Het stigma van een bedrijfsfaillissement overwinnen

SAMENVATTING VAN:

Mededeling (COM(2007) 584 definitief) – Het stigma van een bedrijfsfaillissement overwinnen – een beleid voor een tweede kans - Uitvoering van het Lissabonpartnerschap voor groei en werkgelegenheid

WAT IS HET DOEL VAN DE MEDEDELING?

• In deze mededeling zet de Europese Commissie de EU-landen ertoe aan betere nationale randvoorwaarden voor bedrijfsfaillissementen te creëren.
• Vele gevestigde bedrijven hebben hun bestaan te danken aan het feit dat hun oprichters de strijd niet hebben opgegeven na een eerste mislukking. Een bedrijfsfaillissement kan overwonnen worden als de ondernemers een tweede kans krijgen.

KERNPUNTEN

De helft van de bedrijven overleeft de eerste vijf jaar van hun bestaan niet. Toch is de sluiting van bedrijven niet onverenigbaar met economische dynamiek. In de publieke opinie wordt de mislukking van een bedrijf maar al te vaak geassocieerd met fraude of persoonlijk onvermogen, ofschoon slechts 4 à 6 % van de faillissementen frauduleus blijkt te zijn. De meeste faillissementen zijn in wezen het rechtstreekse gevolg van bedrijfsvernieuwing.

Aan een faillissement zijn hoge kosten verbonden: in termen van arbeidsplaatsen, koopkracht (onbetaalde salarissen) en financiën (onbetaalde schulden). Deze kosten zouden kunnen worden teruggebracht als ondernemingen in moeilijkheden beter zouden worden ondersteund en als doorstarten na een faillissement gemakkelijker zou worden gemaakt. Bovendien is gebleken dat ondernemers van hun fouten leren en over het algemeen bij een herstart meer succes hebben. Daarom is het wenselijk dat mislukte ondernemers een tweede kans krijgen.

Het publieke imago, het onderwijs en de media

• Europeanen zijn bang voor faillissementen. Daarom moet met behulp van voorlichtingscampagnes en onderwijsprogramma's duidelijk worden gemaakt dat herhaaldelijke pogingen om bedrijven op te richten deel uitmaken van een normaal proces van leren, onderzoeken en ontdekken.
• Ook voor de media is een belangrijke rol weggelegd. Zij moeten het cliché bestrijden dat een faillissement een strafbare handeling is, ongeacht de oorzaak ervan. Ten slotte kan een permanente dialoog met alle betrokken partijen bijdragen aan de bewustmaking van de voordelen van een nieuwe start.

De rol van de insolventiewetgeving

• In het faillissementsrecht van vele Europese landen worden niet-frauduleuze faillissementen op dezelfde manier behandeld als frauduleuze. Soms krijgen mislukte ondernemers beperkingen en verboden opgelegd en worden hen zelfs bepaalde rechten ontzegd. In de wetgeving moet een duidelijker onderscheid worden gemaakt tussen de behandeling van gefailleerden die wel en die niet gefraudeerd hebben.
• Bovendien moeten de gerechtelijke procedures goedkoper en eenvoudiger worden en mogen zij hooguit één jaar duren. Ten slotte dient de wetgeving te voorzien in een snelle kwijtschelding van schulden indien bepaalde voorwaarden worden vervuld. Zeer grote schulden kunnen ondernemers er immers van weerhouden om opnieuw een bedrijf te starten.

Actieve ondersteuning van bedrijven in moeilijkheden

• Om faillissementen te voorkomen is het van cruciaal belang dat ondernemers zo vroeg mogelijk begeleid worden. De Commissie beveelt de EU-landen aan om ondersteunende maatregelen ten uitvoer te leggen, bijvoorbeeld in de vorm van bijstand door deskundigen.
• Deze hulp dient toegankelijk te zijn voor ondernemingen in moeilijkheden die zich geen dure adviezen kunnen veroorloven. Bovendien heeft de Commissie een systeem voor vroegtijdige waarschuwing ontwikkeld: zij heeft een online systeem voor vroegtijdige waarschuwing ter beschikking gesteld om ondernemers in de gelegenheid te stellen snel inzicht te krijgen in hun financiële situatie. Ook het INTERREG IVC-programma en de Europese bedrijfsorganisaties bieden tal van mogelijkheden op het gebied van netwerken en uitwisseling van goede praktijken ter ondersteuning van bedrijven.
• Ten slotte kunnen faillissementen ook voorkomen worden door te voorzien in alternatieven: de Commissie raadt de EU-landen dan ook aan om bedrijven in moeilijkheden bovenal de mogelijkheid te bieden tot herstructurering en schuldensanering.

Actieve ondersteuning van herstarters

• Ondernemers die hun tweede bedrijf starten, worden geconfronteerd met psychologische, technische en financiële moeilijkheden. Daarom is het belangrijk dat zij toegang krijgen tot specifieke scholing en begeleiding. Tevens moeten maatregelen worden genomen ter bevordering van de contacten tussen deze ondernemers en potentiële afnemers, partners en investeerders die vaak wantrouwen koesteren jegens gefailleerden.
• Bovendien hebben ondernemers die een nieuw bedrijf starten financiële middelen nodig. De bevoegde autoriteiten moeten de obstakels wegnemen die financiering door de overheid in de weg staan en de banken en financiële instellingen moeten hun huiver voor herstarters opzij zetten. Verder mogen de namen van gefailleerden die niet gefraudeerd hebben niet op bepaalde lijsten terechtkomen, waardoor de mogelijkheid tot het verkrijgen van leningen bij banken beperkt wordt.

ACHTERGROND

Kijk voor meer informatie op:

• „Faillissement en een tweede kans” op de website van de Europese Commissie.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie aan de Raad, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's: „Het stigma van een bedrijfsfaillissement overwinnen - een beleid voor een tweede kans - Uitvoering van het Lissabonpartnerschap voor groei en werkgelegenheid” (COM(2007) 584 definitief, 5.10.2007)

Laatste bijwerking 01.12.2016