Communautaire strategie 2007-2012 voor de gezondheid en veiligheid op het werk

Arbeidsongevallen en beroepsziekten eisen een hoge tol, zowel op het menselijke als op het economische vlak. In deze strategie stelt de Commissie voor om tussen nu en 2012 het totale aantal arbeidsongevallen met 25 % terug te dringen.

MAATREGEL

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 21 februari 2007 betreffende "Verbetering van de arbeidskwaliteit en -productiviteit: communautaire strategie 2007-2012 voor de gezondheid en veiligheid op het werk" [COM(2007) 62 definitief - niet in het Publicatieblad verschenen].

SAMENVATTING

Een goede gezondheid op het werk komt ten goede aan de volksgezondheid in het algemeen, en aan de productiviteit en het concurrentievermogen van bedrijven. Bovendien vormen problemen die met de gezondheid en veiligheid op het werk verband houden, een flinke kostenpost voor de socialebeschermingsstelsels. Het is dus noodzakelijk werknemers te verzekeren van prettige arbeidsomstandigheden en bij te dragen aan hun algemeen welzijn.

De huidige communautaire strategie voor de gezondheid en veiligheid op het werk vervangt de strategie voor 2002-2006. Deze heeft haar vruchten afgeworpen: het aantal arbeidsongevallen is aanmerkelijk gedaald. De nieuwe strategie voor 2007-2012 is nog ambitieuzer en heeft als belangrijkste doel de totale incidentie van arbeidsongevallen met 25 % te verminderen. Daartoe heeft de Commissie zes tussendoelen gesteld, die hieronder kort worden toegelicht.

Invoering van een modern en effectief wettelijk kader

De Europese wetgeving inzake gezondheid en veiligheid op het werk wordt soms slecht of in beperkte mate ten uitvoer gelegd. De Commissie zal ervoor zorgen dat de richtlijnen daadwerkelijk in nationaal recht worden omgezet (zo nodig via inbreukprocedures). Ook wijst zij de lidstaten, die verplicht zijn de communautaire wetgeving ten uitvoer te leggen, erop dat hen daartoe meerdere methoden ter beschikking staan, zoals opleiding, verspreiding van informatie, de mogelijkheid om de tussenkomst van arbeidsinspecteurs in te roepen en economische stimuleringsmaatregelen.

De communautaire wetgeving moet niet alleen beter ten uitvoer worden gelegd, maar ze moet ook in alle lidstaten uniform worden toegepast, zodat alle Europese werknemers in gelijke mate beschermd worden. Op EU-niveau zal het Comité van hoge functionarissen van de arbeidsinspectie (CHFA) zich toeleggen op de ontwikkeling van mechanismen waarmee gezamenlijke oplossingen kunnen worden gevonden voor problemen waar meerdere lidstaten mee kampen. Ook krijgt het CHFA de opdracht de samenwerking tussen de arbeidsinspecties te bevorderen.

Daarnaast is het voor de bescherming van werknemers essentieel dat het wettelijk kader wordt aangepast aan de ontwikkeling van de arbeidsmarkt en de laatste technische ontwikkelingen. Zo zal de Commissie de mogelijkheid onderzoeken om initiatieven te ontplooien ten aanzien van aandoeningen van het bewegingsapparaat en op het terrein van carcinogene agentia.

Tot slot betekent aanpassing van het wettelijk kader ook vereenvoudiging en stroomlijning ervan. De Commissie benadrukt dat de vereenvoudiging van de wetgeving niet ten koste mag gaan van de huidige beschermingsniveaus.

De ontwikkeling en uitvoering van de nationale strategieën stimuleren

De Commissie verzoekt de lidstaten nationale strategieën te formuleren en goed te keuren die aansluiten op de communautaire strategie en waarin kwantitatieve doelstellingen zijn vastgelegd. De Commissie stelt de lidstaten voor om bijzondere aandacht te besteden aan vier werkgebieden:

Gedragsverandering bevorderen

De bevordering van gedragsverandering moet zowel op school als bij bedrijven plaatsvinden. Ten behoeve van de opname van gezondheid en veiligheid in onderwijs- en opleidingsprogramma's, verzoekt de Commissie de lidstaten de mogelijkheden van het Europees Sociaal Fonds en andere Gemeenschapsfondsen beter te benutten. De bewustwording van het bedrijfsleven kan worden bevorderd met directe en indirecte economische stimuleringsmaatregelen, zoals verlagingen van de sociale of verzekeringspremies, of subsidies.

Nieuwe en ernstiger risico's het hoofd bieden

Versterking van het wetenschappelijk onderzoek is essentieel om voorbereid te zijn op nieuwe risico's op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk en deze in kaart te brengen en aan te pakken. Op EU-niveau wordt het onderzoek op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk ondersteund door het 7e Kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling. Op nationaal niveau moedigt de Commissie de lidstaten aan hun onderzoeksprogramma's meer op elkaar af te stemmen.

Een van de gezondheidsproblemen die in steeds belangrijker mate tot arbeidsongeschiktheid dreigen te leiden, is depressie. Bevordering van de geestelijke gezondheid op het werk is dan ook onontbeerlijk, bijvoorbeeld door de preventie van geweld op het werk en mobbing op te voeren en door stress te bestrijden.

Beoordeling van de resultaten

De Commissie zal erop toezien dat statistische gegevens en informatie over de nationale strategieën worden verzameld en dat kwalitatieve indicatoren worden ontwikkeld waarmee duidelijker wordt welke resultaten er zijn geboekt op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk.

De gezondheid en veiligheid op internationaal niveau bevorderen

Ten behoeve van een wereldwijde verhoging van de arbeidsnormen zal de Europese Unie zich inspannen voor een nauwere samenwerking met derde landen, evenals met internationale organisaties als de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO (EN) (ES) (FR)) of de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Zo zal zij zich beijveren voor de tenuitvoerlegging van de algemene strategie op het gebied van gezondheid en veiligheid op het werk (EN) (ES) (FR) van de ILO van 2003, de ratificatie van het stimuleringskader voor de gezondheid en veiligheid op het werk (EN) (ES) (FR) van 2006 en een verbod op asbest.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 8 november 2007 tot toezending van de Europese kaderovereenkomst over geweld en pesterijen op het werk [COM(2007) 686 def. - Niet in het Publicatieblad verschenen].

Deze mededeling heeft betrekking op de Europese kaderovereenkomst over geweld en pesterijen op het werk. Deze kaderovereenkomst, de derde zelfstandige overeenkomst op dit terrein, is gesloten door de Europese bedrijfstakoverkoepelende sociale partners en heeft tot doel intimidatie, pesterijen en fysiek geweld op het werk te voorkomen en problemen op te lossen. Bovendien veroordelen de sociale partners deze praktijken krachtig en verzoeken ze de bedrijven in Europa een beleid van nultolerantie te voeren.

De Europese kaderovereenkomst over geweld en pesterijen op het werk werd op 26 april 2007 ondertekend door EVV, BUSINESSEUROPE, UEAPME en CEEP.

Laatste wijziging: 14.02.2008