Actieplan ter uitvoering van het programma van Stockholm

Dit actieplan bevat een stappenplan voor de tenuitvoerlegging van de in het programma van Stockholm vastgestelde prioriteiten inzake vrijheid, veiligheid en recht voor de periode van 2010 tot 2014.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's van 20 april 2010 — Een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht voor de burgers van Europa — Actieplan ter uitvoering van het programma van Stockholm [COM(2010) 171 definitief — Niet in het Publicatieblad bekendgemaakt].

SAMENVATTING

De prioriteiten van de Europese Unie (EU) voor de totstandbrenging van een ruimte van vrijheid, veiligheid en recht in de periode van 2010 tot 2014 zijn vastgesteld in het programma van Stockholm. Dit actieplan moet bijdragen tot de verwezenlijking van die prioriteiten en toekomstige uitdagingen op zowel Europees als mondiaal niveau voorbereiden.

Een Europa van rechten

Het actieplan voorziet in maatregelen die de bescherming van de grondrechten moeten garanderen. Zo zal de wetgeving inzake gegevensbescherming worden verbeterd door de vaststelling van een nieuw allesomvattend rechtskader en zal de gegevensbescherming worden gewaarborgd op alle EU-beleidsterreinen alsook op het gebied van rechtshandhaving, criminaliteitspreventie en internationale betrekkingen. Andere initiatieven zijn gericht tegen alle vormen van discriminatie, racisme, vreemdelingenhaat en homofobie. Bijzondere aandacht gaat uit naar de bescherming van de rechten van kinderen en van kwetsbare groepen, met inbegrip van slachtoffers van criminaliteit en terrorisme. Voor de bescherming van deze laatste groep zal de Commissie een omvattend instrument en praktische maatregelen voorstellen, waaronder een Europees beschermingsbevel. De Commissie zal ook wetgevingsvoorstellen indienen betreffende de rechten van het individu in strafrechtelijke procedures en inzake detentie. Bovendien voorziet het actieplan ook in maatregelen die de Europese burgers beter in staat moeten stellen hun rechten uit te oefenen, met name hun recht op vrij verkeer, op bescherming in derde landen en op burgerparticipatie.

Een Europa van justitie

Om de Europese justitiële ruimte te versterken, bevat het actieplan maatregelen voor de verdere tenuitvoerlegging van het beginsel van wederzijdse erkenning. Het betreft onder meer wetgevingsvoorstellen over het verkrijgen en verzamelen van bewijsmateriaal, ontzettingen en geldelijke sancties in strafzaken. De Commissie is ook voornemens een wetgevingsvoorstel in te dienen over burgerlijke zaken, zoals echtscheidingen, en de regelgeving inzake beslissingen in burgerlijke en handelszaken te herzien. Om ervoor te zorgen dat het beginsel van wederzijdse erkenning doeltreffend werkt, zal de Commissie ook maatregelen nemen om het wederzijdse vertrouwen te bevorderen. Daartoe zal de ontwikkeling van gemeenschappelijke minimumnormen in zowel burgerlijke als strafzaken worden voorgesteld. Opdat de burger meer profijt kan trekken van de Europese justitiële ruimte, zal de Commissie ook voorstellen doen om de toegang tot de rechter te vergemakkelijken, met name op het gebied van akten van de burgerlijke stand, en om de economische activiteit te ondersteunen, zoals wetgevingsvoorstellen over de tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen. Tegelijkertijd wil de Commissie de EU internationaal een grotere rol laten spelen op het gebied van burgerlijk en strafrecht, hoofdzakelijk door overeenkomsten en verdragen te sluiten met derde landen.

Een Europa dat bescherming biedt

Teneinde de burgers beter te beschermen en grensoverschrijdende criminaliteit aan te pakken, voorziet het actieplan in de ontwikkeling van een strategie voor interne veiligheid. De Commissie wil ook de bestaande beveiligingsinstrumenten verbeteren, met name die welke betrekking hebben op het beheer van informatiestromen, en een voorstel indienen om technologische beveiligingsmiddelen in gebruik te nemen, zoals een Europees register van veroordeelde onderdanen van derde landen. Bovendien voorziet het actieplan ook in de verbetering van het beleid ter bestrijding van grensoverschrijdende criminaliteit, voornamelijk door een betere Europese samenwerking inzake rechtshandhaving, onder meer tussen de Europese politiedienst, Eurojust en het Europees agentschap voor de buitengrenzen (Frontex), alsmede doeltreffender criminaliteitspreventie. Teneinde de burgers te beschermen tegen zware en georganiseerde criminaliteit, voorziet het actieplan ook specifieke maatregelen ter bestrijding van criminaliteit, met inbegrip van wetgevingsvoorstellen betreffende:

De Commissie wil ook de capaciteit van de EU vergroten op het gebied van de preventie, de paraatheid en de respons ten aanzien van door de mens veroorzaakte en natuurrampen. Daarom voorziet het actieplan maatregelen die de rampenbeheersing van de EU aanvullen en verbeteren.

Toegang tot Europa

De Commissie zal maatregelen nemen om de geïntegreerde aanpak van het beheer van de buitengrenzen van de EU verder te ontwikkelen. Het betreft onder meer wetgevingsvoorstellen tot wijziging van de regelgeving betreffende Frontex, de Schengengrenscode en het Europees grensbewakingssysteem (Eurosur). De Commissie zal ook een voorstel indienen tot instelling van een systeem voor in- en uitreis (EES) en een programma voor geregistreerde reizigers (RTP). Bovendien zal de Commissie de visumversoepeling voortzetten door visumversoepelingsovereenkomsten met derde landen te sluiten en het visuminformatiesysteem (VIS) te lanceren.

Een solidair Europa

De Commissie is voornemens een dynamisch en allesomvattend immigratiebeleid te voeren, dat onder meer de volgende initiatieven omvat:

De Commissie streeft ook naar een gemeenschappelijk asielbeleid met het oog op de totstandbrenging van een gemeenschappelijke ruimte waarin asielzoekers bescherming wordt geboden op basis van gedeelde verantwoordelijkheid van de EU-landen. Het actieplan voorziet ook in een versterking van het externe beleid door samenwerking met de hoge commissaris voor de vluchtelingen van de Verenigde Naties en de ontwikkeling van het EU-hervestigingsprogramma en nieuwe regionale beschermingsprogramma's.

Europa in een mondiale wereld

Het actieplan wijst op het onderlinge verband tussen de interne en de externe dimensie van het beleid inzake vrijheid, veiligheid en recht. Daarom voorziet het plan in initiatieven die de externe dimensie versterken, met name initiatieven ter verbetering van de samenwerking en het delen van informatie tussen de landen van de EU. Bovendien poogt de Commissie in haar betrekkingen met derde landen rekening te houden met de externe dimensie, onder meer in een breed scala van overeenkomsten en partnerschapsregelingen. Het actieplan voorziet ook in blijvende steun voor de verdragen van de Raad van Europa betreffende mensenhandel, gegevensbescherming, bescherming van kinderen, cybercriminaliteit en corruptie alsook voor de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht.

De weg vooruit

Teneinde de in het programma van Stockholm vastgestelde beleidsprioriteiten om te zetten in concrete initiatieven en resultaten, voorziet het actieplan in:

Laatste wijziging: 28.05.2010