Overeenkomst tussen de EU en het Internationaal Strafhof (ISH)

SAMENVATTING VAN:

Besluit 2006/313/GBVB betreffende de sluiting van de Overeenkomst tussen het Internationaal Strafhof en de Europese Unie inzake samenwerking en bijstand

Overeenkomst tussen het Internationaal Strafhof en de Europese Unie inzake samenwerking en bijstand

Besluit 2011/168/GBVB betreffende het Internationaal Strafhof

WAT IS HET DOEL VAN DE BESLUITEN EN DE OVEREENKOMST?

Bij Besluit 2006/313/GBVB werd de overeenkomst tussen het ISH en de EU inzake samenwerking en bijstand namens de EU goedgekeurd.
In de overeenkomst worden de nadere regelingen inzake samenwerking en bijstand tussen de EU en het ISH vastgelegd. De overeenkomst is bindend voor de EU, niet voor de EU-landen.
Besluit 2011/168/GBVB heeft ten doel ervoor te zorgen dat het Statuut van Rome, dat het verdrag tot oprichting van het ISH is, universele steun verwerft, de integriteit van het Statuut van Rome in stand te houden, de onafhankelijkheid van het ISH en diens daadwerkelijke en doeltreffende werking te steunen, samenwerking met het ISH te steunen evenals de toepassing van het beginsel van complementariteit*.
Besluit 2011/168/GBVB strekt tot intrekking van Gemeenschappelijk Standpunt 2003/444/GBVB.

KERNPUNTEN

De Raad van de EU en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid zijn verantwoordelijk voor de coördinatie van de maatregelen die de EU en de EU-landen nemen voor de uitvoering van de artikelen 2 tot en met 5 van Besluit 2011/168/GBVB, met name ten aanzien van de volgende drie aangelegenheden:

Het verwerven van universele steun

De EU en de EU-landen dragen bij tot het bereiken van de doelstelling van een zo breed mogelijke deelname aan het Statuut van Rome door deze kwestie aan de orde te stellen in onderhandelingen en politieke dialogen met niet-EU-landen (derde landen) of regionale organisaties, en/of door het aannemen van initiatieven ter bevordering van de waarden, beginselen en regels van het Statuut van Rome.
De EU en de EU-landen werken samen met belanghebbende landen, internationale instellingen en niet-gouvernementele organisaties om universele steun te verwerven.
De EU-landen delen hun ervaringen met betrekking tot de uitvoering van het Statuut van Rome met belanghebbende landen. Bovendien dragen de EU en de EU-landen bij aan de voor de deelneming aan en uitvoering van het Statuut van Rome door niet-EU-landen benodigde wetgeving.

Het garanderen van de onafhankelijkheid van het ISH

Om de onafhankelijkheid van het ISH te garanderen, stellen de EU en de EU-landen het volgende in het werk:

zij moedigen de staten die partij zijn aan om hun bijdrage aan het budget van het ISH over te maken;
zij moedigen de toegang tot en bekrachtiging van de Overeenkomst betreffende de voorrechten en immuniteiten van het ISH aan;
zij bieden steun aan de ontwikkeling van de opleiding en bijstand van rechters, openbare aanklagers, ambtenaren en adviseurs die met het ISH verband houdende werkzaamheden uitvoeren.

Steun voor een doeltreffende werking

De EU en de EU-landen volgen nauwlettend de ontwikkelingen met betrekking tot samenwerking met het ISH. Zij kunnen ad-hocregelingen en overeenkomsten sluiten om bij te dragen aan de doeltreffende werking van het ISH. Dat is het geval bij de overeenkomst tussen de EU en het ISH inzake samenwerking en bijstand.
De EU en de EU-landen ondernemen actie om volledige medewerking van niet-EU-landen met het ISH te garanderen, waaronder onverwijlde uitvoering van arrestatiebevelen.
De reactie van de EU uit 2013 op niet-medewerking met het ISH door niet-EU-landen is gericht op hoe de EU en de EU-landen dienen om te gaan met niet-medewerking.

Actieplan

Het actieplan als follow-up van Besluit 2011/168/GBVB richt zich op:

de coördinatie van de EU-activiteiten voor de uitvoering van de doelstellingen van het besluit,
de universaliteit en integriteit van het Statuut van Rome,
de onafhankelijkheid van het ISH,
de samenwerking met het ISH, en
de toepassing van het complementariteitsbeginsel.

DATUM VAN INWERKINGTREDING

De overeenkomst is op 1 mei 2006 in werking getreden.

ACHTERGROND

Het ISH is de eerste en enige permanente internationale strafrechtbank ter wereld en is gevestigd in Den Haag, Nederland. Het ISH doet onderzoek naar en, waar dat gerechtvaardigd is, berecht personen die worden beschuldigd van de ernstigste misdaden van belang voor de internationale gemeenschap: genocide*, oorlogsmisdaden*, misdaden tegen de menselijkheid* en het misdrijf agressie*. Het ISH is opgericht en wordt beheerst door het Statuut van Rome, dat op 1 juli 2002 in werking is getreden en door alle EU-landen is bekrachtigd.

Verklaring van de hoge vertegenwoordiger, Federica Mogherini, namens de EU, ter gelegenheid van de Dag van het internationaal strafrecht, 17 juli 2019 — persbericht (Raad van de Europese Unie).

KERNBEGRIPPEN

Complementariteit: in deze context het beginsel op basis waarvan het ISH is bedoeld als laatste middel. Dit houdt in dat het ISH alleen dient te onderzoeken en vervolgen wanneer nationale rechtbanken hierin niet zijn geslaagd.

Genocide: daden met het doel een nationale, etnische, raciale of religieuze groep geheel of gedeeltelijk te vernietigen.

Oorlogsmisdaden: schendingen van de wetten en gebruiken die gelden in gewapende conflicten (bv. de Verdragen van Genève). Voorbeelden hiervan zijn onder andere mishandeling van krijgsgevangenen, het doden van gijzelaars, doelbewuste vernietiging van steden of dorpen.

Misdaden tegen de menselijkheid: daden begaan als onderdeel van een welbewuste grootschalige of systematische aanval gericht tegen een burgerbevolking.

Misdrijf agressie: het plannen, voorbereiden, beginnen en uitvoeren, door een persoon wiens positie hem in staat stelt effectieve controle uit te oefenen of de leiding te hebben over het politieke of militaire optreden van een staat, van een daad van agressie die door de aard, ernst of omvang ervan een duidelijke schending van het Handvest van de Verenigde Naties vormt.

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Besluit 2006/313/GBVB van de Raad van 10 april 2006 betreffende de sluiting van de Overeenkomst tussen het Internationaal Strafhof en de Europese Unie inzake samenwerking en bijstand (PB L 115 van 28.4.2006, blz. 49)

Overeenkomst tussen het Internationaal Strafhof en de Europese Unie inzake samenwerking en bijstand (PB L 115 van 28.4.2006, blz. 50-56)

Besluit 2011/168/GBVB van de Raad van 21 maart 2011 betreffende het Internationaal Strafhof en tot intrekking van Gemeenschappelijk Standpunt 2003/444/GBVB (PB L 76 van 22.3.2011, blz. 56-58)

Laatste bijwerking 15.05.2020