Malta

1) REFERENTIES

Verslag van de Commissie [COM(1999) 69 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(1999) 508 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(2000) 708 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verslag van de Commissie [COM(2003) 675 def. - SEC(2003) 1206 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad]Verdrag betreffende de toetreding tot de Europese Unie [Publicatieblad L 236 van 23.9.2003]

2) SAMENVATTING

Sinds het advies van 1993 heeft Malta vooruitgang geboekt, vooral bij de omzetting van de Gemeenschapswetgeving op het gebied van het arbeidsrecht, de veiligheid en gezondheid op het werk en de gelijke behandeling van mannen en vrouwen. De goedgekeurde maatregelen zijn echter slechts ten dele in overeenstemming met het acquis en er zijn nog aanvullende inspanningen nodig om de vigerende bepalingen aan te vullen en om op de voornaamste gebieden de conforme toepassing van het acquis te waarborgen. De overheid zou de vertegenwoordigers van de werknemers en de werkgevers ertoe moeten aanzetten om onderling een autonome sociale dialoog op gang te brengen, met name op sectorniveau.

In het verslag van 2003 wordt geconstateerd dat Malta voldoet aan de in het kader van de toetredingsonderhandelingen vastgelegde afspraken en eisen op het gebied van het arbeidsrecht, de gelijke behandeling van mannen en vrouwen, de sociale dialoog, het werkgelegenheidsbeleid, de sociale integratie en de sociale bescherming. Het land zal naar verwachting bij toetreding in staat zijn het acquis op deze gebieden zoals vereist ten uitvoer te leggen.

Verder voldoet Malta aan de meeste van de voor de toetreding vastgelegde eisen op het gebied van de gezondheid en veiligheid op het werk, de volksgezondheid (wat besmettelijke ziekten betreft), het Europees Sociaal Fonds en de bestrijding van discriminatie. Het land moet verder gaan met het aanpassen van zijn wetgeving om omzetting van het gehele acquis op deze gebieden te realiseren.

Het toetredingsverdrag is ondertekend op 16 april 2003 en de toetreding vond plaats op 1 mei 2004.

ACQUIS COMMUNAUTAIRE

Op sociaal gebied heeft het wetgevend acquis, naast de diverse specifieke actieprogramma's, met name op het gebied van de gezondheidszorg en het Europees Sociaal Fonds, betrekking op gezondheid en veiligheid op het werk, arbeidsrecht en arbeidsomstandigheden, gelijke kansen voor vrouwen en mannen, coördinatie van de socialezekerheidsstelsels voor migrerende werknemers, alsmede tabaksproducten.

Op al deze gebieden stelt de sociale wetgeving van de Unie minimumvoorschriften vast, vergezeld van vrijwaringsclausules voor de meest gevorderde lidstaten.

Bovendien is de raadpleging van de sociale partners alsook de sociale dialoog op Europees niveau vastgelegd in de artikelen 138 en 139 van het Verdrag (oud-artikelen 118A en 118B).

EVALUATIE

In haar advies van 1993 was de Commissie van mening dat de toetreding van Malta niet veel moeilijkheden op sociaal gebied zou opleveren. Ook vandaag nog is de situatie op het sociale vlak vergelijkbaar met die van de lidstaten van de EU. De geregistreerde werkloosheid is in de voorbije jaren gestegen - meer dan 5% in 1999 - maar zij blijft beneden het EU-gemiddelde, en ligt veel hoger voor mannen dan voor vrouwen. De stijging van de werkloosheid heeft zich voortgezet: het werkloosheidscijfer is van 7% in 2000 en 6,7% in 2001 opgelopen tot 7,4% in 2002.

In het verslag van 2003 wordt opgemerkt dat Malta nog de nodige inspanningen dient te leveren om de conclusies van de gezamenlijke evaluatie van de prioriteiten inzake het werkgelegenheidsbeleid daadwerkelijk ten uitvoer te leggen. Van belang is vooral dat het land maatregelen invoert om de arbeidsparticipatie te verhogen, met name van vrouwen en oudere werknemers, het groeiende probleem van het gebrek aan beroepsvaardigheden aan te pakken, niet-werkenden te stimuleren de arbeidsmarkt op te gaan, zwartwerk in het informele circuit terug te dringen en de publieke dienstverlening op werkgelegenheidsgebied verder te verbeteren.

Er bestaat een traditie van sociale dialoog tussen werkgevers en vakbonden, die overeenkomstig de aanpak in de lidstaten van de Europese Unie nog versterkt zou moeten worden. De Maltese Raad voor Economische Ontwikkeling, waarin werkgevers, vakbonden en andere betrokken instanties vertegenwoordigd zijn, wordt door de Maltese regering geraadpleegd in verband met belangrijke sociale kwesties. In het verslag uit 2003 wordt Malta aanbevolen de tripartiete sociale dialoog nog doeltreffender te maken en de bilaterale sociale dialoog op sectorniveau te versterken.

In de eerste evaluatieverslagen werd geconstateerd dat de aanpassing van de Maltese wetgeving aan het acquis op het gebied van het arbeidsrecht op een aantal punten verbeterd was, bijvoorbeeld inzake de arbeidsvoorwaarden van deeltijdse werknemers.

In het verslag van 2003 wordt erop gewezen dat Malta de wetgeving inzake arbeidscontracten voor bepaalde tijd nog niet heeft omgezet. Verder moet er nog een aantal aanpassingen worden aangebracht in de wetgeving betreffende detachering van werknemers, overdracht van ondernemingen en insolvabiliteit. Wat de organisatie van de arbeidstijd betreft is voor Malta een overgangsregeling van kracht tot eind juli 2004, en tot eind december 2004 voor collectieve arbeidsovereenkomsten in de betrokken sectoren.

Malta heeft aangegeven na de toetreding te zorgen voor overname van het recente acquis inzake de participatie van werknemers in het kader van de Europese vennootschap en de informatie en raadpleging van werknemers.

Op het gebied van de wetgeving betreffende de gelijke behandeling van mannen en vrouwen zijn sinds 1992 een aantal besluiten aangenomen om iedere discriminatie op grond van geslacht af te schaffen. In januari 2000 is in Malta een wet over gelijke kansen gepubliceerd die in oktober 2000 van kracht is geworden. In het verslag van 2003 wordt benadrukt dat Malta verder moet gaan met het aanpassen van de wetgeving op dit gebied, met name waar het gaat om de ondernemings- en sectorale regelingen inzake de sociale zekerheid. Verder zou Malta de hiervoor vereiste uitvoeringsstructuren moeten invoeren.

Wat de bestrijding van discriminatie betreft wordt in het verslag van 2003 geconstateerd dat Malta de niet met arbeid verband houdende componenten van de richtlijn inzake de gelijke behandeling van rassen nog niet heeft omgezet. Bovendien moet het in het acquis voorgeschreven orgaan voor de bevordering van de gelijkheid nog worden opgericht.

In verband met de arbeidsveiligheid en -hygiëne heeft Malta een aanvang gemaakt met een substantiële herziening van zijn wetgeving. Op 1 juli 2000 zijn regels in verband met de bebakening op de arbeidsplaats in werking getreden. In april 2000 zijn nog andere voorschriften ter bescherming van jonge moeders en jongeren op de arbeidsplaats gepubliceerd.

In het verslag van 2003 wordt opgemerkt dat de communautaire wetgeving op dit gebied gedeeltelijk is omgezet. Verdere aanpassingen van de wetgeving zijn nodig voor de mijnbouw, vissersboten en werk dat wordt verricht in explosieve omgevingen. Er is inmiddels een instantie voor de bescherming van de gezondheid en veiligheid op het werk opgericht, maar het personeelsbestand en de technische voorzieningen hiervan moeten nog worden uitgebreid. Verder moeten de richtlijnen inzake mobiele bouwplaatsen en geluid op het werk nog omgezet worden. Voor Malta geldt een overgangsperiode tot eind december 2005 voor de bepalingen inzake het gebruik van arbeidsmiddelen door werknemers.

In het verslag van 2003 wordt met betrekking tot de volksgezondheid vermeld dat Malta recentelijk een wet heeft ingevoerd die tot doel heeft het acquis inzake de bestrijding van tabaksgebruik om te zetten. Verder is de wetgeving met betrekking tot het toezicht op en de beheersing van besmettelijke ziekten aangepast aan het acquis. De Maltese autoriteiten dienen echter meer werk te maken van de tenuitvoerlegging. Voorts heeft het land behoefte aan meer voorzieningen voor laboratoriumonderzoek, opleiding in de moderne epidemiologie en informatisering. Ook moet er verder worden gewerkt aan de ontwikkeling van een systeem voor gezondheidstoezicht waarmee gegevens en indicatoren inzake gezondheid beschikbaar komen die vergelijkbaar zijn met die van het communautaire systeem.

Op het gebied van de sociale bijstand is een overheidsorgaan opgericht, het Programma voor sociaal welzijn (Social Welfare Development Programme). De overheidsuitgaven op dit terrein en ook voor de dienstverlening aan het groeiende aantal bejaarden, zijn aanzienlijk gestegen. Minder dan 1,5% van de arbeidskrachten is immigrant, en ongeveer de helft daarvan komt uit lidstaten van de EU. Tussen Malta en het Verenigd Koninkrijk is (op basis van reciprociteit) een bilaterale overeenkomst gesloten inzake de coördinatie van de sociale zekerheid voor migrerende werknemers. In de loop van 2004 zullen de Commissie en Malta de laatste hand leggen aan het gezamenlijk memorandum inzake sociale integratie, waarin de hoofddoelstellingen voor de bevordering van de sociale insluiting en een aantal opties voor beleidsmaatregelen op dit gebied vastgelegd zullen worden. Dit memorandum zal de basis vormen voor de opstelling op nationaal niveau van een geïntegreerde strategie en een actieplan inzake sociale integratie.

Laatste wijziging: 20.01.2004