Uitbreidingsstrategie en verslag 2003 over de kandidaat-lidstaten

1) DOELSTELLING

Analyseren van de vorderingen van Bulgarije, Roemenië en Turkije op de weg naar toetreding tot de Europese Unie en opstellen van de strategie die de Unie in de toekomst voor deze drie kandidaat-lidstaten zal volgen.

2) MAATREGEL

"De uitbreiding opvolgen". Beleidsdocument en verslag van de Europese Commissie van 5 november 2003 over de vorderingen van Bulgarije, Roemenië en Turkije op weg naar de toetreding [COM(2003) 676 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].

3) SAMENVATTING

De Commissie merkt op dat Bulgarije, Roemenië en Turkije aanzienlijke vorderingen hebben gemaakt bij de naleving van de toetredingscriteria. De toetredingsonderhandelingen met Bulgarije en Roemenië liggen goed op schema en worden nog steeds geleid door dezelfde principes als die welke zijn toegepast voor de tien toetredende landen (Estland, Cyprus, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Tsjechië, Slovenië en Slowakije). De EU steunt het streven van Bulgarije en Roemenië om in 2007 toe te treden. Turkije dient vooruitgang te blijven boeken bij de naleving van de toetredingscriteria. In december 2004 zal de Europese Raad een besluit nemen over het openen van toetredingsonderhandelingen met Turkije.

Vorderingen van Bulgarije en Roemenië

Bulgarije en Roemenië voldoen nog steeds aan de politieke criteria van Kopenhagen. Corruptie blijft in beide landen echter een probleem. Verdere inspanningen om te komen tot een doeltreffende en gekwalificeerde overheidsdienst blijken nog nodig. In Bulgarije blijven problemen bestaan met betrekking tot de levensomstandigheden van geestelijk gehandicapten en kinderen in zorginstellingen. Hetzelfde geldt voor bepaalde mensonterende gedragingen van de politie en de mensenhandel. Roemenië dient op zijn beurt de problemen op te lossen die verband houden met de zwaarte van de administratieve procedures, het gebrek aan transparantie en de beperkte toepassingscapaciteit van het beleid.

Wat de economische criteria betreft, wordt in het verslag opgemerkt dat in beide kandidaat-lidstaten sprake is van een levensvatbare markteconomie. Beide economieën kunnen in staat worden geacht om, in de nabije toekomst en op voorwaarde dat Bulgarije en Roemenië hun hervormingsprogramma's verder toepassen, het hoofd te bieden aan de mededinging en de marktwerking binnen de Europese Unie.

Wat de overname van het acquis betreft zijn Bulgarije en Roemenië redelijk gevorderd. Indien beide landen in hetzelfde tempo blijven vorderen, mag worden aangenomen dat de overname van het acquis vóór de geplande datum van toetreding kan worden afgerond. De administratieve en gerechtelijke capaciteit dient echter te worden verbeterd om het acquis correct te kunnen toepassen. In Roemenië is de kwaliteit van de overgenomen wetgeving niet altijd voldoende. In dergelijke gevallen is een herziening noodzakelijk.

Pretoetredingsstrategie voor Bulgarije en Roemenië

Begin 2004 komt de Commissie met een driejarig financieel kader voor de toetreding van Bulgarije en Roemenië.

De versterking van de institutionele capaciteit van de kandidaat-lidstaten en de investeringen in verband met het acquis blijven de voornaamste doelstellingen van de communautaire pretoetredingshulp, met name in het kader van het programma Phare. De bevordering van de economische en sociale cohesie is een andere prioriteit van die hulp.

Afsluiting van onderhandelingen met Bulgarije en Roemenië

De onderhandelingen over de 31 hoofdstukken van het acquis communautaire zijn geopend met Bulgarije en Roemenië. Bij publicatie van dit verslag zijn met Bulgarije 26 hoofdstukken voorlopig afgesloten en met Roemenië 20. De resultaten bij de onderhandelingen zijn afhankelijk van de vooruitgang die de landen boeken bij de overname en tenuitvoerlegging van het acquis. Willen beide landen in 2007 tot de Unie kunnen toetreden, dan moet het toetredingsverdrag uiterlijk eind 2005 worden getekend en moeten de onderhandelingen dus ruim voor die datum worden afgesloten.

Vorderingen van Turkije

Turkije heeft het tempo van de wetgevingshervormingen verhoogd, teneinde aan de politieke criteria te kunnen voldoen. Turkije voldoet echter nog niet volledig aan deze criteria. Inspanningen om de kloof tussen wetgeving en praktijk te overbruggen, blijven noodzakelijk. De Commissie wijst erop dat het uitblijven van een regeling voor de kwestie-Cyprus de Europese ambities van Turkije op de helling kan zetten. De Commissie is van oordeel dat een algemene regeling van de kwestie mogelijk is vóór de toetreding van Cyprus tot de Europese Unie (1 mei 2004).

Wat de economische criteria betreft, zijn er op het gebied van de markteconomie in Turkije aanzienlijke vorderingen geboekt. Maar er zijn nog steeds macro-economische onevenwichtigheden.

Wat de overname van het acquis communautaire betreft, heeft Turkije op bepaalde gebieden redelijke vooruitgang geboekt, maar op tal van andere gebieden zijn nog inspanningen nodig. De administratieve capaciteit dient te worden versterkt om de tenuitvoerlegging van het acquis te verbeteren. De onafhankelijkheid en werking van het gerechtelijk apparaat, het algemene kader voor de uitoefening van de fundamentele vrijheden, de verhouding tussen civiele en militaire autoriteiten en de aanpassing daarvan aan de Europese praktijk, de situatie in Zuidoost-Turkije en de culturele rechten dienen alle te worden verbeterd.

Pretoetredingsstrategie voor Turkije

In de periode 2004-2006 is een bedrag aan financiële bijstand voor Turkije voorzien van 1 050 miljoen euro.

Turkije neemt deel aan communautaire programma's op verschillende gebieden en is betrokken bij het Europees Milieu-agentschap.

Opening van onderhandelingen met Turkije

Vóór eind oktober 2004 publiceert de Commissie een rapport over de vraag of Turkije al dan niet voldoet aan de politieke toetredingscriteria. In december 2004 zal de Europese Raad, rekening houdend met dat document, een besluit nemen over het al dan niet openen van toetredingsonderhandelingen met Turkije.

Laatste wijziging: 31.05.2006