Hongarije

1) REFERENTIES

Advies van de Commissie [COM(97) 2001 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad];

Verslag van de Commissie [COM(98) 700 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad];

Verslag van de Commissie [COM(1999) 505 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad];

Verslag van de Commissie [COM(2000) 705 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad];

Verslag van de Commissie [COM(2001) 700 def. - SEC(2001) 1748 - Niet verschenen in het Publicatieblad];

Verslag van de Commissie [COM(2002) 700 def. - SEC(2002) 1404 - Niet verschenen in het Publicatieblad];

Verslag van de Commissie [COM(2003) 675 def. - SEC(2002) 1205 - Niet verschenen in het Publicatieblad].

Verdrag betreffende de toetreding tot de Europese Unie [Publicatieblad L 236 van 23.9.2003]

2) SAMENVATTING

In haar advies van juli 1997 verklaarde de Europese Commissie dat zij op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling en van de verwezenlijking van de door de informatiemaatschappij geboden kansen, alsook wat de liberalisering van de telecommunicatiemarkten betreft, geen grote problemen voor de toetreding van Hongarije verwacht.

In het verslag van november 1998 werd aangestipt dat Hongarije continu aandacht is blijven besteden aan onderzoek en technologische ontwikkeling en de informatiemaatschappij. Er moet echter nog vooruitgang worden geboekt op het gebied van de liberalisering van de telecommunicatiesector en van het toezicht op de eerlijke concurrentie.

In het verslag van oktober 1999 werd onderstreept dat Hongarije de nadruk is blijven leggen op de informatiemaatschappij, onderwijs en opleiding en onderzoek en technologische ontwikkeling. Op deze gebieden is vooruitgang geboekt door de volledige deelname aan het vijfde Kaderprogramma. In het verslag werd ook opgemerkt dat Hongarije vooruitgang heeft geboekt op het gebied van de openstelling van zijn telecommunicatiemarkt. Er waren echter extra inspanningen nodig om het regelgevingskader te vervolledigen, met name op het gebied van vergunningen.

In haar verslag van november 2000 wees de Commissie opnieuw op de inspanningen die Hongarije op dit gebied levert. De telecommunicatiemarkt was bijvoorbeeld reeds grotendeels aangepast aan het acquis. Er waren echter nog inspanningen vereist wat de postdiensten betreft.

In het verslag van oktober 2002 werd gewezen op de gestage vooruitgang die Hongarije had geboekt op het gebied van wetenschappen en onderzoek. Er waren ook grote vorderingen gemaakt bij de liberalisering van de telecommunicatiemarkt en de tenuitvoerlegging van het regelgevingskader.

In het verslag van 2003 wordt geconcludeerd dat Hongarije de meest verbintenissen en eisen op telecommunicatiegebied naleeft en dat het land gedeeltelijk de verbintenissen en eisen die voortvloeien uit de toetredingsonderhandelingen betreffende de postdiensten nakomt. De tenuitvoerlegging van het telecommunicatie-acquis moet echter worden versneld, met name door meer rationele voorwaarden op te leggen op interconnectiegebied.

Het toetredingsverdrag is ondertekend op 16 april 2003 en de toetreding vond plaats op 1 mei 2004.

ACQUIS COMMUNAUTAIRE

De communautaire activiteiten op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling (OTO) waarin artikel 164 van het Verdrag (oud artikel 130G) en in het Kaderprogramma (artikel 166, oud artikel 130I) voorzien, zijn erop gericht het concurrentievermogen van de Europese industrie en de kwaliteit van het leven te verbeteren en duurzame ontwikkeling en andere gemeenschappelijke beleidsdoelstellingen te ondersteunen.

De Europa-Overeenkomst tussen de Europese Unie en Hongarije voorziet in samenwerking op deze gebieden, met name via deelneming van het geassocieerde land aan het kaderprogramma. Het Witboek betreffende de landen van Midden- en Oost-Europa en de interne markt (1995) omvat geen directe maatregelen op dit gebied.

Het telecommunicatiebeleid van de EG is erop gericht onnodige belemmeringen voor een doeltreffende werking van de interne markt voor telecommunicatieapparatuur, -diensten en -netwerken uit de weg te ruimen, buitenlandse markten toegankelijk te maken voor bedrijven uit de EU en de burgers en bedrijven in de Europese Unie universeel beschikbare moderne diensten te bieden. Deze doelstellingen moeten worden bereikt door de harmonisatie van de normen en voorwaarden voor de aangeboden diensten, de liberalisering van de markten voor eindapparatuur, diensten en netwerken, alsmede door de vaststelling van de vereiste regelgevingsinstrumenten.

De Europa-Overeenkomst voorziet in samenwerking om de normen en praktijken op het gebied van telecommunicatie en post, standaardisatie, regelgeving en modernisering van de infrastructuur op het niveau van de Europese Gemeenschap te brengen. Het Witboek legt de nadruk op de onderlinge afstemming van de voorschriften, netwerken en diensten, gevolgd door nieuwe stappen om tot een geleidelijke liberalisering van de sector te komen.

EVALUATIE

Onderzoek en technologische ontwikkeling

Op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling (OTO) vergt het huidige acquis geen omzetting in nationale wetgeving. De regering heeft de financiële steun voor de sector echter aanzienlijk opgevoerd, van 0,6% van het BBP in 1998 tot 1% in 1999.

Sinds 1999 is Hongarije volledig geassocieerd met het vijfde kaderprogramma (1998-2002). Hongarije neemt eveneens deel aan het vijfde Euratom-kaderprogramma betreffende de onderzoeks- en onderwijsactiviteiten (1) en heeft te kennen gegeven dat het wil deelnemen aan het zesde kaderprogramma (2002-2006).

Hongarije heeft ook besloten om zijn onderzoekactiviteiten op dit gebied open te stellen voor ondernemingen, wetenschappers en universiteiten uit de lidstaten. In 2001 zijn overigens grote salarisverhogingen toegestaan aan de universiteiten en onderzoeksinstellingen. In datzelfde jaar zijn voorts nieuwe nationale O&O-programma's gelanceerd ter ondersteuning van belangrijke onderzoeks-, ontwikkelings- en innovatieprojecten die nu veel meer subsidies krijgen.

In het verslag van 2002 onderstreept de Commissie dat de regering nieuwe fiscale aftrekmogelijkheden heeft ingevoerd om de onderzoeksactiviteit van ondernemingen te bevorderen. Een Hongaarse onderneming kan nu tot 200% van haar onderzoekskosten aftrekken, wat vooral in het voordeel moet spelen van kleine en middelgrote ondernemingen (KMO's) die doorgaans niet over de middelen beschikken om dure onderzoeksprojecten te financieren. Er zijn echter nog meer inspanningen nodig om de deelname van KMO's te versterken. Het aandeel van OTO in het bruto binnenlands product is nog vrij klein en moet worden opgetrokken. Het ministerie van onderwijs, dat bevoegd is voor onderzoek en wetenschappen, is voornemens daar werk van te maken.

Telecommunicatie

In de Hongaarse telecommunicatiesector is belangrijke vooruitgang geboekt, zowel wat de netwerken als wat de diensten betreft. Diverse, voor de aanpassing aan het acquis vereiste regelgevingsinstrumenten zijn aangenomen. De sector heeft gestaag uitbreiding genomen en met name bij de mobiele diensten en de internetdiensten is de marktpenetratie aanzienlijk toegenomen. Wat de mobiele diensten betreft bedraagt de marktpenetratie reeds meer dan 50%. Er zijn drie maatschappijen die mobiele telefonie aanbieden, maar de UMTS-vergunningen moeten nog worden verdeeld. De modernisering van het vaste telefoonnet is afgerond, maar de penetratie is nooit hoger gekomen dan 37% en loopt zelfs stilaan terug. De tarieven moeten nog verder worden aangepast en er moet worden gewaakt over een eerlijke mededinging. De Hongaarse regering heeft tenslotte een besluit aangenomen waarin de basisbeginselen voor de informatie-communicatie-infrastructuur en -diensten tot het jaar 2005 zijn vastgelegd.

De Hongaarse markt is verder geliberaliseerd, met name door op commerciële basis spraaktelefoniediensten aan gesloten gebruikersgroepen aan te bieden, door de exploitanten van kabeltelevisienetten toestemming te geven tot het verlenen van internetdiensten en door aan een particuliere onderneming twee vergunningen af te geven voor internettelefonie. Overeenkomstig een besluit van de regering van mei 1999 hebben alle vrije exploitanten frequenties toegewezen gekregen voor GSM 900 en DCS 1800, waardoor zij met gelijke middelen kunnen concurreren op de markt van de mobiele telefonie. De exploitant van het vaste netwerk wordt weldra volledig geprivatiseerd. In december 2001 heeft Hongarije de voornaamste markt van vaste spraaktelefonie opengesteld voor concurrentie.

In juni 1999 zijn nieuwe wetten aangenomen waardoor de exploitanten van spraaktelefonie het exclusieve recht wordt ontzegd om kabeltelevisienetwerken aan te leggen in hun concessiegebied. Hierdoor moet na de openstelling van de markt voor spraaktelefonie de concurrentie worden bevorderd.

Wat het regelgevingskader betreft, is de Hongaarse telecommunicatiemarkt sinds de inwerkingtreding van de nieuwe communicatiewet in december 2001 opengesteld voor concurrentie. Voorts zijn de basiswetgeving en het afgeleid recht bijna volledig aangepast aan het acquis. Er blijven echter nog belangrijke aanpassingen te doen op het gebied van de keuze van de dienstenleverancier en de transparantie van de tenuitvoerlegging van het acquis op interconnectiegebied. De bepalingen betreffende de universele dienstverlening moeten nog volledig worden uitgevoerd en aangepast aan het acquis. Om de mededinging op de markt te bevorderen, moet Hongarije maatregelen treffen waardoor de tarieven voor interconnectie en voor toegang tot het internet kunnen teruglopen. Om het acquis van 2002 volledig in nationaal recht om te zetten, heeft de regering in 2003 een nieuwe telecommunicatiewet aangenomen.

De bepalingen van het acquis met betrekking tot de gegevensbescherming in de telecommunicatiesector is voor de mobiele GSM-netwerken ten uitvoer gelegd. Het herstel van het evenwicht van de tarieven vordert snel omdat de tarieven voor interconnecties en huurlijnen sterk zijn verlaagd. De huurprijs voor residentiële abonnees en bedrijfslijnen en de kosten van de lokale gesprekken zijn sterk gestegen. De belangrijkste problemen waarvoor nog geen oplossing is gevonden, zijn de aanpassing van de bepalingen inzake universele dienst, nummering en vergunningen.

Posterijen

Bij de posterijen is enige vooruitgang geboekt door de ondertekening van een overeenkomst met UNEX (Unipost External Monitoring System) en de oprichting van een afdeling die bevoegd is voor de afgifte van vergunningen en het toezicht op de sector van de posterijen. In 2002 is de liberalisering van de sector voortgezet. Alleen de categorieën van de voorbehouden diensten, overeenkomstig de relevante communautaire richtlijn, zijn nog niet geliberaliseerd. De hierboven genoemde communicatiewet moet de financiering van de posterijen als aanbieders van een universele dienst waarborgen. Er moet nog nieuwe wetgeving worden vastgesteld inzake het fonds voor universele postdienst. Ook de administratieve capaciteit moet verder worden versterkt, met name via indienstnemings- en opleidingsmaatregelen.

Informatiemaatschappij

Wat de informatiemaatschappij betreft, neemt Hongarije actief deel aan de werkzaamheden van het Comité van hoog niveau voor de informatiemaatschappij. Het aantal gezinnen dat een computer bezit is het voorbije jaar sterk toegenomen, evenals het aantal internetgebruikers. Er is een nationale strategie uitgewerkt voor de ontwikkeling van de informatiemaatschappij. Het programma met betrekking tot de economische ontwikkeling en de informatiemaatschappij, waarin de prioriteiten van het actieplan eEurope+ (2) zijn geïntegreerd, is het instrument voor de tenuitvoerlegging van deze strategie.

(1) Besluit nr. 3/1999 van de Associatieraad EU-Hongarije van 12 juli 1999 tot vaststelling van de voorwaarden voor de deelname van Hongarije aan communautaire programma's op het gebied van onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie (1998-2002) en op het gebied van onderzoek en onderwijs (1998-2002).

Publicatieblad L 245, 17.19.1999

(2) Het actieplan e-Europe+ heeft tot doel het proces van hervorming van de economieën van de kandidaat-lidstaten te versnellen door intensiever gebruik te maken van de technologieën en instrumenten van de informatiemaatschappij.

Laatste wijziging: 20.02.2004