EU-strategie voor het Oostzeegebied

Deze mededeling is bedoeld om een algemene EU-strategie voor te stellen voor het Oostzeegebied (EUSBSR). Deze strategie beoogt de samenwerking in deze regio te versterken om zo de gemeenschappelijke uitdagingen aan te gaan en een ecologisch verantwoorde economische ontwikkeling te bevorderen.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s inzake de strategie van de Europese Unie voor het Oostzeegebied (COM(2009) 248 final van 10 juni 2009)

SAMENVATTING

WAT IS HET DOEL VAN DEZE MEDEDELING?

KERNELEMENTEN

Deze strategie is gericht op de EU-landen die aan de Oostzee grenzen (Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Letland, Litouwen, Polen en Zweden).

De strategie is gericht op drie kerndoelstellingen:

De zee redden: deze doelstelling heeft betrekking op de gevoeligheid van de Oostzee voor, onder andere, eutrofiëring (wanneer een overvloed van nutriënten in het water een explosieve groei van algen veroorzaakt), vervuiling en overbevissing, wat veel samenwerking vergt in de regio. De doelstelling beoogt ook een goede milieutoestand en biologische diversiteit in zee en wil van het Oostzeegebied een modelregio maken voor schone en veilige scheepvaart.

De regio verbinden door de energie- en transportsystemen van de landen in de regio meer met elkaar te verbinden, ook in de meest afgelegen regio’s (Noord-Finland en Zweden). Ook zou het betrekking kunnen hebben op concrete partnerschappen om grensoverschrijdende criminaliteit zoals mensenhandel en dergelijke te bestrijden.

De welvaart vergroten door de belemmeringen voor de binnenlandse markt van het Oostzeegebied op te heffen, de gemeenschappelijke economische, culturele en toeristische basisvoorzieningen te ontwikkelen en innovatie aan te moedigen met het gemeenschappelijk onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma voor de Oostzee (BONUS).

Macroregionale aanpak

Deze drie doelstellingen zijn opgedeeld in een reeks maatregelen die worden uitgevoerd op beleidsterreinen in de vorm van macroregionale maatregelen. Met deze maatregelen worden gemeenschappelijke uitdagingen in een gebied aangepakt (een duurzame omgeving mogelijk maken, de welvaart van een regio verhogen, toegankelijkheid en aantrekkelijkheid vergroten en veiligheid en bescherming garanderen).

Deze maatregelen beïnvloeden hierdoor het volledige gebied en overschrijden de grenzen van de landen in kwestie.

Ze kunnen de vorm aannemen van:

—	speerpuntacties om bijvoorbeeld methodes voor schone scheepvaart of de groei van mkb te bevorderen;

—	gemeenschappelijke initiatieven waarbij meerdere landen in een gebied betrokken zijn om netwerkvorming en interconnectiviteit aan te moedigen.

Interventiemethoden

De Europese structuurfondsen en het Investeringsfonds (ESI) voor 2014-2020 zijn de voornaamste financieringsbronnen van de strategie. Desalniettemin kunnen de acties en projecten die deel uit maken van de strategie en het actieplan daarvan ook door vele andere financiële bronnen worden gesteund (Horizon 2020, het BONUS-programma, het LIFE-programma, Onderwijs- en Cultuurprogramma’s,, het Interreg-programma voor het Oostzeegebied, enz.), alsook nationale, regionale en particuliere bronnen.

Acties en projecten in de transport- en energiesector en de sector informatie- en communicatietechnologieën kunnen ook in aanmerking komen voor subsidies door de Connecting Europe-faciliteit (CEF). Voorts kunnen sommige grote projecten ook profiteren van de steun van internationale financiële instellingen zoals de Europese Investeringsbank en de Noordse Investeringsbank.

Bestuur

Gezien het macroregionale bereik moeten alle belanghebbenden betrokken zijn bij de tenuitvoerlegging van de strategie: zowel actoren van het maatschappelijk middenveld als regionale, nationale en EU-autoriteiten.

ACHTERGROND

Een aanvankelijke strategie werd door de Commissie voorgelegd in 2009 en gewijzigd in 2012 om de gemeenschappelijke macroregionale uitdagingen waarmee het Oostzeegebied te maken krijgt, aan te pakken. Het herzien actieplan van de strategie werd voorgesteld in juni 2015.

Voor nadere informatie, ga naar de website betreffende de Strategie van de EU voor het Oostzeegebied, met informatie over het actieplan van 2015.

GERELATEERDE BESLUITEN

Besluit nr. 862/2010/EU van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2010 over de deelname van de Unie aan een gemeenschappelijk onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma voor de Oostzee (BONUS) dat door verschillende lidstaten is opgezet (PB L 256 van 30.9.2010, blz. 1)

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s over de uitvoering van de strategie van de Europese Unie voor het Oostzeegebied (EUSBSR) (COM(2011) 381 final van 22 juni 2011)

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende de strategie van de Europese Unie voor het Oostzeegebied (COM(2012) 128 final van 23 maart 2012)

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s betreffende de toegevoegde waarde van macroregionale strategieën (COM(2013) 468 final van 27 juni 2013)

Laatste wijziging: 07.06.2015