EU-regeling inzake douanevrijstellingen

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 1186/2009 betreffende de instelling van een EU-regeling inzake douanevrijstellingen

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Deze verordening voorziet in het toekennen van vrijstellingen van invoerrechten die normaliter worden geheven over goederen die in de Europese Unie (EU) worden ingevoerd en uit de EU worden uitgevoerd.
• De verordening bepaalt in welke gevallen de in- en uitvoer van goederen in de EU kan worden vrijgesteld van de op basis van artikel 207 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie vastgestelde rechten en maatregelen op het gebied van in- en uitvoer in en uit de EU.

KERNPUNTEN

Vrijstelling van invoerrechten

Verschillende categorieën goederen kunnen onder bepaalde voorwaarden worden vrijgesteld van invoerrechten. Het betreft, onder bepaalde voorwaarden, de hieronder vermelde goederen.

• Persoonlijke goederen:
  • persoonlijke goederen van natuurlijke personen die hun normale verblijfplaats van een niet-EU-land naar een EU-lidstaat overbrengen, op voorwaarde dat zij hun verblijfplaats gedurende ten minste twaalf opeenvolgende maanden buiten de EU hebben gehad;
  • goederen die ter gelegenheid van een huwelijk worden ingevoerd, op voorwaarde dat de betrokken persoon ten minste twaalf opeenvolgende maanden zijn normale verblijfplaats buiten de EU heeft gehad en bewijs van het huwelijk kan overleggen;
  • persoonlijke goederen die een natuurlijke persoon met verblijfplaats in de EU heeft verkregen in het kader van een erfenis;
  • kleding, studiebenodigdheden en meubilair van studenten die in de EU komen studeren.
• Goederen van geringe waarde, goederen zonder handelskarakter, kapitaalgoederen en goederen die deel uitmaken van de persoonlijke bagage van reizigers:
  • goederen met een geringe waarde;
  • goederen zonder handelskarakter die rechtstreeks door een particulier in een niet-EU-land naar een particulier in de EU worden gezonden;
  • kapitaalgoederen en andere uitrusting van een bedrijf dat zijn activiteiten in een niet-EU-land definitief heeft gestaakt en naar de EU is verhuisd;
  • goederen die zijn vrijgesteld van btw en die deel uitmaken van de persoonlijke bagage van reizigers komende uit een derde land.
• Landbouwproducten, biologische, chemische, farmaceutische en medische producten:
  • producten van landbouw, veeteelt, bijenteelt en tuin- en bosbouw die afkomstig zijn van landerijen in aan de EU grenzende derde landen die door Europese landbouwproducenten worden geëxploiteerd;
  • zaaigoed, meststoffen en producten voor de behandeling van bodem en gewassen die door landbouwproducenten uit niet-EU-landen worden ingevoerd om te worden gebruikt op het grondgebied van aangrenzende EU-lidstaten;
  • proefdieren en voor onderzoek bestemde biologische of chemische stoffen;
  • therapeutische stoffen van menselijke oorsprong en testsera voor de vaststelling van bloed- en weefselgroepen;
  • instrumenten en apparaten bestemd voor medisch onderzoek, diagnostiek of medische behandelingen;
  • referentiestoffen voor de kwaliteitscontrole van geneesmiddelen;
  • farmaceutische producten die worden gebruikt tijdens internationale sportevenementen.
• Andere categorieën:
  • voorwerpen van opvoedkundige, wetenschappelijke of culturele aard en wetenschappelijke instrumenten en apparaten;
  • goederen voor instellingen met een liefdadig of filantropisch karakter (zie ook hieronder);
  • als eerbewijs verleende onderscheidingen en beloningen, geschenken ontvangen in het kader van internationale betrekkingen alsmede goederen bestemd voor gebruik door vorsten of staatshoofden;
  • voor klantenwerving ingevoerde goederen;
  • handelsmerken, modellen en ontwerpen die naar instellingen worden gezonden die auteursrechten of industriële en commerciële eigendom beschermen;
  • documentatiemateriaal van toeristische aard;
  • hulpmateriaal voor de stuwing en bescherming van goederen tijdens vervoer;
  • strooisel, foerage en voedermiddelen voor dieren tijdens hun transport;
  • brandstoffen en smeermiddelen in motorvoertuigen en motorrijwielen die in de EU worden ingevoerd;
  • materiaal voor de aanleg of het onderhoud van gedenktekens voor oorlogsslachtoffers;
  • lijkkisten met een stoffelijk overschot, lijkurnen met as en grafornamenten.

Indien de vrijstelling van invoerrechten afhankelijk is van het gebruiksdoel van de goederen, moet de betrokken persoon de bevoegde autoriteit bewijsstukken overleggen om aan te tonen dat aan de voorwaarden is voldaan. In dergelijke gevallen kan enkel de bevoegde autoriteit van de betrokken lidstaat vrijstelling verlenen.

Vrijstelling van uitvoerrechten

Verschillende categorieën goederen kunnen onder bepaalde voorwaarden worden vrijgesteld van uitvoerrechten. Het betreft met name de volgende goederen:

• goederen met een geringe waarde;
• huisdieren die worden uitgevoerd wanneer een landbouwbedrijf zijn activiteiten overbrengt van een lidstaat naar een niet-EU-land;
• producten van landbouw of veeteelt die zijn verkregen door landbouwers uit niet-EU-landen op landerijen in aangrenzende EU-landen;
• zaaigoed dat door landbouwproducenten wordt uitgevoerd en bestemd is voor landerijen in niet-EU-landen;
• foerage en voedermiddelen voor dieren tijdens hun transport.

Voorbeelden van vrijstelling van invoerrechten en btw

In bepaalde noodsituaties bepaalt de verordening dat de douanevrijstelling afhankelijk is van een besluit van de Commissie, die handelt op verzoek van de betrokken lidstaat of lidstaten.

• Gedurende de jaren heeft de Europese Commissie besluiten aangenomen betreffende het toestaan van het vrij van rechten invoeren van goederen die gratis worden verstrekt aan of ter beschikking worden gesteld van slachtoffers van aardbevingen (bijvoorbeeld in Italië na de aardbevingen in 2009, 2012 en 2016) of van overstromingen (in Polen en Hongarije in 2010).
• In maart 2020 verzochten lidstaten om vrijstelling van btw op invoer en rechten bij invoer voor goederen die nodig waren om de Covid-19-uitbraak te bestrijden. De Commissie heeft Besluit (EU) 2020/491 aangenomen waarbij vrijstelling van rechten bij invoer voor deze goederen is verleend gedurende de periode van 30 januari 2020 tot 31 december 2021, omdat de pandemie en de uitdagingen die hieruit voortvloeiden een ramp vormden in de zin van Verordening (EG) nr. 1186/2009.
• In juli 2022 heeft de Commissie Besluit (EU) 2022/1108 en Besluit 2023/829 aangenomen omdat de humanitaire crisis veroorzaakt door de Russische invasie van Oekraïne niet alleen enorme gevolgen had voor Oekraïne, maar ook voor een aantal lidstaten en daarom een ramp vormde voor een aantal lidstaten in de zin van Verordening (EG) nr. 1186/2009 en Richtlijn 2009/132/EG. De besluiten voorzien in vrijstelling van rechten bij invoer en van btw op invoer voor goederen die gratis worden verstrekt of ter beschikking worden gesteld aan personen die de oorlog ontvluchten en aan personen in nood in Oekraïne. De vrijstelling is van kracht tot 31 december 2023.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 1 januari 2010 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Douanevrijstelling (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 1186/2009 van de Raad van 16 november 2009 betreffende de instelling van een communautaire regeling inzake douanevrijstellingen (PB L 324 van 10.12.2009, blz. 23-57).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn 2009/132/EG van de Raad van 19 oktober 2009 houdende bepaling van de werkingssfeer van artikel 143, onder b) en c), van Richtlijn 2006/112/EG met betrekking tot de vrijstelling van de belasting over de toegevoegde waarde voor de definitieve invoer van bepaalde goederen (PB L 292, 10.11.2009, blz. 5-30).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2009/132/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Vijfde deel — Extern optreden van de Unie — Titel II — De gemeenschappelijke handelspolitiek — Artikel 207 (oud artikel 133 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 140-141).

Besluit (EU) 2022/1108 van de Commissie van 1 juli 2022 waarbij vrijstelling van rechten bij invoer en van btw op invoer wordt verleend voor goederen die gratis worden verstrekt of ter beschikking worden gesteld aan personen die de oorlog in Oekraïne ontvluchten en aan personen in nood in Oekraïne (PB L 178 van 5.7.2022, blz. 57-60).

Besluit (EU) 2020/491 van de Commissie van 3 april 2020 waarbij vrijstelling van rechten bij invoer en van btw op invoer wordt verleend voor goederen die nodig zijn om de gevolgen van de Covid-19-uitbraak in 2020 te bestrijden (PB L 103 I van 3.4.2020, blz. 1-3).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 05.05.2023