Hongarije

1) REFERENTIES

Advies van de Commissie COM(1997) 2001 def. [Niet in het Publicatieblad verschenen];Verslag van de Commissie COM(1998) 700 def. [Niet in het Publicatieblad verschenen];Verslag van de Commissie COM(1999) 505 def. [Niet in het Publicatieblad verschenen];Verslag van de Commissie COM(2000) 705 def. [Niet in het Publicatieblad verschenen];Verslag van de Commissie COM(2001) 700 def. - SEC(2001)1748 [Niet in het Publicatieblad verschenen];Verslag van de Commissie COM(2002) 700 def. - SEC(2002)1404 [Niet in het Publicatieblad verschenen];Verslag van de Commissie COM(2003) 675 def. - SEC(2003)1205 [Niet in het Publicatieblad verschenen].Verdrag betreffende de toetreding tot de Europese Unie [Publicatieblad L 236 van 23.9.2003]

2) SAMENVATTING

In haar advies van juli 1997 oordeelde de Commissie dat de omzetting in nationaal recht van het Gemeenschapsacquis op het gebied van de directe belastingen geen grote moeilijkheden voor Hongarije zou moeten opleveren. Op het gebied van de indirecte belastingen was de Commissie eveneens van mening dat het Hongarije mogelijk moest zijn in de loop van de komende jaren aan het acquis op het gebied van de BTW en de accijnzen te voldoen, mits dit land zijn inspanningen op dit gebied voortzette.

In het verslag van november 1998 werd deze eerste evaluatie in grote lijnen bevestigd, omdat daarin de op dit gebied geboekte vooruitgang werd opgemerkt, hoewel er echter ook op werd gewezen dat het land zich nog meer inspanningen zou moeten getroosten, in het bijzonder wat de BTW betreft. Voorts moesten inspanningen worden gedaan ten aanzien van de administratieve structuren en de vaststelling van regelingen voor de administratieve samenwerking en de wederzijdse bijstand.

Volgens het verslag van oktober 1999 had Hongarije verder vooruitgang geboekt met de omzetting van het acquis. De vaststelling van een programma voor de aanpassing van het Hongaarse BTW-stelsel werd als een belangrijke stap gezien.

Het verslag van november 2000 stelde vast dat Hongarije algemeen gesproken de aanpassing aan het acquis voortzette. Op het gebied van de indirecte belastingen was de vooruitgang beperkt maar wel reëel (onderwerping van de verzorgde pakketreizen aan een bijzondere regeling en invoering van een classificatiesysteem voor diensten). Bovendien waren de verlaagde BTW-tarieven inderdaad afgeschaft voor enkele producten en diensten maar nog altijd niet voor andere (brandstoffen voor verwarming, stadsverwarming, voedselvoorzieningen, vervoer en opslag van goederen) die nog voor een verlaagd tarief van 12% in aanmerking blijven komen. Op het gebied van de accijnsrechten is er vooruitgang geboekt, aangezien wijn voortaan aan accijnzen is onderworpen, evenals de mousserende alcoholhoudende tussenproducten. Dit is ook het geval voor sigaretten en tabak voor het draaien van sigaretten. Daarentegen blijft Hongarije verschillende tarieven toepassen voor gedistilleerde dranken uit fruit en voor andere dranken die gedistilleerde alcohol bevatten. Op het niveau van de fiscale administratie is gebleken dat de invoering van nieuwe controlemaatregelen de slagkracht daarvan heeft verbeterd. Daarnaast zijn de voorschriften voor de belastingplichtigen vereenvoudigd. Het personeelsbestand van de belastingdienst is versterkt, terwijl er een directoraat strafzaken is ingesteld. Tevens is in mei 2000 een nieuw opleidingscentrum ingewijd. Dankzij de mogelijkheden van de informatica is het register van de lopende rekeningen gemoderniseeerd. Het aantal inspecties is toegenomen, zoals ook dat van de audits. Hetzelfde geldt voor het aantal onderzoeken dat de directie fraudebestrijding is begonnen.

Het verslag van november 2001 constateerde dat Hongarije op het gebied van de belastingpolitiek vooruitgang bleef boeken. Voor de indirecte belastingen was voorzien in een geleidelijke aanpassing van de lijst met producten die voor een verlaagd BTW-tarief in aanmerking komen. Tevens wordt de geleidelijke harmonisering van de tarieven van accijnsrechten voortgezet (aanpassing aan het minimumtarief voor alcoholhoudende dranken en tabak, verhoging van de rechten op vruchtenbrandewijnen en voor sigaretten). Bij de directe belastingen had Hongarije zijn belastingregeling geheel en al aangepast aan die welke van toepassing was op de concentraties, splitsingen, overdrachten van activa en aandelenruil die betrekking hebben op vennootschappen uit verschillende lidstaten. Binnen de belastingdienst was een bijzondere eenheid voor de bestrijding van misbruik en fraude op accijnsgebied ingesteld, terwijl de ontvangsten als gevolg van controles aanzienlijk waren toegenomen. De belastinginning was verbeterd en het register van de fiscale rekeningen-courant was gemoderniseerd. Sedert januari 2001 zijn de formulieren voor belastingaangifte eveneens online beschikbaar.

In het verslag van oktober 2002 werd opgemerkt dat Hongarije enige vooruitgang had geboekt bij de aanpassing van zijn fiscale wetgeving aan het acquis. Het proces van modernisering van de Hongaarse belastingsdienst werd voortgezet zonder dat er op het gebied van de directe en indirecte belastingen belangrijke ontwikkelingen waren te melden.

Uit het verslag van 2003 blijkt dat Hongarije de belangrijkste verplichtingen die het aanging nakomt en aan de eisen voldoet die uit de toetredingsonderhandelingen voortvloeien. Het zou dus in staat moeten zijn het acquis op het gebied van de belastingen vanaf de toetreding toe te passen. Hongarije moet wel nog enkele maatregelen vaststellen om de aanpassing van de wetgeving op alle gebieden te voltooien. Het land moet ook zijn inspanningen voortzetten om de informaticasystemen op te zetten die nodig zijn voor de elektronische uitwisseling van gegevens tussen de Gemeenschap en haar lidstaten. Aan Hongarije zijn overgangsperioden toegekend, zodat het een verlaagd BTW-tarief kan blijven toepassen op kolen, briketten en cokes, op brandhout en houtskool, op de stadsverwarming (tot 31 december 2007), op restaurantbedrijven en op de voedingsmiddelen die in soortgelijke etablissementen verkocht worden (tot 31 december 2007) alsook op aardgas en elektriciteit (tot een jaar na de datum van toetreding). Ook werden er uitzonderingsmaatregelen toegekend om het internationale reizigersvervoer van BTW vrij te stellen en op de kleine en middelgrote ondernemingen een BTW-vrijstelling en een drempel van 35.000 voor BTW-registratie toe te passen. Het land komt verder in aanmerking voor een overgangsregeling, waardoor het een verlaagd accijnstarief kan blijven toepassen op de door kleine fruitproducenten gedistilleerde vruchtenbrandewijnen, voorzover de hoeveelheid niet de 50-litergrens per jaar en per huishouden overschrijdt en het betreffende tarief niet lager is dan 50% van het tarief dat normaal op nationaal niveau voor alcoholische producten wordt toegepast.

Het toetredingsverdrag is ondertekend op 16 april 2003 en de toetreding vond plaats op 1 mei 2004.

ACQUIS COMMUNAUTAIRE

Het acquis op het gebied van de directe belastingen heeft in hoofdzaak betrekking op een aantal elementen van de vennootschapsbelasting en de kapitaalsbelasting. De vier vrijheden van het Verdrag hebben verderstrekkende gevolgen voor de nationale belastingstelsels.

Het acquis in verband met de indirecte belastingen bestaat in hoofdzaak uit geharmoniseerde wetgeving op het gebied van de belasting over de toegevoegde waarde (BTW) en de accijnzen. Deze voorziet in de toepassing van een niet-cumulatieve algemene verbruiksbelasting die in alle stadia van de productie en de distributie van goederen en diensten wordt geheven. Voorts houdt deze een gelijke fiscale behandeling van alle binnenlandse transacties en alle invoer in.

Op het gebied van de accijnzen omvat het acquis geharmoniseerde belastingstructuren en minimumtarieven, evenals gemeenschappelijke regels betreffende het voorhanden hebben en het vervoer van accijnsgoederen (in het bijzonder het gebruik van belastingentrepots).

EVALUATIE

Belasting op de toegevoegde waarde

Het huidige BTW-stelsel in Hongarije is op de algemene beginselen van de communautaire wetgeving terzake gestoeld.

Hongarije heeft verder vooruitgang geboekt met de aanpassing van zijn wetgeving aan de 6de BTW-richtlijn. In 1999 heeft het een douanenomenclatuur aangenomen die nauw aansluit bij de gecombineerde nomenclatuur en heeft het de verleggingsregeling voor bepaalde diensten verscherpt. De radio- en televisieomroepen, behalve die met commerciële oogmerken, zijn thans vrijgesteld van BTW. De administratieve druk voor het MKB is door de invoering van jaarlijkse BTW-aangiften verminderd.

Er blijven niettemin een aantal verschillen tussen de Hongaarse wetgeving en de communautaire voorschriften bestaan, met name ten aanzien van de belastingtarieven. Bovendien moeten aanpassingen worden doorgevoerd op het gebied van de belastingplichtigen, belastbare transacties, speciale regelingen voor terugbetaling van de BTW, belastingvrijstellingen en vereenvoudigingsprocedures om de Hongaarse wetgeving volledig in overeenstemming te brengen met het acquis.

In 2000 zou de lijst van producten en diensten die voor verlaagde tarieven in aanmerking kwamen, moeten zijn beperkt, terwijl het stelsel van het nultarief afgeschaft zou moeten zijn.

In 2001 heeft Hongarije zijn inspanningen van harmonisering en tenuitvoerlegging van de verworvenheden met betrekking tot de BTW voortgezet; het dient deze hervormingen voor het toepassingsgebied van de verlaagde BTW-rechten en de afschaffing van de nulrechten alsmede voor de terugbetalingen aan buitenlandse belastingplichtigen en voor de bijzondere regelingen evenwel te intensiveren.

Het verslag van 2002 van de Commissie signaleert geen enkele evolutie van de Hongaarse wetgeving op dit gebied.

Eind 2003 moet de aanpassing nog worden voltooid op het gebied van de toepassing van verlaagde BTW-tarieven en vrijstellingen, met uitzondering van de sectoren waarin Hongarije een overgangsregeling geniet, en de definiëring van het statuut van belastingplichtinge. Hongarije moet nog de intracommunautaire regeling invoeren alsook de bijzondere bepalingen die gelden voor investeringsgoud en zich aan de bijzondere regeling voor tweedehands goederen aanpassen. Bovendien moet het land zich voegen naar het acquis wat betreft de bijzondere regelingen die zijn toegekend aan hotels, en de forfaitaire regeling die voor kleine en middelgrote ondernemingen geldt. Verder moet Hongarije enkele niet met het acquis overeenstemmende regelingen opheffen wat de plaats betreft waar belasting geheven wordt op bepaalde leveringen, de BTW-terugbetalingen en het recht op belastingkredieten voor goederen die al dan niet belastbare bestemmingen hebben.

Administratieve samenwerking

De administratieve samenwerking op belastinggebied tussen Hongarije en de lidstaten van de Europese Unie berust op bilaterale overeenkomsten, waarvan de werking vaak beperkt blijft tot het voorkómen van dubbele belastingheffing. Om op het ogenblik van toetreding het acquis inzake administratieve samenwerking en wederzijdse bijstand te kunnen toepassen, moet Hongarije zijn wetgeving inzake de gegevensbescherming aanpassen. In november 2000 diende Hongarije de samenwerking en de wederzijdse bijstand met de belastingdiensten van de lidstaten nog te verbeteren. In november 2001 diende Hongarije in te stemmen met extra inspanningen voor de ontwikkeling van informaticasystemen voor de elektronische uitwisseling van gegevens met de diensten van de Gemeenschap en de lidstaten.

In november 2001 is hier vooruitgang geboekt met de wijziging van de voorschriften inzake de belastingen en de wederzijdse bijstand voor de inning van schuldvorderingen. Deze wijziging wordt echter pas effectief bij de toetreding van Hongarije tot de Europese Unie (EU), waarschijnlijk in mei 2004.

Eind 2003 waren alle benodigde bestuurlijke structuren op belastinggebied verwezenlijkt. Het centrale verbindingsbureau is operationeel geworden, maar het verbindingsbureau voor accijnzen moet nog opgericht worden. De voorbereidende werkzaamheden voor de invoering van de databanken die nodig zijn voor het systeem voor de uitwisseling van informatie over de BTW en het systeem voor de uitwisseling van gegevens op het gebied van accijns zijn begonnen en verlopen volgens plan.

Accijnzen

De belangrijkste elementen met betrekking tot accijnzen zijn in Hongarije reeds van kracht. De nieuwe wetgeving die in januari 1999 in werking is getreden maakt het mogelijk in Hongarije belastingentrepots voor commerciële doeleinden op te richten. Ook de procedure voor opschorting van belastingen is verder verduidelijkt. Niettemin blijft Hongarije afwijkende heffingen toepassen op vruchtenbrandewijnen en andere spiritualiën, hetgeen in strijd is met de voorschriften van de Gemeenschap die één enkel accijnsrecht opleggen voor vergelijkbare producten. Andere nog hangende kwesties hebben betrekking op de minimumaccijnsrechten voor sigaretten en op de vrijstelling van rechten voor minerale oliën en het in bezit hebben en het vervoer van aan accijns onderworpen goederen.

In november 2000 waren de accijnsrechten op minerale oliën, sigaretten, alcoholhoudende tussenproducten en tabak voor het draaien van sigaretten nog steeds niet aangepast. De voorschriften op het gebied van de verplichte fiscale vrijstellingen zouden eveneens aan het acquis moeten zijn aangepast.

In november 2001 moest Hongarije, ondanks de geboekte vooruitgang, nog instemmen met inspanningen voor de regeling van opschorting van de rechten op het gebied van de tarieven voor sigaretten, andere tabaksproducten en spiritualiën.

De tarieven zijn sedertdien geleidelijk blijven stijgen. Het op vruchtenbrandewijnen en wijn toepasselijke recht, waarvoor een lagere belasting gold, is met name verhoogd. Bovendien is het specifieke recht voor sigaretten van de meest gevraagde prijsklasse in januari 2002 verhoogd, zoals ook het ad valorem-recht op tabak van fijne snede.

Aan het eind van 2003 moet Hongarije doorgaan met de aanpassing van zijn wetgeving aan het acquis wat betreft de rechten die voor bepaalde categorieën producten gelden en de toegekende vrijstellingen. Bovendien moet het land zijn nationale regeling voor de opschorting van de rechten tot het intracommunautaire vervoer uitbreiden en de ten opzichte van het acquis bestaande afwijkingen opheffen wat betreft de definitie van bier, de vrijstelling voor wijn die in fiscale entrepots voor eigen verbruik wordt vervaardigd en de alcohol die in voedselbereidingen gebruikt wordt. De geleidelijke verhoging van de accijns op sigaretten verloopt volgens plan; in overeenstemming met de overgangsregeling die Hongarije bij de toetredingsonderhandelingen is toegekend zou het minimumtarief op 31 december 2008 bereikt zijn.

Directe belastingen

Wat de directe belastingen en in het bijzonder de vennootschapsbelasting betreft, moet de belastingheffing op groepen bedrijven en op moedermaatschappijen en dochterondernemingen van ondernemingen die hun hoofdkantoor in een lidstaat hebben, verder worden aangepast.

De overdrachtsbelasting moet aan de communautaire voorschriften worden aangepast.

In november 2000 diende Hongarije de herziening van zijn wetgeving in overeenstemming met de gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen nog te voltooien.

In november 2001 diende Hongarije zijn wetgeving altijd nog tegen het licht te houden ten behoeve van conformering aan de gedragscode inzake de belastingregeling voor ondernemingen. De voorschriften met betrekking tot het belasten van dividenden en bepaalde inkomsten die door niet-ingezetenen worden verkregen, diende eveneens te worden herzien.

De Commissie stelt in het verslag 2002 vast dat Hongarije nog verder moet aanpassen, vooral bij de afschaffing van de inhoudingen aan de bron op dividenden die door Hongaarse dochterbedrijven aan hun in de EU gevestigde moedermaatschappij worden uitgekeerd.

Eind 2003 had Hongarije de omzetting van de communautaire wetgeving nog niet voltooid met betrekking tot de belastingen die gelden voor het mobiliseren van kapitaal, de interesten en inkomsten alsook voor de inkomsten uit spaargelden. De op dit gebied benodigde administratieve structuren zijn ingevoerd.

Laatste wijziging: 13.01.2004