2006) 689 - Niet in het Publicatieblad verschenen]. In het kader van deze strategische evaluatie wordt geanalyseerd welke vooruitgang er reeds is geboekt en wordt aangegeven wat de belangrijkste toekomstige uitdagingen zijn. De Commissie is van mening dat al veel bereikt is op het gebied van betere regelgeving in de EU, maar dat de agenda nu vastberaden verder moet worden uitgevoerd. De Commissie, het Parlement, de Raad en de lidstaten kunnen nog meer doen. De Commissie dringt erop aan de inspanningen op te voeren om de geldende wetgeving te vereenvoudigen, de administratieve lasten te verminderen en verouderde wetgeving te codificeren en in te trekken. Wat de samenwerking met de lidstaten betreft, is de meeste vooruitgang geboekt op het gebied van de meting van administratieve kosten en de reductie van lasten. Slechts een betrekkelijk gering aantal landen verricht echter systematisch geïntegreerde effectbeoordelingen met betrekking tot nieuwe wetgevingsvoorstellen, en de resultaten daarvan kunnen vaak niet door derden worden gecontroleerd. Toch zijn op nationaal niveau talrijke ad-hoc-initiatieven opgezet om de administratieve last te verminderen, zoals e-government, het één-loketsysteem en de nationale registratiekantoren.

Mededeling van de Commissie van 21 oktober 2005 over een gemeenschappelijke EU-methode voor het bepalen van uit wetgeving voortvloeiende administratieve lasten [COM(2005) 518 - Niet in het Publicatieblad verschenen]. In deze mededeling wordt een gemeenschappelijke EU-methode uiteengezet en worden voorstellen gedaan voor de invoering ervan. De gemeenschappelijke EU-methode voor het bepalen van administratieve lasten moet op proportionele wijze worden toegepast, dat wil zeggen alleen wanneer de omvang van de administratieve verplichtingen die uit een EU-besluit voortvloeien, dit rechtvaardigen. Bij de initiatieven om de administratieve lasten te beperken, wordt echter niet altijd gebruikgemaakt van gekwantificeerde gegevens. Zo worden klachten en voorstellen van doelgroepen via een openbare raadpleging verzameld. Een deskundigengroep bekijkt vervolgens het regelgevingskader opnieuw en doet aanbevelingen om het te vereenvoudigen. De Commissie is van mening dat een gemeenschappelijke EU-methode een netto toegevoegde waarde vormt, op voorwaarde dat geen afbreuk wordt gedaan aan de analyse van andere effecten.

Mededeling van de Commissie van 27 september 2005 aan de Raad en het Europees Parlement met als titel "Resultaat van de screening van wetgevingsvoorstellen die bij de wetgever hangende zijn" [COM(2005) 462 - Niet in het Publicatieblad verschenen]. In deze mededeling wordt verslag uitgebracht over de door de Commissie uitgevoerde screening van alle bij de Raad en het Parlement ingediende voorstellen. Een van de factoren die bijdragen aan het succes van de nagestreefde vereenvoudiging is de interinstitutionele samenwerking. Deze in de mededeling van maart 2005 aangekondigde effectbeoordelingen hebben betrekking op de voorstellen in behandeling. Bij het begin van de screening in april 2005 waren er in totaal 489 voorstellen in behandeling. De Commissie plant twee soorten maatregelen, namelijk de intrekking van voorstellen en de handhaving van voorstellen in het wetgevingsproces maar dan wel met een grondige economische analyse. Als gevolg van de screening door de Commissie zullen in totaal 73 hangende voorstellen die niet in overeenstemming met de doelstellingen van Lissabon worden geacht, aan een van beide maatregelen worden onderworpen.

Laatste wijziging: 28.02.2007